ئێستا پرسیارە گرنگەكەی CNN بەرامبەر ئایندەی عێراق ئەوەیە، ئایا عێراق تەواو لەبەر یەك هەڵوەشاوە؟(Is Iraq unraveling)، نەتەوە یەكگرتووەكان لەوەڵامی ئەم پرسیارە پێیوایە عێراق جڵەوی لەدەستداوە، لەهەمانكاتدا گۆڤاری فۆرین پولیسی راشكاوانە وەڵامی پرسیارەكەی CNNی داوەتەوە و لە وتارێكیدا نووسیویەتی (بەڵێ عێراق لەبەر یەك هەڵوەشاوە)، كەواتە بارودۆخی عێراق لە ئێستادا ئەو بارودۆخەشی تێپەڕاندووە كە لەساڵی 2006-2007 ئەمریكای ناچار كرد دووبارە بە سیاسەتی خۆیان بەرامبەر عێراق بچنەوە و دواتریش ئەوەبوو هێزی زیاتریان نارد، بەڵام لە ئێستادا بەپێی رێكەوتنی(SOFA)، چیتر ئەمریكا ناتوانێت وەك 2006 -2007 كاریگەری لەسەر عێراق هەبێت، بۆیە پرسیاری سەرەكی لێرەدا ئەوەیە ئایا لەم بارودۆخە عێراق بەرەو كوێ دەچێت؟ بۆ قسەكردن لەسەر رەوشی ئێستای عێراق، گوڵان ئەم وتووێژەی لەگەڵ رۆشنبیر و بیرمەندی ناسراوی عێراق د.فالح عەبدولجبار سازكرد كە ئەمە دەقەكەیەتی.

هەوڵدانی گەلی كورد بۆ دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆی خۆی لەڕێی راپرسی و بە بڕیارێكی دیموكراتیانە، دابەش بوون و جیابوونەوە نییە


* دوای رووخانی رژێمی بەعس، عێراقیەكان ئومێدیان ئەوەبوو لە عێراقێكی نوێدا ژیانێكی تازە دەست پێبكەنەوە، بەڵام ئێستا بارودۆخی عێراق گەیشتۆتە ئاستێك نازانرێت بەرەو كوێ هەنگاو هەڵدەگرێت، ئایا تۆ هۆكاری ئەم بارودۆخە بۆچی دەگێڕیتەوە؟
- گرفتەكە هەمووی لەوێدا كۆدەبێتەوە كە خەڵكانێك بیر لە حكومەتی ناوەندی دەكەنەوە، ئەمەش تا ئاستێك راستێتی تێدایە، بەڵام پێویستە لەسەر هێزەكانی دیكەش بەرپرسیارێتی بخەنە سەرشان، وڵاتێك بە قۆناغێكی راگوزاریدا تێدەپەڕێت، پێویستی بەوەیە خۆی رابهێنێت لەسەر دۆزینەوەی رێگەچارەی مامناوەند، بەڵام حكومەتی ناوەندی زۆر سەرسەختانە پابەندە بە بیروڕا تایبەتەكانی خۆیەوەو رۆژانە كێشەكان زیاتر دەكات، بۆیە كێشەكان لە هەڵاوسانی بەردەوامدان، جەمسەرەكانی تری ناو گرفتەكانیش كە رۆڵیان لە خستنەڕووی كێشەكاندایە، پێویستە ئەوانیش بەردەوام لە هەوڵدابن و پێشنیاز بۆ حكومەتی ناوەندیش بكەن تا حكومەت گوێڕادێرێت بۆ ئەو بابەتانەی پێوەندیدارن بە دەسەڵات و بڕیارەكانەوە تا قۆرخكارێتیەكەی تێكبشكێنرێت، دەوڵەتێك نییە لە دنیادا بەو شێوەیە لەسەر ئاستی كەسێتیەكان چەق بە دۆزەكان ببەستێت، واتە ئێمە دەوڵەتێكمان نییە هێندەی كەسایەتیەكان لەبری دەوڵەت و دەزگای دەوڵەتی بڕیاردەرن، سەرۆك وەزیران لە لایەن پەرلەمان داوا دەكرێت كەچی داواكاری پەرلەمان بە دیواردا دەكێشرێت، لە كاتێكدا ئێمە لە ناو سیستمێكی پەرلەمانیدان، ئەگەر پەرلەمانێك نەتوانێت سەرۆك وەزیران لە ناو پەرلەماندا دابنیشێنێت، كەواتە مانای وایە سیستمێك بەو ناوە بوونی نییە، ئەمە بۆ خۆی ئاریشەیەكە لە لایەن حكومەتەوە بە پلەی یەكەم دروست دەكرێت، لە بەرانبەریشدا ئاریشەی تر بە پلەی دووەم لە جەمسەرەكانی