محەمەد ئەرگۆن بیرمەندی گەورەی فەرەنسی بە رەگەز جەزائیری كاتێك رەخنە لە ئەقڵی حزبە ئیسلامییەكانی وڵاتانی عەرەب دەگرێت، دەڵێت: «كاتێك دەمانەوێت بە دیدێكی رەخنەیی دەقەكانی قورئان بخوێنینەوە، مەبەستمان ئەوە نییە رەخنە لە دەقەكانی قورئانی پیرۆز بگرین، بەڵكو مەبەستمانە رەخنە لە تێگەیشتنی ئێوە بۆ دەقەكان بگرین و تێگەیشتنە هەڵەكانتان راست بكەینەوە«. بێگومان ئەو تێگەیشتنە هەڵەیەی ئەرگۆن ئاماژەی پێدەكات بۆ كۆمەڵگەی عەرەبی، نەزانیی دامەزراوەیی و نەزانیی پیرۆزی بەرهەم هێناوە.، پرسیار لێرەدا ئەوەیە ئەگەر بۆ كۆمەڵگەی عەرەبی ئەو تێگەیشتنە ئەوەندە مەترسیدار بێت، ئایا كە ئەو فیكرە بە رێگەی چەند حزبێكی ئیسلامی و چەند بانگخوازێك دێتە كوردستان، دەبێت بەردی بناخەی چ كارەسات و ماڵوێرانییەكی فیكری بۆ تێگەیشتن لە ئیسلام لە كۆمەڵگەی ئیمەشدا دروست بكات؟ بۆ قسەكردن لەسەر تێگەیشتنی كوردانە لە ئایینی پیرۆزی ئیسلام و دووبارە بەرهەمهێنانەوەی ئەو حوجرە و مزگەوتانەی ئەو هەموو زانا گەورەیەی كوردی لەناو مێژووی ئیسلامدا دروست كردووە، ئەم دیمانەیەمان لەگەڵ د.حەسەن سابیر پسپۆڕ لە قواعیدی فیقهی ئیسلامی و مامۆستای كۆلێژی پەروەردە لە زانكۆی سلێمانی ساز كرد و بەمجۆرە بۆ گوڵان هاتە ئاخاوتن.

د.حەسەن سابیر پسپۆڕ لە قەواعیدی فقهی ئیسلامی لە زانكۆی سلێمانی بۆ گوڵان:بۆ ئەوەی چەند حزبێكی ئیسلامی ئەم ئایینە پیرۆزە ئیستغلال نەكەن، دەبێت حكومەتی كوردستان خانەی فەتوا دابمەزرێنێت و فقهێكی ئیسلامی كوردانەمان هەبێت



لە گوتاری هەینیشدا ئاماژەم بەوە كردووە، مەلای وڵاتانی عەرەبی بە ئالان-یان وتووە غەیرە عەرەب و غەیرە عەرەبیش كافرە و نابێت بۆ منداڵی كافر بگرین




* ئێمە ئێستا لە بارودۆخی شەڕێكی گەورەداین دژی تیرۆریستانی داعش، ئەم شەڕە تیرۆریستان بە ناوی ئایینەوە دەیكەن و قەتڵوعامی ئەم نەتەوەیە حەڵاڵ دەكەن، ئایا وەك ئەكادیمییەك لە بواری فیقهی ئیسلامیدا چۆن ئەم بارودۆخە دەخوێنێتەوە؟
