• Thursday, 26 December 2024
logo

Ayndey azadî û dîmukratî le jêr metrsî popolîstdaye

Gulan Media August 20, 2016 Raport
Ayndey azadî û dîmukratî le jêr metrsî popolîstdaye


partî çon mamele legel em fîtneyeda dekat؟




fîtne û ajawey popolîzm
bote dyardey serdem
profîsor karlos dî lator ustadî sîsyolojî û berêweberî dîrasatî emrîkay latînî le zankoy kîntakî le salî 2010 ktêbêkî be nawnîşanî (fîtney popolîst le emrîkay latîn –Populist Seduction in Latin America) blawkrdewe û lem ktêbeda metrsîî serheldanî popolîzmî wek fîtne û ajawe le wlatanî emrîkay latînî şîkrdotewe، aşkraşe legel euey dyardey popolîzm dyardeyekî taze nîye، belam bepîttrîn xak bo geşekrdnî em dyardeye wlatanî emrîkay latînîye û êstaş dyardey popolîzm bote eu dyardeyeî wek şlomo bnamî cêgrî serokî senterî tîlodoy nêwdewletî bo aştî le wtarêkîda ke rojî 10î abî rabrdû le malperî sendîkeyt procêkt blawî krdotewe، êsta hîç dîmukratîyekî rojawa leberdem dyardey popolîstî parêzraw nîye û popolîzm be tewawetî têkelî sîstmî lîbral dîmukratî rojawa buwe û twanîwyane serkewtnî zor gewre û berçawîş bedest bhênn، herwek çon layengranî derçûnî berîtanya le yekêtî eurupa (Brexiteers) le prosey rîfrandomeke serkewtn، belam em serkewtne tenya rengdanewey leser berîtanya nebuwe، belku bryarî cyabûnewey berîtanya le yekêtî eurupa bote handerêk bo hzbe rastrewekanî dîkey dewletanî yekêtî eurupa be hzbekanî elmanya û ferensaşewe ke be heman şêwe djî yekêtî eurupa û djî hatnî koçberan bazargermî bo xoyan drust bken، êstaş le helmetî helbjardnekanî emrîkada ke donald tramb kandîdî partî komarîyekane bo serokayetî emrîka druşmekanî brîtîn le djayetîkrdnî globalîzm، dûrkewtnewe le nato، herweha raygeyanduwe debêt hawpeymanekan pare bden be emrîka leberamber euey parêzgarîyan lêdekat، lemeş zyatr bryarîdawe hawpeymanî legel rûsya bkat û ddan bnêt be lkandnî krîma be rûsyawe. herweha druşmî dîkey brîtîye le rêgrtn le çûnî muslmanan bo emrîka û drustkrdnî dîwar lenêwan meksîk û emrîka bo euey hîç meksîkîyek dze nekate naw emrîka، sebaret be layenî abûrîîş druşmekanî tramb brîtîn le dûrkewtne le snduqî nextî nêwdewletî û bankî nêwdewletî û rêkxrawî barzganîî cîhanî.

berfrawanbûnî dyardey popolîzm
lenaw têkray sîstme dîmukratîyekanî rojawa

profîsorî holendî kas mudî le twêjîneweyekîda ke nawî lênawe: (popolîst bote bîrkrdnewey serdem . The Populist Zeitgeist)، delêt: «legel euey zorbey bîrmendan rexne lem dyardeye degrn، belam wa derdekewêt popolîzm her behêztr debêt.» boye cext leser ewe dekatewe، êsta ême wek bîrkrdnewey serdem rûberuuy popolîzm buuynetewe، emeş bew manayeî ke dyardey popolîzm bote eu petayeî ke tewauy parte hukmranekan û parte opozsêwnekanî grtotewe w، katêk gwê le gutarekanyan degrîn، raşkawane hest dekeyn şêweyek le gutarî popolîstî le gutarekanyanda rengdanewey heye û dûbarey dekenewe.

