هێرشی ڕووسیا بۆ سەر ئۆكرانیا، یەكەمین شەڕی گەورەیە كە لە دوای شەڕی دووەمی جیهانییەوە ئەوروپا بە خۆیەوە دەبینێت، ئەمەش سەرەتایەكە بۆ كۆتایی ئەو سیستمەی دوای هەڵوەشانەوەی یەكێتی سۆڤیەت ناوی لێ نرا «سیستمی نوێی جیهان» و گەڕانەوەیە بۆ سەردەمی شەڕی ساردی سەدەی ڕابردوو، ئەمەش كۆتایی « تەنیا سۆپەر پاوەر – Lonely Great Power» و، دووبارە دەستپێكردنەوەی سیستمی دووجەمسەر و دوو میحوەری بەهێزە.

ئاشكرایە لە دوای هەڵوەشانەوەی یەكێتی سۆڤیەتی پێشوو و بوونی دەسەڵاتی ئەمریكی وەك پڕۆفیسۆر هنتنگتن دەڵێت بە «تەنیا سۆپەر پاوەر» و فراوانبوونی چوارچێوەی هاوپەیمانیی باكووری ئەتڵەسی و لە خۆگرتنی چەندین دەوڵەتی تازە، هەموو ئامرازێك بەكار دەهێنرا بۆ ئەوەی ڕووسیا جارێكی دیكە نەبێتەوە بە دەوڵەتێكی بەرفراوان و بەهێز، یەكێك لەو ئامرازانەشی كە بۆ ئەم ئامانجە لە لایەن ڕۆژئاواوە بەكار دەهێنرا، ئۆكرانیا بوو، ئەم ئاراستەیەش سەركەوتوو بوو، تا فلادمێر پۆتین دەسەڵاتی گرتە دەست و، ڕووسیا جارێكی دیكە بەرەو بەهێزبوونەوە هەنگاوی هەڵگرت و، زۆر بە زیرەكی و لێهاتووییش بە ئاشكرا و بە نهێنی كاری بۆ گێڕانەوەی ئەو پێگە و هێزە كرد، كە پێشتر یەكێتی سۆڤیەت هەیبووە، بەردەوام بووە هەتا ئێستا و ئێستاش ڕاشكاوانە مەبەستی ئەوەیە پێگە و هێزی ڕووسیا بگەڕێتەوە بۆ ئەو ئاستەی كە بتوانێت لە بەرامبەر ئەمریكا ڕابوەستێت، دەمێكیشە ئەمریكییەكان هەستیان بەم ئاراستەیەی ڕووسیا و پۆتین كردووە، بۆیە لە بری ئەوەی وەك هەشتاكانی سەدەی ڕابردوو ناچاری ئەوە بن لە ئەفغانستان بە یارمەتی توندڕەوەكان بەرامبەر سۆڤیەت رابوەستێ، هاتن ئۆكرانیایان بەكار هێنا بۆ ئەوەی ڕێگە لەم خواست و ئامانجەی پۆتین بگرن، بۆ ئەمەش ئۆكرانییەكان ئامادەباشییان پیشان دابوو، بۆ ئەوەی ئەم ڕۆڵە بگێڕن، ئەوجا بە حوكمی ئەوەی ئۆكرانیا پێگەیەكی زۆر گەورەی لە ناو یەكێتی سۆڤیەتی پێشوودا هەبوو، توانایەكی باشی لە ڕووی تەكنەلۆژیا و ئابووری و جیۆپۆلیتیكەوە هەبوو، هەنگاو بە هەنگاو هاتنە ناو پڕۆژەكەی ئەمریكا، یان بۆ بوون بە ئەندام لە ناتۆ هەنگاویان هەڵگرت، ئەمە لە كاتێكدا سیاسەتمەدارانی ئۆكرانیا ئەو ڕاستییەیان لەبەرچاو نەگرت كە ئەوان بەرامبەر هێزێكی زۆر گەورە ئەم موغامەرە و موجازەفەیە دەكەن، كە ئەویش ڕووسیایە، لێرەوە ئەگەر بەراوردكارییەك لە نێوان ڕووسیا و ئۆكرانیا لە ڕووی هێزەوە بكەین، ئەوا ئاشكرایە لە ڕووی ژمارەی دانیشتوانەوە، ڕووسیا نزیكەی 150 ملیۆن كەسن، لە بەرامبەردا ئۆكرانیا نزیكەی 45 ملیۆن كەسن، هەروەها ڕووبەری ڕووسیا زۆر گەورەترە لە ڕووبەری ئۆكرانیا، لە هەمووشی گرنگتر لە ڕووی سەربازییەوە هێزی ئۆكرانیا لەچاو هێزی ڕووسیا بەراورد ناكرێت و، ئێستا ڕووسیا هەنگاو بۆ ئەوە هەڵدەگرێت لەسەر ئاستی جیهان بڕیار بدات و ڕووبەڕووی ئەمریكا ببێتەوە.

