بەستنی كۆڕبەندی جیهانی بۆ وزە لە وڵاتی ئیمارات بۆ حكومەتەكان لەم ساتەوەختەدا كە جیهان سەرباری قەیرانەكانی گۆڕانی كەشوهەوا، ڕێكخستنی تەكنەلۆژیا و جیهانی سایبەر و چەكی ئەتۆمی، پەتای كۆڤید و قەیرانە تەندروستییەكان كە هێشتا چارەسەر و میكانیزمی گونجاو بۆ مامەڵە لەگەڵ كردن و ڕووبەڕووبوونەوەیان نەدۆزراوەتەوە، هەوەها جەنگی ڕووسیا و ئۆكراین كە قەیرانێكی دیكەی كتوپڕی دروست كرد، بە تایبەتی قەیرانی گازی سرووشتی و وزە و سووتەمەنی، ئەوانە وایان كردووە، گۆڕانكارییەكان ئەوەندە خێرا بن، كە جیهان گەیشتووەتە قۆناغێك كە پێشبینییەكان زۆر سەخت بوون و، نەك لە ئایندەیەكی دوور، بەڵكو ئایندەیەكی نزیكیش نازانرێت چی ڕوو دەدات و چی بازاڕی دەبێت، تاكو خۆی بۆ دەرفەت و ڕووبەڕووبوونەوەكانی ئامادەكات. بە تایبەتی كە ئەم جەنگەی نێوان وڵاتێكی گەورەی وەك ڕووسیا و ئۆكرانیا لە كاتێكدا ڕووی دا، كە جیهان هێشتا شیفای بۆ نەهاتبوو لەو پەتا كوشندەیەی چەند ساڵێكە بەرۆكی گرتووە، كە كۆی هاوكێشە سیاسی و پیشەسازی و دیپلۆماسییەكانی گۆڕیبوو. ئەم جەنگە قەیرانێكی دیكەی هێنا ئاراوە، كە قەیرانی گازی سرووشتییە، ئەمەش لەم خێراییەدا ئاسان نییە دۆزینەوەی ئەڵتەرناتیڤ بۆ گازی سرووشتیی ڕووسیا كە گەورەترین وەبەرهێنەر و دابینكەری گازی سرووشتی بوو بۆ ئەوروپا.

 لە چەند مانگی ڕابردوودا لە میونشن كۆنفرانسێكی دیكەی جیهانی بەسترا بۆ پرس و بابەتە هەنووكەییەكانی ئەمڕۆی جیهان كە هەرێمی كوردستان لەوێش بەشدار بوو. ئەمانە چیمان پێ دەڵێن؟ ئەم بەشدارییانەوە ئەم تۆپیكانە كە لەم كۆنفرانسانەدا باس دەكرێت. ئەوەمان پێ دەڵێن: ئەمڕۆ جیهان پێویستی بە ‹Corporation› هاریكارییە، چونكە كێشەكان جیهانین، سیستمی ئابووری گۆڕاوە و گۆڕانكارییەكان بە شێوەیەكن كە كێشەكان دەخولقێن بۆ جیهان، بە تەنیا وڵاتێك، جەمسەرێك، یان چەند جەمسەرێكی وەك وڵاتانی بەهێز چارەسەر نابن. لە ڕابردوودا ڕەنگە سەركردایەتیی جیهان و چەند وڵاتێكی كردبێت، بەڵام ئەمڕۆ بارودۆخەكە پێویستی بە هاریكاری هەیە. ئەمڕۆ باس باسی ‹حكومەتی گڵۆباڵی و ناشیۆناڵیزمی گڵۆباڵییە. چونكە ئەگەر سەیری كێشەكانی جیهان بكەین، لە نموونەی وەك «گۆڕانی ئاووهەوا»، گەرمبوونی ژینگە، تیرۆریزم، ڕێكخستنی تەكنەلۆژیا و جیهانی سایبەر، چەكی ئەتۆمی، پەتا جیهانییە كوشندەكانی وەك كۆڤید -١٩ كامیان بە تەنیا وڵاتێك، یان چەند وڵاتێك توانییان چارەسەری بۆ بدۆزنەوە، یان ڕووبەڕووی ببنەوە؟ ئێستا باسە گەرمەكان بۆ چارەسەری هەر یەكە لەمانە باسی((Global Regulation› واتە ڕێكخستنی جیهانییە))، نموونە كە دێتە سەر باسی ڕێكخستنی تەكنەلۆجیا و ئایتی، باسەكە باسی ئەوەیە چۆن جیهانی ڕێكی بخەین، نەك لۆكاڵی، واتە چۆن هەر وڵاتێك بە تەنیا ڕێكی دەخات. واتە لەمەولا بەرەو بەڕێوەبردنێكی ناشیۆناڵیزمی جیهانی دەڕۆین. بۆیە ئێستا باسەكە باسی ئەوە نییە كێ دەوڵەتە و كێ زلهێزە، كامە وڵات قەبارەی گەورەیە و دانیشتووانی زۆرە و پێگەی گەورەی هەیە لە جیهان و هێزێكی گەورەی سەربازی و مێژووی قووڵی هەیە، بەڵكو باسی ئەوەیە هەر وڵاتێك چۆن دەتوانێت لە چارەسەری یەكێك لەم كێشە جیهانییانە ڕۆڵی هەبێت، یان پێگەی هەبێت، ئۆفەری هەبێت و میكانیزمێك، یان شتێك پێشكەش بكات، تا ببێتە جێی بایەخ.

