پرۆفیسۆر ئەمازیا بارام پێشتر سەرۆكی سەنتەری سابان بووە لە ئامۆژگای بەناوبانگی بۆكینگز لە ئەمریكا و لەمیانەی ساڵانی 2000-2003 یەكێك بووە لەو راوێژپێدەرانەی كە راوێژی بە ئیدارەی یەكەمی جۆرج دەبلیو بوش لەسەر عێراق داوە، ئێستا پرۆفیسۆرە لە بەشی مێژووی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە زانكۆی حەیفا و بەڕێوەبەری سەنتەری دیراساتی عیراقە لە زانكۆی ناوبراو.ئەمازیا بارام لە هەشتاكانی سەدەی رابڕدووەوە تایبەتمەندە لەسەر پرسی عیراق و شارەزاییەكی ورد و زۆری لەسەر عێراق و كورد بەتایبەتی هەیە، ئەمە بێجگە لەوەی پسپۆر و تایبەتمەندیشە لەسەر مێژوو و سیاسەتی رۆژهەڵات، بۆ قسەكردن لەسەر رەوشی ئێستای عێراق و رەوشی هەرێمی كوردستان و پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا و هەولێر و ئەنكەرا، گوڵان ئەم وتووێژەی لەگەڵ پرۆفیسۆر بارام ئەنجامداوە.

گوڵان: لەم دواییەدا هەموو چاودێرانی سیاسی هەست بە بێتوانایی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەكەن، بەتایبەتیش بێتوانایی ئەمەریكاو ئەوروپا لە ئاست هەڵكشانی دۆخی ناهەمواری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و زیادبوونی كێشەكانیدا،دیاره‌ كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەست بۆ كردنەوەی هەر دەرگایەك دەبات پێی ناكرێتەوە، كردنەوەی دەرگاكان لە لایەن سیاسەتی جیهانییەوە بووەتە كۆسپێك، چۆن ئەم كۆسپانەو چۆن بێتوانایی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی لە ئاستیاندا شرۆڤە دەكەیت؟
ئامازیا بارام: بە هێزترین لایەن لە هاوكێشەكەدا وەك خۆتان لە پرسیارەكەتاندا ئاماژەیەكتان پێدا ئەمەریكایە، ئەم لایەنە خۆی نەیتوانیوە سیاسەتێكی سازێنراو گەڵاڵە بكات، ئەمەش مایەی نیگەرانی زیاترە بۆ دۆخی هەڵایساوی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست،بەڵام ئەمەریكاو ئەوروپییەكانیش لە هەوڵدان تا ڕەوتێكی دروست بگرنەبەر، لە ئێستادا هەرچی بۆ خۆرهەڵاتی ناوەڕاست دەكەن تژییە بە دژیەكی، بە نموونە ئەوەتا زۆر بە لەسەرخۆیی و هەنگاو بە هەنگاو لە هەوڵدان پێوەندییەكانیان لەگەڵ ئێراندا ئاسایی بكەنەوە، ئەم هەوڵەیان لەبەر ئەوەیە تا نەكەونە جەنگەوە لە دژی ئێران، مەبەستیانە ئێران بە هەر نرخێك بوو بێت دەسبەرداری دروستكردنی چەكی ناووكی و بۆمبی ئەتۆمی بێت، بەڵام لە بەرامبەریشدا ئێران بە ڕەوتێكی خاوتر لەوان پڕۆژە ناووكییەكەی پەرە پێدەدات و بەردەوامیشە لەسەر تەواوكردنی، پارادۆكسەكە لێرەدایە لە ئێستادا ژماره‌یه‌كی زۆر كۆمپانیای ئەمەریكاو فەڕەنسا، خەریكن بۆ ئەنجامدانی كاری بازرگانی و بزنس دەچنە ئێران، ئەگەر ئەمەش بكەن واتا باڵادەستی خۆیان لەدەست دەدەن سەبارەت ڕێگەگرتن لە پەرەپێدانی پڕۆژەی ئەتۆمیی بۆ كاروباری سەربازی، ئەوەتا لە كۆنفرانسی ئەمنیی لە میونیخ هەوڵ دەدەرێت ئێران بگەڕێنرێتەوە ناو كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی