پرۆفیسۆر ئەمازیا بارام هەتا ساڵی 2006 سەرۆكی سەنتەری سابان بووە بۆ دیراساتی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە ئامۆژگای بەناوبانگی برۆكینگز، لە ساڵی 1979ـەوە كەماوەی زیاتر لە 30 ساڵ دەكات، بەردەوام توێژینەوەی لەسەر بارودۆخی عێراق كردووە، لە ساڵی 1990-2006 تویژینەوەكانی لەسەر مێژووی میزۆپۆتامیا بووە، ئەمازیا بارام لە پرۆسەی ئازادكردنی عێراقدا یەكێك بووە لەو تۆژەرانەی راوێژی داوە بەسەرۆك جۆرج دەبلیو بوش بۆ ئۆپەراسیۆنی ئازادی عێراق لە ساڵی 2003، هەروەها یەكێكە لەو شرۆڤەوان و سیاسییانەی كە وتارەكانی لە واشنتۆن پۆست و گۆڤاری فۆرین ئەفێرز بڵاو دەكاتەوە، پرۆفیسۆر بارام تایبەتمەندە لەسەر كێشەی كوردیش هەر لەشۆڕشی ئەیلوولەوە تاوەكو ئێستا بە وردی دیراسەت و توێژینەوەی لەسەر پرسی كورد كردووە و یەكێكە لەو بیانیانەی كە زۆر سەرسام بووە بەسەركردایەتی بارزانی مستەفا لەشۆڕشی ئەیلوولدا، ئێستا وەك لەم دیمانەیە پێی راگەیاندین سەرقاڵی توێژینەوەیەكە سەبارەت بە ئەگەری دروستبوونی سۆپەر دەوڵەتی كوردی لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، بۆ قسەكردن لەسەر گۆڕانكارییەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەگشتی و پرسی كورد لەناو ئەم ژینگە ئاڵۆزە ئەم دیمانە تایبەتەمان لەگەڵ پرۆفیسۆر ئەمازیا بارام ئەنجامداوە كە ئەمە دەقەكەیەتی.

* لابردنی سەرۆك مورسی لە میسر قۆناغێكی ئینتیقالی نوێی لە بەهاری عەرەبیدا هێنایە ئاراوە. بەپێی بیروبۆچوونی ئێوە، تا چەند ئەم گۆڕانە نوێیە كاریگەریی لەسەر تەواوی ناوچەكە دەبێت؟ بە تایبەتی كە میسر وڵاتێكی ئاسایی نییە، وڵاتێكی گەورە و گرنگە؟
- بەدڵنیاییەوە، سەرەتا دەبێت چاوەڕێ بكەین و ببینین كە ئایا سوپا و خەڵكانی رەوتی «تمرد» دەتوانن بەردەوامبن لە دوورخستنەوەی مورسی لە سەرۆكایەتی، چونكە فشارێك هەیە و لە میسردا خەڵكانێك هەن لە گۆڕەپانی تەحریر لە قاهیرە، بۆ گەڕاندنەوەی مورسی بۆ سەرۆكایەتی خۆپیشاندان دەكەن. من شەخسی خۆم تەمەننای ئەوە ناكەم ئەم هەوڵانە سەركەوتووبن و هیوادارم سوپا و بزووتنەوەی «تمرد» بتوانن بەردەوام بن لە دوورخستنەوەی مورسی لە دەسەڵات. بەڵام دەبێت چاوەڕێ بكەین و ببینین و هێشتا ئێمە زۆرمان نەبینیوە- لەم رووەوە-. رەنگە ئیخوان موسلمین و لایەنگرەكانیان پتر توندوتیژ بن، ئەمە ئەگەرێكە. لە راستیدا گرنگترین لایەنی ئەم مەسەلەیە بریتییە لە ئەمریكا، ئەگەر سەرۆكی ئەمریكا ئۆباما، یان كەسێكی ناو كۆشكی سپی یان وەزارەتی دەرەوە، ئەو رووداوەی هەفتەیەك یان دوو هەفتە پێش ئێستا روویدا لە قاهیرە، بە تێكەڵێك لە شۆڕشی جەماوەری و كودەتا وەسفی بكەن، ئەوا شتێكی ئاساییە و مایەی گرفت نییە، لەبەر ئەوە دەبێت چاوەڕێ بكەین و ببینین ئەمریكا چۆن رەفتار دەكات لەم رووەوە. بەڵام ئەگەر لە بنەڕەتدا ئەمریكا پشتیوان بێت، ئەوا شۆڕشەكە سەركەوتن بەدەست دەهێنێت.
