بەپێی ئامارێكی پۆلیسی هاتوچۆی هەرێمی كوردستان، ساڵی رابردوو 4410 رووداوی هاتوچۆ روویداوە و به هۆیەوە 689 كەس گیانیان لەدەست داوەو 7249 كەسیش بریندار بوون. ئامارەكانی ئەمساڵیش لە كۆتایی شەش مانگی یەكەمی ئەمساڵدا بڵاو دەكەنەوە. بەرزبوونەوەی رێژەی رووداوەكانی هاتوچۆ لە كوردستان هاووڵاتییانی نیگەران كردووە، سەبارەت بە هۆكارەكانیشی جگە لەوەی پابەندنەبوونی شۆفیران بە یاسا و رێساكانی هاتوچۆ، بە هۆكاری سەركی دەزانن، هاوكات كەمكاریی حكومەت و كەمتەرخەمیی دامودەزگاكانی پەیوەندیدار و كوالێتیی رێگەوبانەكان و كەمبوونی هێماكانی هاتوچۆ بە هۆكارێكی دیكە دەزانن، جەختیش لەوە دەكەنەوە كە دروستكردنی مێترۆ و رێگەی ئاسن بۆ شەمەندەفەڕ و رێگری لە دەرهێنانی مۆڵەتی شۆفیری بە واسیتە و لە رێگەی نایاسایی، رێژەی رووداوەكانی هاتوچۆ كەمتر دەكات.

خوناو عوسمان، چالاكی بواری مافەكانی ئافرەتە و سەرەتا ئاماژە بەوە دەكات كە «هۆكارگەلێكی زۆر هەن بۆ زۆربوونی رووداوەكانی هاتوچۆ، یەكێك لە هۆكارە سەرەكییەكانیش بۆ رووداوەكانی پێكدادان كە لە زۆربەی شۆفیران بەدی دەكرێت، پابەند نەبوونە بە یاسا و رێساكانی هاتوچۆ، كە ئەوەش پەیوەستە بە ئاستی وشیاری و تێگەیشتنی تاك، كەمكاریی حكومەت و كەمتەرخەمیی دامودەزگاكانی پەیوەندیدار بە رێگەوبانیش هۆكارێكی دیكەن، بەتایبەتی كە زۆربەی جادەكان یەك سایتی و باریكن، هەروەها نەبوونی هێماكانی هاتوچۆ لە بەشێكی رێگەكانی دەرەوەی شارەكان بۆ ئاگاداركردنەوەی شۆفیران و هەروەها نەبوونی مێترۆ و ڕێگەی ئاسن بۆ شەمەندەفڕ هەموو ئەوانە هۆكاری بەرزبوونەوەی رێژەی رووداوەكانی هاتوچۆن.» گوتیشی: «پێدانی مۆڵەتی شۆفیری زۆر ئاسان بووە و دەرهێنانی ئەو مۆڵەتە لە كوردستان و لە عێراق بەگشتی بە سیستمێكی رووكەشییانەدا تێدەپەڕێت.» ئەو خاتوونە رایوایە: «پێویستە حكومەت كاری جددی بكات بۆ لێكۆڵینەوە لە هۆكارەكانی زۆربوونی رووداوەكانی هاتوچۆ، هەتا میكانیزمی چارەسەری بۆ بدۆزێتەوه، بۆ نموونە پێداچوونەوە بە هاوردەكردنی بەشاڵاوی ئۆتۆمبێل و جیاكردنەوەی رێگەی تایبەت بە ئۆتۆمبێلە بارهەڵگرەكان لە ناو شار و لە دەرەوەی شارەكان كە گرفتیكی زۆری هاتوچۆ چارەسەر دەكات.»