كە ئەمەش ئۆتۆماتیكی دەچێتە ئەستێڵكی هاریكاریكردنی بەشار ئەسەدەوەو دواتر بەهێزكردنی حزبوڵڵا، چونكە ئێران و بەشارو حزبوڵڵا هاوپەیمانن، بە گێڕانەوەی ئێران بۆ ناو كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هەرچی هەوڵیان دابێت بۆ ڕووخانی بەشار ئەسەد هەڵدەوەشێتەوە، ئەمەیە پارادۆكسەكە ئەمەریكا گفتوگۆ له‌گه‌ڵ ئێران دەكات به‌مه‌ش پێگەی خۆی لە سووریا لاواز دەكات، واتا پێگەی ئیسرائیل و سعودیەو ئیماراتیش دەلەرزێنێت، لە كاتێكدا ئەمەریكا پشتیوانە بۆ سعودیەو ئیسرائیل تا ئەسەد لە دەسەڵات دوور بخەنەوە، ئەمەیە سەرلێشێواویی ئەمەریكا لە ئاست خۆرهەڵاتی ناوەڕاست، بە هاوكاریكردنیی ئێران توركیاش سەغڵەت دەكات، كە ئێستا توركیا هاریكاری لایەنەكانی ئۆپۆزیسۆنی سوریا دەكات، واتا هاریكارییەكانی توركیا لە ڕووخانی بەشاردا سوودی نابێت، كەواتە ئەمەریكا لەم هەوڵەیدا دەبێتە هۆیەك بۆ ناڕەحەتكردنی توركیاش، ئەمەریكا لە كێشەی سوریادا سەری گڵۆڵەی دەزووەكانی لەدەست بەربۆتەوەو ڕێگەیەكی تەندروستی نەدۆزیوەتەوە بۆ مامەڵەكردن لە بەرامبەر سوریادا..
گوڵان: ئه‌ی سه‌باره‌ت به‌ سیاسه‌تی ئه‌مریكا له‌ عێراقدا، به‌تایبه‌تی ئێستا عێراقیش له‌ دۆخیكی خراپدایه‌، ئایا تا چه‌ند ئه‌مریكا به‌ بارودۆخی عێراق نیگه‌رانه‌؟
ئامازیا بارام: ئەمەریكا هەنگاوەكانی چوست كردۆتەوە بۆ پشتیوانی لێكردنی مالیكی، وەك ئاگادارن مالیكی سەردانی ئەمەریكای كردو بڕیارە چەكی تازەی پێبدەن و لەناو ئەو چەكانەشدا هەلیكۆپتەری ئاپاچی هەیە، ئەمەش دیسانەوە پارادۆكسێكی ترە، لە كاتێكدا ئەمەریكا دژایەتی كورد ناكات، بەتایبەتیش پارتی و یەكێتی، كەچی لەملاوەش پشتیوانی مالیكی دەكات تەنانەت ئەگەر لەسەر حیسابی كوردیش بووبێت یان لەسەر حیسابی عەرەبی سوننەش بوو بێت لە سەڵاحەدین و ئەنبار، كەس نازانێت دەقاودەق هۆكاری چییە بە تەواوەتی پشتیوانی مالیكی دەكات، ڕەنگبێت لەبەر نیگەرانی ئەمەریكا بێت سەبارەت بە هاتنەسەر هێڵی ئەلقاعیدە لە ناوچەكانی فەلوجەو ڕومادی، ئەمەریكا بۆ لەناوبردنی ئەلقاعیدە لەو شوێنانەی وەك ئەنبارو فەلوجەو سەڵاحەدین ناچارە هاوكاری مالیكی بكات، لەبەرئەوەیە كە ئەمەریكا فشار بۆكورد دەهێنێت تا ئاستی داواكارییەكانی خۆی كە خۆی لە نەوت و خاك و پێشمەرگەو هەندێ مەسەلەی تر دەبینێتەوە لە بەرامبەر بەغدا نه‌رمی بنوێنێت، ئەمە سەر لێ تێكچوونێكی تری ئەمەریكایە كە فشار دەخاتە سەر باشترین دۆستەكانی لە عێراقدا، هانیان دەدات هاوكاریی مالیكی بكەن، ڕاستییەكەی دەبوایە بە پێچەوانەوە فشاری بخستایەتە سەر مالیكی تا سازشی لە بارەی داواكارییەكانی كورد بكردایە، بەڵام لەبەرهەبوونی ئەلقاعیدە لە عێراقدا زیاتر یارمەتی مالیكی دەدەن، چەكی زۆر پێشكەوتووی پێ دەدەن بۆ ئەو مەبەستە، هەرچەندە فشارەكانی كە دەیخەنە سەر كورد بۆ سازش كردن لەگەڵ مالیكی گەورە نین و بۆ ئەوەیانە میانڕەوترو نەرمتر بن لە ئاست مالیكیدا.