- بە ناوی خوای گەورە و میهرەبان. جێگای داخە ئەمڕۆ وڵاتەكەمان رووبەڕووی كۆمەڵێك قەیران و گرفت بووەتەوە كە مەترسیدارترینیان شەڕی تیرۆریستانی داعشە، هەروەها جێگەی شانازیشە ئەوە ماوەی ساڵێكە ئەم گەلە مەزڵوومە كە زۆربەی زۆری موسڵمانە، بە پشتیوانی خوا و هێزی پێشمەرگە پارێزگاری لە خۆی دەكات. سەبارەت بەوەش كە ئەم تیرۆریستانە لە ژێر پەردەی ئایین ئەم شەڕە لەگەڵ كوردستان دەكەن، ئەوا من راشكاوانە دەڵێم: ئایینی پیرۆزی ئیسلام زوڵم و ناهەقی بەرامبەر كەس ناكات و دژی كوشتن و سەربڕین و دەركردن و ماڵوێرانی و هەتككردنی نامووسی مرۆڤەكانە، دژی كوشتنی منداڵ و ژن و پیاوی بەساڵاچووە، هەر بۆیە ئایینی پیرۆزی ئیسلام بەهەموو شێوەیەك بێبەرییە لە هەموو هەڵسوكەوت و ئەو كار و كردەوانەی كە تیرۆریستانی داعش بە ناوی پیرۆزی ئیسلامەوە ئەنجامی دەدەن. ئەمەش تەنیا بۆچوونی من نییە، بەڵكو لە ناو زانایانی گەورە و مەرجەعە گەورەكانی ئەهلی سوننە لە نێو جیهانی ئیسلامیدا فیكری داعش رەتدەكەنەوە. هەر بۆیە ئەگەر توێژینەوەی زانستی لە سەر ئەم رەفتارانەی داعش بكەین، دەبینین هیچیان لەگەڵ ئایینی پیرۆزی ئیسلام یەك ناگرێتەوە. لەبەر ئەوەی زۆر دەقی قورئان و فەرموودەكانی پێغەمبەر (د.خ) راستییەكان دەسەلمێنێت. هەر بۆ نموونە پێغەمبەر (د.خ) رێنمایی هاوەڵانی كردووە لە شەڕدا رەفتاریان چۆن بێت و لەمبارەوە فەرموویەتی: (لا تقتلوا صبیا ولا امرأە ولا شیخا كبیرا ولا مریضا ولا راهبا) واتا لە شەڕدا تەنیا ئەو كەسەی بۆ كوشتنی تۆ رووبەڕووت دێت، بۆت هەیە بیكوژی، تەنانەت ئەگەر تەسلیمت بوو نابێت بیكوژی. بۆیە ئەوەی ئەم تیرۆریست و توندڕەوانە دەیكەن، دەیسەلمێنێت كە بیروباوەڕیان دوورە لە هەقیقەتی ئیسلامەوە. ئەگەر بكەوینە بەردەستیان كوشتنی ئێمەیان حەڵاڵ كردووە، ئەمە كەی لەناو دەقی پیرۆزی قورئان و فەرموودەكاندا هەیە، تەنانەت كاتێك ئالان ئەو منداڵە كوردەی لە كەنار دەریاكە دۆزرایەوە و خنكابوو، ئەم كارەساتە هەموو گەلانی دنیا و سەركردەكان و حكومەتەكانی رۆژئاوای هەژاند و سنوورەكانیان كردەوە و بڕیاری زۆر بوێرانەیان بەرامبەر كۆچبەران دەركرد، كەچی لە وڵاتە عەرەبی و ئیسلامییەكان و سەركردەكانیان هەستمان بەوە نەكرد، بە پێچەوانەوە قسەی خراپیان كردو یەكێك لەو قسانەی كە كردبوویان و لە وتاری هەینیدا باسمكرد دەڵێت: «منداڵەكە منداڵێكی كوردە و عەرەب نییە، پێویست ناكات بۆ منداڵی غەیرە عەرەب و كافرەكان بگرین، ئەوانە خەڵكی دۆزەخن و جەهەننەم چاوەڕوانیان دەكات. ئایا نازانی تاكوو بە داری بچووك ئاگرەكە نەكەیتەوە، داری گەورە ئاگر ناگرێت؟» ئەمە هەمان هەڵوێستی داعشە و بەو شێوەیە سەیری ئێمە دەكەن.