kewate em halete ke bote dyardeyek le syasetî emroy sîstme dîmukratîyekanda، waykrduwe ke pênasekrdnî em dyardeye asan nebêt، legel euey be deyan û sedan ktêb û wtar û serutarî rojname û govarekanî bo terxankrawe، belam heta êstaş netwanrawe lenaw sîstme dîmukratîyekanda wek xoy lem dyardeye têbgen ke profîsor karlos dîlator be (fîtney naw sîstme dîmukratîyekan) nawî brduwe. dyare leser em çemkeş lenêwan twêjeranî zanstî syasîda kêşmekêş û bîruboçûnî cyawaz heye û eu prsyare dewrûjêndrêt: aya popolîzm hereşe، yan teheddaye bo dîmukratîyekanî rojawa؟ sebaret be welamî em prsyare profîsor kas modî holendî cext leser ewe dekatewe ke debêt dyardey berblawî popolîzm wek hereşe û tehedda bo sîstmî dîmukratî seyrbkrêt û pêwîste hemû dewletanî rojawa rûberuuy bbnewe û rêgeyek bdoznewe bo welamdanewey popolîzm û rêgrtn le geşekrdnî، emeş manay eweye em dyardeye be corêk hereşey cddî leser sîstmî lîbral dîmukratî drust krduwe، ke eger bêtu pêşî pê negîrêt û rêgeyek nedozrêtewe bo welamdanewey، ewa lewaneye kotayî be sîstmî lîbral dîmukratî le cîhanda bhênêt.

sîmakanî popolîzm
pênasey dyardekey mehal krduwe

popolîzm yek şêwaz û yek rêkxraw û yek eaydyolojyaî dyarîkraw nîye، belku dyardeyeke ke rengî eu jîngeye degrêt ke tyaîda drust debêt، her boye prsyarî grng lêreda eweye، aya debêt popolîzm çî bêt kewa hemû dewletanî rojawa destepaçen le astîda؟ le welamî em prsyareşda twêjeranî syasî leser çemkî popolîzm delên: alozî û dûruuyî popolîzm waykrduwe ke mehal bêt tenya pênaseyekî dyarîkraw bo eu barudoxe bkeyn ke popolîzm tyaîda serheldedat. tenya mîratî çemkî popolîzm eweye şêwazêkî dyarîkrawî rêkxstnî syasî، yan şêwazêkî dyarî karî rêkxraweyî nîye، her leser em bnemayeşe sêr eşîa berlîn feylesufî dyarî sedey bîstem sebaret be popolîzm gutûyetî: popolîzm sîmayekî şêwe kewşî heye، belam hîç pêyek be tewawetî boy nabêt. There is the Shoe in shape of Populism، but no foot that will fit. Put into)، leser em bnemaye psporan be çendîn şêwe sîmakanî popolîzmyan destnîşan krduwe:

popolîzm brîtî nîye le eaydyolojyetêkî dyarîkraw، belku em dyare lenaw radîkalî rastrew û çeprewî hzbekanî rojawa bûnyan heye، le wlatanî erebî û îslamîşda، bîcge le bûnî popolîstî radîkalîî rast û çep، le hemankatda popolîstî teyarî îslamîî myanro û radîkalîş heye.
le dewletanî rojawada. êsta corêk le lasayîkrdnewey bîrkrdnewey popolîstî be aşkra lelayen endamanî rêkxrawe tîrorîstîyekanî wek da'ş û qaîde bûnî heye û ewanîş be heman şêwey serkrde popolîstekan pena bo gutarî tund û îstîfzazî û xopîşandanî têkderane deben û jîngey seqamgîrî wlat têkdeden، lemeş zyatr be sûdwergrtn le şorşî teknelojyaî zanyarîyekan û sûdwegrtn le azadî raderbrîn kare drndekanî xoyan be şêweyekî serncrakêşî euto pexş deken، ke êsta dyardey (gurge tenyakanî tîrorîstî –Lone Wolfe-Terrorist) drust krduwe، wek eu krdewe tîrorîstîyaney bem duayye le ferensa û elmanya û japon û emrîka encamyanda.
xalî hawbeşî nêwan hemû bzûtnewe popolîstîyekan eweye ke komelge dabeş deken bo dû beş (destebjêr û xelk)، emeş wate dabeşkrdnî komelge bo dost û dujmin، wate xelk doste û destebjêrî fermanrawe dujmin.
pêştr bzûtnewe soşyalîstî û komonîstîyekan katêk bergrîyan le prolîtarya û djayetî çewsandnewey krêkaryan dekrd، hewlyandeda krêkarekan fêrî xwêndewarî bken، bo euey hoşyar bbnewe û djî çewsanewe xebat bken، belam lay popolîst xelk û komelge، zonêkî xeyalîye، ewan nayanewêt xelk hoşyar bkenewe bo euey gendelî û barî qursî jyan kotayî bêt، belku ewan xelk bekardehênn bo euey nmayşî gendelî û xrapî barî guzeranî pêbken، lemeş zyatr hîç çareserêk bo kêşekan naxenerû، tenya ewe nebêt kêşe û xrapî guzeranî xelk û gendelî deken be sûtemenîî prupagendekanî xoyan.

