بەر لەماوەیەك شانۆكار مەهدی حەسەن شانۆگەری (براكوژی) پێشكەش كرد و بەنیازە لەدهۆكیش نمایشی بكات، لەسەروبەندی نمایشە شانۆییەكەدا سەبارەت بە ڕەوشی شانۆی كوردی ئەم دیمانەیەمان لەگەڵی ساز كرد.
* زۆر باس لەگرفتی ئەكتەر دەكرێت لەشانۆی كوردی، چۆن ئەمە لێك دەدەیتەوه؟
- یەكێك لەو خاڵانەی كە دەرهێنەر بەجددی بیری لێدەكاتەوە لەپرۆسەی دەرهێنان بریتییە لەدۆزینەوەی ئەكتەر، چونكە كە دەست بەم پرۆسەیە دەكەی یەكسەر بەدەرهێنەرەوە دەچی بۆ ئەكتەر و ئەم كێشەیە لەهەموو جیهان هەیە، بەڵام لەنێو ئێمەی كورددا هەر زۆر زۆرە، چونكە دۆزینەوەی ئەكتەر زۆر زۆر زەحمەتە، زۆرجار دەڵێن قەیرانی ئەكتەری ئافرەت هەیە، بەڵام قەیرانی ئەكتەری كوڕیش هەیە، من لە شانۆگەری (براكوژی) كارم لەگەڵ كۆمەڵێك قوتابی هونەرە جوانەكاندا كرد، لەكاتی پرۆڤەكاندا ڕۆژانە گفتوگۆمان لەسەر بابەتێكی دیاریكراو دەكرد بۆئەوەی هەم پرۆڤە بكەین و هەم بیروڕا گۆڕینەوەیەك بێت لەچەشنی پۆل بەشێوەیەكی پراكتیكی ئەنجام بدەین، مەبەستم لێرە ئەوە بوو بەجۆرێك لەجۆرەكان ئەو زانیاریانەی لای من هەیە بیگوازمەوە بۆ سەر پرۆڤە بەشێوەیەكی زیندوو.
* ئەی تەكنۆلۆژیا چ ڕۆڵێكی هەیە لەپێشخستن و دواخستنی شانۆی كوردی؟
- بەدڵنیاییەوە، تەكنۆلۆژیا هەموو شتێك پێش دەخات، چونكە بەیەك كلیك دەتوانی چەندین زانیاری بەدەست بهێنی، بەڵام ئایا كورد تا چەند ئەم تەكنۆلۆژیایە بەكار دەهێنێت ئەوەیان گرنگە بەتایبەتی هونەرمەندانی شانۆ بۆئەوەی ئیزافەیەك بخاتە سەر زانیاریەكانی خۆی جا دەرهێنەر یان شانۆكار یان قوتابی بواری شانۆ بێت، لەلایەكی دیكەوە لەنێو هۆڵەكان تەكنۆلۆژیا لەڕووی ڕووناكی و دیكۆری شانۆ و ئەو تەكنیكانەی دەتەوێ لەڕووی شانۆ هەوڵ دەدەی جارێكی تر بیدۆزیەوە و كاری پێ بكەی، هۆڵەكانی ئێمە تازە بەتازە هەوڵی پاككردنەوەی دەدرێت بۆ نموونە هۆڵی گەل لەفیستیڤاڵی شانۆی نێودەوڵەتی هەولێر كەمێك نۆژەنكرایەوە وەك ڕووناكی و هەندێك كورسی، بەڵام ئەمە ئەوە ناگەیەنێت كە پڕە لەتەكنیك و ئامێری شانۆیی نوێ.
* ئەو فیستیڤاڵانەی ساڵی پار لەكوردستان ساز كران ئایا ئامانجی خۆیان پێكا یان تەنیا فیستیڤاڵ بوون لەپێناو فیستیڤاڵ؟
- هەر فیستیڤاڵێك ئامانجێكی هەیە، ئەوەی زیاتر من پێی دڵخۆش بووم فیستیڤاڵی نێودەوڵەتی هەولێر بوو ئینجا فیستیڤاڵی سلێمانی، هەروەها فیستیڤاڵی سینەمایی دهۆك لەڕووی ئیدارەوە زۆر سەركەوتوو بوو بەبەراورد لەگەڵ ئەوانی تر، چونكە كار كردن بۆ فیستیڤاڵ ئەوەیە كە ئامانجەكانی بهێنیتە دی و ئامانجی فیستیڤاڵەكان جیان ئەگەر لەیەك شوێنیش ئەنجام بدرێن، پێویستە ئەو ئامانجە بگەیەنرێتە ئەو بینەرە و شانۆكارانەی كە كوردن و بیانین و لەنێو هۆڵەكە دانیشتوون، چونكە فیستیڤاڵەكە بۆ كوردە و پێویستە شانۆكاری كورد توانای خۆی بزانێت و هەر لەفیستیڤاڵیشە كە توانا و ئاستی هونەرمەندی كورد بەدەردەكەوێت‌، چونكە لەوانەیە شانۆكاری كورد زۆر بەتوانا بێت، بەڵام لەبەر ئەوەی ئێمە هەمیشە دەیبینین درك بەتواناكانی نەكەین و نەتوانین پێوەر و ڕێچكەیەك بۆ كارەكانی دابنێین، بەڵام كاتێك بیانییەك دەیبینێت دەتوانێت پێوەر و ڕێچكەیەك بۆخۆی دابنێت، بۆیە سوودی یەكەمی فیستیڤاڵ بۆ شانۆكاری كوردە ئینجا بۆ بیانییەكانە بۆ ئەوەی هەست و خەیاڵی ئەوان بجوڵێنێت بۆ ئەوەی لەسەر كلتووری ئێمە كار بكات.
