دەوڵەتەکان ڕووبەڕووی تەحەدا و مەترسی زۆر گەورە دەبنەوە لە ململانێ کردن لە گەڵ ئەو گروپ و تاقمە چەکدارانەی کە دەبنە هەڕەشە لە سەر ئاسایش و سەروەریان بۆیە بەرەنگاربوونەوەییان لە گەڵیان لە چوارچێوەی ڕوبەڕویوبونەوەی سەربازی ئاسایی کارێکی سەختە ،ئەمەش دەبێتەهۆی گەشەپێدانی زیاتر و پشتپێبەستنی زیاتر بە هێزەتایبەتەکان لە چوارچێوەی ژینگەیەکی مەترسیدارتر و ئاڵۆزتر لەگەڵ پێشبینییەکانی داهاتوو بۆ زیادبوونی بەرەنگاربوونەوەی ئاسایشی و سەربازی و ئاڵۆزی ژینگەیی ئۆپەراسیۆنەکانی داهاتوو، پرسیار لەسەر ڕۆڵی داهاتوویان .

هێزە تایبەتەکان بە یەکەی سەربازی نا ئاسایی ناسراون،تایبەت مەندیان دەگەڕێتەوە بۆ هەڵبژاردنی ستانداردی زۆر بەرزی ڕاهێنانی سەرباز و ستراتیژی سەربازی ، جیاکردنەوەیان لە هێزە ئاساییەکان نەک تەنیا لە ڕووی توانایی و ئاستی ڕاهێنان، بەڵکو پێگەی ڕێکخراوەیی خۆیان، پەیوەندیان بە پێکهاتەی هێزەکان ، وە تایبەتمەندی و توانایی کار کردن و ڕۆڵیان لە ڕووی مێژووییەوە گەشەی کردووە لە جەنگی جیهانی دووەمەوە.

تایبەتمەندیەکانیان:

هەڵسانیان بە ئەر بە ئەرکی جیاواز لەگەڵ سروشتی نەریتی و چارەسەرێکی سەربازی لەسەر بنەمای پرەنسیپی نەریتی و هێزی چەک و تەقەمەنی و هەروەها ئەرکەکان کە پێویستی بە نەرمی و دەرچوون لە چوارچێوەی بیرۆکراسی نەریتی هەیە، لەوانە ناسینەوەی ستراتیجی، شاردنەوە، کرداری نهێنی و سیخوڕی لە ئەنجامی تێوەگلانیان لە شەڕی دژی تیرۆردا ئەو تەوژمەیان بەدەست هێناوە.

گەشەسەندنیان لە بواری ئۆپەراسیۆنەکان:

لە چوارچێوەی ئۆپەراسیۆن و چوارچێوەی سیاسی و ئابووری و سەربازی و تەکنەلۆجیا و هەروەها لەسەر سروشتی ئەو مەترسیانەی کە ڕووبەڕوویان بۆتەوە کۆمەڵێک گۆڕان هەیە کە لە ئەرک و توانای هێزە تایبەتەکاندا ڕەنگی داوەتەوە بەم شێوەیە:

1- گۆڕانکاری لەسروشتی شەڕ و دوژمنەکانیان: ئەوان دەرئەنجامی هەمەچەشنی ئەکتەرە سەربازییەکانن بەتایبەتی لەگەڵ سەرهەڵدانی هێزی سەربازی و نادەوڵەتی مەدەنی و زیادبونی کاریگەریان لەسەر ڕێڕەوی تەشەنەکردن و بڵاوکردنەوەی زانیاری کە لە ماوەی چەند خولەکێک لە ئۆپەراسیۆنەکە، هەموو وردەکاریەکان دەتوانرێن بزانرێن و بە فراوانی بڵاو بکرێنەوە، هێزە تایبەتەکان ناچاردەکرێن کارلێک لەگەڵ هەندێک لەو تەوەرانە بکەن بۆ ئەوەی ئەرکە پێویستەکان جێبەجێ بکەن.