لەسەر ئەم بنەمایە ئەگەر ئەو پرسیارە بكەین، ئایا هێرشی ڕووسیا بۆ سەر ئۆكرانیا مەزندەكراو و چاوەڕوانكراو بوو؟ لە وەڵامدا دەڵێین: بێگومان، ئەمەش لە بەر ئەو فاكتەرە گرنگەیە كە ڕۆژئاوا مەبەستی بوو ئۆكرانیا بكاتە ئەندامی هاوپەیمانیی ناتۆ و، هێزەكانی ناتۆ لەسەر سنوورەكانی ڕووسیا جێگیر بكات، ئەم پرسە بۆ ڕووسیا جێگەی قبووڵكردن نییە، هەروەك چۆن ئەمریكاش ئەوە قبووڵ ناكات كە هیچ هێزێك لێی نزیك ببێتەوە، بۆ ئەمەش تەنگژەی كەنداوی بەرازان لە (كووبا ساڵی1962) باشترین نموونەیە، كاتێك ئەمریكا بەرامبەر ڕۆكێتەكانی سۆڤیەت لە كووبا هەڕەشەی بەكارهێنانی چەكی ئەتۆمیی كرد، لە ناو ئەم ڕاستییە حاشاهەڵنەگرانەدا، ئۆكرانییەكان ئەم ڕاستییانەیان لەبەر چاو نەگرت، هەر بۆیە ئەوان لەم هاوكێشەیەدا پشتیان بە خۆیان نەبەستبوو، بەڵكو پشتیان بە پشتگیریی ئەمریكا و هاوپەیمانیی ناتۆ بەستبوو، بۆ ئەوەی ڕووبەڕووی هێزی ڕووسیا ببێتەوە، ئەم كورتبینییەی سەركردەكانی ئۆكرانیا لەوەوە سەرچاوەی گرتبوو، كە بە بەڵێنی ڕۆژئاوا بە وەرگرتنیان لە ناتۆ زۆر ئیغرا بوون و لەسەر ئەم ئاوازە لە ناو ئەو تەنگژەیەدا سەمایان دەكرد.

لەم ڕوانگەیەوە ڕووسیا ئەوە بە مافی خۆی دەزانێت كە لەوە بترسێت هێزەكانی ناتۆ بێنە سەر سنوورەكانی و ئەو پلانەش هەڵبوەشێنێتەوە كە ناتۆ نەخشەی بۆ داڕشتووە، ڕێگری بكات لەوەی كە ئەم پلانەش بە ئۆكرانیا جێبەجێ بكرێت، بۆیە ڕووسیا هەرگیز ئەمەی پێ قبووڵ ناكرێت، هەوڵی دا بە دیپلۆماسییەت ئەم كێشەیە چارەسەر بكرێت، بەڵام ئێستا ئاشكرا بوو، ئەگەر كێشە نێودەوڵەتییەكان بە دیپلۆماسییەت چارەسەر نەكرێن، ئەوا پەنا بۆ شەڕ دەبرێت و، وەك كلاوز فیتنز-یش دەڵێت: «شەڕ یەكێكە لە ئامرازەكانی سیاسەت»، ئەمەش ڕاشكاوانە مانای ئەوەیە ئەگەر دیپلۆماسییەت شكستی هێنا، یان كێشەكەی پێ چارەسەر نەكرا، ئەوا دەبێت پەنا بۆ ئامرازەكەی دیكەی سیاسەت ببردرێت كە ئەویش «شەڕە»، وەك دەشبینین تا نووسینی ئەم دێڕانە، ڕووسیا هەر دوو ئامرازەكەی بەكار هێناوە و، لە بەرامبەریشدا هەڵوێستی ئەمریكا و ناتۆ نەك هەر لاواز بوو، بەڵكو هێشتا شۆك بەری نەداون و بە هیچ جۆرێك مەزندەی ئەوەیان نەدەكرد، ئەم شەڕەی ئیستا ڕوو بدات و، پۆتین ئەو بڕیارە بدات.