ترەوە دەوروژێنرێن، بێگومان سیاسەتەكانی حكومەت تایەفەگەرین، كاردانەوەكانیش كە لە ئەنبارو بەشێكی لە موسڵ و شوێنەكانی دەكەونەوە مخابن كە ئەوانەیش تایەفەگەرین، واتا هەر كردەیەكی تایەفیی كاردانەوەیەكی تایەفەگەری لە بەرانبەردا دروست دەبێتەوە، ئەرك و هەوڵەكانی تایەفەگەری ململانێ كردنە لەسەر بەرژەوەندییەكان و سیاسەتەكان، ئەم ململانێیانە بە مۆركێكی ئایینی ئەنجام دەدرێن لە ژێرەوە رەگێكی بونیادگەریانەی هەیە و ئایینی پێوە ئاڵۆزكێنراوە، لە كاتێكدا ململانێیەكان تایبەتمەندە بە كاروباری دنیاوە، نەك مەسەلەكانی كە بە ئاسمانەوە گرێدراون، بۆیە لە ئەنجامدا هەموو ئەم ململانێیانە كە زیاتر لە پێناوی كاروبارو داخوازی رۆژانەی تایەفەكاندان، رووداوی وای لێ دەكەوێتەوە كە مافەكان و تایبەتمەندی ئەوانی تری تێدا پێشێل بكرێت، من لەم بارەیەوە هیچ گەشبین نیم، بەڵكو گەلێ رەشبینانە دۆخەكە هەڵدەسەنگێنم..
* بە رای بەڕێزتان ئەم گرفتە بونیادیەی باسی لێوە دەكەیت كە بە مۆركی ئاینی رووپۆشكراوە، عێراق بە كوێ دەگەیەنێت؟
- زۆربەی شیمانەو پێشبینیەكان بۆ بارودۆخی عێراق دەكەوێتە سەر چۆنیەتی یەكلاخستنەوەی كێشەی سووریا، ئایا دەرئەنجام بە بەرژەوەندی ئۆپۆزسیۆن یەكلایی دەبێتەوە یان بەلای رژێمی بەشاردا، یان بەم شێوە تراژیدیەی ئێستا دۆخی ناهەمواری سوریا زیاتر درێژە دەكێشێت، بارودۆخی ئێستای عێراق بە پلەیەكی گەورەوە لەژێر كاریگەری بارودۆخەكەی سوریادا گیری خواردووە، دووەمیش لەسەر كاروبارەكان دەوەستێت، واتا لەسەر هەڵبژاردنەكانی داهاتوو راوەستاوە، ئێستا حزبی دەعوەی فەرمانڕەوا جڵەوگیری بڕیارەكان و كەناڵەكانی حكومەتی كردووەو حزبەكانی تر لە ناو ئەم حكومەتە هەمە بەرەیەدا بۆ بەڕێوەبردنی وڵات هیچ رۆڵێكیان پێ نەدراوە، ئایا بەم شێوەیەی ئێستا ئەو حزبەی دەعوە هەموو شتە بایەخدارەكان قۆرخ دەكات بۆ خۆی یان داخۆ لە هەڵبژاردنەكانی داهاتوودا حزبی دەعوە دەبێتە حزبێك كە لە فەرمانڕەوایەتیدا رۆڵێكی مامناوەند دەگێڕێت بەڵام ئاریشەكان وەك خۆیان دەمێننەوە چونكە گرفتەكان لە ناو دەزگاكاندا رەگاژۆن، نموونەیەكتان بۆ دەهێنمەوە ئەنجومەنی وەزیران لە ناو هەر حكومەتێكی هەمە بەرەیی یەكگرتوودا پێڕەوییەكی ناوخۆی هەیە، هەموو جەمسەرەكانی ناو ئەو حكومەتە بە یەك ئاستەوە توانای بەشداربوونیان لە بڕیارەكاندا هەیە نابێت بڕیار لای یەك جەمسەرەوە بە تاكڕەوانە بدرێت، ئەمەش لە ناو پێڕەوی ناوخۆی ئەنجومەنی وەزیراندا دەچەسپێنرێت، بەڵام ئێمە لە وڵاتێكداین ئەگەر پێڕەوی ناوخۆ هەبێت، پێویستە ئەو پێڕەوە لەبەرچاو بگرین، ئەگینا هەر كەس و لایەنێك بە هەوای میزاج دەجووڵێتەوە، بنەماكانی كە لە پێڕەوەكەدان میكانیزمی كاروبارەكان و چۆنیەتی هەڵسوڕانیان دیار دەكات، ئەگینا وەك ئەوەی لێ دێت لەبەردەم ترافیكدا كەس گوێ بە رەنگەكان نەدات و یەكێ لەگەڵ هەڵبوونی سەوز راوەستێ و ئەوی تر بە هەڵبوونی سوور دەربچێت، ئەمە گرفتێكی