بەری سیهــ ساڵا خەلکێ باشوورێ کوردستانێ مەزنترین و چارەنڤیسسازترین بریارا سیاسی و جڤاکی دەرکر ، بریارا مان و نەمانێ ، درۆشمێ بزاڤا رزگاریخوازیا کوردستانی ( کوردستان یان نەمان ) دناڤ دل و دەرۆنێ کوردستانیێن تێهنییێن ئازادیێ و سەربەستیێ دەرئینا و ئێخستە د وارێ بجهئینانێ و لسەر هەمی باژار و باژارک و گوندێن باشوورێ کوردستانێ هاتە بژاندن و خەلکی ب پیرۆزی پێشوازی لێکر ، هەر وەکی ئەڤ بریارە ل کۆنگرێ نەتەوی یان ل پەرلەمانەکێ نشتیمانی دەرچووی .

ئەو ژی بریارە بەرپابوونا سەرهلدانا گەلێ کورد بوو لرۆژا (5) ێ ئادارا سالا (1991 ) ێ ،
ئەو سەرهەلدانا ژ ئەنجامێ گەهشتنا زوڵم و زۆرداریا رژێما دکتاتۆری و ستەمکاریا عیراقێ هەمی سنوور دەرباز کری بەرامبەر گەلێ کورد .
خەلکێ کوردستانێ بڤێ سەرهەلدانا پیرۆز بۆ رژێمێن ستەمکار و هەمی جیهانێ دیار کر و ئیرادە و ئێکرێزیا خەلکێ کوردستانێ ل هەمی جۆرێن چەکێن پێشکەفتی و هەولێن قڕکرنێ و جینۆسایدکرنێ و کیمیا بارانکرنێ و وێرانکرن و سۆتنێ بهێزترە .

سەرهەلدان ئەو پێلا ئازدیێ و ڤیانا وەڵاتی و نەتەوەی و رەدکرنا بندەستیێ بوو ژلایێ خەلکێ باشوورێ کوردستانێ مینا برۆسکێ د چەند رۆژەکان دا هەمی باژارێن کوردستانێ رزگار کری ب کەرکووکا دلێ کوردستانێ ژی ڤە .

براستی سەرکەفتنا سەرهەلدانێ موعجیزەکا خودایی یا مەزن بوو و قەوارێ هەرێما کوردستانێ و دەستکەفتێن هەیێ بەرهەمێ وێ سەرهەلدانێ یە ،
پێتڤی یە رژێمێن ستەمکار و شۆفینی و خۆ پەرستێن عیراقێ بۆ هەتا هەتا پەند و عیبرەتا ل هێزا ئێکگرتنا خەلکێ کوردستانێ وەربگرن .

فەرە دەسهەڵاتدار و پارت و ئالیێن سیاسی و رێکخراوێن جڤاکێ سڤیل و سازیێن راگەهاندنێ یێن کوردستانی پلانا ڤەگەراندنێ بۆ گیانێ ئێکرێزیا سەرهەلدانێ بکەنە پێشەنگترین پرۆژە و ب هەستەکا نەتەوایەتی و نشتیمانی و هەستکرن ب بەرپرسیاریێ کر لسەر بجهئینانێ بکەن ، چونکی تاکە رێکا خۆڕاگری و زاڵبوونا هەرێما کوردستانێ لسەر پیلانێن شۆفینیا و سەپاندنا قەیرانێن دەستکرد و پاراستن و بهێزکرنا قەوارێ هەرێما کرودستانێ ، ئێکرێزیە و ئێکرێزی ،
ئێکرێزیەک مینا ئێکرێزیا سەرهەلدانێ ب زۆترین دەم و کێمترین زیان سەنگەر و پیلانێن داگیرکارا ب هەڵوەشینیت و مەزنترین دەسکەفت بدەست بینیت و پرسا نەتەوی و نشتیمانیا کوردستانێ دەربازی قۆناغەکا پێشکەفتی بکەت و سەزیێن رێڤەبرنێ و دەولەتداریێ بەرهەم بینیت مینا پەرلەمان و حکومەتێ و سازیێن دیتر .

باشترین رێزگرتن لڤێ هەلکەفتا پیرۆز و بەرهەمدار کۆمبوون و رێکەفتنا ئالیێن سیاسی یێن کوردستانی یە لسەر پرۆژە و پلانەکا نشتیمانیا رێکخستی یا مینا پلان و پرۆژێ ئامادەکاریێن سەرئێخستنا سەرهەلدانا ساڵا 1991 بۆ هەڵوەشاندنا پیلان و بەرنامێن دوژمن و نەیار و داگیرکارا دژی قەوارێ هەرێما کوردستانێ و لاوازکرنا پێگەهێ حکومەتا هەرێمێ ، ئەڤەیە هیڤی و داخازی و ئارمانجێن خەلکێ کوردستانێ و پێتڤیا ڤێ قۆناغێ بۆ گەشەکرنا قۆناغا داهاتی و بەختەوەریا جڤاکی .