ئەم وەرچەرخانەی كە هێرشی ڕووسیا بۆ سەر ئۆكرانیا دروستی كرد، كاریگەریی لەسەر ستراكچەری پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان دەبێت و، لە ئەمڕۆ بە دواوە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان بە جۆرێكی دیكە دەبێت و لاپەڕەیەكی نوێ لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان هەڵ دەدرێتەوە، لەو لاپەڕە نوێیەشدا دەنووسرێت: «چی دی نابێت ڕۆژئاوا بیر لەوە بكاتەوە كە نزیكی سنوورەكانی ڕووسیا ببێتەوە»، هەروەها تێیدا دەنووسرێت: «ئێمە دەتوانین پێكەوە بە ئاشتییانە بژین، بەڵام هیچ لایەك ناتوانێت بەرژەوەندیی ئاسایشی نیشتمانیی لایەكەی دیكە بخاتە ژێر هەڕەشەوە»، ئەمەش مانای ئەوەیە بارودۆخی «شەری سارد» دووبارە گەڕاوەتەوە، بەڵام شەڕی ساردی ئەمجارە بەهێزترە، لەبەر ئەوەی بە شەڕ دەستی پێ كردووە و، ئەگەر بگەڕێینەوە بۆ سەردەمانی شەڕی ساردی نێوان ڕۆژئاوا و یەكێتی سۆڤیەتی پێشان، ڕاستە لەو شەڕە ساردەدا تەنگژەی زۆر گەورە هەبوون وەك «دانانی ڕۆكێتەكان لەلایەن سۆڤیەتەوە لە كووبا»، پاشانیش تەنگژەی دابەشكردنی بەرلین و دروستكردنی دیواری بەرلین و، لە هەر دوو تەنگژەكەشدا هەڕەشەی جەنگێگی دیكەی جیهانی هەبووە، بەڵام تەنگژەكان بە دیپلۆماسی چارەسەر كراوە و شەڕی ڕاستەوخۆی نێوان یەكێتی سۆڤیەتی پیشان و ڕۆژئاوا ڕووی نەداوە و، بە درێژایی ماوەی ساڵانی نێوان 1945-1990ی شەڕی سارد، تەنیا شەڕی بە وەكالەت هەبووە و، هەردوولا «سۆڤیەت و ڕۆژئاوا» خۆیان لە شەڕی ڕاستەوخۆ پاراستووە.

لەسەر ئەم بنەمایە، شەڕی ساردی ئەم جارە بەهێزتر و مەترسیدارترە، لەبەر ئەوەی دیپلۆماسییەت شكستی هێنا و شەڕ دەستی پێ كرد، بۆیە ئەگەر لەم خاڵەوە ئەو پرسیارە بكەین: «ئەگەر هاوپەیمانیی ناتۆ بیەوێت جووڵەیەكی سەربازی بكات دژی ڕووسیا، یان ڕێگرتن لە ڕووسیا، ئایا چی ڕوودەدات؟» بێگومان شەڕێكی گەورەی ئەوتۆ ڕوو دەدات كە ناتوانرێت مەزندەی ئاكامەكەی بكرێت، ڕاستە ئەمە گەورەترین شەڕ دەبێت لە دوای شەڕی دووەمی جیهانییەوە لەسەر خاكی ئەوروپا، بەڵام پرسیار ئەوەیە، ئایا شەڕەكە هەر لەسەر خاكی ئەوروپا دەمێنێتەوە، یان بەشەكانی دیكەی جیهانیش دەگرێتەوە؟ بۆ وەڵامدانەوەی ئەم پرسیارە دەبێت ئاماژە بەوە بكەین كە ڕووسیا هاوپەیمانییەكی گەورەی هەیە و بە تەنیا نییە و، لانیكەم دەتوانین بڵێین بە پلەی یەكەم هاوپەیمانییەكی لەگەڵ چین هەیە، كە هێزێكی ئابووریی گەورەی هەیە و دیسان هەر چینیش بەرەیەكی فراوانی لەگەڵ وڵاتانی ئەفریقیا و ئەمریكای لاتین هەیە، هەروەها ڕووسیا چەندین هاوپەیمانی دیكەشی هەیە لە كۆمارەكانی پێشووی یەكێتی سۆڤیەت و، ئێران و سووریاش لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، بۆیە بە لەبەرچاوگرتنی ئەو هاوپەیمانییەی كە ڕووسیا هەیەتی، ئەگەری شەڕی ڕاستەوخۆی نێوان ڕووسیا و ڕۆژئاوای كەمتر كردووەتەوە، هەر بۆیە ئەمریكا و بەریتانیا و یەكێتی ئەوروپا پەنایان بۆ سەپاندنی سزا بۆ سەر ڕووسیا بردووە، بەڵام پرسیار لێرەدا ئەوەیە، ئایا ڕووسیا حیسابی بۆ ئەوە نەكردووە ئەگەر هێرش بكات ڕووبەرووی ئەو سزایانە دەبێتەوە؟ بێگومان وەڵامی ئەم پرسارە لە یەكەمین پەیامی پۆتین دوای دەستپێكردنی هێرشەكەی بۆ سەر ئۆكراینا ئاماژەی پێ كراوە و، خۆی دەڵێت: «سزاكان هەندێك ئازارمان دەدات، بەڵام پاراستنی ئاسایشی نیشتمانی لە ئازاری ئەو سزایانە گرنگترە».