* مێژووی موسڵمانێتی كورد مێژووی لێبوردەیی و پێكەوەژیانی بەرهەمهێناوە، بەڵام كاتێك ئەم ئایینە پیرۆزە بۆ مەبەستی سیاسی بەكاردەهێندرێت، هەست دەكەین ئەم دیوە جوانەی لێبوردەیی دەگۆڕێت بۆ توندوتیژی و یەكتری رەتكردنەوە. بۆ ئەوەی رێگری لەوە بكرێت كە ئەم دیوە جوانەی لێبووردەیی نەگۆڕێت بۆ توندوتیژی، مامۆستایان و زانایانی ئایینی ئیسلام ئەركێكی قورسیان لەسەر شانە. ئایا ئێستا ئێوە وەكو مامۆستایانی ئیسلامی چۆن بەردەوامی بە دیوە جوانەكەی لێبووردەیی ئایینی پیرۆزی ئیسلام دەدەن؟
- سوپاس بۆ خوا، كوردستان لە دێرزەمانەوە شوێنی پێكەوەژیانی هەموو نەتەوە و ئایینە جیاجیاكان بووە و موسڵمان و مەسیحی و ئێزیدی و جوولەكەی تێدا بووە، تەنانەت كەسانێك هەبوون ئایینیان نەبووە، لەم كەلتوورەی لێبوردەییەدا نەتەوەی كورد رۆڵی گرنگی بینیوە لە قووڵكردنەوەی ئەم گیانی پێكەوەژیانە، ئێستاش گرفت و كێشەكانمان نەگەیشتۆتە ئەوەی ئێمە رك و كینەمان دەرهەق بە یەكتر هەبێت. گرنگە ئەمڕۆ بزانین چۆن باوك و پاپیرانمان پارێزگارییان لەم پێكەوەژیانە كردووە، كارێكیش نەكەین كە جیاوازی و ناكۆكی توند لە نێوان نەتەوە جیاجیاكان و ئایین و ئایینزاكان دروست بێت، بەتایبەتی لەم قۆناخەدا كە كۆمەڵێك بیروبۆچوونی توندڕەوی جیاواز هاتۆتە ئەم وڵاتەوە كە خوڵقێنەری رك و كینە و دووبەرەكییە و كارێكی وادەكات ئێمە بەزەییمان بەیەكتردا نەیەت. هەر بۆیە كاتێك لەو بیروبۆچوونە توندوتیژییە دوور بكەوینەوە، ئینشائەڵڵا پارێزگاری لە پێكەوەژیان دەكەین و دوور دەبین لە هەموو كێشە و گرفتێك. ئایینی پیرۆزی ئیسلام باوەڕی بە مافی هەموو كەسێك هەیە بە موسڵمان و غەیرەموسڵمانیشەوە. باوەڕی بە هەموو نەتەوەكان كردووە و جیاوازی لە نێوان رەگەزەكان نەكردووە، تەنانەت لە ئیسلامدا نییە كەسێك بە زۆرەملێ ئیسلام بكرێت، مەگەر بە ئارەزوومەندی بێت و پێی خۆش بێت. ئایینی پیرۆزی ئیسلام هاندەر و پاڵپشتی یەكڕیزی نێوان موسڵمانان و پتەوكردنی رۆحی پێكەوەژیانی نێوان ئایین و ئایینزاكانە. خودای گەورەو میهرەبان خوتابەكەی بە (یا أیها الناس إنا خلقناكم من ذكر وأنثی و جعلناكم شعوبا و قبائل لتعارفوا إن أكرمكم عند اللە أتقاكم) دەست پێ دەكات و نەیفەرمووە: (یا ایها المؤمنین) یاخود (یا ایها المسلمین) .
* ئەگەر سەبارەت بە سوودوەگرتنی نەتەوەكان لە ئایینی پیرۆزی ئیسلام بەراوردێك بكەین، هەست دەكرێت كورد وەك نەتەوەكانی دیكە نەیتوانیوە سوود لە ئیسلام وەربگرێت. ئایا چی بكرێت بۆ ئەوەی كوردیش خاوەنی فقهێكی ئیسلامی و كوردانە بێت؟
- ئەمە پرسیارێكی گرنگە و هۆكاری ئەوەی كورد نەیتوانیوە سوود لە فیقهی ئیسلامی وەربگرێت، بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە لە سەرەتای ئازادكردنی كوردستان لە ساڵی 1991 ـەوە تا ئێستاشی لەگەڵدا بێت، حكومەتی هەرێمی كوردستان نەیتوانی دامەزراوەیەك بۆ فەتوادان (دارالافتاء) دروست بكات، كە زانا و مامۆستاكانی دەرچووی حوجرەكانی كوردستان بن و لەسەر ئەم زانستە شەرعییە جوانانەی مزگەوتەكانی كوردستان بن و خاوەنی فەتوا و وەڵامی كوردانە بن و دوور بن لە هەموو سیاسەتێكی ئیسلامی و مەبەستێكی دەرەوە و پاشكۆی هیچ وڵاتێكی بێگانە نەبوونایە. تۆ بڕوانە تەنانەت كاتێك مامۆستایانی ئایینی وتیان شەڕ دژی داعش جیهادە، نە حكومەت و نە وەزارەتی ئەوقاف نەهاتن پشتگیری ئەم راگەیاندنە بكەن. لەكاتێكدا دەبوو چەندین كۆنفرانس و كۆنگرەی گەورەی لەسەر گرێبدرایە، بۆ ئەوەی ئیجتیهادێكی ئیسلامییانە بە دیدی كورد لەسەر ئەم تیرۆریستانە بكرایە. بۆیە ئەم كەمتەرخەمییەی حكومەت وایكرد ئەم بۆشاییە دروست بێت و كۆمەڵێك لایەن و خەڵكی دیكە بێن ئەم بۆشاییە بە ناوی ئایینەوە پڕ بكەنەوە، بە رادەیەك لە كاتی هەڵبژاردنەكان حزبی ئیسلامی وا هەبوو، دەیگوت ئەگەر لەگەڵ لایەنە ئیسلامییەكان نەبیت، كافر دەبیت. حزبی ئیسلامی وا هەبوو وای لە خەڵكی كردبوو بڕوای بە پێشمەرگە و نیشتمان و خاك نەبێت.