گەورەیە، خۆ حكومەتی هەمە بەرەیی ئیئتیلافی لەوەدا ناوەستێت هەر كەسەو پشكی وەزارەتێك یان چەند وەزارەتێكی پێ بدرێت، لە كاتێكدا دیسپلین و رێنمایی نەبن بۆ چۆنیەتی هەڵسوڕانی كارەكان، هەمان شێوە لە ئەنجومەنی وەزیرانیشدا پێویستە دەسەڵاتەكانی هەر لایەن و كەسێكی تێدا دیاری بكرێت تا بزانرێت چۆن سیاسەتەكان بە رێكوپێكی پێڕەو بكات یان چۆن بڕیارەكان بۆ بەڕێوەبردنی كاروبارەكان بدرێت، ئەمە لە ئەنجومەنی وەزیرانی عێراقیدا بوونی نییەو فەوزایە، تەنیا كەسێك بە چەند راوێژكارێكی كەمەوە جڵەوی هەموو شتەكانیان خستۆتە دەستی خۆیانەوە، رەنگە ئەگەر كەسەكە بۆ خۆی خراپیش نەبێت بەڵام رێگەكانی رێكخستن و بەڕێوەبردنی كاروبارەكان بە خراپی داڕێژراون، بۆیە ئەم وڵاتە بە وڵاتی فەوزاكان ناودێر دەكرێت..
* هەندێك ئاماژەیان بەوە داوە كە عێراق لە قۆناغی لەبەریەكهەڵوەشانەوەدایە، بەڕێزیشتان ئاماژەتان بە قۆناغی داهاتووی هەڵبژاردنەكانی عێراقدا، ئەوەی ئێمە تێبینیمان كرد لەسەر هەڵبژاردنەكانی پارێزگاكان، بەر لە دەسپێكردنی ئەم هەڵبژاردنانە بە چەند مانگێك ئاستی كوشتوبڕی و تەقینەوەو كێشەكانی تایەفەگەری و كێشە لەسەر شووناس و ناسنامەیی هاووڵاتیان بەرزتر بوونەوە، ئەگەر سیستم پەرلەمانی بێت بۆ ئەمانە روودەدەن؟
- ئەمە راستە، لە هەر قۆناغێكی راگوزاریدا شەڕی ناوخۆ و پێكدادان دەبینرێت لە ناو جەماوەردا، تا دەگاتە ئاستێكی وا كە خەڵكی فێربن چۆن كاروبارەكانی بەڕێوەبردنی وڵات بە شێوەیەكی مەدەنیانە یەكلایی بكەنەوە كە مافی یەكتری تێدا پێشێل نەكەن، ئێمە زۆربەی زۆرمان پێشتر خەباتگێڕ بووین، یان پێشمەرگە بووین بە چیاكانەوە، لە چالاكی نهێنیدا دژ بە ستەم هاوكاری یەكتری بووین، سەركردایەتی كورد پێش سەركردایەتی ئێستای عەرەب لە ساڵی 1991 تا 2003 بە چەند قۆناغێكی هەستیاردا تێپەڕیوەو ئەو ماوەیە بۆی بووەتە ئەزموون و مەشقی خۆی كردووە، بۆیە سەركردایەتی كورد پێشكەوتووترن لە سەركردە عەرەبەكان لە رووی توانایانەوە بۆ بەڕێوەبردنی كارگێڕی سیاسی، چ لە سەرۆكایەتی دەوڵەتیی یان كاروباری دەرەوەدا شارەزاترن، بەڵام سەركردە عەرەبەكان هێشتا بەو ئاستەی شارەزایی سەركردە كوردەكان نەگەیشتوون، ئێستاش كەسایەتی سیاسی عەرەبی وا هەیە لەكاتی دیالۆگدا هەر دەستێكی بە دەمانچەكەیەوە دەگرێت، هێندەی بە مەسەلەكانی توندوتیژی دەوروژێنن و پێی كاریگەرن، هێندە بیر لەو شتانە ناكاتەوە كە دانوستاندن و رێگەچارەی ئاشتی و كۆمبرۆمایزانەن، گرفتەكە لەوەوە دەستی پێكردووە كە حزبی دەعوای فەرمانڕەوا لە عێراقدا بە رق و كینە نواندنەوە رەفتار دەكات و بە سووكی تەماشای بەرەكانی ترو لایەنەكانی بەرانبەری دەكات، ئەگەر لە هەڵبژاردنەكاندا بیدۆڕێنێ ترسناكتر دەبێت، بەڵام ئەو دەسەڵاتانەی ئێستای نامێنێ كە بە رەهاییەوە بەخۆی رەوا دەبینێت، چونكە زەمانی كودەتای سەربازی بەسەرچووەو، ناچارە بە دەنگەكانی ناو سندووقەكانی هەڵبژاردن رازی بێت.
