بۆ مێژوویی دوێنی خەباتمان ،سەدەیەكە، دوایبە زۆرلكاندنمان بە عێراق، گاڵتە بە چارەنووسمان دەكرێت، سەدەیەكە، بەدەیان تەن بۆمبی قەدەغەكرا و غازی كیمیایی بەسەرمان دەبارێن و سەدەیەكە ، بە زیندوو زیندە بەچاڵمان دەكەن، سەدەیەكە ئاوارەی وڵاتان و چیا و دۆل و دەشتمان دەكەن و سەدەیەكە هەوڵی برسیكردن و شكاندنی شكۆ و ئیرادەمان دەدەن ،ئایا بابەتەكە رٍادەستكردنی نەوت ، ماست و گوێز وهەنار بووە، یان شكاندنی شكۆ و ئیرادە و كەرٍامەت و سرٍینەوەمان هیچی ترلە خۆی هەڵناگرێت .
بۆ مێژوویی ئەمڕۆشمان بە هەمان شێوە ،ئەگەر چی گەلی كورد دوای پرۆسەی ئازادی عێراق ، رۆڵی سەرٍەكی و كاریگەری بۆ بونیاتنانی دەوڵەتی نوێی بینی كە تێیدا ، هاوبەش ، سازان بێت بە سوننە و شیعیە وپێكهاتەكانی تر ، بەڵام بەخێرایی بنەماكانی هاوبەش و سازان ودیموكراسی و چارەسەركردنی كێشەكان پاشگوێ‌ خران . ماوەی 15 ساڵە گشت كێشەكان بە هەڵپەسێردراویی لە نێوان هەولێر وبەغدا ماونەتەوە ، سەرٍەرایی ئەوەی هەرێمی كوردستان بەردەوام دەستپێشخەر بووە بۆ چارەسەركردنی كێشەكان لە رێگەی دەستوورەوە .
هەنگاوی حكومەتە یەك لەدوای یەكەكان نەك هەر بە ئاراستەیەكی باش نەبوونە بەڵكو ، ساڵ بە ساڵ پێی ناوەتە ئارٍاستەیەكی مەترسیدار ،چونكە خۆی لە سیاسەتی پەراوێزخستن ، هێرشی سەربازی و برٍینی بەشە مووچەو بودجە و گەمارۆدان چرٍتر كردۆتەوە .ئەگەر چی ئەو هەنگاوە تاكرٍەوانە و زۆرینانەی كە هەندێك لایەنی سوننە و شیعەی پۆپۆلیستی لە دژی گەلی كورد بەرانبەر بە برٍینی بەشە مووچە وبودجەی كوردستان هاویشتیان ئاماژەیەكی مەترسیدارە بۆ ئایندەی عێراق بە ئاقاریی ناوەندگرایی و دەسەڵاتی میلیشایی.
دەبێ‌ هەمیشە ئاسایشی نەتەوەیمان پارێزراو بێت ، دۆسییەی نەوت بە یەكێك لە گرنگترین ئەو چەك و ئامرازە پر نرخانەی رۆژهەڵاتی ناوەرٍاست و هەموو دونیایە، كە ئاستەمە هیچ وڵاتێك بە بێ‌ نەوت ئابووری وڵاتەكە بەرەو پێشەوە ببات و یانیش پاشگوێ‌ بخات .چونكە ئاشكرایە، خاكی كوردستان بە هۆی بوونی نەوت و سەرچاوە كانزاییەكان و تموحی زڵهێزانەوە دابەشكراو و تا ئێستا شەرٍ ومڵمڵانییەكان دوای سەدەیەك كۆتاییان پێنەهاتووە .