راگەیاندنكار هۆشمەند چەكوانی، سەبارەت بە هەمان پرس دەڵێت: «رووداوەكانی هاتوچۆ هۆكاری چەند لایەنەی هەیە. یەكێك لەو هۆكارانە نزمیی كوالێتی ئۆتۆمبێلەكانە. ئێوە دەزانن ساڵانە چەندین ئۆتۆمبێلی بڕاوە، وێران و زەربەخواردوو هاوردەی كوردستان دەكرێت، بەتایبەتی لە وڵاتی (دوبەی)یەوە؟! مەبەستم ئەو سەیارانەیە كە دەستی دوون. ئەوانەشی كە بە نوێیی هاوردە دەكرێن، حاڵیان لەوان باشتر نییە و پلێتی تەنك و پێكهاتەی لاوازی میكانیكی هەیە و مەرجی سەلامەتییان لە ئاستێكی زۆر خراپدایە. حكومەتیش تەنها قازانج و بەشەگومرگی خۆی بەلاوە گرنگە، نەك گیانی خەڵكەكەی، چونكە بازرگانی ئۆتۆمبێلیش وەك بازرگانی دەرمان و چەندین شتی دیكە، قۆرخ و مۆنۆپۆل كراوە.» گوتیشی: «پابەند نەبوون بە ئەخلاقی شوفێری و یاساكانەوە هۆكارێكی دیكەیە كە بە راستی وای لێهاتووە شوفێریكردنیش وەك زۆرینەی شتەكانی وڵاتی ئێمە سەقەت بووە. كەمیی سزای سەرپێچییەكان و لاوازیی رۆڵی دادگا لە یەكلاكردنەوەی كەیسی رووداوەكان هۆكاری دیكەی زۆربوونی رووداوەكان و قوربانییەكانن. ئاخر چ رەوای هەقە مێرمنداڵێك بە سەیارەی باوكیەوە، بەبێ بوونی مۆڵەت بێتە ناو شەقامەكان و خەڵك بكوژێت، كەچی دواتر بەچەند دەفتەر دۆلارێك سوڵح بكەن؟ كاتێكیش ئەو كەیسانە دەگەنە دادگاكان، ئەوا لەبەر واسیتە و تەلەفۆنی زۆری بەرپرسان، دادوەر ناچار دەبێت بە تەوقیفكردنێكی چەند رۆژی، كەسی تۆمەتبار بەر بدات. خراپی و یەكسایدی زۆرینەی شەقامەكان و رێگەی نێوان شار و شارۆچكەكانیش كە هەندێكیان بە رێگەی مەرگ ناسراون، هۆكاریكی سەرەكیی رووداوەكانە و بەداخەوە لەوەشیاندا لایەنی پەیوەندیدار هەتا خوا دەڵێ بەسە، كەمتەرخەمن.»
هونەر شێخ لەنگەری، یەكێكە لەو هەزاران هاووڵاتییە كە رایان وایە: «ئاسان پێدانی مۆڵەت، پابەند نەبوونی شۆفێران بە یاساكانی هاتوچۆ، سووكبوونی سزاكان، جێبەجێ نەكردنی یاساكان بە دادپەروەری و خراپیی رێگەوبان بەگشتی لە هۆكارەكانی زۆربوونی رووداوەكانی هاتوچۆن.» هاوكات دەڵێت: «بۆ چارەسەركردن و نەهێشتنی ئەو كارەساتانە پێویستە زیاتر گرنگی بە رۆشنبیریی شۆفێران لەسەر یاساكان بدرێت، سزای سەرپێچیكاران قورستر بكرێت، بەتایبەتی ئەو مێرمنداڵانە و هەموو ئەوانەی كە بە بێ مۆڵەتی شۆفیری ئۆتۆمبێل لێدەخوڕن، هەروەها زۆر پێویستە كاری بەپەلە بۆ چاككردنەوە و نۆژەنكردنەوەی رێگە سەرەكییەكان بكرێت.»
توێژەری كۆمەڵایەتی ئالان لەشكری، لە روانگەیەكی دیكەوە باسی رووداوەكانی هاوتوچۆ دەكات و مانگی رەمەزان بە نموونە دەهێنێتەوە و دەڵێت: «لە هەموو وڵاتێكدا یاساكانی هاتوچۆ دانراون، پابەندنەبوونیش بە رێنماییەكانی یاسای هاتوچۆ رووداوی نەخوازراوی لێكەوتووەتەوە. حكومەتی هەموو وڵاتان گرنگیی تەواویان به كوالێتی و بەرینكردنی شەقام و رێگەكانی ناو شار و دەرەوەی شارەكان داوە، سزای زۆر توندیشیان بۆ سەرپێچیكاران داناوە، بەداخەوە ئەوانە هێشتا لە كوردستانی خۆمان جێگیر نەكراون. بەڵام ئەوە زۆر جێی سەرسوڕمانە كە لە وڵاتانی ئیسلامی و لە مانگی رەمەزان رووداوەكانی هاتوچۆ زیاتر دەبن. خوای گەورە مانگی رەمەزانی بۆ هێوربوونەوە و ئارامیی دڵ و عیبادەت و رێزگرتن لە یەكتری داناوە، كەچی زۆر شۆفێری رووژووان هەن، سواری ئەعسابیان دەبن و بە خێرایی ئۆتۆمبێل لێ دەخوڕن و بە هەڵچوون و تووڕەییەوە مامەڵە لە گەڵ دوروبەریان دەكەن. نازانن بەوە خوا و هاووڵاتیش لە خۆیان دەڕەنجێنن.»
