پ.د.نەزاكەت حسێن ئەندامی بەشی ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندنی پارتی دیموكراتی كوردستان و ئەندامی لێژنەی بازنەی گفتوگۆیە و، یەكێكە لە ئەكادیمیستە دیارەكانی بواری ڕۆژنامەگەری و سەرۆكی (لێژنەی داكۆكیكردن لە مافی ڕۆژنامەنووسانیشە لە سەندیكای ڕۆژنامەنووسانی كوردستان)، ئەمەش وای كردووە، هەم لە ڕووە ئەكادیمی و زانستییەكە و هەمیش لە ڕووە مەیدانییەكەیەوە ئاگاداری خواستەكانی خەڵك و گرفتی ڕۆژنامەنووسانیش بێت، ئەمە بێجگە لەوەی دەیان توێژینەوەی زانستی و كتێبی لەم بوارەدا لەسەر بنەمای داتا و ئامار نووسیوە، لە گفتوگۆی ئەمجارەشدا «خەڵك و ئاستی پێشكەشكردنی خزمەتگوزاری» بەم جۆرە بۆچوونەكانی خۆی خستە ڕوو.

 

بەڕێزان لەم گفتوگۆیەدا زانیاریی زۆر گرنگیان لەسەر بابەتێكی زۆر گرنگتر كە خواست و داواكاریی خەڵك و ئاستی پێشكەشكردنی خزمەتگوزارییە بۆ هاووڵاتیان خستە ڕوو، سەرەنجامی هەموو بۆچوونە جیاوازەكانیش ئەوەیە كە هەموومان كۆكین لەسەر ئەوەی خەڵك ناڕازییە، ئەوجا هۆكاری ئەم ناڕازیبوونەی خەڵك هەرچییەك بێت، ئەوا دەبێت حكومەتی خۆمان لە بەڕێزان (پارێزگار و سەرپەرشتیاری ئیدارە سەربەخۆكان و سەرۆكی یەكە ئیدارییەكان) بە هەندی وەربگرن و ئێمەش وەك میدیا پێویستە كاری جددی لەسەر بكەین.

پرسیار لێرەدا ئەوەیە: بە چ میكانیزمێك كار لەسەر ناڕەزایی خەڵك بكەین؟ لە وەڵامی ئەم پرسیارەدا دەڵێم: لە هەموو ئەو وڵاتانەی پەیڕەوی سیستمی دیموكراتی و ئابووریی بازاڕ دەكەن، دوو بنەمای گرنگیان كردووە بە بنەما بۆ مامەڵەكردن لەگەڵ خواست و ویستی هاووڵاتی كە ئەو دوو بنەمایەش بریتین لە:

1-     لەسەر ئاستی سیاسی: لەسەر ئاستی پرۆسەی سیاسی هەڵبژاردن یەكێكە لە پرانسیپە سەرەكییەكانی سیستمی دیموكراتی، ئەم پرانسیپە جەخت دەكاتەوە لەسەر ئەوەی هەموو كاتێك دەنگدەر ڕاست دەكات (voter always right).

2-     لەسەر ئاستی ئابووری و بازاڕ: ئابووریی سیستمی دیموكراتی پشتبەستووە بە بازاڕی ئازاد و ساخكردنەوەی بەرهەمەكەی لای كڕیارەكانی، بۆیە ئەم بازاڕە پشتبەستووە بە كڕیارەكانی، ئەمەش وای كردووە ئابووریی بازاڕ لەسەر پرانسیپی بەردەوام كڕیار لەسەر هەقە (customer always right) بێت.

بێگومان سیستمی حوكمڕانیی كوردستانیش، هەم لەسەر ئاستی پرۆسەی سیاسی پشتبەستووە بە هەڵبژاردن و دەنگدانی خەڵك، هەمیش لەسەر ئاستی ئابووری پشتبەستووە بە ئابووریی بازاڕ، بۆیە لە هەردوو حاڵەتەكەدا ئێمەش دەبێت ڕای خەڵك بە گرنگ بزانین و كاری جددی لەسەر بكەین.