* كاتێك مورسی هەڵبژێردرا و ئیخوان موسلمین دەسەڵاتیان گرتەدەست، زۆر لە شارەزایان پێشبینی حكومڕانییەكی خراپیان دەكرد، بەڵام هەموو لایەنەكان پێداگیرییان كرد لەسەر پێدانی دەرفەتێك بۆ ئەوەی بزانن چۆن حكومڕانی دەكەن. بە تێڕوانینی ئێوە، ئایا مومكین بوو هاوكاریی میسر بكرێت بۆ ئەوەی هەر لە سەرەتاوە و پێش هەڵبژاردنەكان رووبەڕووی ئەم دۆخە نەبێتەوە؟
- ئەوە ئەگەرێك بوو، پێموایە رەفتاری ئەمریكا زۆر نابەرپرسیارانە بوو، و بە تەواوەتی هەڵە بوو، بە تایبەتی ئۆباما و راوێژكارەكانی، من ئەو كاتە لە واشنتۆن دی سی نەبووم، بەڵام بە چەند كەسێكم لە كۆشكی سپی راگەیاند كە توانای بڕیاردانیان هەبوو- من ناتوانم ناوی هیچ كەسێكیان بهێنم- كە ئەمە هەڵەیەكی خراپە. بەڵكو دەبوو هاوكاریی میسریەكانیان بكردایە بۆ ئەوەی حكومەتێكی كاتی درێژخایەن پێكبهێنرایە، نە ئیخوان موسلمین و نە موبارەك، حكومەتێكی كاتی بە چەشنی ئەوەی ئێستا هەیە، كە زەمینە بۆ هەڵبژاردن خۆش بكات، بۆ ئەوەی هەموو لایەك كاتی تەواویان هەبێت بۆ خۆڕێكخستن. ئەوەی روویدا ئەوەبوو كە هەڵبژاردنەكان زۆر زوو ئەنجامدران، كە تاكە لایەنێكی رێكخراو بریتی بوو لە ئیخوان موسلمین، لەبەر ئەوەی لیبراڵەكان و عەلمانیەكان كاتیان نەبوو بۆ خۆڕێكخستن. ئێستاش كە حكومەت و سوپا دەڵێن پێویستە لە ماوەی شەش مانگدا هەڵبژاردنی گشتی ئەنجام بدرێت، پێشنیاری من ئەوەیە با ساڵێكی تەواو بخایەنێت، بەڵام نازانم ئایا بڕیاریان لە شەش مانگەكە داوە و ناتوانن بیگۆڕن یان نە، لەبەر ئەوەی خەڵكی پێویستیان بە كاتە بۆ خۆڕێكخستن، چونكە ئەگەر لە ماوەی چەند مانگێكدا ئەنجامی بدەیت، ئەوا هەمان دەرئەنجام بەدی دێت كە ساڵێك پێش ئێستا روویدا، كەواتە دەبێت كاتی پێویستیان پێبدەیت و ئێستاش كاتی پێویستیان پێنەدراوە و تەنها شەش مانگە. بە گشتی هەرچیەك لە میسردا رووبدات بە جۆرێك لە جۆرەكان كاریگەریی لەسەر ناوچەكە دەبێت.