محەمەد شەهی، كارمەندە لە بەڕێوەبەرایەتی هاتوچۆی ئاكرێ هۆكاری زۆربوونی رووداوەكانی هاوتوچۆ زیاتر دەگەڕێنێتەوە بۆ پشتگوێخستنی رێنماییەنكانی هاوتوچۆ لە لایەن شۆفیران و نادیدەگرتنی هێماكانی هاوتوچۆ، لە لایەكی دیكەوە پەنجە لە سەر خراپیی رێگەوبان و جادەكان دادەنێت و دەڵێت: «بەداخەوە رێگەوبان و جادەكان زۆربەیان باریكن و نۆژەن نەكردنەوەیان بووەتە هۆكاری زۆربوونی رووداوەكان، قەیرانی ئابوورییش دەستی حكومەتی لە ئەنجامدانی پڕۆژەكانیدا بەستووە، لەگەڵ ئەوەشدا لە پاش ساڵی 2003 ژمارەیەكی زۆری ئۆتۆمبێلی كۆن و كوالێتیی نزم هاوردەی كوردستان كراون، كە مەرجەكانی دڵنیایی و سەلامەتییان تێدا نەبووه، كە بازرگانیی ناڕەوای لەو جۆرەش دەتوانین بڵێین جۆرێكە لە تیرۆری سپی، چونكە گیانی هەزاران هاووڵاتی دەخاتە مەترسییەوە.» گوتیشی: «بێگومان رووداوەكانی هاتووچۆ بە گەورەترین و ترسناكترین هەڕەشە دادەندرێن بۆ سەر كۆمەڵگە، لە هەرێمی كوردستانیش بەداخەوە رۆژانە مرۆڤەكان لە شەقام و جادەكان غەرقی خوێن دەبن.»
رائید فازڵ حاجی حوسێن، وتەبێژی پۆلیسی هاتوچۆی هەولێر، لە ئاخافتنێكیدا بۆ گۆڤاری گوڵان، گوتی: «ناكرێ بگوترێ رووداوەكانی هاتوچۆ زیادی كردووە، چونكە هەم ئاماری ئەمساڵ بڵاو نەكراوەتەوە، هەمیش ماوەی چەند ساڵێكە ئامارەكان وەكو خۆیەتی، واتا لە ئاستێك وەستاوە و زیادی نەكردووە، هاوكات ئێمە هەر شەش مانگ جارێك ئامارەكانی رووداوەكانی هاتوچۆ بڵاو دەكەینەوە.» گوتیشی: «پێشتریش رووداوەكانی هاتوچۆ هەر رووی داوە، بەڵام ئێستا بەهۆی تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان رووداوەكان زۆرتر بڵاو دەبنەوە و خەڵك وا هەست دەكات رووداوەكان روو لە زیادبوونە، بەڵام وا نییە و ئەگەر ئامارەكانی شاری هەولێر تەماشا بكەین، دەبینین چوار پێنج ساڵە وەكو خۆیەتی، دیارە راگرتنی رووداوەكان لە ئاستێك دەلالەت لەوە دەكات كە كارمان لەسەری كردووە، پاشان مانگانە پێنج تا شەش هەزار ئۆتۆمبێل دێتە ناو كوردستان، لە بەرامبەریشدا شەقامەكان وەكو خۆی دەمێنێتەوە، ئێمە لە ناو شار ترافیك و تەقاتوعاتمان كەم كردۆتەوە، ئەوانە هەموو كاریگەری هەبووە، وەكو پلانی پۆلیسی هاتوچۆ كار لەسەر ئۆتۆمبێل و رێگا و بان دەكرێت، بەداخەوە لەم ساڵانەی دواییدا رێگەوبانەكان چاك نەكراونەتەوە و چاككردنەوەی لەم بارودۆخەدا لە دەرەوەی ئیرادەی حكومەتە، رێگەی هەولێر _كۆیە بە رێگەی مەرگ ناسراوە، بەڵام لە ئێستادا ناتوانن بیكەینە دووسایدی، هاوكات بە هۆی قەیرانی ئابووری بەشێكی پڕۆژەكانی دیكەی رێگە و بان بە نیوەچڵی ماونەتەوە و تەواو نەكراون.» ئەوەشی خستەڕوو كە ئامارەكانی رووداوی هاتوچۆ لە ئاستی هەرێمی كوردستاندا لە كۆتایی شەش مانگی یەكەمی ئەمساڵ بڵاو دەكەنەوە، بەڵام وەك باسیكرد لە پێنج مانگی رابردوو لە سنووری پارێزگای هەولێر 457 روودای هاتوچۆ رووی داوە كە 441 كەس بریندار بوون 75 كەسیش گیانیان لەدەست داوە.»
بەپێی ئاماری پۆلیسی هاتوچۆی هەرێمی كوردستان، ساڵی رابردوو 4410 رووداوی هاتوچۆ روویداوە و به هۆیەوە 689 كەس گیانیان لەدەست داوەو 7249 كەسیش بریندار بوون، هەر بەپێی هەمان ئامار، ئێستا لە هەرێمی كوردستان ملیۆنێك و 469 هەزارو 887 ئۆتۆمبێل هەیە و تەنیا لە ساڵی رابردوو 69 هەزار و 97 كەس مۆڵەتی شۆفێرییان وەرگرتووە.