سەروەرییەكی گەورەی میللەتی كورد، هەمیشە لەوەدا بووە كە جەنابی مەسعود بارزانی سەرۆك و رێبەرو رێ نیشاندەرو پێشمەرگەی بووە. ئەمەش وەك چۆن سەروەرییەكی گەورە بووە بۆ خودی جەنابی سەرۆك كە بەرپرسیارێتی و سەرۆكایەتی میللەتێكی كاریگەرو دڵسۆزو بە ئەمەكی وەكو كوردی لەسەر شان بووە. میللەتان كاتێك كەشتییەكانیان بە دەست كەشتیەوانێكی شارەزاو بە دیققەت و لێهاتووی وەك سەرۆك بارزانی دەبێت، هەرچەندە بارودۆخەكەیان ئاڵۆزو زەحمەت و دژواریش بێت، ئەوا لە ئەنجامدا، بە دڵنیایی و باوەڕێكی پتەوەوە هەنگاو بەرەو پێشەوە دەهاوێژن و دڵ پڕ هیوا و دەروون پڕ بڕوا، رووبەرووی هەموو سەختی و زەحمەتییەكان دەبنەوەو لە ئەنجامیشدا ئاواتەكانیان دێتە دی و خەون و خەیاڵە رەواكانیشیان دەكەن بە واقیع.
میللەتان لە هەموو جیهاندا، لە چەقە رێگای خەباتی بێ وچانیان دا، لە پێناو دەستەبەركردنی ئازادی و سەرفرازی و شارستانی، هەمیشە خوڵقێنەری سەركردەی گەورەو شایستەو راستەقینەن. لە هەمان كاتدا، سەرۆكی دووربین و راستەقینەو دڵسۆزو كارامەش، هەمیشە كاریگەرترین فاكتەری بەرەو پێش بردن و گەشەپێدانی ژیان و چارەنووسی میللەتانە. ئەمە، نە پێداهەڵدانە بە تاك كەس و نە كەم كردنەوەیشە لە رۆڵی كۆمەڵ. بەڵكو راستییەكە وەك رۆژ بە ناوچەوانی مێژووەوە دەدرەوشێتەوە. لاپەڕەكانی خەباتی گەلان لە سەرتاسەری جیهاندا سەلمێنەری ئەو راستیەیە كە هیچ میللەتێك بە بێ سەرۆكی خاوەن تاقی كردنەوەو بەرچاو روون و ئازاو هێمن و وردبین و داهێنەرو دەست پێشخەر، نەیتوانیوە دوارۆژی خۆی بە شێوەیەكی خوڵقێنەر دابمەزرێنێت.
رەنگە، سەلماندنی ئەو راستییە بۆ میللەتێكی وەكو كورد كارێكی زەحمەت نەبێت. هەر تەنیا سەیركردن و هەڵسەنگاندنی ئەو هەموو دەسكەوت و راستیانەی ناو بیست ساڵی رابردوو رەنگە بەس بێت بۆ ئەوەی ئەو راستییە لە بەر چاو بەرجەستە بكرێت:
خۆراگرتن لە بەرامبەر شاڵاوە بەدناوەكەی ئەنفال و راگواستن و رووبە رووبوونەوەی چەكی كیمیاوی و پڕۆسەی تەفروتونا كردنی نەتەوەیی كورد. ئینجا بەرپاكردن و سەركردایەتی كردنی راپەڕین، دواتر، ئازاد كردنی كوردستان و رێكخستنی یەكەم هەڵبژاردنی دیموكراسی لە كوردستاندا. دامەزراندنی پەرلەمان و حكومەت. گەشەپێدانی ئابووری و بازرگانیی كوردستان. ئاوەدانكردنەوەی كوردستانێكی خاپوور كە تازە لە ژێر سیاسەتە وێرانكارییەكەی رژێمی پێشووی عێراق دەرچوو بوو. گەشەپێدانی مەودای دیپلۆماسی و نێودەوڵەتی كورد. گەڵاڵە پێكردنی تاقیكردنەوەی سیاسی كوردستان وەك حەقیقەتێكی حاشا هەڵنەگر لە ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و جیهاندا. دامەزراندن و گەشەپێدانی دۆستایەتی لە نێوان ئەمریكاو كوردستان، لە نێوان ئەوروپاو كوردستان. لە نێوان كوردستان و دەوڵەتانی ناوچەیی و عەرەبی و ئیسلامی. ئینجا پاراستنی كورد لەو هەموو ئاڵۆزی و دژواری و شەڕو ناكۆكییانەی لە دەوروبەری كوردستاندا هەیە. قووڵكردنەوەی گیانی تەبایی و ئاشتەوایی لە ناو ریزەكانی میللەت و ئینجا لە نێوان كوردو پێكهاتە مەزهەبی و ئیتنی و ئایینیەكانی كوردستان. بەرَێوەبردنی پەیوەندی و ناكۆكی و دانوستان لەگەڵ حكومەتی تازەی عێراق. بەشداری كردن لە دامەزراندنی عێراقێكی تازە. دابینكردنی دەستوور. فیدرالی. پاراستنی كورد لە گیانی تۆڵەو دەردی تیرۆرو دەماری رقابەرایەتی. بەرهەمهێنی نەوت و غاز و گواستنەوەی كوردستان بۆ ریزی نەتەوە بەرهەمهێنرەكانی نەوت لە بازاڕە جیهانییەكاندا. یەكسانی و مافی ئافرەت و دابینكردنی ئازادی و فرەخوازی و لێبووردەیی.