ڕەنگە وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە هیچ كام لە سێ شۆڕشە پیشەسازییەكە لە ڕابروودا نە ڕۆڵ و نە بایەخیان نەبووبێت، چونكە شەمەندەفەرەكە بەجێی هێشتن و هیچیان پێ نەبوو لەو شۆڕشانەدا بیخەنە ڕوو. خۆ لە شۆڕشی چوارەمی پیشەسازی كە شۆڕشی بەرهەمهێنانی مێشك و زیرەكی دەستكردیشە، تا ئێستا هیچیان دیار نییە پێشكەشی بكەن. لەم قەیرانەدا و لەم شۆڕشە نوێیەی كە ئەگەر بڕیار بێت، ناوی شۆڕشی وزە و گازی سرووشتی بێت، ئەگەر بیانەوێت دەتوانن هەبن، ئەگەر ئەڵتەرناتیڤیش نەبن، دەتوانن ببن و جێی بایەخ بن. ئەگەرچی باڵانسی هاوكێشەكەش بۆ هەموویان قورسە، بە تایبەتی لە نێوان ڕاگرتنی دڵی هەر دوو جەمسەر و بلۆكە جیهانییەكەی ئێستا كە ئەمریكا و ڕووسیایە، هەر وڵاتێكیش لەم وڵاتانە كە توانای بەرهەمهێنانی گاز و سووتەمەنییان هەیە، خاوەنی كۆمەڵێك قەیرانی سیاسی، تەكنیكی و نەبوونی ئامادەسازییەكی وان كە ناتوانن زوو پێی ڕابگەن. بەڵام دەرفەتێكە بۆ هەر وڵاتێك كە بتوانێت لەمەدا هەبێت و ڕۆڵی هەبێت و، ئەو بۆشاییە پڕبكەنەوە كە چەندین سەدەیە دروست بووە لە نێوان ئەوان و وڵاتانی پیشەسازی و بەرهەمهێن و پێشكەوتوو.

بوونی هەرێمی كوردستان لە هەر دوو كۆنفرانسی میونشن و ئیمارات، ئەم بایەخ پێدانە دەردەخات. ئەگەرچی قەبارەی وەبەرهێنانی گازی سرووشتی و وزەی هەرێم لە ناوچەكەشدا لە ئاست وڵاتانی وەك ئێران و قەتەر نییە، لە ئێستاشدا لە ڕووی ئامادەسازییەوە بۆ ئەو دابینكارییە ئامادە نییە، بەڵام گرنگ ئەوەیە، بەو هەموو گرفتەوە كە هەیەتی، دەستی بەتاڵ نییە و شتێكی وەبەرهێناوە كە جێی بایەخ بێت بۆ جیهان. لە هەمان كاتدا جیۆپۆلەتیكی لە نێوان كۆمەڵێك وڵاتدایە كە شەڕی خۆیان هەمیشە لە دەرەوە دەكەن و سرووشتی ئیمپراتۆریەتیان هەیە، هەر بۆیە هەرێمی كوردستان زۆر جار تارگێتی شەڕ و ململانێكانی ئەوان بووە. بەڵام بە هێمنی جووڵانەوە و دیپلۆماسییانە زاڵ بوون بە سەر كێشە ناوخۆییەكان و كەمكردنەوەی گرژییەكان لەگەڵ حكومەتی عێراقی، ئیستیفزازنەكردنی نەیاران و ناحەزان و ڕكابەرەكانی لە ناوچەكەدا، ئامادەسازی تەكنیكی و توانایی بووە هۆی بەرهێنانی زیاتر، كە ئێستا بووەتە جێی بایەخ و ڕۆڵیشی دەبێت لەمەولا، لە بەشداربوون لە ڕووبەڕووبوونەوەی گرفت و قەیرانە جیهانییەكان و دەرفەت لە بەر دەمیدایە، چونكە بەرهەمێكی هەیە، جیهانی ئەمڕۆ و ئایندەش پێویستیەتی، هەر بۆیە دەبێت شانازی بكەین بە گەیشتنمان بەو ئاستە، ئەمەش ئەندازیاری و زیرەكی و سەركردەی بەهێز و ئەو توانا مرۆییە قیادییەی دروست كردووە، كە ئێستا ڕابەری كورد جەنابی كاك مسعود بارزانی سەرۆكایەتییان دەكات.