رٍاستە، سیاسەت ودیپلۆماسی و وەرزش و هونەر رۆڵی گرنگیان لە ناساندنی گەلان بە جیهان هەیە ، بەڵام ئەمرۆ هەرێمی كوردستان بە هۆی بوونی نەوتەوە چووەتەسەر نەخشەی جیهانی وزە و لەو بازاڕەدا رۆڵی كاریگەری هەیە و دەتوانێ كێشە بۆ ئۆپیك دروست بكا. ئەوەش بەغدا ناچار دەكات مەرجەكانی هەرێم قبوڵ بكا و بودجەی بۆ بنێرێ؛ بۆئەوەی پابەندی مەرجەكانی ئۆپیك پڵەس بێ.
بەدرێژای مێژوو خەباتی گەلی كورد ؛ رژێمی بەعسی گشت هەوڵەكانی خستەگەر ئەوەی گەلی كورد دەستی نەگات بەنەوت؛ تەنانەت لە رێككەوتننامەی 11ی ئاداری 1970 ئامادەیە ئەو بەشەی كەركوك كەنەوتی تێدا نەدۆزرابووە بدات بەگەلی كورد؛ بەڵام بەشەكەیتری نا! بۆچی؛ لەبەر بایەخ و گرنگی ئەم كاڵایە؛ بۆیە ناكرێ هەروا بەسانایی و لەبەر قسەی چەند پەرلەمانتارێكی خۆفرۆش و بەكرێگیراو ؛ ئەم دۆسییە گرنگە و سەرمایە پر بەهایە بدرێتەوە دەست بەغدا و گەلی كورد جارێكی تر گۆشەگیر بكرێ و هەركات ویستیان وەك بەرەبەیانی رۆژی پێنجشەممە12/11/2020 ؛ یاسای قەرز بەزۆرینە و بەدەر لەخواستی كورد پەسەند بكەن؛ ئەوكات بۆ بەشە بودجەكەشت بەهەمانشێوە گەلەكۆمەكیت لێدەكەن و بەئارەزووی خۆیان دەتچەوسێننەوە؛ چونكە دیموكراسی لای بەرپرسانی عێراق تەنیا لەهەڵبژاردنەوە لێی دەڕوانن؛ نەك وەك كەلتور؛ چونكە ئەگەر دیكتاتۆری بە تامی دیموكراسی حوكمی زۆرینەبێ؛ ئەوە رێزگرتنیشە لەمافی كەمینە؛ بەڵام لەیاسازی قەرزدا؛ ئەم پرەنسیپە و تەنانەت پرەنسیپی فیدراڵیش پێشێلكرا؛ كەئەمە زەنگێكی مەترسیدارە و پێویستە زۆر بە هۆشیارییەوە مامەڵەی لەگەڵدا بكەین.
بۆیە، دەبێ‌ هەموو لایەیەك ئەو رٍاستییە بزانن كە ، ئەوەی عێراق دەینرێ نە خێرمان پێدەكات و نەهیچ شتێكی تر بەڵكو مافێكی بێ چەندوچۆنی فەرمانبەرانی هەرێمە جگەلەوەی مافی هەرێمی كوردستان لە شایستە داراییەكان سێ‌ ئەوەندەی ئێستایە بەڵام بەغدا تا ئێستا تەنها 320 میلیارد دینار رەوانە دەكات نەك مووچەی زیاتر لە ملیۆنێك و 200 هەزار فەرمانبەر؛ بۆیە ئەگەر نەك نەوت و داهاتی خاڵە سنورییەكان؛ بەڵكو ماستی هەولێر و تەماتەی شارەزوور و گوێزی هەورامانیش رادەستی عێراق بكەی؛ ئەوە زەحمەتە جارێكی تر مانگانە ملیارێك دۆلار لەعێراقەوە بێ بۆ هەرێم؛ یان موچەی تەواوی فەرمانبەرانی هەرێم بدا؛ چونكە عێراق خۆشی لەقەیرانی سەختی دارایی وئابووری و كورتهێنانی زۆرە و قەرزەكانیشی گەیشتووەتە 170 ملیار دۆلار ، ئەمەش زەنگێكی مەترسیدارە بۆ هەرٍەسهێنانی و متمانە پێنەكردنی لەلایەن وڵاتانی ناوچەكە و جیهانەوە