popolîzm dost û dujminî dyarîkrawî nîye، eu bepêy eu barudoxey têyda drust debêt، dost û dujminî xoy dyarî dekat. bo nmûne le sîstmî dîmukratîda ke hzbî syasî fakterî serekîî sîstmekeye، popolîst hewldedat hzbî syasî lay cemawer bê mtmane û naşîrînî bkat، herweha her hênde bruay be frehzbî le sîstmî dîmukratîda heye ke hzbe syasîyekan wek popolîstekan bîrbkenewe، ke hzbe syasîyekan djî popolîsteke rawestanewe، yan le bereyekda legelî nebûn، be tewawetî frehzbî retdekatewe û daway hkumetî teknokrat dekat، herwek hzbî sosyalîstî kenedî ke duay euey dekrd hkumetî keneda bgorêt bo hkumetêkî teknokrat û hzbe syasîyekan le hkumet bkşênewe، dyare le kurdstanîş bzûtnewey goran heman dawakarî hebû ke hkumetî kurdstan bkrête hkumetêkî teknokrat û hzbe syasîyekan le hkumet bkşênewe.

popolîst bo euey be amancekey xoy bgat، amadeye euey emro deylêt، sbey be droy bxatewe، yan euey emro be rastî dezanêt، sbey pêçewanekey be rast bzanêt، her boye legel euey hendêk delên popolîst syasîyekî raraye، belam derkewtuwe ke popolîst syasetêkî rara û naseqamgîr pyade dekat، yan zor le twêjeran delên popolîst derhawîştey kêşekanî komelgeye، belam derkewtuwe popolîst xoy drustkerî kêşekanî komelgeye.
metrsîyekanî popolîzm leser dewletanî tazepêgeyştû û werçerxanî komelge berew dîmukratî
pênasey dewletanî tazepêgeyştû le zanstî syasetda eu dewletane degrêtewe ke taze le şer û kêşe rzgaryan buwe û bwarî eweyan nebuwe jêrxanî wlatî xoyan bunyad bnên، herweha beşêkî eu dewletane degrêtewe ke le deselate dîktator û esoytaryanîzmekan rzgaryan debêt û berew kranewe û dîmukratî û drustkrdnî jêrxanî abûrî bazar hengaw heldegrn، belam hemû eu wlataneş nagrêtewe ke dîktatorî û xosepênn، her bo nmûne dewletanî nawerastî eurupa legel euey lejêr destî hukmranî dîktatorî û takhzbîş bûn، belam xawenî jêrxanêkî ptewî abûrî bûn، boye le çend salêkda bûne endamî yekêtî eurupa. boye helwestekrdn leser çemkî dewletanî tazepêgeyştû pêwîste leber euey bzanrêt dewletanî tazepêgeyştû tenya eu dewletane degrêtewe ke jêrxanî dewletyan bûnî nîye، yan şer û kawlkarî jêrxanî dewletî kawl krduwe، lenaw çwarçêwey em pênaseyeda، herêmî kurdstan dekewête xwar dewletanî tazepêgeyştuwewe، leber euey xoy beşêk buwe le dewletêkî tazepêgeyştuuy naw şer û duay şer û lenaw em dewleteşda cya lewey şer wlatekey kawl krduwe، lehemankatda beşêkî pştgwêxrawî dewletekeş buwe، nek her jîrxanî wlatekey kawl krawe، belku beşî here zorî jêrxanekanî dewlet le kurdstanda bûnî nebuwe. her boye eger serheldanî dyardey popolîzm bo dewletanî rojawa be eurupa û emrîkaşewe eu metrsîye trsnake bêt، aya debêt bo wlatêkî wek kurdstan ç karesat û fîtneyek drust bkat؟

