ڕۆژی 14ـی ئاداری ساڵی 1988 بەشێكی دانیشتووانی هەڵەبجە ناوچەكەیان چۆڵ كردبوو، بەشێكیشیان مابوونەوە، سەر لە بەیانی ڕۆژی 16ی ئاداری 1988 هەڵەبجە بۆردومان و كیمیاباران كرا، هێرشەكە بووە هۆی شەهیدبوونی زیاتر لە 5000 كەس و برینداربوونی 10 000 كەسی تر و ئاوارەبوونی تەواوی خەڵكی شارەكە بۆ دەرەوەی ناوچەی نیشتەجێ بوونیان.

گەشاو موراد كچە كوردێكی هەڵەبجەییە و لە ساڵی ١٩٧٦ لە گوندی خەرپانی سەر بە هەورامان لە دایك بووە و دەرچووی پەیمانگای كۆمپیوتەری ئەهلی هەڵەبجەیە، لە دیدارێكیدا لەگەڵ گۆڤاری گوڵان چیرۆكی ڕۆژە سەختەكانی خۆی و خێزانەكەی لە كاتی كیمیابارانكردنی هەڵەبجە بۆ خوێنەران دەگێڕێتەوە.

 

گوڵان: كۆمەڵایەتی

 

« ئێمە پێش 16ی ئاداری ساڵی 1988 خێزانێكی دڵخۆش بووین، خێزانەكەم لە دایكم و باوكم و سێ خوشك و چوار برا پێكهاتبوون، بە حوكمی ئەوەی باوكم بازرگان بوو خێزانیكی بەختەوەر و تێگەشتوو بوین، ئەو ڕۆژەی كە هەڵەبجە كیمیاباران كرا تا كاتژمێر چواری ئێوارە هەموو خێزانەكەمان بە یەكەوە بوین، بەڵام باوكم زۆر ترسا بوو ئێمەی پێش خۆیان بۆ گوندەكەی خۆمان نارد بۆ ئەوەی ڕزگارمان بێت، باوكم چوار براكەمی خستە باوەشم و پێیگوتم ئاگات لێیان بێت و دواتر ئێمەش لەگەڵ دایكت بە دواتاندا دێین، لە كاتێكدا برا بچووكەكەم تەنیا 18 مانگی تەمەن بوو هێستا شیری دەخوارد، من ئەو كات تەمەنم 12 ساڵ بوو، برا گەورەكەشم تەمەنی 10 ساڵ بوو، لە ئەنجامدا ئاوارەی ئۆردوگاكانی ئێران بووین و لەژێر خێمەدا گوزەرانمان دەكرد، لە ئۆردوگای سەریاس ماینەوە هەر ڕۆژێكم بە ساڵێك تێ دەپەڕاند، خاڵۆژنێكی باوكم لە ئۆردوگاكە لێمەوە نزیك بوو هەموو بەیانییەك هۆشیاری برا بچووكمی بە كۆڵمەوە دەبەست، منیش دەڕۆیشتم بۆ شاری پاوە چاوەڕێی دایك و باوكمم دەكرد، چاوەڕێ بووم لە شوێنێك دەربكەون و بگەڕێنەوە و منیش هۆشیاری شیرەخۆرە بخەمەوە باوەشی دایكم و پێی بڵێم دایكە نەمزانی لە كوێ شیری بۆ پەیدا بكەم».

دوای 20 ڕۆژ هەواڵم پێگەیشت كە 22 كەس لە بنەماڵەكەمان بە چەكی كیمیاوی شەهید بوون، كە دایكم و باوكم و خوشكە پێنج ساڵانەكەم لە ناو ئەو شەهیدانە بوون، ئەو هەواڵە بۆ من ئازارێكی گەورە بوو، بەڵام هەستم بەوە كرد كە پێویستە من هەستمەوە و ببم بە دایك و باوك بۆ براكانم، ئیرادەیەكی بەهێزم پەیدا كرد تاوەكو ببم بە سەرچاوەی دڵخۆشی براكانم، دوای چەند مانگێك بە خوشكێكی لە خۆم گەورەتر شاد بووینەوە، كە لە یەك دابڕا بووین و لەگەڵ ماڵی مامم هات بوو، كە زانیم خوشكەكەم لە ژیاندا ماوە هەستم بە ژیانێكی نوێ كرد، پاشان ئێمە بەیەكەوە ژیاین تا ڕاپەڕینی ساڵی 1991 لە ئێرانەوە بۆ شاری هەڵەبجە گەڕاینەوە، ئەوكات هەڵەبجە شارێكی وێرانكراو و شارێكی پر لە ئازار بوو».