* دیارە هێزی پێشمەرگە بە گیانی خۆیان لە دژی تیرۆریستانی داعش بەرگریی لە كوردستان دەكەن، لەم پێناوەشدا سەدان پێشمەرگە شەهید بوون. ئایا پلەی شەهادەتیان چەند بەرزە و لەبەرامبەریشدا تیرۆرستانی داعش چەند كافرن؟
- هیچ گومانی تێدا نییە سەرجەم ئەو پێشمەرگانەی لە پێناوی كوردستان بەرگری دەكەن و گەلی كوردستان دەپارێزن و ئەهلی دینن و شایەتمان دەهێنن، هەموویان جیهادێكی پیرۆز دەكەن و پلەی شەهادەتیان بۆ دەنووسرێت، چونكە داعش و گرووپە چەكدارەكان تەعەددا لە ئێمە دەكەن و ئەوان هێرشیان هێناوەتە سەر خاك و نیشتمانمان. تەنانەت ئەگەر كەسێكی موسڵمانیش تەعەددامان لێ بكات و بیەوێت ماڵمان داگیر بكات، ئەگەر بەرگری لەخۆت بكەیت و بیكوژی، تاوانبار نیت. پێغەمبەر (د.خ) فەرموویەتی ئەو لە جەهەننەمە و ئەگەر تۆ كوژرای لەبەهەشتی، چونكە ئەو تەعەددا لە تۆ دەكات. ئەگەر كەسێكیش حوكمی كوفر بدات بە سەر ئێمەی موسڵماندا بێگومان كوفرەكە بۆ خۆی دەگەڕێتەوە، چونكە ئێمە كافر نین. پێغەمبەر (د.خ) دەفەرموێت: (من قال لاخیە یا كافر فقد باء بها احدهما.). تەنانەت گەورە زاناكان و مامۆستایانی شارەزا لە سعودییە حوكمی كوفریان بە سەر داعش داوە، چونكە كوشتنی منداڵ و ژن حەڵاڵ دەكەن.
* بۆ ئێستای كوردستان گرنگە فیتنە و ئاژاوە لە كوردستان دوور بكەینەوە. لەبەر ئەوەی لەم بارودۆخە كە لە شەڕێكی گەورەداین، یەكڕیزی و یەكدەنگی بۆ نەتەوەكەمان زۆر گرنگە، بەڵام ئەوەی جێگەی داخە، ئەوەیە ئێستا حزبەكان خەریكە ئەم یەكڕیزی و یەكدەنگییە تێكدەدەن. تاچەند گرنگە مامۆستایانی ئایینی خۆیان تێكەڵی ئەم ئاژاوەیە نەكەن و ببن بە پەرژینێك بۆ یەكڕیزی و یەكهەڵوێستیی كوردستان؟
- نانەوەی فیتنە و ئاژاوەگێری و هەڵگیرساندنی شەڕی ناوخۆیی، زۆر لە فیتنە و شەڕی دەرەكی و شەڕی داعش ترسناكترە، دەبێتە كارەسات و ماڵوێرانی بۆ كۆمەڵگە و ئەزموونەكەمان و ژیانی خەڵك. دروستكردنی كێشەی سیاسی و گرفتی سیاسی فیتنەیەكی گەورەیە، چونكە ئامانج لێی نانەوەی قەیران و دووبەرەكی و شەڕە و زۆر زەحمەتە وا بە ئاسانی رووبەڕووی ئەو فیتنەیە ببینەوە، یان چارەسەری بۆ بدۆزرێتەوە. من پێموایە ئەگەر حزبە كوردستانییەكان گرفت و ناكۆكیشیان لە نێواندا هەبێت، نابێت وا لێك دووربكەونەوە كە كاریگەری لەسەر یەكڕیزی و بەرژەوەندییە نیشتمانییەكان هەبێت. لە كۆتاییشدا هەرچی كێشەی سەر زەوی هەیە هەر بە دانوستاندن و گفتوگۆ و سازان چارەسەر دەبێت. مامۆستایانی ئایینیش