2. پێشبڕکێ لە نێوان زلهێزەکان: چەمکێکی نوێ لە جەنگی سارد و کێبەرکێی نێوان چین ئەمریکا و روسیا بەرەو پێشچوون و کێشمەکێشکردنی ئەرکەکانی هێزە تایبەتەکان، بە لەبەرچاوگرتنی هێڵە ئایدیۆلۆژیەکان و رکابەرییەکانیان بۆ هەژمون و پاراستنی بەرژەوەندییە هاوبەشەکانیان لە دەرەوەی سنوورەکان . بۆیە هێزی تایبەت ئەرکی قورس دەبێت چونکە دەبنە ئامانجی ئەو خەباتە نێودەوڵەتییە بۆ سنوردارکردنی نفوزی ڕکابەری.

3- گەشەسەندنە تەکنیکییەکان و بەدواداچوون: لەگەڵ شۆڕشی تەکنەلۆجیا ئەرکی هێزە تایبەتەکان قورستر دەبێت لە شاردنەوە و پاراستنی نهێنی ناسنامەکانیان لەگەڵ چاودێری کردنێکی ئاسان لە ڕێگەی کامێرا و هەستەوەرەکان کە بە هۆی دەوڵەمەندی جیهانیی دیتابیسەکانەوە دەتوانن ئەم توخمانە بناسنەوە لەگەڵ زانیاری دەربارەی تاکەکان و ناسنامەکانیان و هەروەها ئاسانکردنی چاودێریکردنی سیگنالەکان و پەیوەندییەکانی نێوان سەربازان و تەنانەت ڕەنگە ئامانج زەحمەتی و کەمترین ئاستی پەیوەندی و پشتگیری.

 

جیهانگیری و گۆڕانی چەمکی دەوڵەت: لەئەنجامی ئەو گۆڕانە سیاسی و ئابوورییانەی کە بەجیهانیبوونیایان دەبات نەک جێگیربوون و پێکهاتە سیاسی و ئابووری و کۆمەڵایەتیەکان بونەتە جیهانی نەک نەتەوەیی کە یەکخستنی جیهانی پێکهاتە ناوخۆییەکانی بەهێز کردووە ئەمەش هاوکاتە لەگەڵ هەڵکشانی شەپۆلی جیاخوازی لە نەتەوە- دەوڵەتەکان، چونکە ئەو جۆرە گۆڕانکارییانە لە دەوڵەتی نەتەوەدا لە چوارچێوەی ئاسایشدا ڕەنگی داوەتەوە و قورستر کراوە بە دابەزینی سنووری سەروەری دەوڵەت لە بەرامبەر پەرەسەندنی کاریگەرییە ڕکابەرەکانی تر کە پاڵ پێوە دەنێت بۆ زیادکردنی پشت بەستن بە "تایبەتکردنی سەربازی" بۆ ئەنجامدانی ئەرک و ئۆپراسیۆنی سەربازی تایبەت لە دەرەوەی وڵات بۆ پاراستنی بەرژەوەندییەکانی دەوڵەتە دەرەکییەکان، هەروەک لەگەڵ روسیا لە ڕێگەی هێزەکانی واگنەر و هەروەها چین، کە بەپەرۆشە بۆ پاراستنی بەرژەوەندییەکانی سەروەری و یاساکانی یاسای نێودەوڵەتی پێشێل دەکات

 

سەرەڕای ئەوەش بوونی هێزە چەکدارە نا فەرمیەکان و میلیشیا و گروپە چەکداریەکان توانای دەوڵەت سنوردار دەکات بۆ چەسپاندنی ئاسایش لە ڕێگەی ئۆرگانە ڕەسمییەکانی و چێژوەرگرتن لە سەروەریی تەواو و ڕێگەدان بە دەوڵەتەکانی تر بۆ ئەوەی لە سەر ئەو زەمینەی کە خۆیان ناتوانن ڕووبەڕووی هەڕەشەی ئەمنی ببنەوە ئەم جۆرە گۆڕینانە مەترسی زۆر زیاد دەکەن بۆ ژینگەی کرداری هێزە تایبەتەکان، چەندین پێشبڕکێکار دروست دەکەن و ئامانج دانان قورستر دەکەن و هێزە تایبەتەکان تەنانەت لەوانەیە یان بە نهێنی کاربکەن یان لە پەیوەندی لەگەڵ قەوارەیەکی ناوخۆیی بۆ یارمەتیدانی شەڕ لەگەڵ یەکێکیتر .

