ئاشكرایە لای ژینگەدۆستان كە گەلانی جیهان لە 5ی حوزەیرانی هەموو ساڵێكدا یادی ڕۆژی جیهانیی ژینگە دەكەنەوە، كە لە هەمان ڕێككەوتیشدا لە ساڵی 1972 یەكەم كۆنگرەی تایبەتی نەتەوە یەكگرتووەكان لە بارەی ژینگەوە لە ستۆكهۆڵمی پایتەخی سويد بەسترا، كە یەكەم كۆنگرەی نەتەوە یەكگرتووەكانیش بوو، ژینگە تەوەری سەرەكیی باسەكانی بێت و، دامەزراندنی بەرنامەی نەتەوە یەكگرتووەكانیش بۆ ژینگە (یونیپ) یەكێك بوو لە گرنگترین دەرئەنجامەكانی ئەم كۆنگرەیە و، هەر ئەم بەرنامەیەش لەوساوە تا ئەمڕۆ بووە هەوێنی كاری ژینگەیی نەتەوە یەكگرتووەكان و جیهان. ئەمساڵیش لە 2022 دا جیهان تەماشای پەنجا ساڵەی ئەم كۆنگرەیە و ئەم بەرنامەیەی كرد، بۆ ئەوەی بزانێت چی كراوە؟ چی دیكەش پێویستە بكرێت؟

یادكردنەوەی ئەمساڵی ڕۆژی جیهانیی ژینگە بە دروشمی «جگە لەم زەوییە هیچی دیكەمان نییە» كرایەوە، ئەمەش هەمان ئەو دروشمە بوو كە پەنجا ساڵ لەمەوبەر بە گوێی مرۆڤایەتیدا درا و، ئەم دروشمەش ئەو ڕاستییە دەردەخات كە تا چ ڕاددەیەك دەوڵەتان و ڕێكخراوەكان و كۆمەڵگە و تاك توانیویانە بەرجەستەی بكەن لە یاسا و ڕێنمایی و سیاسەت و بەڕێوەبردن و ڕەفتاردا، بە مەبەستی بەسەربردنی ژیانێكی تەبا لەگەڵ سرووشت، بە شێوەیەكی ژینگەدۆستانە.

ئێستاش پاش تێپەڕبوونی 50 ساڵ، جیهان ڕووبەڕووی سێ كێشەی گەورە بووەتەوە، كە بەشی زۆریان هەر زادەی دەستی مرۆڤەكان خۆیانن، ئەوانەش بریتین لە گۆڕانكارییەكانی ئاو و هەوا و، لەدەستدانی فرەجۆریی زیندەوەران و، بەردەوامبوونی هەڕەشەكانی سەر هەسارەكەمان، بە هۆی جۆرەكانی پیسبوونەوە.

بۆیە دروشمەكەی پێشی پەنجا ساڵ لەمەوبەریش بۆ ئەمساڵ (2022) لە هەموو كات زیاتر مانابەخشە، بۆ ئەوەی كۆمەڵگەی مرۆڤایەتی دەرك بەو ڕاستییە بكات كە تا ئەم ساتەش جگە لەم هەسارەیە شوێنێكی دیكەمان بۆ ژیان نییە.

ڕۆژی جیهانیی ژینگە هەر وەكو سەكۆیەكی جیهانییە، لە هەمان كاتیشدا جێگەی هاندانی هەمووانە بۆ ئەنجامدانی گۆڕانكارییەكی ئەرێنیی و باش لەلایەن هەر یەك لەم چین و توێژانەوە:

كۆمەڵگە: بۆ ئەوەی جارێكی دیكە بەخۆداچوونەوە بكات لەو بەكاربردنە بێ پلانەی كە لە دەرامەتە سنووردارەكانی زەویدا دەیكات.

كۆمپانیاكان: بۆ ئەوەی شێوازی بەرهەمهێنانی گونجاوتر لەگەڵ ژینگەدا پیادە بكەن بەرەو ئابوورییەكی سەوزی بەردەوام.

كشتیاران و جووتیاران: بۆ ئەوەی هەنگاو بنێن بەرەو كشتوكاڵكردنی زیرەكانە بە بەكارهێنانی میكانیزمی نوێی سەردەمییانە.

پەروەردەكاران و چالاكانی ژینگەیی: بۆ ئەوەی ببنە سەرچاوەی بەخشینی هزر و هۆشیاریی ژینگەپارێزی.

لاوان و گەنجان: بۆ بنیاتنانی ئایندەیەكی دۆستانەتر لەگەڵ ژینگە.

ناوداران و كەسانی ناسراوی هەر بوارێك: بۆ بەكارهێنانی ناو و ناوبانگیان لەكار و چالاكیی ژینگەدۆستانەدا.

حكومەت و دەوڵەتان: بۆ وەبەرهێنانی ژینگەیی و چاكسازیی زیاتر لە بواری ژینگەدا و، بەرزڕاگرتنی ئەم یادە بە ئەنجامدانی چالاكیی گونجاو، بۆ خستنەڕووی كێشە سەرەكییەكانی ژینگە لە هەر وڵات و شوێنێكدا.

لە كۆتاییدا گرنگە ئێمەش هەموومان پێكەوە ژینگە بكەینە باسی ڕۆژ و، هەر لەم ڕۆژەشدا بەڵێن دووپات بكەینەوە كە بەردەوام بین لە جێبەجێكردنی ئەركە هەنووكەیی و درێژخایەنەكانماندا و، لە خستنەڕووی ئەو ئەركانەش كە ڕوو لە هەر لایەكمان دەكەن، بۆ خێرا جێبەجێكردنیان، چونكە یەكێك لە ئامانجەكانی ئەم بۆنە جیهانییە گەیاندنی پەیامێكی گرنگە بۆ سەلماندنی ئەو ڕاستییەی كە تەنیا بە بوونی ئیرادەیەكی پتەو و ئارەزوویەكی ڕاستەقینە و هەوڵ و تێكۆشانێكی تەواوكارانەوە، دەتوانرێت ئامانجە ژینگەییەكان لە هەرێمی كوردستاندا بەدی بهێنرێن.