دەبێت بە بەردەوام لە قسەی خێر و هاندانی ئاشتەوایی و پاراستنی یەكڕیزی و پێكەوەژیاندا بن. لە ئایینی پیرۆزی ئیسلامدا ئەوە تەنازول نییە كە بارودۆخەكە دژوار نەكەیت و ئەزموونە باشەمان لە دەست نەدەین، پێویستە هەموو لایەنێك نەرمێتی بنوێنن و بوار نەدرێت بە بێگانە بكەوێتە نێوان حزبە كوردستانییەكان، با دانوستان و كۆبوونەوەكان درێژە بكێشێت، گرنگ ئەوەیە دابڕان و شەڕ نەبێت. لێرەدا گرنگە ئاماژە بە رۆڵی قارەمانانەی كاكە حەمەی حاجی مەحموود بكەین. تۆ بڕوانە رۆڵی كاكە حەمەی حاجی مەحموود سكرتێری حزبی سۆسیالیست دیموكراتی كوردستان لە شەڕی داعش كە خەڵكی دەستخۆشی لێدەكات. من تێناگەم لەم شەڕەی دژ بە تیرۆرستانی داعش و ئەم گەمارۆیەی بەغدا لەسەر خەڵكی كوردستان و ئەو هەموو قەیران و ئاڵۆزییەی عێراق و ناوچەكە كە شوێنەواری سەختی لە سەر خەڵكی داناوە، چ حیكمەتێكی تێدایە كە لە بری ئەوەی هەموو ببنە هاندەر و پشتیوان بۆ هێزی پێشمەرگە، دێن ئەم قەیرانە سیاسییە دروست دەكەن؟
* وەكو ئاشكرایە پەرلەمان وەكو دەزگایەكی یاسادانان دەبووایە لە خزمەتی خەڵكدا بووایە، كەچی سەرۆكایەتی پەرلەمان و زۆر لە پەرلەمانتاران رۆڵێكی سلبییان گێڕا و ئێستا ئەو دەزگایە بە تەواوەتی لە كار و چالاكی ئیفلیج بووە. ئایا پێتوانییە هەڵگیرسانی فیتنەكە بە هۆی فەشەلی پەرلەمان لە چارەسەركردنی كێشەی خەڵك بووە؟
- پەرلەمان شوێنێك نییە تایبەت بێت بە حزبێك، یان فیكرێك و كۆمەڵێكەوە. نابێت مۆركی هیچ حزبێكی پێوە بێت، بەتایبەتی حزبە ئیسلامییە سیاسییەكان نابێت پەرلەمان ئیستغلال بكەن بۆ مەرامی حزبییانەیان و بە ئایین سۆزی خەڵكی بجووڵێنن، وەكو ئەو پەرلەمانتارە كە وتی ئەوەی لە پەرلەمان ئامادە نەبێت، گوناحبار دەبێت. لە كاتێكدا ئەو پەرلەمانتارەی كۆمەڵی ئیسلامی، دەبوایە نوێنەرایەتی هەموو نەتەوە و ئایین و ئایینزا و فیكر و پێكهاتەكانی بكردایە و گرنگی بدایە بە بەرژەوەندییە گشتییەكان، نەك بەرژەوەندییە حزبییەكان بە راددەیەك بۆ هەموو پرس و كارێك لە هەوڵی رەزامەندی حزبەكەیدا بێت، بەتایبەتی بۆ لایەنە ئیسلامییەكان كە دەبووایە بە بەردەوامی ئاگاداری ئەو فەرموودانەی پێغەمبەر بوونایە كە دەفەرموێ: (ما خیر بین أمرین إلا اختار أیسرهما)، كۆبوونەوە چەند قۆڵییەكانیش مەسجێك بوون بۆ پەرلەمان كە چارەسەری كێشە حزبییەكان لە ناو پەرلەمان ناكرێت، ئەگەر حزبەكان رێنماییان بۆ نەنێرن، پەرلەمان ناتوانێت هیچ بكات و هەر واش دەرچوو.