* هەندێك كەسایەتی كە بۆ رێكەوتن سەرپشك دەكرێن و بە ناوی بەرەو لایەنێكەوە نوێنەرایەتی دەكرێن، بە نموونە دەسپێشخەری سەید حەكیم و هاتنی بۆ هەرێمی كوردستان و دانیشتنی لەگەڵ سەركردایەتی سیاسی كوردستانیداو یان هاتنی موقتەدا سەدرو هاتنی ئەمانە رێكەوتنیان لێ كەوتۆتەوە، بەڵام گرفتەكە لە جێبەجێنەكردنی چۆنیەتی بەندەكانی ئەو رێكەوتنانە دەكەوێتەوە؟
- سیستمی پەرلەمانی لێرەدا رۆڵەكەی لاوازە، پێویست وایە ئەو رێكەوتنانە بخرێتە بەردەم پەرلەمان، لەوێ بخرێتە دەنگدانەوە كە دەنگی زۆرینەی وەرگرت، ئیتر حكومەت ئیلزام بكرێت بە بەجێگەیاندنیان، ئەگەر سەرۆكایەتی حكومەت پابەند نەبوو پێوەی ئەوە لە لایەن دادگای باڵاوە سكاڵای لەسەر تۆمار بكرێت ئەگەر هەر پێوەی پابەند نەبوون، ئەوا داوا لە جەماوەر بكرێت خۆنیشاندانی ئاشتیخوازانەی بۆ رێكبخەن، ئەم رێگەچارانەش بۆ كەسێك زەحمەتن كە لە هەموو ژیانیدا بەس بۆ ئەوە خوڵقابێت و ئەوە فێر بووبێت چۆن دەجەنگێت، نەك چۆن دانوستاندن بكات، یان چۆن حكومەت فێر بكەیت كە راكردن لە رێكەوتنێك كە ئەنجامی دابێت، بریتی نییە لە فەزیڵەت، چۆن فێری بكەین خاوەنی بەڵێنی خۆی بێت و لە بەڵێنێك رانەكات كە بۆ رێكەوتن داویەتی، بیركردنەوە لەم شێوازە تازەیەی بەڕێوەبردنی سیاسەت و فەرمانڕەوایەتی پێویستی بە ئۆپۆزسیۆن و فكر و شارەزابوون هەیە، پێویستی بە چۆنیەتی ئیدارەدانی كێشەكانەوە هەیە، پێویستی بە شێوەی دیالۆگ و ئاڵوگۆڕی بیروڕاو رێزگرتن لە بەرانبەرەكەت هەیە، ئەو رێكەوتنانەی پێشتر هەبوون لەسەر ئاستی سەركردایەتی حزبەكان ئەنجام دراون، حزبەكان بریتی نین لە دامودەزگای حكومی یان پەرلەمانی، پێویستە لەو دەزگا یاساییانەدا بڕیاریان لەسەر بدرێت كە رەوایەتی یاسایی و دەستوورییان هەیە، كاتێك رێكەوتننامەی هەولێر لە نێوان مالیكی و سەرۆكی هەرێم و مام جەلال و بەرەكانی تری كێشەكانی عێراقدا ئەنجام درا، پێویست وابوو ئەو رێكەوتنە بچێتە بەردەم پەرلەمان، تا ئەو رێكەوتنەی نێوانیان تەنیا لە سەر زارو لەسەر كاغەز نەمێنێتەوەو بخرێتە بواری جێبەجێكردنەوە، دەبوایە بەندەكانی ئەو رێكەوتنە ببردرایەتە ناو پەرلەمان تا دەنگی پێویستی پێ بدرایە، ئینجا حكومەتی عێراقی پێ دابمەزرایە، وەك نووسراوێك لەبەردەم پەرلەمان بخوێندرایەتەوە، پەرلەمانیش بیخستایەتە دەنگدانی ئەندامانیەوەو لایەنەكانی پێوە پابەند بكردایە بۆ جێبەجێكردنی.