 

ڕەچاوکردنی تایبەتمەندیان:

هێزە تایبەتەکان بۆ ئەنجامدانی چەند ئەرکێکی دیاریکراو دامەزراون وەک پێشتر ئاماژەیان پێکراوە نەک وەک هێزی سەربازی و ئەمنی ئاسایی و لەگەڵ ئەوەشدا سنورێک هەیە بۆ وابەستەبوونی هێزە تایبەتەکان و مەترسیش هەیە لەوانە ئەنجامی خراپ دامەزراندن و سپاردنێکی نەشیاو بێت،یان لە سەر ئەساسێکی خراپ دامەزرابن.

لە لایەکی دیکەوە پێویستە هێزە تایبەتەکان بە چەندین سنوور و ڕەچاوکردن بە پێی سروشت و تا ڕادەیەک نهێنی ئەرکەکانیان لە ژمارەدا سنووردار بکرێن بۆ ئەوەی بتوانن کاری دەرەکی خۆیان ئەنجام بدەن و بۆ پاراستنی ئەو زانیارییە لەسەر ئەرکی تایبەت بە پێوەرێکی گەورە دزە ناکرێت زۆربوونی ژمارەیان بەم شێوەیە سوودیان لە هێزە ئاساییەکانی نەبوونی بیرۆکراسییەتی ئاڵۆزەکانی یەکە سەربازییەکانی تر لە دەست دەدات.

هەروەها بەهۆی ئەو کەش و هەوای ئۆپەراسیۆنەی کە ئەوان بە پێچەوانەی هێزە ئاساییەکان تێوەگلاون مەشقیان پێکراوە بۆ ئەنجامدانی ئەرکەکان لە سەختترین بارودۆخدا و بە کەمترین پشتیوانی و لەژێر فشاری زۆردا، لەگەڵ ئەوەشدا دەبێت بە بەرزترین پلەی داهێنان و پیشەگەرێتی درێژە بە ئەرکەکانیان بدەن واتە دیاریکردنی توخمەکان بە تایبەتمەندی جەستەیی و دەروونی تایبەتەوە کە ژمارەیان زیاد دەکات و هەروەها گرانیی ڕاهێنان و هەڵبژاردنی هەیکەلیە و بەڕێوەبردنی ڕێکخراوەیی سەربازی و هەروەها گرنگی ژمارە سنووردارەکان بۆ پاراستنی پیشەیی و کەلتووری ناوخۆیی و بەهاکانیان .هەروەها توێژینەوەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە فراوانبوونی ژمارەی هێزە تایبەتەکان کاریگەری نەرێنی دەبێت لەسەر کارامەیی کوالێتییان.

خۆگونجاندن لەگەڵ تەحەدیەکان:

هێزە تایبەتەکان هێزی براوەن بەهۆی توانای تاکتیکیەکانیانەوە بۆ ئەوەی قورسترین و هەڕەشەکارترین ئەرکەکان بگرنە ئەستۆ و وایان لێدەکەن کە ئامرازی سەربازی پەسەند بکەن بۆ زۆرێک لە بڕیاردەران پشتبەستن بەڕۆڵی هێزە تایبەتەکان پێشبینی دەکرێت لەداهاتودا زیاد بکرێت لەکاتێکدا هەڕەشەکان زیاد دەکەن و ئەرکە ئاڵۆزەکان لەدەوری هێزە تایبەتەکاندا کۆدەبنەوە وەک ئەرکی نهێنی ستراتیژی ناسینەوە و چوونەناوەوەی چوارچێوەی چڕی هەواڵگری و دروستکردنی پەیوەندی لەگەڵ هاوبەشەکانیان.

