پاش ئەو سەركەوتنە گەورەیەی شانۆیی جەنابی موفەتیش بەدەستیهێنا، كەوتینە بیركردنەوە لە شانۆییەكی جەماوەری هاوشێوە، لە كاتی خۆیدا شانۆیی (پیسكەی تەڕپیر) كە لەلایەن كۆمەڵی هونەرە جوانەكانی سلێمانییەوە ساڵی(1956)، هەر هەمان شانۆیی لە ساڵی(1957)، لە شاری هەڵەبجە پێشكەشكرابوو، دواتریش ساڵی(1960)، پێشكەشكرابووەوە، ئەم شانۆییە بە رادەیەك كاریگەریی لەسەر خەڵكەكە كردبوو، كە بۆ ماوەیەكی درێژخایەن بووبووە وێردی سەرزاری هەمووان و لەسەر نەوار تۆمار كرابوو.
لە بازاڕی مەزاتخانەكە بازاڕی گەرم بوو.
سەرەتا دەبوو رەزامەندیی(رەفیق چالاك) وەربگیرێ، چونكە بە پلەی یەكەم ئەو بە كوردی كرد بوو، وا رێكەوت سەردانی(كاك نوری وەشتی) م كرد كە لە شارەوانی سلێمانی فەرمانبەر بوو، ئەو كاتە شارەوانی لە نهۆمی سەرەوەی بازاڕی (عەسری) دابوو، كە پێشتر تەلاری قوتابخانەی (فەیسەڵیە) بوو، خانووەكە لە ساڵی(1908) دروستكرابوو، لە ساڵی (1920) ەوە شوێنی قوتابخانەی فەیسەڵییە بوو، بەداخەوە لەلایەن شارەوانی سلێمانییەوە رووخێنرا، كە جوانترین تەلار و یادگاری خوێندن بوو لە شارەكەدا و بازاڕێكی(نا عەسری) لە جێگاكەیدا دروستكرا، بە هەر حاڵ لەو سەردانەی(وەشتی)م دا، باسمان لە بەرهەمە نوێیەكەمانەوە كرد،مامۆستا(رەفیق چالاك)یش پەیدابوو، دەستكرا بە قسەكردن، رووی زاری كردە من ( ئەوەم بە كاكە (نوری) وتووە، تەنها مەرجێكم بۆ بەخشینی شانۆیی(پیسكەی تەرپیر) بە كۆمەڵ ئەوەیە، كە تۆ ئەبێ دەوری میرزا ببینی، واتە ئەو دەورەی كە من دیبووم، پاش ئەوەی پار( جەنابی موفەتیش) هونەرەكەم بەدڵ بوو، تۆ ئەتوانی ئەو كەسایەتییە بە چاكی بنوێنی).
سبەینێ دەستكرا بە نووسینەوەی لەسەركاغەزی(ستێنسل) بە ئامێری چاپ بۆ ئەوەی بە ئامێری (رۆنیۆ) رابكێشرێ و، ئیدی كەوتمە دەستنیشانكردنی ئەكتەرەكان و لەگەڵ(مامۆستا)،(عەلی جۆڵا)ش بۆ شێوە و جۆری دیكۆرەكە قسەمان كرد كە هەر ئەو هونەرمەندە بەرزەش پۆستەری شانۆییەكەی كرد، كە پێشتر بۆئەو جۆرە چالاكییە نەكرابوو، لەلایەكەوە دەرهێنەر بووم و لەلایەكی دیكەوە رۆڵی كەسایەتی سەرەكیم دەنواند، ئەو دەمە شانۆی زانكۆ هێشتا تەواو نەبوو بوو، تەنها چوار دیوارێك و(جەمالیۆنێك) بوو، بەڵام ناچاربووین چونكە هیچ شوێنێكی دیكەمان شك نەدەبرد، كارەبامان بۆ راكێشا و كورسیمان بۆ هێناوچوار هەوا ساردەكەرەوەی گەورەمان بۆ دانا و كارەبامان بۆ راكێشا و خۆمان ژمارەیەك (پرۆجێكتەر) مان بۆ بەست، ئەوەگەرمای مانگی تەمووز لەلایەكەوە و هاڕەهاڕ وزرمەزرمی هەوا ساردكەرەوەش لەولاوە بوەستێ، جگە لەو هەموو جل و بەرگ و مشكی و جامانەی سەرم، بە دڵێكی پڕ لە جۆش و خۆشیەوە لە ئێوارەی رۆژی هەشتی مانگی تەمووزەوە، هەتا (20)ی، ئەومانگەی ساڵی(1972) نواندن بە جەماوەرێكی بەلێشاوهاتووی تامەزرۆ و بەردەوام بوو، گەورەترین دەنگدانەوەی هەبوو، دەیان بابەتی لەسەر بڵاوكرایەوە، پاشان لە ستۆدیۆی تەلەفزیۆنی بەغدا لە هەمان هاوین دا و لە رێكەوتی(25-8-1972) تۆماركرا و پاشان دەیان جار پەخشكرا، باسی بەراوردكردنی بەو جارانەی پێشوو كە پێشكەشكرا و هاتە ئاراوە، بۆیە لێژنەی رۆشنبیری و راگەیاندنی كۆمەڵ لە (8-8-1972) لە بارەگای كۆمەڵ، كە لە شەقامی پیرەمێرد و نزیكی بەردەركی سەرا و بەرامبەر بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی سلێمانی بوو، كۆڕێكی فراوانی بۆ سازدرا، كە ژمارەیەك لە ئەدەبیان و هونەرمەندان و رۆشنبیرانی شارەكە ئامادەبوون، وا بزانم دەبێ یەكەمین كۆڕی هونەری شانۆیی بووبێ لە بزاڤی شانۆی كوردائەوە راستە: لە تەك هەر هەڵكشانێكا، دوژمنی نوێت لێ راست دەبێتەوە، چ لە (غیرە)وئیرەیی كردنەوە و چ لە دڵڕەشگەییەوە، كە پێیان وایە رێگری لە ئاست بەرەو پێشەوە چوونیان، كەسانێك بەتایبەت لە كۆنەكان، خۆیان پێ رانەگیرا و كەوتنە هاندانی كەسانێك كە بە خراپە لەسەرمان بنووسن، بەداخەوە یەكێك لەو سەرە مقەستانە لە رۆژنامەی(برایەتی)دا، كە خۆم تیاد دەمنووسی و شانازییم پێوە دەكرد، دزەی كردبووە ئەوێ و، لەگەڵ خوێندنەوەیدا، چ بە پێكەنین و چ بە جنێو، چیم هەبوو دەرمبڕی، دیارە ئەو دوو شتە، لە هەرە تایبەتییەكانی مرۆڤن، كە هیچ گیانلەبەر و زیندەوەر نییەتی واتەپێكەنین وجنێودان ، ناهەقم نەبوو لە یەك كاتدا هەردووكیم بە كارهێنا، لەو كۆلكە ستوونەدا نووسیبووی: (دەبوو لە نێوانی بینراوەكاندا، گاڵتەو و گەپ و هەڵپەڕكێ و. جگە لەوە لە پێش نمایشەكە و لە كاتی پشوودا، نە گۆرانیی(چالاك) و نە مەقاماتێ ونەبەستەوپۆست وئیدارە چوار دادەنێن ونە بڵندگۆیان بەكار دەهێنا...)
وابزانم سەركەوتنێكی ئەوتۆی لە رادەبەدەری بەدەستهێنا، بووە مایەی گوڕوتین بۆ ئاییندەم، هەر چەندە هەر لەو كۆمەڵە چاوگەدا، چەندین بەرهەمی دیكەی هەمەجۆرم پێشكەش كردبوو، گەلێكیان لە شانۆ جیهانییەوە بوون و زیاتریش خۆم وەرمدەگێڕان، مەبەستم لەوە، ئاشناكردنی بینەری كورد بوو بە شانۆی جیهانیی و، لە هەمان كاتدا، بەرزكردنەوەی ئاستی چێژوەرگرتنی جەماوەر، جگە لە رووی مەعریفی.
هەر لەو ساڵەدا تیپی فتبۆڵی هونەرمەندان لە ناو كۆمەڵدا دروستكرا، یارییەكی دۆستانەمان لەگەڵ تیپی وەرزشوانانی خانەنیشینی سلێمانی كرد، بۆ رێكلامی یارییەكە، مامۆستا(عەلی جۆڵا) پۆستەرێكی نیمچە كاریكاتێری كردبوو، كە یەكێكیان لە ژێر سەعاتەكەی بەریدی بەرگی سەرا هەڵواسرابوو، مامۆستا وێنەی منی بە پۆشاكی میرزا مەحمودی شانۆییەكەوە كردبوو، كە لە كاتی هێرشی گۆڵكردنابووم.