* وەك پێشتر باست كرد كە بە هۆی باری ناهەموار و تراژیدیای سوریاوە بارودۆخی عێراقیش بەرەو خراپی رۆیشتووە، باشە پێش ئەوەی لە سوریا بارودۆخ تێك بچێت، خۆ ئەم بارودۆخەی عێراق هەر وەك ئەمڕۆ گرژ و خراپ بووە، لە پاش هەشت ساڵ حوكمڕانی و هەڵبژاردنی ئازادانەو جڵەوگیربوونی فەرمانڕەوایی لەلایەن دەوڵەتی قانوونەوە و تا ئێستاش هەر وەك جاران كێشەكان بە هەڵپەسێردراوی ماونەتەوەو چارەسەر نەكراون؟
- لە پاش هەڵبژاردنەوە مالیكی، ئیتر ئەم زاتە هەستی بەوە كردووە كە بە هێز بووەو وایدەزانی بە سانایی دەتوانێت هەمووان بخاتە ژێر ركێفی خۆیەوە، ئەمە هەمووی لەو هەستەیەوە رسكابوو كە خۆی بە بەهێزترین حزب دەزانی و ئەوانی تر بەلایەوە پەراوێزبوون، ئەو وایدەزانی لەم وڵاتەدا بە تەنیا دەتوانێت یەكە یەكە تێكیان بشكێنێت، ئەمەی ئێستا بەرانبەر ئەنبار دەیكات، لە تۆڵەی ئەو خۆشحاڵیبوونانەی خەڵكی ئەنبارە لە بەرانبەر ئەو سەركەوتنانەی سوپای ئازادی سوریاو ئۆپۆزسیۆنی ئەو وڵاتە بە دەستیان هێنابوو لە هەندێك ناوچەی ئەو وڵاتەدا، بۆیە هێرشی بۆ ئەوانیش هێنا، بەڵام كە ئێستا لە پاشەكشەدایە ئەوە بە پێچەوانەی ویستی خۆیەوە بارودۆخەكە كەوتۆتەوە، كەواتە لەوە دەچێت ئەم گرژبوون و بەرەنگاربوونەوە بەردەوامانەی كە مالیكی پێی هەڵدەستێت قازانجێكی لێبكات، بەڵام كاتێ سوپای ئازاد لە سوریا كەوتە ئازادكردنی هەندێ شار و سەربازگەو فڕۆكەخانەی ئەو وڵاتە، بارەكە بە جۆرێكی تر قڵپ بووەوە، پێشتریش كاتێك مالیكی ویستی گرووپی عێراقیە لەبەریەكهەڵوەشێنێت تا پارچە پارچەیان بكات، لەبەر ئەوەی هێرشی بۆ هەموویان دەهێنا ئەنجام وا كەوتەوە لیستی عێراقیە ریزەكانی خۆی پتەوتر بكات، مالیكی هەوڵی دا بە تەواوی كەركوك لە مەداری بەرەی كوردستانی نەهێڵێت و بیكاتە دەرەوە، كەچی لە ئەنجامدا هێزی پێشمەرگەی بە هێزەوە لە كەركوك نزیك خستەوە، سیاسەتەكانی مالیكی سەرلەبەری بێسەروبەر بووە..