لەم بوارەدا من وەك ئەكادیمیستێك كە لە بواری ڕێكلام و كاری میدیاییدا زۆرتر كارم لەسەر بە بازاڕكردن (Marketing) كردووە، بۆیە هەوڵ دەدەم لەسەر ئەم پرانسیپە بۆچوونەكانی خۆم بۆ چۆنیەتیی مامەڵەكردن لەگەڵ خواست و داواكاری و ناڕەزایی هاووڵاتی بخەمە ڕوو.

لە پرۆسەی بەبازاڕكردنی هەر بەرهەمێكدا پرانسیپێك هەیە كە دەڵێت: «گرنگ نییە بەرهەمەكەت چییە، گرنگ نییە چۆن ڕێكلامی بۆ دەكەیت، گرنگیش نییە چۆن دابەشی دەكەیت، ئەوەی گرنگە ئەوەیە ئایا كڕیارەكەت ڕازی كردووە، یان ڕازیت نەكردووە، بۆ ئەوەی بەرهەمەكەت بكڕێت؟»، لەسەر ئەم بنەمایە حكومەت ئەو كۆمپانیایەیە كە بەرهەمێك دەخاتە بازاڕەوە و هاووڵاتیش ئەو كڕیارەیە كە دەبێت بە بەرهەمی ئەو كۆمپانیایە ڕازی بێت، ئەوجا لەسەر هەق بێت، یان لەسەر هەق نەبێت، سەرەنجام هەر كڕیارەكە لەسەر هەقە و دەبێت كۆمپانیاكە مامەڵە لەگەڵ خواستی كڕیارەكانیدا بكات، ئێستا ئێمەش گەیشتووینەتە ئەو ڕاستییەی كە هاووڵاتی ناڕازاییە، بۆیە دەبێت ئەم ناڕازیبوونەی خەڵك لە رووە بەبازاڕكردنەوەكەیەوە قسەی لەسەر بكەین.

پێش هەموو شتێك گرنگە ئاماژە بەوە بكەین كە كاتێك دەمانەوێت بازاڕكردن بۆ بەرهەمێك بكەین، دەبێت ئەوەمان لە بەرچاو بێت كە (پێداویستی و خواست و حەز - Need،Want،Diser) هەیە، بۆیە ئێمە دەبێت لەسەر ئەم سێ بنەمایە لەسەر ئاستی پارێزگا و ئیدارە سەربەخۆكان هەڵسەنگاندن بكەین، بەدوای ئەو خاڵە بكەوین كە بووەتە سەرچاوەی دروستبوونی ئەم ناڕەزاییە لای خەڵك، دەبێت بزانین ئەم ناڕازیبوونە دروست كراوە، وەك د.سالار ئاماژەی پێ كرد، بووەتە سایكۆلۆژیەت، یان لایەن و كەسانێك موزایەدەی سیاسی پێوە دەكەن و خۆیانی پێ دەوڵەمەند دەكەن، یانیش بە كردەیی حكومەت بە دوای هۆكاری ڕاستەقینەی ناڕازیبوونی خەڵكدا بگەڕێت.

 ئەوەی لەم گفتوگۆیەدا وەك سەرەنجام پێی گەیشتین، شتێكی زۆر باش بوو، هەموو لایەك كۆكن لەسەر ئەوەی ئەو ناڕازیبوونە هەیە و هەستی پێ دەكەین، بۆیە گرنگە لەسەر ئاستی وەزارەتەكانی حكومەتی هەرێمی كوردستان و لەسەر ئاستی یەكە ئیدارییەكان، بەتایبەتی پارێزگا و ئیدارە سەربەخۆكان، دوای سەرەداوی ئەو ناڕازیبوونەی خەڵك بكەوین و سەرچاوەكەی وەك خۆی دەستنیشان بكەین، لەسەر ئاستی ئەو ناڕازیبوونە هەوڵ بۆ باشتركردنی خزمەتگوزارییەكان بدەین، چونكە هەر چییەك بكەین، سەرەنجام ئەگەر خەڵك ڕازی نەبوو، واتە هیچمان نەكردووە.