ماموستا جەمال محەمەد: من ئەو ماف نینە كو ئەز دەربرینێ ژ ئاستێ تیپا دهوكێ بكەم
سەروكێ نها یێ تیپا دهوك (جەمال محەمەد ئەدیب) یێ بەرنیاس ب (جەمال ئامێدی) بۆ گولان گوت :
ل سالا 1979 ئەز چومە دگەل تیپا دهوك یا (كورالی) وەك لێدەێ ئامیرێ عودێ و صول گیتارێ بۆ ماوێ (6) شەش مەها ئەز مام دگەل تیپێ پشتی هینگێ من دەست ژ تیپێ بەردا ژبەر خواندنێ .
ل سالا 1981/1982 تیپا دهوك هاتە سەر بئێكەتیا ئافرەتا لبن ناڤێ (تیپا دهوك یا موزیكێ) و لسەر داخوازا هونەرمەند (دلشاد محمد سعید) ئەز چوومە دناڤ تیپێ دا لێ كاك دلشاد حەز دكر كو ئەز ئامیرێ كەمانێ بژەنم هەر چەندە من چ ژ ئامیری كەمانێ نەدزانی .
* تو چاوا بویە سەروكێ تیپا دهوك پشتی هونەرمەند (دلشاد محەمەد سەعید) ؟
- پشتی چوونا ماموستا دلشاد بۆ دەرڤەی وەڵاتی ل سالا 1984 ماموستا (جەمیل ئیبراهیم عیسا) سەروكێ تیپێ بوو، ل مەها 7 سالا 1984 كاك (وەلید خالد) هاتە هەلبژارتن وەك راهێنەرێ تیپێ لێ پشتی هینگێ بدەمەكێ كێم ئەز هاتمە هەلبژارتن وەك راهێنەر بفەرمی ژبۆ سەرپەرشتیا و راهێنەراتیا چالاكیێن تیپێ، ئەوبوو ل 9/1/1985 بهەلكەفتا روژا هونەری مەسترین كونسێرت من برێڤەبر ل هولا (المسرح الوگنی) ل بەغدا بشێوەكێ سەركەفتیانە كونسێرت برێڤەچوو و پشتی هینگێ چەندین كارێن دی تر وچالاكیێن جودا جودا من ئەنجامدان دگەل تیپێ هەژی گوتنێ یە دویماهیك بەرهەمێ هونەرمەدنێ خودێ ژێ رازی ماموستا(تەحسین تەها) مە ئەنجامدایە وەك تیپا دهوك بسەرپەرشتیا من ل سالا 1988 – 1989 .
* بوچی تیپا دهوك هاتیە راوەستاندن ؟
- پشتی سالا 1988 و پشتی بەرهەمێ هونەرمەند تەحسین تەها مە بدوماهیك ئینای تیپ بۆ ماوەكێ كێم هاتە راگرتن ژبەر چەند ئەگەرا و ئەم نەچار بوین مە ئامیرێن تیپی رەوانەی رێڤەبەریا رەوشەنبیری كرن كو ل وی سەردەمی ماموستا (خالد حسێن) رێڤەبەرێ رەوشەنبیری بوو ل پارێزگەها دهوكێ وپشتی خەمخوریا ماموستا (جمیل ئیبراهیم عیسا) ژبۆ دابین كرنا بارەگایەكی بۆ تیپێ و شیا بدەستخوڤە بینیت ئەوژی ژ ئاڤاهیێن زێدە یێن میری بۆ سالا 1989/1990 ل وی بارەگای هونەرمەند (عبدالله زێرین) ستودیویەك بۆ مە چێكر و مە ئامیرێن خو جارەكا دوی ڤەگوهاستنە بارەگای تیپا دهوك یا موزیكێ و نوكە ئەڤ بارەگایە نەمایە دناڤ دەستێن تیپا دهوك یا موزیكێ دا .
*چەند كچ دگەل هەوەنە ؟
- ل دەسپێكا 2005ێ هەشت تا دەه كچان دگەل مەدا بوون و ئەڤان كچان بسوپاسیڤە چەندین كار وچالاكی دگەل مەدا ئەنجامداین هەر ژ كونسێرتا ئێكێ یا رێزگرتنێ بۆ هونەرمەند (گول بهار)ێ مە دەست پێكری وچەندین كلیپێن دیتر لێ ئەڤروكە (5) پێنچ ئافرەت یێن ماینە دگەل مەدا ئەگەرێ كێم بوونێ دزڤریتە ڤە بۆ پێك ئینانا خێزانێ و كومەڵگەی .