* ئەمریكیەكان هەندێكیان لە ساڵی 2003 رایانگەیاند كە چارەنووسی عێراق دابەشبوونە، ئایا دابەشبوون چارەسەرێكی باشتر نییە بۆ ئەم حاڵەتەی ئێستای عێراقی تێكەوتووە؟
- لەو بڕوایەدا نیم جارێ ئەمە روو بدات، تۆ تەماشای باشووری سۆدان بكە، لە دوای سەربەخۆیی بوونیان كەچی شەڕ و جەنگ هێشتا لەسەر سنوور و لەسەر نەوت هەر بەردەوامە، هەر دابەشبوونێكی بەزۆر لە جیهاندا بە جەنگ كۆتاییان هاتووە، دابەشبوونی فەڵەستین تا ئێستاش گڕەكەی نەنیشتۆتەوە، یان لە ئێرلەندای باكوور تا ئێستاش گرفتەكانی بە ئاڵۆزی ماونەتەوە، دابەشبوونی كۆریا بۆ دوو بەرە، تا ئێستا كێشەكانی نێوانیان لە گرژیدایە، دابەشكردنی پاكستان و هیندستان كە كێشەی لەسەر كشمیر تیا دروست بووەو هەر لایەكیان موشەكی ئەتۆمی بەرانبەر لایەكەی تر قووت كردۆتەوە، ئەوەی بۆ لاپەڕەكانی مێژوو بگەڕێتەوە ئەوە باش دەزانێت كە دابەشكردنی بەزۆر كارەساتە، ئەمەش ئەوە ناگەیەنێت كە گەلی كورد لە عێراق هەوڵ بۆ دامەزراندنی دەوڵەتی خۆی بدات ئەمە بە دابەش بوون و جیابوونەوە دابنرێت، ئەمەیان كە ئاواتی گەلێكە، دابەشبوون نییە، ئەمەیان لە رێی راپرسی و بە پێی بڕیارێكی دیموكراتیانە رەنگە بتوانن سەربەخۆیی خۆیان رابگەیەنن، ئەمەیان دۆزێكی جیاوازە لەو نموونانەی باسم كردن، بەڵام دابەشكردنی ناوەند لەگەڵ كەنارەكان و وتنی ئەو دروشمانەی كە دەڵێن ئەمە عەرەبەو ئەوە كوردەو ئەمە شیعەیەو ئەوە سوننەیە، ئەمە دەبێتە هۆی هەڵگیرساندنی جەنگێكی بێ كۆتایی و هەموو سامانی سروشتی كە لە عێراقدایە دەبنە سووتەمەنی بۆ نەكوژانەوەی ئاگری دابەشبوونێكی وەها، ئەو كاتە دەبینە دەوڵەتێكی ئاست نزمتر لە وڵاتێكی وەك بەنگلادش، ئیتر ئەم هەموو ئاوەدانیەی كە لە هەرێمی كوردستان دامەزراون، یان ئەو ئاوەدانیە كەمەی لە بەغدا دروست بووە، هیچیان نامێنن..
* ئەی كەواتە چارەسەر چییە؟
- گرتنەبەری رێگەچارەی ئاشتیانەو ئارامە تا مالیكی دەڕوات، ئەمە لەسەر ئاستی نزیك، لەسەر ئاستی مامناوەندیش بنكەی یاسایی دابڕێژرێنەوە بۆ بەڕێوەبردنی كاروباری حكومەت، ئەو گاڵتەجاڕییەی بە ناوی دادگای عێراقیەوەیە بگۆڕن، وەكیلەكانی تایبەت بە خزمەتكاری بۆ حكومەت لە دادوەری عێراقیدا بگۆڕن بۆ وەكیلی تایبەت بە خزمەتی یاسایی لە ناو دەوڵەتی عێراقیدا، ئەم مەسەلانە پێویستە بە جددی بیریان لێ بكرێنەوە، بۆیە پێویستە سەرلەبەری دادگای باڵای دەستووری بگۆڕدرێت، هەر یەك لەم خاڵانە جێبەجێ نەبن دۆخەكە سەقامگیری بەخۆوە نابینێت، بە تایبەتی لابردن و كەوتنی مالیكی كە خاڵی بنەڕەتە پێویستیەكی بنەڕەتیە، بەم سێ چارەیەوە سەنگی مەحەكی داهاتووی عێراق دادەنرێت و رەنگە بارودۆخەكە بەرەو باشتر بچێت، بەڵام بە تەواوی و هەموویشی باش نابێت، وەك چۆن لە كەلاوەیەكدا تۆ بە سێ هەنگاو سێ بەشی زبڵەكە لابەریت، بەشێكی هەر دەمێنێتەوە كە پێویستی بە كات دەبێت تا وردە وردە ئەو بەشەش خاوێن بكەیتەوە..