welamdanewey em prsyare، pêwîstî be geranewe heye bo hawkêşeyekî sadey matmatîkî، emeş bew manayeî le wlatanî tazepêgeyştû ke deçne qonaxî ragwastn، emeş nek tenya bemanay ragwastn le dîktatorîyewe bo dîmukratî، belku ragwastn le dewletanî cîhanî sêyemewe bo dewletanî hawşêwey cîhanî yekem (rojawa)، barudoxeke bew şêweye ke berdewam parey pêwîst bo bunyadnanewey jêrxanekanî dewlet، perepêdanî twanay mroyî û sîstmî damezraweyî، lew dahate kemtre ke dête berdestî hkumet، eme eger eu dahatey dête berdestî hkumet، dahatêkî seqamgîrî berdewam bêt، nek dahatêkî pçrpçr û naseqamgîr، wek eu bare abûrîyeî êsta le naw hkumetî herêmî kurdstanda deybînîn.
le jîngeyekî syasîî lemcoreda ke dahatî darayî û serçawey mroyî bo helsûrandnî karekan û bunyadnanewey jêrxan zor snûrdare، ewa em jîngeye debête jîngeyekî be pît bo serheldanî şêwaze cyawazekanî popolîst، lêreda berprse gendelekanîş wek corêk le popolîst hejmar dekeyn، emeş leber eweye çon berprsî gendel bo kokrdnewey pare û xo dewlemendkrdn hemû prensîpêkî exlaqî û wîjdanî le jêrpê denêt، serencamîş wek fîtne û karesat lenaw komelge akamekey debînîn، beheman şêwe eu popolîstaneşî lenaw prosey syasî serheldeden، bo amancî xoyan hemû gendelîyekî syasî pyadedeken û hemû eu stûnaney ke debne bunyadî sîstme dîmukratîyeke lelayen popolîstekanewe destyan bo debrêt û jîngeyekî gendelî syasîî euto drust deken ke euyş akamekey her eu fîtne û karesateye ke bê mtmaneyî le komelge drust dekat.

lêreda grnge dûbare cext leser ewe bkeynewe ke werçerxan berew dîmukratî brîtî nîye ledananî snduqêk bo dengdan û çeplerêzan û tepl lêdanî naw perleman، yan bekarhênanî şaşey telefzyonekan lelayen destebjêrêkî popolîstewe bo be syasîkrdnî jyanî rojaney xelk، gewretrîn metrsî leser prosey dîmukratî le qonaxî ragwastnda eweye le rêgey mîdya begştî û şaşey telefzyonekanewe jyanî rojaney xelk be syasî bkrêt û tuxme serekîyekanî komelgey dîmukratî sûk bkrên، be pêçewanewe eger dîmukratîyet bçûk bkrêtewe bo snduqêkî dengdan û tepl lêdanî naw perleman û hewldan bo besyasîkrdnî jyanî rojaney xelk، ewa wek ferîd zekerya delêt eu jîngeye lîbral dîmukratî berhem nahênêt، belku dîmukratî nexoş berhem dehênêt، dyare mebestîş le metrsîî dîmukratî nexoş eweye ke snduqî dengdan nabête hokarî çareserkrdnî kêşekan، belku debête hokarêk bo drustbûnî fîtne û karesat û lêktrazanî yekrîzî û dabeşbûn û cemsergîrî le komelgeda، emeş wek ferîd zekerya ke zor be başî destnîşanî krduwe، eayndey azadî û dîmukratî dexate em metrsîyewe.

