چ تشت نینن و نەماینە کو بسەلمینیت ئێراق وەک سێنترال و مەرکەزەکێ دیموکراتیك و ئابووری یێ ب هێز بیت وەکی دەولەتێن دیموکرات و فیدرال و کونفدرالیێن جیهانێ هەتا هەرێما کوردستانێ پارێزگەهێن خۆ ژ بۆ ئێراقێ بکەتە قوربان، ئەڤا د نها دا حکومەتا ئێراقێ بەرامبەر کوردان دکەت بەشەکە ژ ململانێییا ئایدۆلوژییا مەزهەب و پارتێن ئێراقێ، ئەڤجا پێدڤی ناکەت کورد خۆ تەسلیم بکەت و پارچە پارچە بکەت ژ بۆ بەرژەوەندیێن دەسەلاتا ئێراقێ، لامەرکەزییەت د ئێراقێ دا ئەو نینە کو نها ئەو خو پێ دیاردکەن کو دیموکراتیەت و لیبرالیێ پەیرەودکەت، یا پێدڤی یە ل سەر مە ب شێوەیەکێ نەتەوی و نشتیمانپەروەری بەرێخو بدەینە ڤی دۆخی.

بلا ئەم خو نە خاپینین راستە دربێن ناڤخۆیی دناڤ گوتارێن سیاسییێن کورد دا هەنە ژ ئەگەرێ نەبوونا مووچا و شایستێن دارایی،لێ کوردبوون و نەپاکی پێگڤە ناگونجن، چونکی کوردبوون رێکێ نادەتە نەپاکان د مەرەمێن خودا ب سەرکەڤن، هندەک پەرلەمانتاران ل بەغدا وەسا هزرکرییە کو شیاینە بودجێ هەرێمێ ژ بەغدا رابگرن و ڤێ یەکێ ژی ژ بو خو بدەست کەفت دزانن و وەسا دایە دیارکرن کو ئاریشە یێن بو حکومەتا هەرێما کوردستانێ دروستکرین لێ د راستی دا ئەو گەلەک د بێ هێز و لاوازن و هەوڵێن وان داین ب دژی کوردان بسەرنەکەفتینە و ب سەرناکەڤن، ئەڤ نە پاکێن ل بەغدا ب دژی کوردان کاردکەن رێک ژ بۆ ناحەز و دژمنێن کوردان خوشکرییە، ئەڤە رێخوشکرنە بوویە ئەگەر کو دەولەتێن جیران و داگیرکەر بۆ خۆ بدەلیڤە بزانن دەستکاریێ د ژێکڤەبوون و جوداکرنا پارێزگەهێن کوردستانێ دا بکەن، لێ ئەڤە ژی خەونەکە ژ بۆ وان ناحەزێن کوردستانێ یێن داخازا ژێکڤەکرنا کورد و کوردستانێ دکەن، هەتا ئەم بشێین ڤان دەستکاریێن دەولەتێن جیران و داگیرکەر ل سەر مە پێدڤی یە ب شێوەکێ ئێکگرتی و نەتەوەی خۆ ژ ڤان دەستکاریان بینەدەر.

پێدڤی یە ئەم ڤێ یەکێ باش بزانین دیرۆکا ئێراقێ ژ ناسیونالیزما سوننەیا بەعسی بوویە ئێراقا ناسونالیزما شیعە مەزهەبی، ئانکۆ پتر دیار بکەین کو چ گوهەرینەک د ئێراقێ دا درست نەبوویە ژ ئالیێ فکری و ب چ رەنگەکێ نەشییایە دیرۆکا نوی یا سیاسی و حوکمرانیا خۆ ب هێزا ئابووری و فیدرالیەتا سیاسی یا هەرێمی دروست بکەت، ئێدی چەوا دێ شێن ب فکرا ئابووری فیدرالیەتا پارێزگەهان جێ بەجێ کەت.
هەر ژ سەردەمێن مەلک فەیسەڵ و مەلک غازی پاشی دەستهەڵاتا عەبدولسەلام عارف و عەبدولرەحمان عارف و حوکمرانیا دکتاتوریەتا سەددام حوسێن و هەتا د دەمێ کەفتنا بەغدایێ دا ژ دەستهەڵاتا دکتاتورییا سەددام حوسێن ل سالا 2003 مە هوسا هزر دکر ئەڤ تێزە دێ گوهەرین ب سەردا هێن ل ئێراقێ، لێ نها ژی هەمان فکر و هەمان کەلتورێ سیاسی دهێتە ب کارئینان.