بینەرانێكی زۆر هاتبوونە سەیری یارییەكە، ئێمەش تیپی مۆسیقا و گۆرانیمان بردبوو، كە هونەرمەندانی خوالێخۆشبوو(عوسمان عەلی و حەمەی نێرگز)بە دوو قۆڵی گۆرانییان دەوت، كاتێ هێرشمان دەبرد، دەیان كردە بەستەی گورج و گۆڵ و بزوێنەر، هەر كاتێكیش ئەوان گەرمی هێرش بوونایە، دەیانكردە مەقامی خاو و لەسەرخۆ، لەگەڵ ئەوەشدا كە ژمارەیەك وەرزشوانی چاكمان تێكهەڵكێشی خۆمان كردبوو، بەڵام هەر دادی نەداین، دۆڕاین و حەوت گۆڵیان لی كردین بەرامبەر بە هیچ، ئەوەی مایەی سەر سوڕمانە پاش تێپەڕبوونی حەڤدە ساڵ بەسەر ئەو یارییەدا، یارییمان لەگەڵ هەمان تیپ كردەوە، ئاكام دۆڕاینەوە، هەر حەوت بە هیچ لێی دەرچووین، لە كاتێكا حەوت یاریزانیان چووبوونە شوێنی حەق و نەمابوون، دەبێ ئاماژەش بۆ ئەوە بكەم، وەرزشوانی بەناوبانگی سلێمانی كاك(جەمیل نوری مەلا عەلی) ناسراو بە (جەمیل مەدفەعی) دروستكەری ئەو تیپەبوو، لە هەمان كاتدا كاریگەریی هەبوو لە بەرپابوونی ئەو گیانە لای هونەرمەندانیش، كە هونەرمەند و وەرزشوانی ئازیزی شار خوالێخۆشبوو(عەلی لەتیف) بوو.
ئەوەی لە زەینا نەمرە، ئەو هەڵویستە جوانەی تیپی خانەنشینان بوو، كە كاسی سەركەوتنەكانیان خەڵاتی ئێمەكرد، هەروەها وەرزشەوانی نەمر كاكە(عوسمان محەمەد)ناسراو بە (پیاوە بچكۆڵەكە) ئەندامێكی بە توانای(تیپی تۆپی ئەهالی)و كاتێكیش ساڵی(1956) تیپی هەڵبژاردەی تۆپی پێی سلێمانی دادەمەزرێ دەبێتە یاریكەرێكی سەرەكی ئەو تیپە، ئەم پیاوە بەڕێزە، پاش كۆتایی یارییەكە دەستی كردە ملم و كاسێكی پێشكەشكردم لێی نووسیبوو دیاری پیاوە بچكۆڵەكە بۆ ئەحمەد سالاری هونەرمەند، ئەو كاسە بایەخێكی مێژوویی هەبوو، چونكە لە ساڵی(1956) پێشكەشی كرابوو، بە دیارییەكی پیرۆز و هەرە بە بایەخ وپیرۆزم دانابوو بەڵام ئەوەی لە دڵما بۆتە گرێ، لە ناوچوونیەتی، كە لەگەڵ تاڵانكردنی ماڵ و تیپەكەمدا، دز و جەردە تاڵانیان كردبوو، رەنگە هیچی بۆ ئەوان نەكردبێ، بەڵام بەشبەحاڵی خۆم، خودا شایەت بە خەڵاتی(ئۆسكار)م نەدەگۆڕییەوە.
وابزانم كەمێك بە كورتی و خێرایی رۆژانی كۆمەڵی هونەر و وێژەیی كوردیم بەسەر كردەوە، كە بە تەنها كتێبێكی گەرەكە، بەتایبەت بۆ من كە رۆژانی بناغە و بنچینە داڕشتن و بڕوا بەخۆ بوون و هەڵكشانمە، بۆیە بە (ماڵە باوان) ناویم بردووە و هەرواش ناوی دەبەم، كە هەمیشە كۆمەڵی هونەرە جوانەكان ماڵە باوانمان بووە، چەندین تیپی شانۆیی لەوێوە رێگای گرتۆتەبەر، هەر بەلای منەوە، ئەوە(تیپی پێشڕەوی شانۆی كوردی) و(تیپی شانۆی زانكۆ) ودواترینیان (تیپی شانۆی سالار)، جگە لەوەی هەر كاتێ خۆمان پیادا كردووە و پێویستی بە پرس نەكردووە هەرشتێكم پێویست بووبێ بردوومە، هەر بەو بۆنەیەشەوە دۆست خزمێكی ئازیزی خۆم(كاكە دڵشاد سدیق) كەلە ئەندامە دڵسۆزە كانییەتی و بەرپرسی گەنجینەكەی بوو، لەگەڵ ئەو گیریی و توندیەیدا، لە ئاستی ئێمەدا نەرم و نیان بوو، ئەوە كاكە(عەبدولی حەمە جوان) هەمیشە بە پێكەنینە هەرە تایبەتییەكەیەوە پێشوازی لێ دەكردین، هەر چۆن گشت ئەندامەكانیم بە برای خۆم زانیوە، هەروەها هەر خۆشم بە ئەندامی ئەو كۆمەڵە دەزانم، كەواتە خوا ئاوەدانی كات.