گرنگی ڕۆڵى مامۆستا
نوسه‌ر وچیرۆك نوسى میسری به ناوبانگ (نه‌جیب مه‌حفوز) ده‌لێ" مامۆستا گه‌وره‌ترین پیشه‌ى هه‌یه، كه هه‌مووپیشه‌كانى تر له سه‌ر ده‌ستى مامۆستا ده‌رده‌چن".
گومانى تێدانییه مامۆستا ڕۆڵى سه‌ره‌كی و هه‌ره كاریگه‌رى هه‌یه له پرۆسه‌ى په‌روه‌رده كردن و فێركردن و بنیاتنانى تاك و پێشكه‌وتنى كۆمه‌ڵگه به گشتى له هه‌موو ڕوویه‌كه‌وه، ته‌نها ڕۆڵى مامۆستا بریتی نییه له وانه‌گوتنه‌وه و چونه پۆڵ و گه‌یاندنى زانیاری و زانست، به‌ڵكو مامۆستا زۆر له‌وه گه‌وره‌تره. مامۆستا دڵى كۆمه‌ڵگه‌یه، ئه‌گه‌ر مامۆستا باش و چاڵاك و به‌هێز كارنه‌كات، كۆمه‌ڵگه دڵه‌كه‌ى پێویستى به چاره‌سه‌ر ده‌بێت، بۆیه هه‌موو سه‌ركه‌وتن و پێشكه‌وتنى كۆمه‌ڵگه له سه‌ركه‌وتن و پێشكه‌وتنى مامۆستا دایه و مامۆستا بنچینه‌ى كۆى گشتی پرۆسه‌ى په‌روه‌رده و فێركردن و فێربوونه،ڕاگری ئه‌ستونده‌ى په‌روه‌رده‌یی و گه‌یه‌نه‌ری ته‌ندروستى پایه‌مه‌كه‌ى په‌روه‌رده و فێركردنه.
مامۆستا نموونه‌ى هه‌ره به‌رزه له ژیانى قوتابی دا و له هه‌مان كاتدا مامۆستایه‌تى هه‌ڵى زێرینه له ژیانى كۆمه‌ڵگه به گشتى و تاك به تایبه‌تى تا بتوانێ ئه‌وه‌ى پێویسته و زه‌روره بۆ بنیاتنانى تاك و چه‌سپاندنی خۆشه‌ویستى خاك و نیشتمان و خۆشه‌ویستى بۆ یه‌كتر له ناخی قوتابی بنه‌خشێنێ و چه‌كه‌ره بكات.
كه‌واته ڕۆڵ و به‌رپرسیاریه‌تى مامۆستا په‌روه‌رده كردن و فێركردن و بنیاتنانى تاكه له هه‌موو ڕوویه‌كه‌وه بۆ ئه‌وه‌ى كه‌سێكى زیندوو و كارا و دڵسۆز و خۆنه‌ویست و به‌هێز و كاریگه‌ر بێنێته بوون و به‌رهه‌م بۆ كۆمه‌ڵگه كه هه‌میشه رێز و خۆشه‌ویستى بۆ تاكه‌كانى تر هه‌بێت كاتێك به‌رپرسیاریه‌تى ده‌بێت، به‌رپرسێكى پاك و ڕاستگۆ ودادپه‌روه‌ر و خۆشه‌ویست و دڵسۆز و ڕاستگۆ و هه‌ڵگری پڕه‌نسیپی به‌رپرسیاریه‌تى بێت له هه‌موو ڕوویه‌كه‌وه، نه‌ك ته‌نها خه‌ریكی بیر له به‌رژه‌وه‌ندی خۆی بكاته‌وه و كه‌سێكى قین له دڵ و به‌رژه‌وه‌ندخواز و هه‌ڵپه‌رست نه‌بێ، به‌ڵكو كه‌سێك خاوه‌ن ڕه‌وشتێكى گشتگیرو ڕاستگۆ و سه‌ر ڕاست و ویژدان زیندوو دادپه‌روه‌ر بێ و خاوه‌ن به‌لێن و متمانه بێ، هه‌موو ئه‌و دروستكردنانه ئه‌رك و به‌رپرسیاریه‌تى مامۆستایه، بۆیه مامۆستا پێویسته وورد و خاوه‌ن سه‌لیقه بێ و ڕه‌چاوی زۆر شت بكات، تایبه‌ت چۆن هه‌ڵس وكه‌وت و ڕه‌فتار له‌گه‌ڵ قوتابییه‌كانى ده‌كات، وا بكات قوتابییه‌كانى خۆشیان