eger lem xalewe jîngey syasîî êstay kurdstan wek nmûneyek bxeynerû û bwêrane karî leser bkeyn، ewa eu jînge syasîyeî ke prosey syasî têda berêwe deçêt û eu şêwaze popolîstîyaney ke hzbekan pyadey deken، eu çawçnokîyeî ke beşêkî berprsekan handedat bo gendelî، hergîza û hergîz nabête mîkanîzmêk bo werçerxan berew dîmukratî û azadî، belku debête mîkanîzmêk bo kotayîhatnî dîmukratî û hereşeyekî cddî bo ser eayndey azadî le kurdstanda.
kêşey serekîî jîngey syasîî kurdstan eweye ke bîrkrdnewe û reftarî popolîstane bote dyardey bawî syasetkrdn û hukmranî le kurdstanda، em bîrkrdnewe û reftarane ç le bwarî syasetkrdn bêt، wek pêwendî nêwan hzbe syasîyekan، hîndey kêşe drust deken û deyanewêt komelge dabeş bken، hênde hewlnaden çareser bo kêşekan bdoznewe û kelênekanî nêwan xelk û hzbe syasîyekan prbkenewe، lemeş zyatr be rêgey hoyekanî rageyandn û tore komelayetîyekanewe، em jînge syasîye nalebareyan gwastotewe naw hemû malêk û tewauy jyanî xelk be syasî krawe، akamekeşî eweye ke bêmtmaneyyekî gewre le nêwan syasîyekan û xelk drust buwe û bêumêdîyekî hîwabr balî beser komelgeda kêşawe، lebwarî hukmranîşda leser herdû astî perleman û hkumet، dîsan em bîrkrdnewe û reftarî popolîstîyane bote dyarde، leser astî perleman، karî serekîî pelemantar le brî euey çawdêrî bêt leser hemû karekanî hkumet û hewldan bêt bo çareserkrdnî kêşekanî xelk، debînîn bote sîxurîkrdn be ser hzbe rkaberekey beramberyewe، sîxurîkrdn bew manaye bekardehênîn، ke beşî zorî perlemantaranî kurdstan hewl naden be belge gendelî aşkra bken bo euey jyan û guzeranî xelk çak bken، belku heye zor be wrdî be duay belgeyekda degerêt tenya bo euey perlemantarêk، yan berprsêkî hzbe rkaberekey beramberî pê naşîrîn û rîswa bkat، emeş waykrduwe karî serekî perlemantar bbête euey çon û be ç rêgeyek belgeyekî dest bkewêt ke perlemantarêkî hawpîşey، yan berprsî layenêkî dîkey pê rîswa û naşîrîn bkat، em bîrkrdnewe û reftare tenanet le kobûnewe asayyekanî perleman û naw lîjnekanî naw perlemanîş bûnî heye، leber euey perlemantar lew kobûnewane bo ewe beşdarî nakat ta beşêk bêt le çareserkrdnî kêşekan، belku beşdarî dekat bo euey muzayedey syasî bkat û paşan le şaşey telefzyon û hoyekanî dîkey rageyandn û tore komelayetîyekan blawî bkatewe، boye em jînge natendrustey bîrkrdnewe û reftarî popolîstîyaneye bote hokarî euey ke perleman lebrî euey bbête çetrêk bo çareserkrdnî kêşekan û drustkrdnî yekrîzî û yekhelwêstî lenaw xelkî kurdstanda، ewa xoy bote beşêk leserçawey kêşekan û lêktrazanî nêwmalî kurd، dyare lenaw hkumetîş beheman şêweye û aşkraye postî wezîr ta degate berêweberî qutabxaneyek hemuuy pşkpşkêney hzbîye، debînîn beşî here zorî eu xelkaney hzb bo eu postane destnîşanî dekat، heman şêwazî bîrkrdnewe û reftarî popolîstîyan heye، boye debînîn le brî euey eu berprse euca (wezîre، brîkare، berêweberî gştîye، yan berêweber، yan serokî beşe)، hêndey kar bo berjewendî taybetî xoy û hzbekey dekat، kar bo berjewendî gştî nakat، euca leber eweşî le jîngey syasîda hzbekan be reftar û bîrkrdnewey popolîstîyane wayankrduwe berjewendî hzb û xelk le bazneyekda pêkewe konebnewe، ewa le hukmranîşda berjewendî taybetî berprseke û hzbekey legel berjewendî xelk konabnewe، eme wadekat lebrî euey karî rojaney hkumet hêndey debête serçawey drustkrdnî kêşe bo xelk، hênde nabête hokarêk bo çareserkrdnî kêşekanî xelk û her hengawêkîş be hîsab bo çareserkrdnî kêşekanî xelk heldegrêt، lebrî euey kêşeke çareser bkat، kêşeyekî dîke bo hawulatî drust dekat. em halete wek profîsor kas mudî holendî amajey pêkrduwe، katêk popolîzm debête dyarde، ewa hemû ştêk wêneyekî xeyalawî popolîsteke werdegrêt، boye katêk popolîst basî komelge dekat، basî eu komelgeye nakat ke xoy tyaîda dejî، belku basî komelgeyekî xeyalawî dekat، katêk basî hzb dekat، basî hzbekey xoy nakat، basî hzbêkî xeyalî dekat، katêk basî perleman û hkumet dekat، mebestî eu perleman û hkumete nîye ke kêşey xelk çareser dekat û yekrîzîî komelge deparêzêt، belku basî eu hkumet û perlemane xeyalîye dekat ke xoy bo xoy wênay dekat û debête mînberî gutare popolîstîyekey. boye katêk hemû ştêk le fîkr û reftarî popolîstîda degorêt bo xeyal، ewa gumanî têda nîye dîmukratî û azadîş bêcge le xeyalêk ştêkî dîke nabêt.