گوڵان: باشە لەم دۆخە پڕ لە پارادۆكسەدا كورد چۆن هەڵسوكەوت بكات؟ له‌ كاتێكدا كورد ناتوانێت له‌مه‌سه‌له‌ی خاك و پێشمه‌رگه و وزه ‌‌نه‌رمی به‌رامبه‌ر به‌غدا بنوێنێت؟
ئامازیا بارام: یەكەم: هەماهەنگی لەگەڵ توركیادا بكەن، هەردوولاتان لەم دۆخەدا پێویستیتان بە یەكتری هەیە، بەم شێوەیە هێزێكی زۆرتان دەبێت لە كاتی گفتوگۆكردن لەگەڵ مالیكیدا،خاڵی دووەم: ئەوەیە ئەگەر بزانن زیان بە پێوەندییەكانتان لەگەڵ توركیادا ناگات هەوڵ بدەن هاوكاریی كوردی باكووری ڕۆژهەڵاتی سوریا بكەن بۆ وەدەستهێنانی ئۆتۆنۆمی لە سوریادا، كورد لە سوریا پێویستە هەوڵی ئەوە بدەن ئەلقاعیدە دەست نەگرێت بەسەر ناوچە كوردستانیەكانی سوریادا، دەرئەنجام پێویستە هاوكاری كورد بكەن بۆ وەدەستهێنانی ئۆتۆنۆمی ئەگەرچی بۆ ئەو دەسكەوتەش هێشتا زووە، چونكە لە ئێستادا سوریا لە پشێویەكی نالەباردایە، دیار نییە كێ ئۆتۆنۆمی پێ دەدات، بەڵام گرنگە بۆ داهاتووی خۆتان هاوكارییان بكەن تەنانەت ئەگەر پێویست بە هاوكاری سەربازییش بكات چەكیان پێ بدەن، ئەگەر پارەیان ویست ئەگەرچی پارەتان زۆر نییە بەڵام لە پێدانی پارە پێیان دەست مەگێڕنەوە، ئایدیای گشتی ئەوەیە ناوچەكانی كوردستان لەژێر كۆنتڕۆڵی كوردا بێت، لەو ناوچانەدا نەوت هەیە، ئەگەرچی زۆر نییە، بۆیە لە داهاتوودا بەم هاوكارییەتان هەردوولاتان قازانج دەكەن، بەڵام لەوەش دڵنیابن ئەم هاوكارییانە بە هەماهەنگی توركیا بكەن، كە توركیا نیگەرانیی هەیە سەبارەت بە كوردەكانی ناو باكووری كوردستان كە لە ناو خاكی توركیادان، توركیا بكەنە هاوبەشێكی بنەڕەتی لەم هەنگاوانەتان، ئەگەر بشتوانن هەماهەنگی لەگەڵ ئێرانیەكانیش بكەن، گرنگه‌ ئه‌وه‌تان له‌به‌رچاوبێت بەرژەوەندیی خۆتان مەكەنە قوربانی هیچ كەس و لایەنێك.