* دوای ئەزموونی پارتە ئیسلامیەكان لە جەزائیر و ئەزموونی بزووتنەوەی حەماس لە فەلەستین، ئێستاش فەشەلی ئەزموونی ئیخوان موسلمینی میسریش دەبینین. ئایا هاوڕایت لەسەر ئەوەی ئیسلامی سیاسی لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا شكستی هێناوە؟
- بە تەواوەتی نا، لەبەر ئەوەی جیاوازیی هەیە لە نێوان شكستهێنان و زەبرپێكەوتندا، من دەڵێم بە دڵنیاییەوە ئەمە زەبرێك بوو بەر ئیسلامی سیاسی كەوت، بەڵام شكستهێنان نەبوو، چونكە ئەمە كاتێكی زۆری دەوێت و لەگەڵ ئەوەشدا دەرئەنجامەكە زانراو نییە. پرسیارەكەی ئێوە گرنگە، ئەمریكا لایەنێكی زۆر گرنگە لەم مەسەلەیەدا- و ئەمریكا بەم شێوەیە لە مەسەلەكە ناڕوانێت و هەوڵی هێنانەدی دیموكراسی دەدات و بە دڵنیاییەوە من و تۆش دیموكراسیمان دەوێت لە تەواوی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا-بەڵام بە شەو و رۆژێك دیموكراسی نایەتەدی و پێویستی بە كاتە و هەندێ جار پێویستی بە روودانی شۆڕشێكی وەك 30 حوزەیران هەیە، تەواو چەشنی عێراق، لە عێراقدا ئەو ناوچەیەی كە كەم تا زۆر سیستمێكی دیموكراتی هەبێت، كوردستانە، من و تۆش دەزانین كوردستان بە تەواوەتی دیموكراتی نییە، بەڵام نادیموكراتیش نییە، ئێستا لایەنی دیموكراسی زۆر گرنگ لە كوردستاندا هەن، باقی بەشەكانی دیكەی عێراق بەو سادەییە نییە، زۆر ئاڵۆزن. بەڵام بڕیاربەدەستانی ئەمریكا پێش داگیركردنی عێراق پێیان وابوو لە ماوەی سێ و رەنگە چوار مانگدا دیموكراسییەتێكی زۆر باش لە عێراق دێتەدی و ئەوانیش بە خۆشحاڵییەوە دەگەڕێنەوە بۆ وڵاتی خۆیان. بەڵام من پێم وتن ئەمە كێشەیەكی درێژخایەن دەبێت. كەواتە ئیسلامی سیاسی زەبرێكی گەورەی پێكەوت، بەڵام ئایا كۆتایی پێهاتووە، نەخێر، بەڵكو ماوەتەوە و چاوەڕێی دەرفەتێكی دیكە دەكات، ئەم مەسەلانە كاتیان دەوێت، بەڵام ئەگەر بارودۆخەكە بە باشی بەڕێوەبچێت، ئەوا زەبرێكی زۆر مەترسیدار دەبێت لە -ئیسلامی سیاسی-بەڵام ئێمە نازانین باردودۆخەكە بە چ ئاڕاستەیەكدا دەڕوات. لەبەر ئەوە با چاوەڕێ بكەین و ببینین.
* هەندێ لە چاودێران پێیانوایە رژێمەكەی ئەسەد سوود لە رووخانی مورسی وەردەگرێت. بە تێڕوانینی ئێوە ئایا لابردنی مورسی كاردانەوەی لەسەر كێشەی سوریا دەبێت؟
- ئەمە جێی سەرنجە. بەڵام كاریگەرییەكی گەورەی نابێت، سوریا شوێنێكە كە شۆڕشی میسری كاریگەریی گەورەی نابێت لەسەری. با پێت بڵێم بۆچی. لە سوریا شەڕەكە لە نێوان رژێمێكی عەلمانی و بەلای كەمەوە هەشتا گرووپی ئۆپۆزسیۆنە، كە نزیكەی هەموویان سوننەن، لە كاتێكدا رژێمەكەی ئەسەد –هەروەك دەزانین- لەلایەن عەلەویەكانەوە پشتیوانی دەكرێت، هەروەها حزبوڵای لوبنانی و هەروەها حزبوڵای عێراقیش كە شان بە شانی ئەسەد شەڕ دەكەن و یارمەتی دەدەن و دوو لایەنی دیكەی عێراق پشتیوانی ئەسەد دەكەن، یەكێكیان «اهل الحق» ئەگەرچی لایەنێكی زۆر گەورەش نییە. لە ئێستادا نزیكەی 2000 