لێرەوە پرسیار ئەوەیە، ئایا سیاسەتی «سەپاندنی سزا» ئەو كاریگەرییەی دەبێت كە ڕووسیا ملكەچ بكات و بیگەڕێنێتەوە بۆ مەرجەكانی ناتۆ و ڕۆژئاوا؟ وەڵامی ئەم پرسیارە مێژووی سەپاندنی سزاكان لە ماوەی 32 ساڵی ڕابردوو دەمانداتەوە و پێمان دەڵێت: «سزاكان لەسەر گەلی ناو دەوڵەتە بچووكەكان كاریگەریی گەورەی دەبێت و تووشی نەهامەتیی گەورەیان دەكات، وەك سەپاندنی سزاكان لەسەر عێراق دوای ئەوەی كوەیتی لە ساڵی 1990 داگیر كرد، هەروەها سەپاندنی سزا لەسەر ئێران دوای ئەوەی ترەمپ لە ڕێككەوتنی وڵاتانی 5+1 هاتە دەرەوە»، بەڵام پرسیاری دیكە ئەوەیە ئایا سەپاندنی سزا ئەو ئامانجە سیاسییانەی بەدەست هێناوە كە ڕۆژئاوا، یان «كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی» پلانی سەپاندنی سزایان بۆ داناوە؟ بێگومان مێژووی 30 ساڵی ڕابردووی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان ئەوەمان پێ دەڵێت، بۆ ملكەچكردنی سیاسی كاریگەرییەكی ئەوتۆی نەبووە، هەر بۆ نموونە وێڕای سەپاندنی ئەو هەموو سزا قورسانە لەسەر عێراق، بەڵام سەرەنجام بە شەڕ هێزەكانی سەدام حوسێنیان لە كوەیت پاشەكەشە پێ كرد و، دوای زیاتر لە 13 ساڵ لە‌ بەردەوامبوونی سزاكان، ڕژێمی سەدام لە ڕووی سیاسییەوە هەر ملكەچی ڕۆژئاوا و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی نەبوو، تا لە ئاداری 2003 بە شەڕ ڕژێمی سەدام ڕووخا، ئێستا لەگەڵ ئەوەی سزاكانی ئەمریكا لەسەر ئێران پێ دەنێتە ساڵی چوارەمەوە، بەڵام لە ڕووی سیاسییەوە ئێران ملكەچی خواستەكانی ئەمریكا نەبووە و، جارێكی دیكە دەیانەوێت لە كۆبوونەوەكانی ڤیەننا دەروازەیەك بۆ تەنگژەی نێوان ئەمریكا و ئێران لەسەر پرسی پڕۆگرامی ئەتۆمی ئێران بدۆزنەوە.

لەسەر ئەم بنەمایە ئەگەر دووبارە ئەوە دووپات بكەینەوە، ئایا سەپاندنی ئەم سزایانە لەسەر دەوڵەتێكی گەورەی وەك ڕووسیا، دەگاتە ئەوەی پۆتین لە بڕیارەكەی پاشەكشە بكات و ملكەچی بڕیار و مەرجەكانی ڕۆژئاوا بێت؟ بێگومان زۆر بە سادەیی وەڵامی ئەو پرسیارە ئەوەیە، سزاكان ناتوانن لەگەڵ ڕووسیا سەركەوتوو بن، نەك هێندە كاریگەر بن كە لە ڕووی سیاسییەوە پاشەكشە بە پۆتین بكەن.