هەرچی پەیوەست بە مالیكییە هەمووان دەزانن سەركردەیەكی دیموكراتخواز نییە، بەڵام ئێوەش ناتانەوێت لە دژی بجەنگن، ڕاسپاردەی من بۆ كورد ئەوەیە تا بەهێزبن و پشتیوانیی تەواوی ئەمەریكاش وەربگرن پێویستە هەندێ سازش لەگەڵ مالیكیدا بكەن، پێویستە بۆ داخوازییەكانتان بگەنە ڕێگەچارەیەكی ژیرانە، بەتایبەتی لە بارەی پرسی نەوتەوە تا شێوازێكی مەعقوڵ لە كۆنترۆڵتان هەبێت بەسەر نەوتەوە، له‌م مه‌سه‌له‌یه‌دا توركیا هاوكاریتان دەكات تا بگەنە ریككه‌وتن و تا كاریگەر بن بەسەر مالیكدا، رێككه‌وتن بۆ ئێوەو بەغداش سوودمەند بێت، ئەگینا دۆخەكە مەترسیدار دەبێت، بێ ئەوەی دەستبەرداری بەرژەوەندییەكانتان بن دەتوانن لەگەڵ بەغدا رێكبكه‌ون بكەن، چونكە لە ئێستادا ئەمەریكا بۆ شه‌ڕی تیرۆریستانی قاعیده‌ پشتیوانیی بەغدا ده‌كات، به‌ڵام بە شەریكایەتیتان لەگەڵ توركیادا هێزێكی گه‌وره‌ دەهێننە ناو ئەم هاوكێشەیەوە، تا بەو ئاڕاستەیە پێكەوە كاربكەن، مالیكیش سازش بكات، هەوڵ مەدەن ڕووبەڕووبوونەوەی یەكجارەكی وتەواوەتی لەگەڵ مالیكی بكەن، ناڵێم جەنگ بەڵكو مالیكی دەتوانێت لە ڕووی ئابوورییەوە كارێ بكات زیان بە ئێوە بگەیەنێت، ڕەنگە پارەی بەشە بودجەی كوردستان ڕابگرێت، ئێستا ئێوە زۆر پێویستتان پێی هەیە،بۆیە جارێ پێویستە بە نه‌رمی بجووڵێنەوە، كارێ بكەن هەم توركیا و هەم ئێران و هەم ئەمەریكاش فشارێك بۆ مالیكی بهێنن تا ئەویش بكەوێتە سازش لەگەڵ ئێوەدا، پێگەی وڵاتەكەتان زۆر ستراتیژییەو پڕی لە نەوتە، بەڵام جارێ زۆر پێویستیتان بە چارەی بەغدایە، لەم ڕووەوە پێویستە هاوسەنگیی بپارێزن و بە دوای چارەسەرێكدا بگەڕێن كە باشترین دەرئەنجامی دەبێت نەك چارەسەرێك كە زۆرترین دەرئەنجامی لێدەكەوێتەوە.
گوڵان: كاریگەرێتیی ئەمەریكا لە عێراق كزبووە،باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراقدا خۆی لە قەرەی كێشەكان نادات،پرسیارێك لێرەدا دێتە پێشەوە ئایا ئەمەریكا دەستی خۆی لەوە شوشتووە كە عێراقێكی فیدراڵ و دیموكرات بونیاد بنێت و چیتر بایەخ بەم ئامانجەی نادات؟
ئامازیا بارام: ئەمەریكا هەموو هەوڵەكانی بۆ ئەوەیە عێراقێكی دیموكرات ببینێت، بۆ ئەمەش پێویستە عێراق سیستمێكی نوێ دابڕێژێت، كێشەكە لەوەدایە لە هەڵبژاردنەكانی نیسان و دواتریشدا پێویستە پیاوان و ئافرەتان لەسەر بنەمای ئیتنی كوردو عەرب یان لەسەر بنەمای تائیفیەت دەنگ نەدەن، كە خەڵكی بەم شێوەیە دەنگ دەدەن تۆ ناتوانیت بۆچوونیان بگۆڕیت، ئەم شێوازی بیركردنەوەیە بیست ساڵێكی پێویستە تا دەڕەوێتەوەو دەگۆڕدرێت،شیعە زۆرینەن و پێش ئەوەی عێراقی بن خۆیان بە شیعە هەڵدەدەنەوە، سەرۆك وەزیرانیش پێش ئەوەی عێراقی بێت شیعە دەبێت، ئەمە مایەی كێشەگەلێكی زۆرە، لە عێراقدا پێویستیت بە سیستمێكی تری جیاواز هەیە، كە تێیدا هەرسێ پێكهاتەی گەورەی وەك شیعەو كوردو سوننە دەسەڵاتیان هاوكوف و یەكسان بێت، ئەمەریكا زۆر حەز بە بینینی كوردستانێكی