partî dîmukratî kurdstan çon debête fakterêk bo rûberûbûnewey em fîtneye؟
em nûsîne hawkate legel 70hemîn salyadî damezrandnî partî dîmukratî kurdstan، ke partî serekî naw prosey syasîî kurdstane û le hemû eu helbjardnaney le mawey 25 salî rabrduuy kurdstanda encamdrawn، zorîney gelî kurdstan dengî bem parte dawe، em mtmanedaney zorîney xelk be partî dîmukratî kurdstan eger le serêkewe corêk şanazîkrdn be xebat û rabrduuy partî bbexşêt، ewa le serêkî dîkewe hêndey eu şanazîkrdne û zyatr erkî serşanî partî qurstr dekat û partî debêt lew aste bêt ke şanbdate ber eu berprsyaryetîye، boye eger em barudoxe şîwauey naw prosey syasî û eu jînge alozey jyanî perlemanî û hkumet obalekey beser hemû hzbekanda dabeş bkrêt، ewa dyare beşî partî le hzbekanî dîke zyatr debêt، heta eger eu pşke zyadey partî berî dekewêt، akamî kardanewey partî bêt beramber be hendêk layenî syasî، lehemankatda eger hîwayekîş hebêt bo euey hewlekan bxrêneger bo euey em barudoxe aloze rêkbxrêtewe، ewa beşî zorî xelkî kurdstan ç ewaney dengyan be partî dawe û ç ewaneşî dengyan be partî nedawe، çawyan le nîyet û hengawekanî partîye bo euey hengawî cddî bo em barudoxe helbgrêt، em çawerwanîyeî xelk le partî lew têrwanînewe serçawey negrtuwe ke partî pşkî gewrey kêşekanî berdekewêt، belku ewe şêwazî helgrtnî berprsyaryetîye lelayen serok msod barzanî-yewe ke hemîşe le kêşe û barudoxe sextekanda şanî dawete ber tewauy kêşekan û mîlletî le naumêdî rzgar krduwe، euca eu barudoxe sext û aloze le başûrî kurdstan bêt، yan le beşekanî dîkey kurdstan، serok msod barzanî wek kêşey yek netewe û yek wlat seyrî krduwe û le her şwênêkî kurdstan kêşe hebûbêt hewlekanî serok barzanî lew şwêne dyar buwe. em helwêstaney serok barzanî le mawey 25 salî duay raperîn leser astî başurî kurdstan û parçekanî dîkeş belge û selmênerî eu rastîyen ke katêk prseke peywest bû be eayndey dîmukratî û azadî le kurdstanda، ewa serok barzanî be tewawetî şandedate ber hemû kêşeke û partî dîmukratî kurdstanîş wek partekey mstefa barzanî hemû kat amrazêkî cêbecêkarî berdestî serok barzanî buwe bo parastînî azadî û berjewendî gştî le kurdstanda.