چەكداری حزبوڵای لوبنانی و نزیكەی500 بۆ 1500 چەكداری میلیشیای شیعی عێراقی لە سوریان. مەسیحیەكان بێلایەنن، بەڵام هاوسۆزن لەگەڵ ئەسەددا، هەروەها دروزەكانیش هاوسۆزن لەگەڵ ئەسەددا. كەواتە شەڕەكە لە نێوان رژێمێكی عەلمانی و گروپە ئیسلامییەكاندایە. كەواتە شەڕی سوریا كەمتر لە نێوان ئیسلامی سیاسی و عەلمانیەتدایە، بەڵكو پتر لەبارەی جیاوازی تائیفی و ئاینییەوەیە، واتە دەكرێت بڵێین لە نێوان شیعە و سوننەدایە، ئەمە شەڕە سەرەكییەكەیە، هەربۆیە شۆڕشی میسر كاریگەریەكی زۆری نابێت، رەنگە كاریگەرییەكی هەبێت، بەڵام كاریگەریی گەورە نا. چونكە تەنانەت ئەگەر سوننەیەكی عەلمانیش بیت، ئەوا خۆشحاڵ نیت بەو شێوەیەی كە رژێمی ئەسەد و عەلەویەكان وڵاتەكە بەڕێوەدەبەن، بەڵام ئەگەر شیعە یان عەلەوی بیت، ئەوا هەرچۆنێك بێت پشتیوانی لێدەكەیت. من زۆرێك لە موسڵمانە سوننەكان دەناسم كە هێشتا پشتیوانی رژێمەكەی ئەسەد دەكەن، ئیتر هۆكارەكە هەرچییەك بێت، لەترسی لەدەستنەچوونی كار بێت یان هەر هۆكارێكی دیكە، كەواتە بارودۆخەكە لە سوریا ئاڵۆزترە و- رووداوەكانی میسر- كاریگەرییەكی زۆری نابێت لەوێدا. ئەوەی پەیوەندی بە كوردەكانی سوریاوە هەبێت، ئەوا – هەروەك ئێوەش دەزانن-كە زۆرینەی زۆریان، نزیكەی لە سەدا 95یان سوننەن، بە دڵنیاییەوە سوننەن، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا هێشتا پشتیوانی شۆڕشەكە ناكەن و كەم تا زۆر بێلایەنن، لەبەر ئەوەی سەرجەم كوردەكان دەیانەوێت دان بە مافەكانیاندا بنرێت لەلایەن دەوڵەتەوە....و ئێستا جۆرێك لەئۆتۆنۆمیان دەوێت، چەشنی ئەوەی ئێوە لە عێراقدا هەتانە، ئێستاش نە ئەسەد و نە شۆڕش ئامادەنین ئەمە بە كورد ببەخشن، لەبەر ئەوە كوردەكان بێلایەنن و نایانەوێت پشتیوانی هیچ لایەنێك بكەن. كەواتە سوریا بارودۆخێكی ئاڵۆزی هەیە و شۆڕشی میسر جیاوازیەكی گەورە دروست ناكات لەوێدا. شەڕە سەرەكییەكە لە نێوان سوننەكان لەلایەك و شیعەكانە لەلایەكی دیكەوەیە.
* چۆن پەرەسەندنی پەیوەندیەكانی نێوان كوردستان و بەغدا دەخوێنیتەوە، بە تایبەتی دوای سەردانی مالیكی بۆ كوردستان و سەردانی بارزانی بۆ بەغدا و پێشوازیكردنی واشنتۆن لەم پەرەسەندنانە، ئایا دەبنەهۆی چارەسەركردنی كێشە هەڵپەسێردراوەكان؟
- پێموایە سەركردایەتیی كورد، لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی عێراق- مالیكی- بڕیاریانداوە كە ئاسانترە بۆیان تەنانەت ئەگەر چارەسەرێك بۆ بەشێك لە كێشەكان بدۆزنەوە، لەبەر ئەوەش مالیكی سەردانی هەولێری كرد و دواتر مەسعود بارزانی چوو بۆ بەغدا. كەواتە پێدەچێت سەركردایەتیی كورد و مالیكی بڕیاریانداوە كە ئاسانترە هەندێ كێشە چارەسەر بكەن، ئەگەرچی تەواوی كێشەكانیش نەبێت لە ئێستادا، بەڵام دەكرێت هەندێ كێشە چارەسەر بكرێت، كەواتە هەندێ بەرەوپێشچوونی ئیجابی دەبینم لە نێوان كورد و مالیكیدا و من نازانم چۆن ئەمە سوننەكانیش دەگرێتەوە.