هەرچەندە قەبارەی یەکەکانی هێزی تایبەت سنووردارە و کەمکردنەوەی چانسی فراوانکردنی کارپێکردنی ئەم هێزانە بۆ ئەنجامدانی هەموو ئەرکە پێویستەکان کە بریتییە لەسیاسەتە ستراتیژیەکان کە زیاتر بگونجێت لەگەڵ ئەو تەحەدایانە بەپێی تێچوون و ڕەچاوکردنی گەرانەوە بۆ زیاترین کاریگەری ڕۆڵی هێزە تایبەتەکان کاتێک پشتیان پێ بەست، بۆ بالانسکردنی ژمارەی سنوردار.

ئەم تەحەدایانە پێویستی بە ئامادەباشییەکی باش دەکێشن بە بەرزکردنەوەی توانای ڕاهێنان بۆ خۆگونجاندن لەگەڵ تەحەداکان لە ژینگەی کارپێکردن و خۆگونجاندن لەگەڵ تەکنیکی و ئاسایش و پێشکەوتن و مەترسیەکانی تر و زاڵبوون بەسەر تەحەداکانی بەدواکەوتن و چاودێریکردن و ناسینەوەی ناسنامە.

هێزە تایبەتەکان هەروەها دەبێت لە گشتیەوە بگوێزنەوە بۆ تایبەتمەندی زیاتر لە کارامەیی و ئەرکی تایبەت بۆ پاراستنی کاریگەری و خۆگونجاندن لەگەڵ بەرەنگارییەکان ڕەنگە یەکە ستراتیژییەکان و یەکەی هێرشبردن و یەکەی ئەرکە شاراوەکان بۆ کارلێککردن لەگەڵ هاوبەشە مەیدانییەکانی تر تەرخان بکرێت، بەڵام ڕەنگە ئەمە کاریگەری خراپی هەبێت لەسەر پێکەوەبەستنی هێزەکان و ئەو ڕادەیەی کە یەکەکانیان پشت بەیەک دەبەستن کە پێویستە لە ڕێگەی سیستمە باوەڕ و بەهاکانیانەوە.

 

داهاتووی هێزە تایبەتەکان:

 

هەروەها وردەکارییەکان لەسەر چۆنیەتی باشکردنی دامەزراندنی هێزی تایبەت و ڕێگەکانی چارەسەرکردنی گرفت و مەترسییەکان دوور لەڕای گشتی لەبازنەکانی بڕیاردانی سیاسی و ئەمنی و سەربازی و لەبەرچاوگرتنی پێویستیی خستنەڕووی مەترسی زۆر بارکردنی هێزە تایبەتەکان لەماوەی 20 ساڵی ڕابردوودا هێزە تایبەتەکان بە ئەرک سپێردراون کەدەتوانرا بۆ کاروباری سیاسی و جێبەجێکردن و تەکنیکی بۆ هێزە تەقلیدییەکان دیاری بکرێت ئەو تەحەدایانەی کەهێزە تایبەتەکان ڕەنگە لەداهاتودا ڕووبەڕوویان ببێتەوە دەبێت لەداهاتووشدا ڕەچاوی ئەو گرفتانە بکرێت کەپێویستی ئامادەبوون و چاککردنەوە فەرامۆش ناکات

 

لە کۆتایی دا کە ژینگەی کرداریی داهاتوو بە هەمەچەشنی لە گۆڕەپانی سەربازی و زیادبوونی ناکۆکی لەسەر سنوورە نیشتیمانیەکان دیاری دەکرێت لەگەڵ بڵاوبونەوەی چاوەروانکراو لە نادەوڵەتی کە ئەمەش پێویستی زیاتر دەکات بۆ تێگەیشتن لە ئاڵۆزی دیمەنەکە ئەگەر هێزە تایبەتەکان بتوانن ئەو ئەرکانە جێبەجێ بکەن کە لەوانەیە بۆیان دیاری بکرێت، ئەوا پێویستە لە ژینگەی ئۆپێراسیۆنیە کانی داهاتوویاندا شێوازی نوێی گونجاندن و زاڵبوون بەسەر مەترسی و هەڕەشەدا پەرە پێبدەن کە پێویستی بە بازنەی بڕیاردان هەیە بۆ تێگەیشتن لە سروشتی ئەرکەکان .

سەرچاوەی بەکارهاتوو: