پ.د.نەزاكەت حسێن ئەندامی بازنەی گفتوگۆ و ئەندامی بەشی ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندنی پارتی دیموكراتی كوردستانە و سەرنووسەری «كوردیش گلۆب»ـە. لە گفتوگۆی ئەم جارەی بازنەی گفتوگۆدا (پرۆژەی هەمواركردنەوەی دەستوور و دەستپێكردنەوەی چارەسەری ئاشتییانەی كێشەی كورد لە توركیا)، بەم جۆرە دید و بۆچوون و پێشنیارەكانی خستە ڕوو.

 

هەر هەنگاو و پڕۆژە و پێشنیارێك بۆ ئاشتی لە جیهان بەگشتی، كە ئێستا زۆرێك لە ناوچەكانی گەرمن و ئاڵۆزی و جەنگ و ململانێ هەیە، بەتایبەتی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، جێگەی پێشوازی و دەستخۆشی و بەدەمەوەهاتنە، چونكە لە هەر پارچەیەك ئارامی دروست ببێت، كاریگەری دەكاتە سەر دروستكردنی ئارامی بۆ ناوچەكانی دیكە، بەڵام بەشێك لەو ململانێ و گرژییانە بوونەتە درێژخایەن و چەندین گرێ كوێرە و بەربەست و بەستەڵەكیان دروست كردووە، چونكە بە درێژایی مێژوو ئەو ململانییانە لێكەوتەیان هەبووە، ئاڵۆزیی نوێ و دەرهاویشتەی خراپی نوێیان بەرهەم هێناوە، جگە لە ململانێی ڕاستەقینەكە خۆی، كە جۆرێك لە تۆوی ڕق و كینە لە ناخی لایەنە بەرانبەرەكاندا چێندراوە، دروستكردنی ئاشتی لە دوای دروستبوونی ڕق وكینەش ئاسان نییە.

 لە پرسیارێكی تەلەفزیۆنی «سی ئێن ئێن»ی ئەمریكی كە لە فەیلەسووفی سەردەم و مامۆستای زانكۆی ئۆرشەلیم «یوڤاڵ نوح هەراری» كرا، كە جوولەكەنشینی ئۆرشەلیمە، لێیان پرسی: ئایا ئاشتی دروست دەبێت لە فەڵەستین؟ لە وەڵامدا گوتی: «جەنگ ئەگەری هەیە ڕادەوەستێت و ئاگربەست ئاسانە، بەڵام دروستبوونی ئاشتی ئەستەمە و ئاسان نییە، بەتایبەتی لە ماوەیەكی خێرا و كەمدا، چونكە تۆوی ڕق و كینە لە مێژووویەكی قووڵی نێوان بەرە نەیارەكان و هەم دانیشتووانەكەشدا چێندراوە، تۆوی ڕق و كینەش بەربەستە لە بەردەم هەر نزیكبوونەوە و ئاشتییەكدا ئەگەر بە ماوەیەكی زەمەنیی درێژ كاری بۆ نەكرێت تا ئەو ڕقە بتوێتەوە، ئینجا باس لە ئاشتی بكرێت».

ئەڵبەتە باسی توركیا جیاوازترە لە فەڵەستین و كێشەی توركیا بەو ئاستە نەگەیشتووە، بەتایبەتی ململانێكە پانتاییەكی فراوانی نییە و نەچووەتە ناو قووڵایی خەڵك و، پێكەوەژیانی نێوان ئەو دوو نەتەوەیەی كە لە توركیا هەن تێك نەچووە، تەنیا لە ئاستێكی ڕووبەڕووبوونەوەی هێزی سەربازی و چەكداریدایە، بەڵام هاوكێشە سیاسی و پرۆسە ئاشتییەكانی ئەم وڵاتەش گرێ دراون بە كۆمەڵێك پرسی دیكەوە، كە ئەستەمە تا ئەوانە چارەسەر نەكرێن، دەستپێكردنەوەی ئاشتی ئاسان بێت، بەتایبەتیتریش هاوكێشەی بەرژەوەندییەكانی نێوان ئەو وڵاتانەی بە جۆرێك لە جۆرەكان لینكن بەو ناوچەیەوە، بەڵام هیچ شتێكیش ئەستەم نییە،: ئەگەر لێكتێگەیشتن هەبێت و نییەتباشی و دانوستان و سازانێكی هێمنانە هەبێت، ڕاگەیاندن و كۆی سیستمەكانی دیكەی وڵات بخرێنە خزمەت دروستكردنی ئەم ئایدیایە، بازاڕسازییەكی كۆمەڵایەتیی باشی بۆ بكرێت و كار و پلان و ئەجێندای خاوكردنەوەی گرژییەكان هەبێت، تاكو ئامادەكارییەكی سایكۆلۆژییانە بكرێت لە دەروونی هاووڵاتیان و تاكەكان و لایەنە سیاسییەكاندا، چونكە سایكۆلۆژیا دوای مێژوویەك لە ململانێ هەروا ئاسان نییە، ئامادە بێت بۆ بڕیارێكی خێرا و قەبووڵكردنی، دەبێت ڕاگەیاندنەكانی نیشتمانی بچنە سەر ئەم پرسە و بە بابەتی جۆراوجۆر تەنانەت بەرهەمهێنانی دراما و فیلیمش بۆ خاوكردنەوەی ئەو گرژییانە لە سایكۆلۆژیای تاكەكاندا، دەشكرێت بەرژەوەندیی ئەو وڵات و لایەنانە لە بەرچاو بگیرێت كە یارمەتیدەرن بۆ سەركەوتن، یان سەرنەكەوتنی ئەو پرسە و، زیانیان بە شێوەیەك پێ نەگات كە ببنە ڕێگر، واتە كۆی ئامادەسازییە سیاسی و نەتەوەیی و ئابووری و كۆمەڵایەتییەكان كاری میدیایی بۆ بكرێت و پەلەش نەكرێت لە زوو گەیشتن بە ئامانج، چونكە كاری وا قورس بە هەڵپڕوسكاوی بكرێت دەرەنجامی باشی نابێت. مێژوویەك لە گرژی مێژوویەكی دەوێت بۆ خاوبوونەوە و قبووڵكردن و ئاساییبوونەوەی لە دەروونی تاكەكان و بەرە نەیارەكاندا، بەتایبەتی كورد كە جەمسەرێكی گرنگە لە هاوكێشەكەدا كە دەبێت دەوڵەتی توركیا بە فەرمی ئاماژەیەكی بۆ چارەسەركردنی كێشەی كورد لە باكوور پیشان بدات‌، بەتایبەتی چارەسەری كێشەی كورد لە هەر پارچەیەك پەیوەستە بە هەر سێ پارچەكەی دیكەی كوردستانەوە، چارەسەری ئەو پرسەش پەیوەندی بە دەستووریشەوە هەیە.

هەمواری دەستوور واتە دەبێت ئامادەسازیی دەستووریشی بۆ بكرێت، بەتایبەتی هەندێك بەند كە كۆنكرێتین و ڕێگەی بۆ چارەسەر و مافی كوردی وەك نەتەوەیەك نەهێشتووەتەوە. بێگومان لە پرۆسەی ئاشتیدا هەرێمی كوردستان ڕۆڵی گرنگی دەبێت، بەتایبەتی ڕۆڵی سەرۆك بارزانی و سەركردەكانی دیكەی پارتی دیموكراتی كوردستان، كە هەمیشە لە خەمی پرسی كورد و نەتەوەی كورددان لە هەر پارچەیەك بێت.