* دوا وتە و پەیامت چییە؟
- ئەگەر دەتوانن بگەنە جۆرێك لە رێككەوتن لەگەڵ مالیكی لەبارەی دەرهێنانی نەوت و گرێبەستە نەوتییەكان و بەغداش گرفتی نەبێت لەگەڵ ئەمەدا، ئەم كارە بكەن، كەواتە ئەگەر مۆڵەتی دامەزراندنی بۆریی نەوتتان پێبدرێت و گرێبەستی نەوتی بكەن، كە ئێستا ئێوە ئەمە دەكەن، بەڵام قبوڵ بكرێت و دانی پێدا بنرێت و بە شەرعی بناسرێت ئەمە زۆرگرنگە، چونكە ئێوە ئێستا گرێبەستتان لەگەڵ كۆمپانیا گەورەكانی نەوت هەیە وەك شیفرۆن و ئیكسۆن مۆبیل و توتاڵی فەڕەنسی و كۆمپانیای نەوتی روسیدا هەیە. خۆ ئەگەر بتوانن بگەنە رێككەوتن لەبارەی ناكۆكی پەیوەست بە خاكەوە ئەوا كارێكی زۆر باش دەكەن، بەڵام ئەگەر ئەم كارە بكەن، ئەوا پێویستە سازش بكەن، ئێوە ئەمە دەزانن. من دەزانم ئێوە دەتانەوێت ئەوەی دەتانەوێت بەدەستی بهێنن، بەڵام من دڵنیانیم لەوەی بتوانرێت لە ئێستادا ئەم كارە بكرێت. ئەوەی پەیوەست بێت بە پەیوەندیەكانتانەوە لەگەڵ توركیا، ئەوا زۆر زۆر گرنگە، و پێویست ناكات ئەمەتان پێبڵێم، چونكە تاكە دەروازەتانە بۆ سەر ئۆقیانۆس، بۆ سەر دەریا- راستە عێراقیش هەیە- بەڵام ئێستا ئێوە دەست لە ناو دەست لەگەڵ توركیادا كاردەكەن. پێویستە ئێوە ئامادەبن بۆ هاوكاریكردنی كوردەكانی سوریاو ئێستاش ئێوە ئەو كارە دەكەن و من دەزانم ئێوە چەكیان بۆ دەنێرن و من دەزانم كە پارتی دیموكراتی كوردستان مەشق بە هەندێ لە جەنگاوەرەكانی كوردستانی سوریا دەكات، بەلای منەوە ئەمە ئاساییە و دەبێت ئەو كارە بكەن، بەڵام دەبێت لەو راستیە تێبگەن كە هەرچەندە ئێوە بەهێزترن، بەڵام ئەوانیش سەركردایەتی خۆیان هەیە.... كەواتە دەبێت ئارامبگرن، چونكە لە كۆتاییدا دێنەپاڵ ئێوە. بەڵام گرنگترین شت لەبارەی كوردستانی عێراقەوە، لەبارەی هەرێمی كوردستانەوە ئەوەیە كە ئێستا گرژی و ململانێیەكی روو لە زیاد هەیە لە نێوان لایەنە سیاسیەكانی كوردستان، راستە ئێوە وەك كورد لە عێراقدا یەكگرتوون و رێككەوتن هەبووە لە نێوان تاڵەبانی و بارزانیدا، بۆیە هەر ساتێك رێككەوتن هەبێت لە نێوانتاندا ئێوە زۆر بەهێزترن، بەڵام كاتێك شەڕ دەكەن و تەنانەت شەڕی سیاسیش، ئەوا مەسەلەكە قوڵتر و جددیتر دەبێت، كەواتە هەلومەرجە سیاسییەكەی كوردستان باشترین هەل و مەرج نییە بۆ هێنانەدی ئەوەی دەتانەوێت بەدەستی بهێنن و پێویستە چارەسەرێك بۆ ئەم ناكۆكیانە بدۆزنەوەوە.