دیموكرات دەكات و پێی باشە بڕیارەكانی كورد لەسەر مێزی گفتوگۆ بدرێن،نەك لە ڕێی چەك و سەربازەوە، ئەمە لە سەرەتای كارەكانی سەرۆك ئۆبامایە، ڕەنگە سەرۆكێكی دوای ئەم بێت و بەم شێوەیە نەبێت، بەڵام بەلای ئۆبامەوە ئەلقاعیدە ئامانجە سەرەكییەكەیە چونكە بەڵێنی جەنگی دژ بە ئەلقاعیدە داوە، لە سەردەمی ئەودا توانرا ئوسامە بن لادن بكوژرێت، كەواتە بنەڕەتی هەموو كارێكی ئەو لەناو بردنی ئەلقاعیدەیەو دواتر لە پێناوی سەقامگیری و چەسپاندنی دیموكراتیدا بیر لە دیموكراسیەتی عێراق دەكاتەوە، كەواتە ئەولەویەت هەیەو كار لەگەڵ مالیكی دەكات داوای هیچ گۆڕانكارییەك لە سیستمی حوكمڕانیدا ناكات، هەموو خەمی ئەمەریكا هاوكاریكردنی مالیكیە بۆ لەناوبردنی نفووزی ئەلقاعیدە لە عێراقدا لەبەر ئەوە زۆر پشت بە ئەمەریكا مەبەستن، جێی متمانەپێكردن نییە بۆ فشارهێنانی لەسەر مالیكی تا رەفتارەكانی دیموكراتیی بن.
گوڵان: ئەسەد لە سوریا و مالیكی لە عێراق لە هەوڵی زۆردان تا شەڕی تائیفەگەری نێوان شیعەو سوننە بگۆڕێت بۆ شەڕی تیرۆر بۆ ئەوەی شەرعیەت بە شەڕەكە بەو ناوەوە بدەن، بەڵام ئەگەر لە ناوچەكەدا شەڕی سوننەو شیعە بەرپا بێت پێشبینی چ كارەساتێكی گەورەی مرۆیی دەكەن؟
ئامازیا بارام: گومانی تێدا نییە بە كارەسات كۆتایی دێت، بەڵام لە ڕوانگەی ئەمەریكاوە هەموو بایەخەكان بۆ یەك شتن، ئەویش بەرەنگاربوونەوەی تیرۆرە یان شەڕی قاعیدەیە، ئەمەریكا تەنیا چاوی لەسەر لەناوبردنی ئەلقاعیدەیە، گوێی لەوە نییە شەڕی تائیفەگەری هەڵبگیرسێت، ئەوە بایەخێكی كەمتری هەیە بە لای ئەمەریكاوە، تەنیا بە ئامانجە سەرەكییەكە دەدات كە لەناوبردنی تەواوەتی ئەلقاعیدەیە، هەمووان لەوە تێدەگەن كە چ مەترسیدارە ئەلقاعیدە ئەنبار كۆنترۆڵ بكەن، بۆ كوردیش باش نابێت، قاعیدە كورد بە عەلمانی غەیرە عەرەب دەزانێت، زیانی بۆ كوردیش هەیە، ئەمەریكا نەك لە ڕووی سیاسی بەڵكو بە چەك و جبەخانەش هاوكاری سوپای نیشتمانی سووریا دەكات بۆ هەمان مەبەست تا هانیان بدا بۆ شەڕ لە دژی ئەلقاعیدە كە ئێستا بوونەتە چەندین بزووتنەوەو چەندین گرووپی ڕادیكاڵی ئیسلامی، لەبەرئەوەیە ئەمەریكا كەمتر بایەخ بە ڕووخانی بەشار ئەسەد دەدات، دیسانەوە پارادۆكس لە كاتێكدا دوو ساڵ لەمەوبەر دەیانتوانی هاوكاریی سوپای ئازاد بكەن و نەیانكرد، بەڵام كە قاعیدە لەو وڵاتە بەهێز بوون ئەوجا كەوتنە هاوكاریی ئۆپۆزیسیۆن، ئەگەر تۆ ئۆباما بوویتایە ئایا دەتەوێت كێ حوكمی داهاتووی سوریا بكات، لە نێوان ئەسەدو ئەلقاعیدە؟ بێگومان ئەسەد هەڵدەبژێرێتەوە، بەهێزبوونی ئەلقاعیدە لە بەرژەوەندیی مانەوەی ئەسەددایە، لە عێراقیشدا كە حكومەت شیعەگەرەو پڕۆئێرانییە ئەمە باشیش نییە بۆ ئەمەریكا كەچی ئەمەریكا قبوڵیەتی ئەنبار شیعە كۆنترۆڵی بكات نەك ئەلقاعیدە، ئەگەر چی ئەم ستراتیژەی ئەمەریكا زیان بە كوردو سعودیەو ئەمەریكا خۆیشی دەگەیەنێت، بەڵام ئەولەویەتی ئەمەریكا لەناوبردنی قاعیدەیە.