lem boneyeda ke yadî hefta saley damezrandnî em parte dekeynewe، zor grnge eu rastîyeman la aşkra bêt، ke dyardey bîrkrdnewe û reftarî popolîstîyane leser hemû astekanî jîngey (syasî، hukmranî، perlemanî، mîdyaîî w. tad)، hîndey zyan be xelkî kurdstan û partî dîmukratî kurdstan degeyenêt، zyanî bo layene syasîyekanî dîke nîye، eger bo pştrastkrdnewey em waqîe، seyrî jîngey syasî êstay kurdstan bkeyn، debînîn hemû hewlekanî bzûtnewey goran û rêkxerekey bo eweye komelge bkate dû beş، layek be tenya wek partî pîşan bdat û layekey dîke eu hzbe syasîyaney karîgerî bîrkrdnewe û reftarî goran û rêkxerekey leseryane، euca leber euey gutarî bzûtnewey goran، gutarêkî naberprsaney sadeye û ezmûnî hzbayetîşî le naw jîngey freyî û dîmukratîda tazeye، yan eger paşxanêkêşî hebêt، eu paşxane lemawey zyatr le 50 salî rabrdû zyatr djayetî û yektrî srînewey krduwe be modêlî syasî nek freyî û pêkewe karkrdn، le hemankatîşda amancî hemû hzbe syasîyekan bote kokrdnewey deng be her rêga û şêweyek bêt، ewa xerîke zemîney ewe drust dekat ke partî dîmukratî kurdstan û hemû hzbe hawpeymanekanî û tewau eu netewe û eayîne kem jmaraney xoyan le bazney çarenûsî partîda debînnewe، lenaw yek hzbda berceste bkrêt ke ewe partî dîmukratî kurdstane، boye eger sernc le gutarî popolîstîyaney bzûtnewey goran bdeyn، debînîn hemû hewlî bo eweye blêt: (hzbe serekîyekanî kurdstan) ke mebestî goran û yekêtî û komel û yekgrtuwe، carê pêş hemû şt betaybetî lem dûsaley duayîda û tenanet zor pêş îmzakrdnî rêkkewtnî nêwan goran û yekêtî، herdû hzbeke beramber be partî her yek helwêst û yek hzb bûn، sebaret be komel û yekgrtuuy îslamî، hemû layek le 19î abî 2015 helwêstî fraksyonî yekgrtûman bînî û kardanewey goran û kadrekanîşman beramber eu hzbe bînî، boye katêk eger prseke wrdbkeynewe، goran û yekêtî pêkewe beramber partî tenya komelî îslamî hawpeymanyane ke euyş tenya şeş kursîî perlemanî heye û sengêkî perlemanî eutoy nîye arastey perlemanî pê bgorêt، leberamberda partî dîmukratî kurdstan hemû netewe û eayînekanî kurdstan û çendîn hzbî kurdstanîş hawpeymanyetî، keçî gutarî dîmagokyaney popolîstîyane deyanewêt bewcore jîngeyekî syasîî xeyalawî drust bken، gwaye hemû hzbekan lelayekn û partî dîmukratî kurdstan be tenya lelayekey dîke، euca lemeş semeretr eweye، hemû xelkî kurdstan dezanêt ke partî dîmukratî kurdstan le koy 111 kursîî perlemanî tenya 38 kursî heye، başe eger eu gutarey goran û rêkxerekey tozêk rastî têda bêt، boçî neyantwanî nîsabî yasayî bo kobonewekey perleman le rojî 19î abî 2015 drust bken، ke 56 kursî dekat û wek xoyan bangeşe bo xoyan deken، debû 73 kursîyan hebuwaye؟
em şîkare matmatîkîye bo ewe nîye blêyn gutarî popolîstîyaney goran û hawpeymanekey îdî karîgeryan leser jîngey kurdstan û partî nabêt، nexêr، em şîkare matmatîkîye bo eweye blêyn eger heta êsta seng û pêgey partî û hzbe hawpeymanekanî û eayîn û netewe cyawazekanî kurdstan neyanhêştbêt dyardey popolîstî، azadî û dîmukratî û lêbûrdeyî û pêkewejyan le kurdstan kotayî pêbhênn، ewa eger partî legel hawpeymanekanî nexşeyekî rêgeyan bo berperçdanewe û welamdanewey em dyarde trsnake nebêt، ewa fîtneyekî gewre yexe be kurdstan degrêt.