ئێمە لە ئیسرائیلدا پێنج پارتی گەورەمان هەیە و دووانیان لە موعارەزەدان و سێیانیان لە حكومەتدان و رێسایەك هەیە بۆ گەمەكە، ئەگەرچی ئەم رێسایانە جیاوازن لەوەی لە كوردستاندا هەیە، بەڵام ئێوەش پابەندبن بەو رێسایانەوە، سەركەوتن و بەردەوامبوونی ئیسرائیل بەهۆی پابەندبونی هەمیشەییەوە بووە بە رێساكانی گەمەكەوە، هەر لە ساڵی 1948ـەوە تاوەكو ئەم ساتەوەختە، ئەوەی گرنگە ئەوەیە هەر پێنج پارتە گەورەكەی ئیسرائیل یەك ئامانجیان هەیە، كە بریتییە لە دەوڵەتێكی ئیسرائیلی سەربەخۆ و بەهێز و پارێزراو. كەواتە پێویستە ئێوە دەستوور بخەنە راپرسیی جەماوەریەوە و پێویستە دەستوور لەلایەن زۆرینەوە پەسەند بكرێت، لەبەر ئەوەی ئێوە پێویستتان بە دەستوورە، من دەزانم دەستوور لەلایەن پەرلەمانەوە پەسەندكرا، بەڵام نەك لەلایەن خەڵكەوە، پێویستە ئێوە ئەم كارە بكەن-بیخەنە راپرسیەوە بۆ ئەوەی خەڵك پەسەندی بكات- چونكە ئەگەر دەستوور هەبوو، ئەوا رێساكانی گەمەكە زۆر روون دەبێت. لە عێراقدا دەستوور هەیە، ئەگەرچی مشت و مڕی لەبارەوە دەكرێت، بەڵام هەرچۆنێك بێت دەستووری هەیە و لە كوردستان دەستوور نییە و دەبێت دەستوور هەبێت. مەسەلەیەكی دیكە كە باسی بكەم ئەوەیە كە مێژوویەكی خراپ هەیە لە نێوان ئێوە عەرەبی سوننەدا، پێویست ناكات كەس باسی هەڵەبجە و ئەنفالم بۆ بكات، بەڵام دەبێت هەوڵبدەن و كاریان لەگەڵدا بكەن، چونكە ئەگەر بتانەوێت كاریگەربن لەپرۆسەی سیاسیی عێراقدا، ئەوا لە پێگەیەكی بەهێزتردا دەبن كاتێك كار لەگەڵ سوننەدا بكەن. من ئاگادارم چەند هەفتەیەك پێش ئێستا ئەسیل نوجیفی برای ئوسامە نوجەیفی لە كوردستان لەگەڵ خەڵكی ئێوەدا دانیشتوون و چەند كۆبوونەوەیەكتان كردووە- من بە دواداچوونم هەیە لەم رووەوە- ئەمە شتێكی باشە، بەڵام هیچ دەرئەنجامێكی لێنەكەوتەوە، من دەزانم ئێوە نیگەرانن لە عەرەبی سوننە، ئەویش بەهۆی رابردووەوە، بەهۆی رابردوویەكی مەترسیدارەوە. بەڵام من ئەوەتان پێدەڵێم كە ئەڵمانیا لە سایەی هیتلەردا 6 ملیۆن جوولەكەی كوشت، بەڵام ئێمە لە ئەمڕۆدا زۆر بە باشی كار لەگەڵ ئەڵمانیادا دەكەین، لەبەر ئەوە دەبێت ئەو رەقە بنێژیت و كار بۆ ئایندە بكەیت و نەبیتە دیلی رابردوو. من هیوای باشترین بەخت بۆ كورد دەخوازم و من ئێستا وتارێكم نووسیوە كە ناتوانم بۆتانی بنێرم لەبەر ئەوەی نهێنییە، لەبارەی ئەگەری دروستبوونی سوپەر دەوڵەتی كوردییەوە، كە پێم وانییە بەم زووانە رووبدات، بەڵام من لە هەموو رێگاچارەكان دەڕوانم لەبارەی سەربەخۆبوونی كورد یان ئۆتۆنۆمی یان ژمارەیەك لە هەرێمی ئۆتۆنۆمییەوە كە پێكەوە كاربكەن و هەروەها لەگەڵ ئەو دەوڵەتانەدا كاربكەن كە لە چوارچێوەیاندان. پێموایە لەبەر ئەوەی ئێستا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا روودەدات، بارودۆخی ئێوە باشتربێت و بەهێزتر و پتر سەربەخۆبن.