گوڵان: له‌عێراقه‌وه‌ تا یه‌مەن و له‌وێشه‌وه‌ تا سۆماڵ ناوچەی ئارامن بۆ دنەدان و مۆڵخواردنی تیرۆریستان، ئەم ناوچانە دەوڵەمەندن بە وزە، ئەگەر ئەم ناوچانە بكەونە ژێر هەڕەشەی بەردەوامی تیرۆریستانەوە، ئایا ئەمەریكاو ئەوروپا لەم كاتەدا كە تووشی قەیرانی ئابووری دێنەوە چی دەبێت؟
ئامازیا بارام: نیگەرانییە زۆرەكەی ئەمەریكا لێرەدایە كە ئەلقاعیدە دەستڕۆیشتووی هەبێت بەسەر وڵاتە بە نەوت دەوڵەمەندەكانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، ئەگەرچی ئەمەریكا نەوتی پێویستی بۆ خۆی هەیە، بەڵام ژاپۆن و ئەوروپییەكان زۆر پێویستیان بە نەوتە، ئەگەر ئەلقاعیدە باڵادەست بێت لەو ناوچانەدا دەبێتە كارەساتێكی گەورە بۆ هەمووان، كەواتە ئەوەی ئەمەریكا هەوڵی بۆدەدات بە تایبەتی لە ئەنبارو سوریاشدا بریتیە لە ڕێگریكردن لەوەی ئەلقاعیدە زاڵدەست بێت، بە توانایەكی زۆرەوە هاوكاریی سعودیە دەكات تا ئەلقاعیدە لە سعودیەو وڵاتانی كەنداو دووربخاتەوە، لە بیرتان بێت پێش ساڵی 1990 سەدام حوسێن هێندە بەهێز بوو توانی نرخی نەوت لە بازاڕدا كۆنترۆڵ بكات، ئاكامەكەیمان بینی چی بە كوێت كرد، نابێت ئەم سیناریۆیە دووبارە بێتەوە، نابێت ئێرانیش نرخی نەوت و بڕەكەی دیاری بكات بۆ وڵاتانی تری كەنداو، شتێكی سەیرە تەنانەت ئەم مەترسییەش بەو ئاستە ئەمەریكای نیگەران نەكردووە وەك ئەلقاعیدە كردوویەتی، ئەمەریكا هەموو شتێك دەكات تەنیا لەو پێناوەدا قاعیده‌ دەسەڵات بەسەر هیچ بەشێكی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا نەگرێت.