لایەنێكی دیكەی گرنگ كە دەبێتە پشتیوانی بۆ بڕیارەكەی ڕووسیا بۆ هێرشكردنە سەر ئۆكرانیا، ئەوەیە كە سایكۆلۆژییەتی ڕووسەكان ئامادەباشیی بۆ شەڕەكە تێدایە و، ئەمەش مانای ئەوەیە كاریگەرییە نەرێنییەكانی ئەم شەڕە و كاریگەرییە نەرێنییەكانی سزاكان لەسەر خەڵكی ڕووسیا هەر چەندێك بن، ئەوا ئەوان ئامادەباشییان بۆ بەرگەگرتن كردووە و، هیچ گوشارێك لەسەر پۆتین دروست ناكات، لە بەرامبەردا ئەگەر سەیری ئۆكرانییەكان بكەین وەك لایەنێكی بەرامبەر لەم شەڕەدا، دەبینین سایكۆلۆژییەتی ئۆكرانییەكان ئامادەباشیی بۆ ئەم شەڕە تێدا نییە و، لە ماوەی كەمتر لە 48 كاتژمێردا شەڕەكە گەیشتە شەقامەكانی كیڤی پایتەخت و، ڕاستەوخۆش سەرۆكی ئۆكرانیا داوای دیالۆگ و دانوستاندنی لەگەڵ مۆسكۆ كرد، ئەمەش ئەو ڕاستییەمان بۆ وێنا دەكات، ئۆكرانیا ناتوانێت لە بەرامبەر زلهێزێكی گەورەی وەك ڕووسیا بە درێژایی چەندین سەدە، بە گەمەیەكی هەرزەكارانە هەموو ئەو مێژووە پێچەوانە بكاتەوە.

خوێندنەوەی ئەو واقیعەی ئێستا كە هێرشی ڕووسیا بۆ سەر ئۆكرانیا دروستی كردووە، پێمان دەڵێت: «سەرۆكی ئۆكرانیا بە كارتێكی دۆڕاو گەمەی كرد و بە پشتبەستن بە ڕۆژئاوا و ناتۆ ئیغرا بوو، سەرەنجامیش نەهامەتییەكی گەورەی بەسەر گەلی ئۆكرانیادا هێنا، لە حاڵەتێكدا ئەگەر ناتۆش بێتە ناو شەڕەكە «كە هیچ ئاماژەیەك بۆ ئەوە نییە» ئەوا شەڕەكەش هەر لەسەر خاكی ئۆكرانیا دەبێت و هێندەی دیكە ئۆكرانیا وێرانتر دەبێت.

 نەتەوە یەكگرتووەكان و وەرچەخان لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان

لە تەنگژەی نێوان زلهێزەكان، یان ڕاشكاوانەتر لە نێوان ئەو دەوڵەتانەی كە ئەندامی هەمیشەیی ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتین، نەتەوە یەكگرتووەكان توانای بڕیاردانی نامێنێت و، لە بەر بوونی مافی ڤیتۆ ئەنجومەنی ئاسایشیش ئیفلیج دەبێت، هەروەك چۆن دوای هێرشەكەش بینیمان لە بەرامبەر «ڤیتۆی» ڕووسیا تەنانەت نەیانتوانی بە بڕیارێك سەركۆنەی هێرشەكەی ڕووسیا بۆ سەر ئۆكرانیا بكەن، ئەم واقیعە پێمان دەڵێت، ئەم تەنگژەیە بە نەتەوە یەكگرتووەكان چارەسەر ناكرێت، كە نەتەوە یەكگرتووەكانیش ئیفلیج بوو، ڕێگەچارەی دیكە پەنابردنە بۆ هاوپەیمانییەك بۆ ئەوەی بە شەڕ چارەسەری بكەن، هەروەك چۆن لە ساڵی 2003 جۆرج دەبلیو بوش لە دەرەوەی نەتەوە یەكگرتووەكان بڕیاری ڕووخاندنی ڕژێمی سەدام حوسێنی دا، پرسیار لێرەدا ئەوەیە، ئایا ڕۆژئاوا دەتوانێت لە بەرامبەر ڕووسیا وەك هاوپەیمانییەك هەمان سیناریۆ دووبارە بكاتەوە؟ لە وەڵامی ئەم پرسیارەش دەڵێین، لەگەڵ ئەوەی پێشتریش ئاماژەمان بەوە كرد كە ئەمە بەرامبەر ڕووسیا ناكرێت و نابێت، بەڵام ئاماژەش بەوە دەكەین كە هاوسەنگیی هێز و هاوكێشە نێودەوڵەتییەكانی ساڵانی 2001 و 2003، هەمان هاوسەنگی و هاوكێشەی ساڵی 2022 نین و، لە ماوەی 20ساڵی ڕابردوو گۆڕانكارییەكان لە هاوسەنگی و هاوكێشەی نێودەوڵەتی، زیاتر بۆ بەرژەوەندی و هەڵكشانی هێزی «ئابووری و سەربازی»ی ڕووسیا و چین بووە، نەك ناتۆ و ڕۆژئاوا، هەر ئەم گۆڕانكارییانەش بوونە هاندەری ئەوەی كە پۆتین هەنگاو بۆ ئەم هێرشە هەڵبگرێت و بە دەنگی بەرز بە ئەمریكا و ناتۆ بڵێت «ڕووسیاش توانای بڕیاردانی هەیە»، فەرزكردنی ئەم واقیعەش لە لایەن ڕووسیاوە، لاپەڕەیەكی نوێ لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان دێنێتە ئاراوە و، ئەو لاپەڕە نوێیەش ئەوەیە كە چیتر یەك هێز ناتوانێت بڕیار بدات و ئێستا لە بەرامبەر ئەو هێزەدا كە ئەمریكایە، ڕووسیاش دەتوانێت بڕیار بدات. پرسیار لێرەدا ئەوەیە: ئایا ڕووسیای سەردەمی پۆتین پێشتر نەیتوانیوە بڕیار بدات؟ بێگومان پێشتریش چەندین بڕیاری داوە، بەڵام بڕیاری ئەم جارەی لە هەموو بڕیارەكانی دیكەی بەهێزتر بووە، مەزندەش دەكرێت دوای ئەم هێرشەش بۆ سەر ئۆكرانیا، ڕووسیا بەهێزتر لەم كێشەیە بێتە دەرەوە، ئەمەش مانای ئەوەیە لە لاپەڕە تازەكەی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكاندا ڕووسیا بە جۆرێك هێز و پێگەی دەبێت، كە ببێتە هێزێكی بنچینەیی میحوەرێك بەرامبەر میحوەری ئەمریكی و ڕۆژئاوا، ئەمەش مانای ئەوەیە گۆڕانكاریی گەوهەری لە بنچینەی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكاندا ڕوو دەدات و، دوو هێزی سەرەكی دەبێت كە دەبنە دوو میحوەر، یەكەمیان میحوەری ئەمریكا و ڕۆژئاوا، دووەمیان میحوەری ڕۆژهەڵات ڕووسیا و چین و هاوپەیمانەكانی.

بوونی دوو میحوەری هێزی هاوسەنگ مەترسیی شەڕی ڕاستەوخۆ دوور دەخاتەوە، هەروەك لە سەردەمانی شەڕی ساردی نێوان یەكێتی سۆڤیەتی پێشان و ڕۆژئاوا، پەنا بۆ شەڕی وەكالەت دەبرا نەك شەڕی ڕاستەوخۆ، ئێستاش لەبەر ئەوەی هاوسەنگیی هێز دووبارە لە نێوان هەردوو میحوەرەكەدا دروست دەبێتەوە، ئەوا لەوانەیە هەمان مێژووی سەردەمانی شەڕی ساردی سەدەی ڕابردوو، بەڵام بەهێزتر، دووبارە دەست پێ بكاتەوە.

پرسیاری دیكە لێرەدا ئەوەیە، ئایا لەم بارودۆخەدا چارەنووسی نەتەوە یەكگرتووەكان چۆن دەبێت؟ سەبارەت بەم پرسیارەش مەزندەی پسپۆڕانی سیاسی بەو جۆرەیە كە هەیكەلەی نەتەوە یەكگرتووەكان وەك ڕیكخراو، گۆڕانكاریی بەسەردا نایەت، بەڵام لە ئێستا لاوازتر دەبێت، ئەگەر ئەم تەنگژەیە بە بێ شەڕ تێپەڕ ببێت و دوو میحوەری بەهێز هەبێت، ئەوا نەتەوە یەكگرتووەكان دەگەڕێتەوە بۆ هەمان ئەو دەسەڵات و پێگەیەی كە لە سەردەمانی شەڕی سارد هەیبووە.