راستە، ئەمانەو دەیان دەسكەوتی دیكە كە هەر یەكەیان بایەخێكی تایبەتیی خۆی هەیە، لە سووچێكەوە، زادەی خەباتی كۆمەڵانی خەڵكی كوردستانن. زادەی ژیری و بەرنامەرێژیی پەرلەمان و حكومەتی كوردستانن. زادەی تێكۆشانی حزبە سیاسیەكانی كوردستانن. زادەی لە خۆبوردوویی پێشمەرگەی كوردستانن. بەڵام لە هەمان كاتدا، مەحاڵ بوو ئەم دەسكەوتانە بهاتنایەتە دی و جێگیر بوونایەو گەشەیان بكردایەو بە راستە رێگەی خۆیان بڕۆیشتنایە، لە پێناو قازانجی كوردو عێراقێكی مرۆڤایەتی، ئەگەر خواستێكی پۆڵایین و كەسایەتییەكی بەهێزو عەقڵێكی وردبینی وەك جەنابی سەرۆك بارزانی، بە بێ دەنگی، بە وردی، بە خەمخۆری، بە بەردەوامی لە پشتی نەبووایە.
یەك لە خەسڵەتە گەورەو بایەخدارەكانی سەرۆك بارزانی هەمیشە لەوەدایە كە ئەو پێوانەو رێبازە سیاسییەی پەیڕەوی دەكات، رێبازو كەلتوورێكی رەگوریشەدارو درێژخایەن و مێژوویەكی نەپساوەی خەباتە كە ئەویش رێبازو كەلتووری بارزانیی نەمرو بنەماڵەی شكۆداری بارزانیانە، بۆیە هەمیشە لە پانتایی سیاسەتی كوردیدا، دابو نەریتێكی وای داڕشتووە كە كەم لە میللەتانی ناوچەكە دابونەریتی دەوڵەمەندو ئەكتیڤی لەو جۆرەیان هەیە. بە بڕوایەكی زۆرو متمانەیەكی بەهێزی ئەوتۆوە جوڵاوەتەوەو جڵەوی كاروانی شكۆدارانەی میللەتی كوردی بەرێوە بردووە كە كەم لە تاقیكردنەوە سیاسییەكانی ناوچەكە بڕواو متمانەی لەو بابەتەیان بە سەرۆكەكانی خۆیان هەیە. بە ئازایەتی و جورئەتێكی ئەدەبی گەورەوە بڕیاری داوە كە كەم جار لە ناوچەكەماندا سەرۆك هەیە بەو جورئەتەوە بڕیار بدات.
خەسڵەتێكی دیكەی سەرۆك بارزانی ئەوەیە كە هەمیشە سیاسەتەكانی لە چاوگی هەست كردن بە مەسئولیەتەوە بەرامبەر بە میللەت دادەڕێژێت و بەڕێوەیان دەبات. بە مانایەكی دیكە، وەك چۆن جورئەت لە بڕیارەكاندا هەبووە، بە هەمان شێوە دیققەت و بەراوردكاری و لەبەرچاو گرتنی بەرژەوەندیی خەڵك و نەتەوە لەو بڕیارانەدا رەچاو كراوە. بۆیە، سیاسەتەكانی جەنابی سەرۆك، لە قۆناغە سەخت و ئاڵۆزو زەحمەتەكانی بیست و پێنج ساڵی رابردوودا، هەمیشە لەگەڵ هەست و نەستی خەڵكی كورد گونجاوەو لە هەموو پارچەكانی كوردستان بە دڵ و بە گیان لایەنگیرییان لێكراوە.
خەسڵەتێكی دیكە، لەوەدابووە كە جەنابی خاوەن دیدێكی سیاسیی دووربین و وردو حەكیمانەی دوور لە هەڵچوون و ئینفیعالە. لە زۆر قۆناغدا، رەنگە كێشەی سیاسیی كورد بە هەڵە ببردرابووایەو میللەت زەرەری زۆری بكردایە ئەگەر حیكمەت و بیرتیژی و دووربینی ئەو سەرۆكە نەبووایە. سەرۆكایەتی هەمیشە لای ئەو نەوە دلێرەی بنەماڵەی شكۆداری بارزانیان تەنیا رووكەش و دروشمی بریقەدارو خۆڕەپێش كردن و لاف و گەزاڤی رۆژانە نەبووە، بەڵكو كارو بەرنامەو خزمەت و خۆخەریك كردن بووە لە بابەتە ستراتیژییەكانی پابەند بە بەرژەوەندییەكانی نەتەوەو میللەت.