eger ta êsta û lem dêraneda tenya cextman leser popolîstî jîngey syasî krdbêt، ewa popolîstî hkûmî û perlemanî û gutarî popolîstî mîdyaîî û tore komelayetîyekanîş kemtr lew metrsîdartr nîn، boye katêk partî byewêt rûberuuy dyardey popolîstî bbêtewe، debêt leser hemû astekan wek yek planî hebêt û xelkî kurdstan lem metrsîye hoşyar bkatewe، emeş leber eweye şêwaz û bîrkrdnewe û reftarî popolîstîyane hemûyan pêkewe le popolîstî jîngey syasîyewe serçawey grtuwe û cya lewey bzûtnewey goran û rêkxerekey bo naşîrînkrdnî hkumet û hzbe rkaberekeyan le zonî sewz، xoyan serçawey serekîî berhemhênanî gendelî bûn، le hemankatda be drêjay desalî rabrdû hêndey hander bûn bo gendelî، qet hokarêk nebûn bo çaresekrdnî gendelî، yan planêk dabnên wek nexşerêgeyek bo çareserkrdnî gendelî le kurdstanda، lanîkem le zonî sewzda ke hemûkat beşî here zorî fermanberanî hkumet her le parêzgarî slêmanî ta degate beşî here zorî qaîmqam û berêweberanî nahye û berêweberanî gştî û berêweberekan le jêrewe ser be bzûtnewey goran bûn، bo euey makîney î'lamî xîtabî popolîstî goran pekî nekewêt، sîstîmatîkane projekanyan pekxstuwe û karî xelkyan aloz krduwe bo euey cemawerî xoyan leser hîsabî hzbe rkeberekeyan le zonî sewz zyatr bken، bemeş jîngeyekî syasî eutoyan drustkrduwe، lebrî euey xelkî kurdstan be umêdewe bo eaynde brwanêt، naumêdîyekî reşî euto balî be ser komelgeda kêşawe ke kar geyştote euey xerîke jîngey syasî degate eu astey dûdlî û rarayî leser serbexoyî kurdstan drust bbêt!

partî dîmukratî kurdstan bêcge le çrkrdnewey hewlekanî xoy û hawpeymanekanî bo djayetîkrdnî em fîtneye û aşnakrdnî xelkî kurdstan be metrsîî em dyarde trsnakey popolîstî، lemeş zyatr debêt be hengawî gewretr rûberûbûnewey eu gendelkarane dest pêbkat ke bûne fakterêkî zor behêz bo drustkrdnî jîngey dyardey popolîstî le kurdstanda.
partî her le seretay drustbûnîyewe leser destî mstefa barzanî، cyawaz buwe le hemû hzbekanî dîkey nek her kurdstan، belku tewauy hzbe syasîyekanî wlatanî îslamî û erebî، eger le hemû wlatanî erebî û îslamî، hzb derbrî xwast û îradey eaydyolojyetêk، yan teyarêkî eayînîî dyarîkraw، yan neteweyekî dyarîkraw bûbêt، awa partî her le seretay drustbûnîyewe çadrêk buwe bo kokrdnewey bîruboçûne cyawazekan û netewe û eayîne cyawazekan û emroş ke yadî 70 saley em parte dekeynewe، bêguman awatî hemû layek eweye carêkî dîke partî her çadre gewreke bêt bo kokrdnewey tewauy bîruboçûne cyawazekan û netewe û eayîne cyawazekan، bo euey be asanî btwanêt rêberayetî prosey serbexoyî bgeyenîte amanc، ke amancî her takêkî kurdstane.

Top