گەشاو موراد لە درێژەی قسەكانیدا دەڵێت: «كە گەڕاینەوە زێدی خۆمان دوای ماوەیەك خوشكەكەم هاوسەرگیری كرد، منیش جارێكی دیكە بوومەوە بە دایك بۆ ئەویش و بۆ براكانیشم، ئەو ساڵانە بەهۆی نەبوونی و قەیرانی دارایی و گرانییەوە زۆر سەخت و دژوار بوون، خۆم و هەر چوار براكەم لە خانوویەكی گڵ ژیانێكی زۆر ناخۆش دەژیاین، لەگەڵ لە دەستدانی دایك و باوكم تەواوی سەروەت و سامانیشمان لە دەستدا بوو، دواتر براكانم ڕۆشتنەوە بەر خوێندن بەڵام خۆم وازم لە خوێندن هێنا بۆ ئەوەی بتوانم پێداویستییەكانیان دابین بكەم، سوپاس بۆ خودا كۆڵم نەدا توانیم بە كاركردن و شەونخونی خوێندن بە براكانم تەواو بكەم، بەیانیان لەگەڵ ژنانی بەتەمەنی گەڕەك دەچووم بۆ كرێكاری و ئێوارانیش كە دەگەڕامەوە لەبەر ڕووناكی چرا دەستم بە چنینی كڵاش دەكرد. ئەوكات كەلوپەلی قوتابخانە زۆر كەم و گران بوو قەڵەمێكم دەكڕی دەمكرد بە دوو كەرتەوە و بە چەقۆ نوكەكەیم چاك دەكرد، جانتام لە خێمەو كیسەی برنج بۆ دروست كردبوون. سوپاس بۆ خودا براكانم توانیان قۆناغەكانی خویندن بە سەركەوتوویی تەواو بكەن و دوانیان بوون بە پزیشك و یەكێكیان مامۆستای زانكۆ و ئەوەی دیكەش مامۆستای پەیمانگایە».

گەشاو دوای ئەوەی براكانی خوێندن تەواو دەكەن، جارێكی دیكە دەچێتەوە بەر خوێندن و لەمبارەیەوە گوتی: «برا بچووكەكەم لە ساڵی 2010/ 2011 خوێندنی تەواو كرد، كە هاتەوە پێی گوتم گەشاو شانازی بە بوونی تۆ دەكەین تۆ بۆ ئێمە لە دایك دڵسۆزتر بوویت، ئێستاش نۆرەی تۆیە بخوێنیت، دەبێت ئێمەش یارمەتیدەری تۆبین و ئەو خەونەت بهێنینەدی، هەر ئەو ساڵە چوومەوە بەر خوێندن و یەكەمجار كە قەڵەم و دەفتەرم گرتەوە دەست هەستێكی ناخۆشم هەبوو چونكە ئەوكات براكانم ئەم پیداویستییانەی كە من هەمبوو ئەوان نەیان بوو، پۆلی شەشی سەرەتایم تەواو كرد و دواجار قۆناغەكانی دیكەشم بە سەركەوتویی تەواو كرد، ساڵی 2014 /2015 لە پەیمانگای كۆمپیوتەری ئەهلی هەڵەبجە دەستم بە خوێندن كرد، لە یەكەم ڕۆژی دەوامی پەیمانگە كاتێك مامۆستا هۆشمەندی برام وەك بەڕێوبەری پەیمانگا لەوێ بوو، ئەو كاتە بەری ڕەنج و ماندووبوونەكەی خۆمم بینی و هەستم بە دڵخۆشییەكی زۆر كرد كە هۆشمەندی برام هەم مامۆستامە و هەم بەڕێوبەر،لە كۆتاییدا بەو ڕاستییە گەیشتم كە تواناكانی ئافرەت هیچی لە تواناكانی پیاو كەمتر نییە، ئافرەت كە پشتی بەخۆی بەست دەتوانێت بژێوی ژیان دابین بكات و ببێتە هیوایەك بۆ خێزانەكەی و بەردەوام بێت لە ژیان كردن».