خەسڵەتێكی گەورەی دیكەی ئەوە بووە كە هەمیشە بە چاوی یەكسانی و عەدالەت و یەكڕیزییەوە رەفتاری لەگەڵ میللەتەكەی خۆی كردووە. هەوڵی داوە هەموو پێكهاتە سیاسییەكان بە یەك چاو سەیر بكات و بەرژەوەندیی نەتەوەیی و نیشتمانی لەسەرووی هەمووی ئیعتیبارە حزبی و تەسك و سنووردارەكان دابنێت. لەوەش زۆرتر، بە یەك شێواز رەفتار بەرامبەر هەموو پێكهاتە جیاوازەكانی كۆمەڵگای كوردەواری جوڵاوەتەوە بێ ئەوەی ئاوڕ لە هیچ جیاوازییەكی ئایینی و ئیتنی و مەزهەبی بداتەوە. بەرژەوەندیی خەڵكی كوردستان و خەڵكی عێراق لە پێشەوەی هەموو بەرژەوەندییەكانی دیكەی بووە.
هەروەها یەك لە خەسڵەتە گرنگەكانی ئەوە بووە كە هەمیشە رێگرە بووەە لە تیرۆر. بەشدارییەكی كاریگەری كردووە لە نەهێشتنی تیرۆرو توندڕەوی و تەسك بینی لە كوردستاندا. پێی وا بووە كاتێك كورد ئاسۆكانی ئازادی و تەبایی لەبەردەمدا دەكرێتەوە كە خۆی و تێكۆشانە بێ وچانەكەی خۆی جیا كردەوە لە تیرۆر. هەروەها كاتێك ئەو ئاسۆیانە زیاتر دەكرێنەوە كە كوردستان پاك كرایەوە لە تیرۆریستان و ئەمن و ئاسایش دابین كراو خەڵك ئەمین بوون لە سەرو سامانی خۆیان. ئەوەی راستی بێت، ئەمن و ئاسایشی كوردستان لە جەوهەرە گەورەكەیدا دەگەڕێتەوە بۆ دیدو كارو ئەو بەرنامەڕێژییە وردو بە دیققەتەی جەنابی سەرۆك بەڕێوەی بردووە.
لە ئاسایش بەولاوە، یەك لە نهێنییە گەورەكانی پشت ئەو هەموو بیناو تەعمیرو گەشەپێدانە سیاسی و ئابووری و رۆشنبیری و دیموكراسیەی ئەمڕۆی كوردستان یەك لەو تاجانەیە كە جەنابی سەرۆك بۆ كوردستانی دابین كردووە. راستە حكومەت و پەرلەمان دوو داینەمۆی بزوێنەری داهێنەرانە بوون لەو بوارانەدا. راستە، میللەت كانگایەكی دەوڵەمەندی هێزو توانست و لە خۆبوردوویی بووە، بەڵام راستیشە كە نهێنیە سەرەكییەكانی پەرەسەندنی ئابووری و بازرگانی و سیاسیی كوردستان لە پێگەی جەنابی سەرۆك بارزانیەوە سەری هەڵداوە. هەر ئەویش هێزی بوژاندن و بەرەوپێشبردن و داینەمۆی گەورەو سەرەكی بووە لەو مەیدانەدا.
خەسڵەتی دیكەی ئەو سەرۆكە مەزنە كە جێگەی شانازییە بۆ كورد لەسەر هەموو ئاستە ناوخۆیی و عێراقی و ناوچەیی و نێودەوڵەتییەكاندا ئەوەیە كە هەمیشە ئەندازیاری ئاشتەوایی و تەبایی بووە لە كوردستاندا. بەردەوام لە خۆبوردووانە بۆ ئاشتی و تەبایی كاری كردووە، بەردەوام هەوڵی داوە میللەتەكەی خۆی لە ناكۆكی و هەوای كینەو رق و بوغز دوور بخاتەوە. بەردەوام گیانێكی بێ ئەندازە بەرفراوانی هەبووە لە بواری لێبوردەییدا. لە كاتی توندیدا توند بووە. لە كاتی هێمنیشدا هێمن.، بەڵام لە هەموو حاڵەتەكاندا پێوانەی لێبوردەیی یەك لە پێوانە گرنگەكانی كارو سیاسەتەكانی بووە.
بۆیە، سەرۆك بارزانی نهێنییە گەورەكەی پشت هەموو ئەو سەركەوتنە مەزنانە بووە كە كورد لە ماوەی ساڵانی رابردوودا وەدەستی هێناون. هەروەها نهێنییە گەورەكەی پشت پاراستنی ئەو دەستكەوتانە بووە. نهێنییە گەورەكەی پشت بەرەو پێشەوە چوون و گەشەكردنی ئەو دەستكەوتانە بووە. لەو دیدەوە، سەرۆكایەتی بارزانی بۆ كورد هەمیشە نەك تەنیا مەرجەع و داڵدەو پێگەی ئەمان و دڵنەوایی و سەقامگیری بووە، بەڵكو زەرورەتێكی زۆر پێویست و چارەنووسسازیش بووە بۆ ئێستاو بۆ دواڕۆژی كوردو كوردستان.