* تو ب ئاستێ تیپا دهوك رازی ؟
- من ئەو ماف نینە كو ئەز دەربرینێ ژ ئاستێ تیپێ بكەم، وی ئاستی دێ هێلین بۆ وی خەلكی یێ ئەڤە چەندین سالە گوهداریا چالاكیێن تیپا دهوك دكەن وەك دیتن وگوه لێ بوون، كو ڤان سالێن چووین چەندین كار مە ئەنجامداینە مینا ڤیستەڤالا گولبهارێ و توماركرنا سترانا (دلو دلو) بۆ هونەرمەندا هێژا (ئالان عمر) وچەندین چالاكیێن دیتر وپارچە موزیك وسترانا (شەهید) بۆ هونەرمەندێ باكور (برادەر) ولڤێ دویماهیكێ سترانا (حەمكێ توڤی) تیپێ كلیپكریە بۆ كورەسێ تیپێ و هونەرمەند (نیان عبد الله) كو ئەڤان چالاكیێن مە وەك مافەكێ كێم ئەز دەمە خۆ تا رادەكێ زور باش جەماوەر بخوڤە گرێدایە وچەندین دەستخوشی لمە هاتینە كرن .
* پەیوەندیێن هەوە دگەل هونەرمەند (دلشاد محەمەد سعید)ی دچاوانن پشتی چوویە دەرڤەی وەڵاتی ؟
- من پەیوەندی هەنە دگەل ماموستا (دلشاد) و بەروڤاژی برێیا تەلەفونێ، پەیوەندیێن مە زور دباشن وهەر دەمەكێ هاتیە كوردستانێ سەرەدانا بارەگایێ تیپێ كریە وچەندین دانوستاندن مە دگەل ئێك هەبوینە سەبارەت كار وچالاكیێن تیپێ هەر دیسان پەیوەندیێن مە دگەل هونەرمەندێن كورد ل كوردستانێ ودەرڤەی كورستانێ دئاستەكێ باش دانە .
* هەوە چ بەربەست هەنە ؟
- داخوازێ دكەین كو هەر تیپەك بگورەی ماندیبوونا خو وپێشكێشكرنا چالاكیێن خو ئاستێ وان یێ دارایێ باشتر لێ بهێت وەك هەلسەنگاندنەك .
* بەهرا پێتر تیپێن دهوكێ وهونەرمەند گازندا ژ كێم پشتەڤانیا مادی دكەن، ئەرێ راستە وەكی هندەك دبێژن دهوك باژێرێ ژنبابێ یە ؟
- ئەز نوزانم كا باژێرێ ژنبابێ یە یان نە، یا ئەز دزانم هەر گروپەكا هونەری یان تیپەكا موزیكی بەخشینەكا مانگانە یا هەی ژلایێ رێڤەبەریا گشتی یا رەوشەنبیری ڤە دیسان داخوازێ دكەم كو هەر تیپەك بگورەی چالاكیێن خۆ بهێنە هەلسەنگاندن. دیسان داخوازێ دكەم هونەرمەند وتیپێن كوردستانێ ب یەكسانی بهێنە سەرەدەری كرن ژبۆ پشكداریا وان دكونسێرتێن دەرڤەی وەڵاتی دا .
* كێ هاریكاریا تیپێ كریە ؟
- رێز وسوپاسیێن مە بۆ وان كەسان و جهان یێن هاریكارییا تیپا مەكری هەر ژ دەستپێكێ تا نوكە . وەكی (بەرێز نێچیرڤان بارزانی) هاندەر وهاوكارێ تیپا دهوك بویە ل دەستپێكێ ودیسان دیوانا سەروكایەتیا هەرێما كوردستانێ وبەرێز مام جەلال سەروك كومارێ عیراقێ برێیا نڤیسینگەها وی یا تایبەت و بەرێز تەمەر رەمەزان پارێزگارێ دهوكێ كو ل گەلەك كونسێرتا ئەگەر پشتەڤانیا وی یا تایبەت نەبا ئەم نەدشیاین ئەنجام بدەین، هەروەسا رێڤەبەریا گشتی یا رەوشەنبیری وهونەری ل پارێزگەها دهوكێ). دوبارە سوپاسی بۆ ڤان بەرێزان و هەركەسەكێ هاوكاریا مە كری .
* تو چ دبێژی بۆ بەرەبابێن نوی یێن هونەرمەند بتایبەتی شێوازێ روژئاڤای وەكی (پوپ، جاز ...هتد)؟
- بەداخەوە مە رێبازا خومالی یا دەولەمەند یا هەی و دبنە چاڤلێكەرێن خەلكی، ئەڤە مەترسی یە لسەر ناسناما نەتەوەیێ كوردی .
دیسان ژ لایەكێ دی ڤە ئەز هیڤیدارم سترانبێژ ئەگەر رولێ كچێ پێتڤی نەبیت بو مەتال ودیكور نەكەنە د كلیپێن خودا، چونكی بینەر دێ تەماشەی كچێ كەن ودێ وان ژبیركەن . ودیسان داخوازێ ژ كەنالێن مەیێن كوردی دكەم كو پتر پویتەی بدەنە هونەر وكلتورێ كوردی بهەمی جورانڤە ئەگەر دئاستدا بیت .
* تە چ پەیڤ بۆ دوماهیا هەڤپەیڤینێ هەیە ؟
- ئەز هیڤیدارم دەرگەهێ جیهانا دەرڤە بو مەژی بهێتە ڤەكرن وپێتر پشتەڤانیا مە وهونەرمەندان بگشتی بهێتە كرن ژ بۆ خزمەتا هونەرێ كوردی وچەندین پشێین شیوازێ كلتورێ خۆ بپارێزین .