بوێت و نزیك بێت لێیان، له هه‌مان كاتدا نه‌رم ونیان بێ و بگونجێ له‌گه‌ڵ ژینگه‌ی قوتابییه‌كانی و هه‌رده‌م كه‌شێكى له باروگونجاو پڕ جۆش و خرۆش و په‌رۆشى بۆیان بڕه‌خسێنێ و له هه‌مان كاتدا هه‌رده‌م وزه‌ى ئه‌رێنى هه‌بێ و ببه‌خشێ، نه‌وه‌ك بێزار و ماندووبێ. پێویسته هه‌رده‌م مایه‌ی سه‌رنج و دڵخۆشی قوتابییه‌كانى بێت، هه‌رده‌م متمانه ببه‌خشێ به قوتابیان و هانیان بدات و هه‌رگیز كه‌سێكى ڕاڕا وده‌م ده‌می و بێبار نه‌بێ، هه‌میشه ئامانجه‌كانى خۆى دیارى بكات ، كه‌وا مامۆستا ئه‌ركی چییه و ئه‌ركه‌كانى چین و له هه‌مان كاتیشدا پێش چوونه پۆل هه‌میشه دووباره ئامانجه‌كانى دیارى بكاته‌وه و بیر له قوتابییه‌كانى بكاته‌وه ئه‌وان بۆ لێره‌ن و ئه‌و بۆ ده‌چێته پۆل؟
توێژینه‌وه‌كان ده‌ریان خستووه‌كه قوتابی له هه‌ر بابه‌تێك و هه‌ر وانه‌یه‌ك ده‌توانێ بۆماوه‌ى یه‌ك خوله‌ك و نیو له سالێك بیرو هزری جێگیر بكات و وورد ده‌بێت، واته قوتابی شه‌ش ساڵ ده‌توانێ (9)نۆ خوله‌ك بیری جێگیر بكات و وریا بێت، لێره‌دا مامۆستا پێویسته هه‌مه ڕه‌نگی بكات له ناو وانه‌كه‌ى دا، نه‌وه‌ك(40)چڵ خوله‌ك به بابه‌تێك بیگرێ و تا كۆتایی دڵنیابه قوتابی بیری ده‌ڕوات، بۆیه مامۆستای لێزان و شاره‌زا و زیندوو ناوه ناوه جۆش و خرۆشیه‌ك و جووله‌یه‌ك ده‌خاته ناو بابه‌ته‌كه‌ى و وانه‌كه ده‌كاته جێ سه‌رسامی و سه‌رنجی قوتابییه‌كانى چ به به‌كارهێنانى هۆیه‌كانى فێركردن، یانیش هه‌ر جاره‌ى له (9)خوله‌ك بتوانێ نوێكاری و گۆڕانكارییه‌ك له بابه‌ته‌كه و له ناو وانه‌كه دروست بكات، له ئه‌نجامدا قوتابی دانابڕێت و دوور ناكه‌وێته‌وه له بابه‌ته‌كه.
كه‌واته مامۆستا هه‌رده‌م پێشه‌نگ ده‌بێت بۆ قوتابییه‌كانى، نابێ ئه‌وه‌شمان له بیر بچێت مامۆستا ده‌بێ كه‌سایه‌تیه‌كى سه‌ركرده‌یی هه‌بێت و توانادار بێت له رێكخستنی كاته‌كان و به فیرۆیان نه‌دا و ڕكێف و ده‌سه‌ڵاتی به سه‌ر پۆڵه‌كه دا هه‌بێت و قوتابییه‌كانیش بێزار نه‌بن له وانه‌كه‌ى، به‌ڵكو ئاره‌زوو و خواست لاى قوتابیانى دروست بكات، هه‌رده‌م تامه‌زرۆیی بابه‌ت و وانه‌كان بن كه ئه‌وه‌ش به دڵنیایی ئاماده ده‌بوون و خۆشه‌ویستى و تێگه‌یاندن دروست ده‌كات بۆ بابه‌ته‌كه له ئه‌نجامدا ئه‌و ئامانجه به‌دی دێت كه قوتابی بۆی دێته قوتابخانه و مامۆستا بۆی هه‌وڵ ده‌دات.
به‌رێوه‌به‌رى گشتى/ وه‌زاره‌تى په‌روه‌رده
ماسته‌ر له كارگێڕى په‌روه‌رده‌یی