* بۆ ئەوەی ئەم هەلە مێژووییەی هاتۆتە پێشەوە، وەك هەموو لایەك جەختی لەسەر دەكەن، دوای پشتیوانی خوا پێویستی بە ئیرادەی خێر و پشتگیری هەموو لایەكە بۆ سەرۆكی كوردستان، ئایا چەندە گرنگە سەرۆكی هەرێمی كوردستان راستەوخۆ لەلایەن خەڵكەوە دەنگی پێ بدرێت؟
- لە پرۆسەی دیموكراتیدا هەر دوو میكانیزمی هەڵبژاردنی سەرۆك لە ناو خەڵك و لەناو پەرلەمان بوونی هەیە. ئەگەر لە ناو خەڵكدا سەرۆك هەڵبژێردرێت، زیاتر ئاشكرا دەبێت و دەردەكەوێت و كارێكی یاساییە، راستە خەڵكی دەنگی داوە بە پەرلەمان بۆ ئەوەی زۆرترین یاسا دەربكەن و كۆمەڵێك كاری باش و خزمەتی خەڵكی بكەن، بەڵام ئەمە مانای ئەوە نییە پەرلەمان لە بری خەڵك دەنگ لەسەر پرسێكی چارەنووسساز و هەستیاری وەك هەڵبژاردنی سەرۆكی كوردستان بدەن، من پێم خۆشە ئەم پرسە بە سازان یەكلا بكرێتەوە، بەڵام گەر بێتوو نەگەیشتنە ئەنجام، با خەڵك بڕیار بدات و بگەڕێینەوە بۆ ڕای خەڵك، مادام پەرلەمان و حكومەت و سەرۆكی هەرێمی كوردستانیش بۆ خەڵكە.
* وەك مامۆستایەكی زانكۆ و شارەزا لە شەریعەتی ئیسلام، چۆن دەڕوانیتە رۆڵی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە پاراستنی خەڵك و بەڕێوەبردنی شەڕی داعش؟
- هەر كاتێك سەركردە پێشڕەو بوو، ئەوا خەڵك و پێشمەرگە جۆش و خرۆشێكی زیاتری دەبێت. كاتێكیش مسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە سەنگەرەكانی پێشەوەی شەڕ بوو، پاڵپشتییەكی زیاتر بە هێزی پێشمەرگە بەخشی و بەسەر سوپایەكی تیرۆریستی پڕچەكی پێشكەوتووی وەك داعشدا سەركەوتن، سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەم شەڕەدا نەهات تەنیا بە رێگەی راگەیاندنەكان قسە بكات، بەڵكو خۆی بە شەخسی چووە بەرەكانی شەڕ و شان بە شانی پێشمەرگە بەشداری كرد لە پاراستنی خاكی كوردستان كرد. ئەمە لەسەردەمی فتوحاتی ئیسلامیشدا هەر بەو شێوەیە بووە. هەر كاتێك پێغەمبەر (د.خ) بەشداری غەزاكانی كردبێت، موسڵمانان سەركەوتنی بێ وێنەیان تۆمار كردووە. چونكە خەڵك شوێنی سەركردە و سەرۆكی خۆی دەكەوێت. سەرۆكی هەرێمی كوردستان كۆمەڵێك خاسییەت و هەڵوێستی تێدایە بۆ نەتەوە كە زۆر پێویست و گرنگن، بۆ نموونە بوێری و بەرامبەر دوژمن وەستان، ئەمەش نەك هەر تەنیا لە بەرەكانی شەڕ، بەڵكو سەرۆك بارزانی لە بواری دیپلۆماتی و بۆ داكۆكیكردن لە سەر مافەكانی خەڵكی كوردستان زۆر توند بووە و هەرگیز سازشی نەكردووە، هەر بۆ نموونە من خۆم گوێبیستی دكتۆر بەرهەم و د.فوئاد مەعسوم و زۆر لە پەرلەمانتارانی پێشوو بووم كە داوایان لە سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەكرد، هەڵوێستی توندتر و زبرتر بەرامبەر بەغدا پیادە بكات، كە دواجار وای لە حكومەتی عێراق كرد، دان بنێت بە هەندێك لە مافی گەلی كوردستاندا.