گوڵان: لەگەڵ ستراون ستیڤنسۆنی سەرۆكی شاندی په‌رله‌مانی ئەوروپا بۆ عێراق گفتوگۆمان ساز كردو ئەو بایەخی بە گەشەكردنی هەرێمی كوردستان دەداو باسی لە بایەخی كردنەوەی نووسینگەیەكی یەكێتیی ئەوروپا لە هەولێر دەكرد ئایا كردنەوەی ئەو نووسینگەیە چ گرنگیی هەیە بۆ خەڵكی كوردستان؟
ئامازیا بارام: زۆر گرنگەو هیچ گومانێك لەوەدا نابینم من ئەوەم نەدەزانی كە زۆربەی ئەندامانی یەكێتیی ئەوروپا نووسینگەیان هەبێت لە هەولێر جێی دڵخۆشییە و پێی خۆشحاڵم، بەڵام ئەگەر یەكێتیی ئەوروپا لە برۆكسلەوە ڕاسپێرن تا لە هەولێر نووسینگە بكەنەوە ئەمە بۆ خۆی جۆرێك لە شەرعییەتی نێودەوڵەتییە، لە ڕووی پراكتیكیەوە ئاسانكارییە بۆ دابینكردنی زۆر شت، پارەو تەكنەلۆژیا، ڕاستەوخۆ نا، بەڵام لە ساتەوەختی خۆیدا، ئەو كاتە چیتر پێویستیتان بەوە نەبێت بۆ هەموو شتێك پشت بە ئەمەریكا ببەستن.
گوڵان: حه‌زده‌كه‌ین له‌ به‌ڕێزت بپرسین چۆن ده‌توانین له‌م كاته‌دا رای گشتی سه‌باره‌ت به‌ واقیعی هه‌رێمی كوردستان ئاگادار بكه‌ینه‌وه‌، بۆ ئه‌وه‌ی ببیته‌ گوشارێك بۆ ئیداره‌ی ئه‌مریكا بۆ ئه‌وه‌ی زیاتر بایه‌خ به‌ هه‌رێمی كوردستان بدات؟
ئامازیا بارام: سه‌ردانه‌كانی بارزانی بۆ ئه‌مریكا گرنگن، له‌سه‌ردانه‌كانی پێشتری بێجگه‌ له‌ دیداره‌كانی له‌گه‌ڵ سه‌رۆك و جێگری سه‌رۆك و به‌رپرسانی دیكه‌ی كۆشكی سپی دیدار و چاوپێكه‌وتنی له‌گەڵ رۆژنامه‌ و ناوه‌نده‌ ئه‌كادیمییه‌كان كردووه‌ و بارودۆخی كوردستانی بۆ روونكردوونه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ كاریگه‌رییه‌كی باشی هه‌بووه‌، توانیویه‌تی ئه‌وه‌ بۆ ئه‌مریكییه‌كان روون بكاته‌وه‌
كە كوردستان بەهێزەو چەقێكی سەقامگیرییە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، چونكە كورد سكۆلارن و سیستمی دیموكراتییان هەیەو ئەگەرچی هێشتا كێشەگەلێك لە كوردستان هەن، ئەمەریكا پێی خۆشە كە ببیستێت سیستمێكی دیموكراتی هەیەو ئەوەی من بیزانم كوردستان لە هەموو وڵاتانی عەرەبی دیموكراتترە، كەواتە پێویستە ئاماژە بدرێت بە دیموكراتییەتی و سەقامگیری هەرێمەكەی، بە زۆرترین چاوپێكەوتنیان لەگەڵ كەناڵە تەلەفزیۆنیەكانی ئەمەریكادا، هەروەها لەگەڵ واشنتۆن پۆست و نیۆیۆرك تایمز، كورد دەتوانێت پەیامی خۆی بە ئەمەریكییەكان بگەیەنێت كە كوردیش شەڕی ئەلقاعیدە دەكەن، هەروەها پێیان ڕابگەیەنن كە دۆستایەتیی توركیا دەكەن و لە دژی نین، بە كورتی لە ڕای گشتی ئەمەریكا بگەیەنن كە كورد چەقی سەقامگیرییە لە ناوچەی خۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا، كەواتە دەبێت ئەمەریكا پشتیوانیی لە كورد بكات، ئەوەش ڕابگەیەنن كە كورد نایەوێت لە عێراق جودا ببێتەوەو وەك بەشێك لە ناو عێراقدا دەمێنێتەوە،بەڵام داواكارییەكانی ڕەوان و دیاریكراون، هەروەها پێویستە كورد سكاڵا بكات لەسەر پێنەدانی ڤیزاو ڕای گشتی ئەمەریكای پێ بجووڵێنێت.