* شانۆی كوردی زیاتر سەر بەچ بزاڤێكە؟
- شتێك نییە بەناوی شانۆی كوردی، بەڵام دەكرێ شانۆ لەكوردستان باس بكرێت، شانۆ فكر و وزەی شانۆكارەكەیە، چونكە لەهەر شوێنێك دەیان شانۆكار هەن خۆ هەموویان بەیەك شێوە كار ناكەن، بۆ نموونە لەئەمریكا بەسەدان شانۆكاری ئەمریكی هەیە هەر یەكیان بەتێگەیشتن و هزری خۆی كاردەكات و لەهەمان كاتدا بۆیان هەیە بەناوی ئەمریكا كار بكەن، لۆلا ئالان شانۆكارێكی یۆنانییە دەڵێ كە باس لەشانۆی یۆنانی دەكرێ دەڵێ شانۆكاران بیر لەوە ناكەنەوە كە لۆلا ئالانێك هەیە كار دەكات ماندوو دەبێت یەكسەر بیر لەوە دەكەنەوە كە لەمێژووی یۆناندا هەیە وەك ئەسخیلۆس و سۆفیگرۆس و یۆبیدۆس و 500 ساڵ پێش زایین كاریان كردووە بۆیە دەڵێم مافی ئێمە ئێستا خوراوە، جا ئەگەر شانۆی یۆنانی بەمانە ناسراوە ئەمە مێژووە، بەڵام ئەمڕۆ لەیۆنان لۆلا ئالانێك كار دەكات، منیش وەك مەهدی حەسەن مافی خۆمە كە بڵێم كار دەكەم، پێویستە ئەوانەی ڕەخنەگرن و دیراسەی شانۆ دەكەن ئەمەیان لەبەرچاوبێت، چونكە باڵێكی گرنگی شانۆ دیراسەت كردنی شانۆیە، دوای ئەمە پێویستە بیر لەدانانی تیۆرێكی شانۆیی بكرێتەوە.
* باست لەڕەخنە كرد، ئایا ڕەخنەگر چ ڕۆڵێكی هەبووە لەو بارودۆخەی ئێستا شانۆی كوردی تێیكەوتووە؟
- سەردەمێك لەسەردەمەكان چەند ڕەخنەگرێكمان هەبوو هەرچۆنێك بێت كاری خۆیان كردووە، بوونیان لەنەبوونیان باشتر بووە ئەگەر ڕەخنە و گفتوگۆكانیان لەئاستێكی بەرزی زانستیشدا نەبووبن، بەڵام زۆر باشتر بووە لەوەی كە ئێستا هیچ ڕەخنەگرێكمان نییە، بۆیە هەست دەكەی شانۆ وەستاوە وەكو گۆمێكی مەنگ كە ماوە ماوە بەردێكی تێدەهاوێی جوڵەیەكی دەبێ و دواتر دەوەستێت، لەشانۆی كوردیش ماوە ماوە كارێكی باش دەكرێت دواتر دەوەستێت، بۆیە پێویستە دوای هەر نمایشێك گفتوگۆیەك هەبێت لەسەر نمایشەكە بۆ ئەوەی بەشێوەیەكی زانستی شرۆڤەی بۆ بكرێت، من لەكارەكانمدا بەگوێرەی توانا ئەوەم كردووە، زۆرجار گفتوگۆكانمان تۆماركردووە، بەڵام بڵاونەكرایەوە، بڵاوكردنەوەی ئەم ڕەخنانە دەبێتە هۆی ئەوەی بینەریش ئاگاداری شانۆی كوردی بێت ئەگەر ئامادەی نمایشەكەش نەبووبێت و ڕوونكردنەوەیەكیان دەبێت بۆئەوەی كە كارێكی دیكەی مەهدی حەسەنیان بینی بەبیریان بێتەوە و بۆ جاری دووەم پێوەی هیلاك بن، كەواتە بوونی ڕەخنە و ڕەخنەگر لەشانۆدا زۆر زۆر گرنگە بەداخەوە ئێمەی كورد نیمانە.
* شانۆكارە گەنجەكان چۆن هاوكاری بكرێن؟
- ئەمەیا كاری حكومەتە، قۆناغی یەكەم لەپەیمانگای هونەرە جوانەكانەوە دەست پێدەكات، چونكە لەوێ دەست بەخوێندن دەكەن، دوای دەرچوونیان دەكرێت بەمامۆستا و لەشانۆ دووردەخرێنەوه، پێویستە وەزارەتی ڕۆشنبیری شانۆكارە گەنجەكان لەخۆ بگرێت، هەروەها ئەگەر پرۆژەیان هەبوو پێویستە یارمەتیان بدات بۆ سەرخستنی پرۆژەكانیان .
* ئایا نەبوونی دەق تا چەند گرفتە بۆ شانۆی كوردی؟
- بێگومان ئەو گرفتە بوونی هەیه، بەڵام ئەو گرفتە زۆر قورس نییە، بۆ نموونە من دەقێكی نیكۆس كازانتسكی یۆنانیم كردووە بەكوردی، پێویستە دەرهێنەری كورد بزانێت چۆن ئەم جۆرە دەقانە بەشێوەیەكی كوردی داڕێژێتەوە، بۆیە پێویستە شانۆكارە كوردەكان دەقە بیانییەكان بەوردی بخوێننەوە بۆئەوەی لەخزمەتی شانۆی كوردیدا بەكاری بهێنن.