پرۆفیسۆر ئالی ماری تریب ئوستادی زانستی سیاسەتە لەزانكۆی ویسكۆسین &مادیسۆن و سەرۆكی بەشی جێندەر و دیراساتی ژنانە لەزانكۆی ناوبراو و پسپۆر و تایبەتمەندە لەسەر پرسی ئافرەتان لە ئەفریقیا و كۆمەڵگەی مەدەنی و چارەسەركردنی تەنگژەكان و پرۆسەی دیموكراتیدا، بۆ قسەكردن لەسەر رۆڵی ئافرەت لە كۆمەڵگە و چۆنیەتی سوود وەرگرتن لەتوانای ئافرەتان، پرۆفیسۆر ئالی بەمجۆرە رای خۆی بۆ گوڵان دەربڕی:

((ئازادیی ئافرەتان و یەكسانی لەگەڵ پیاوان زۆر گرنگە بۆ تێگەیشتنمان لە دیموكراسییەت، لە ئەمریكا ساتگەلێك هەبوون كە ئەم وڵاتە بە دیموكراسی دادەنرا لەكاتێكدا كۆیلایەتیی لێ هەبوو و تیایدا ئافرەت مافی دەنگدانیشی نەبوو، ماوەیەكی درێژە ئەو سەردەمە بەسەرچووە، بەڵام هێشتا تێكۆشان بەردەوامە بۆ وەدیهێنانی یەكسانیی زیاتر، من لەو بڕوایەدام كە ئەمڕۆ وڵاتان پێویستیان بەوە هەیە هەلی یەكسان فەراهەم بكات بۆئەوەی وەكو وڵاتێكی دیموكراسی بژمێردرێن. لە هەندێك لە وڵاتانی جیهان رێژەی ئافرەتان لە پەرلەمان روو لە زیادبوونە، بۆنموونە رواندا (56% لە كورسییەكان) لە سەنیگال (43%) لە ئەفریقیای باشوور و مەغریب (42%)، هۆكاری ئەم زیادبوونە دەگەڕێتەوە بۆ پیادەكردنی كۆتا كە چانس بۆ ئافرەتان فەراهەم دەكات و رێگەیان پێ دەدات خۆیان كاندید بكەن، لە هەندێك لە وڵاتانی دیكە پارتە سیاسییەكان بەشێوەیەكی خۆبەخشانە كۆتا تەبەننا دەكەن، یاخود یاسایەك دەردەكرێت و داوا لە پارتە سیاسییەكان دەكرێت مامەڵەیەكی تەفزیڵی بە ئافرەتان ببەخشرێت و لە لیستی پارتەكانیان ناونووسبكرێن، لەرابردوودا بەوشێوەیە بیر دەكرایەوە كە كەلتور و ئایین هۆكار بوونە لەپشت فەرامۆشكردنی ئافرەتان، بەڵام لەگەڵ پیادەكردنی كۆتا ئەو بیركردنەوەیە گۆڕا، ئەمڕۆ ئەو وڵاتانەی كە كۆتا-یان تەبەننا نەكردووە لەڕووی نوێنەرایەتیكردنی ئافرەتان دواكەوتوونە، هەر لەبەرئەمەیشە هەندێك لە وڵاتە هەژارەكان وەكو وڵاتی سەنیگال كە زۆرینەیەكی موسڵمانە 2 بە قەد ئەمریكا ئافرەتیان هەیە لە پەرلەمان، لە ئەفریقیا زۆربەی ئەو وڵاتانەی كە كۆتایان تەبەننا كردووە وڵاتانێكن كە زۆرینەی دانیشتووانیان موسڵمانن، بۆنموونە مۆریتانیا و نەیجەر و سەنیگال و ئەریتیریا و سودان و سۆماڵ و تانزانیا.
لەڕووی مێژووییەوە، ئەو وڵاتانەی كە خاوەن ئاستی بەرزترن لە هەڵكشانی ئابووری، ئەو وڵاتانەن كە زیاتر نوێنەرایەتی ئافرەتیان لەبواری سیاسی رێگە پێداوە و باشتر یەكسانیان پاراستووە، هەروەها ئافرەتان نیوەی كۆمەڵگەن و ئەوانیش وەكو پیاوان بایەخدانی تایبەتی خۆیان هەیە، بۆیە گرنگە ئافرەتان نوێنەرایەتیان هەبێت، چونكە نوێنەرایەتی پەیوەستە بە یەكسانی و ویژدانەوە، ئافرەتان هاوشێوە لەگەڵ پیاوان مەترسی و هەڕەشەیان لەسەر هەیە لە ئاییندەدا لە وڵاتدا، لەلایەنێكی دیكەوە كاتێك كە ئافرەتان نوێنەرایەتی دەكرێن ئەوان زیاتر داكۆكی لەو مەسەلانە دەكەن كە راستەوخۆ كاریگەریی لەسەریان هەیە لە ماڵ و لە شوێنی كاركردنیاندا، هەروەها جەخت دەكەنەوە لەسەر لایەنەكانی كۆمەڵایەتی و خۆشگوزەرانی بەوپێیەی كە ئەوان خاوەن ئەزموون و تێڕوانینن و كە دەتوانن لەو رووانەوە پیادەی بكەن، ئەگەر ئافرەت بەشداری نەكات لە سیاسەت ئەوە وڵات نیوەی بەهرە و تواناكانی لەدەست دەدات.
كاتێك كە ئافرەت بەشداری لە سیاسەت بكات ئەوە وڵات لەڕووی سیاسییەوە زۆر پێشدەكەوێ، لە وڵاتی هیندستان ژمارەیەك كورسیی تایبەت لە ئەنجوومەنە لۆكاڵەكان بەشێوەی دەوری بۆ ئافرەتان تەرخانكراوە، لە دیراسەتێكدا كە بەمدواییانەدا لەلایەن ریكیل بهاڤنانی (Rikhil Bhavnani) ئەنجامدراوە ئەوەی پیشانداوە كە ئەو ئافرەتانەی كە لەساڵی 1997دا كورسیان وەدەستهێناوە لە ئەنجوومەنی شارەوانی پێنج چانسی باشتریان هەبووە لە بردنەوەی كورسیی كراوە لەساڵی 2002دا بەهۆی ئەو ئەزموونەی كە پێشتر لە پۆستەكانیاندا وەدەستیانهێناوە.