فارك بزوتنەوەیەكی چەپ بوو لە ساڵی 1964 جوتیاران دژی خاوەن زەویەكان لە وڵاتی كۆڵۆمبیا دایان مەزراند. ئەم رێكخراوە 52ساڵ شۆڕشیان كرد دژی حكومەتی كۆڵۆمبیا، بونە هێزێكی گەورەی زیاتر لە 20هەزار چەكداری، ساڵی 2016 لە راپرسیەكدا هاووڵاتیانی كۆڵۆمبیا بە جیاوازی نزیكەی 53 هەزار دەنگ پرۆسەی ئاشتیان لەگەڵ فارك رەتكردەوە.
ئەوەی گرنگە سەرۆكی كۆڵۆمبیا سوربونی خۆی لە بەردەوامیدان بە پرۆسەی ئاشتی لەگەڵ فارك دوپاتكردەوە، لە ئەنجام گەیشتنە ئەوەی بزوتنەوەی فارك دەستبەرداری چەك بێت، وەك پارتێكی سیاسی درێژە بە خەبات بدات.
ئەوەی مەبەستمە لێكچونی خەباتی پەكەكە و فاركە دژی سیاسەتی وڵاتەكەیان، هەردووكیان چەكیان كردە شان روبەڕوی حكومەت بونەوە. هەردووكیان چەندین جار دانوستانیان كردوە لەگەڵ ئەو حكومەی لە دژیدا چەكیان هەڵگرتوە، گەیشتونەتە رێككەوتن و راگەیاندنی ئاگربەست بۆ ماوەیەك، دواتر ئاڵۆزی دەستی پێكردۆتەوە.
شۆڕشگێڕانی فارك بە پێداگری سەرۆكی كۆڵۆمبیا لە رێككەوتنی ئاشتی، بەچاودێری نەتەوە یەكگرتوەكان لە ئەنجامدا پرۆسەی ئاشتیان لەگەڵ حكومەت واژوو كرد بە مەرجی چەك دانان لە بەرامبەردا وەك بزتنەوەیەكی سیاسی لە وڵات درێژە بەخەبات دەدەن.
دەمەوێت لە روانگەی خۆم و چاودێرانی سیاسی ئەوە بخەمە روو بۆچی ئەوەندە بایەخدرا بە رێككەوتنی ئاشتی لەگەڵ فارك؟ بەڵام پەكەكە بۆ دانوستان لای لێ‌ نەكراوەتەوە، دەتوانین بەكورتی باس لەم جیاوازیە بكەین.
فارك بزوتنەوەیەكی دژە حكومەت بوون لە چوارچێوەی سنوری دەوڵەت، ئەمەش حكومەتی هەراسانكرد. ناچار بوو پەنا بۆ دانوستان ببات، چونكە بۆیان رونبوو هەردەوڵەتێك بزوتنەوەی چەكداری لە ناوخۆ دژ بوەستێت، دەسەڵات هەرەس دێنێت و بەرەو پوكانەوە دەچێت.
كەچی پەكەكە لە دەرەوەی سنوری ئەو وڵاتەیە كە دژی دەجەنگێت، ئەمە كاریگەری ئەوتۆ دروست ناكات لە فشار خستنە سەر دەوڵەت تاكو پەلە بكات لەوەی بگاتە چارەسەری ئاشتی، ئەگەر لەناوخۆ چەك بەكار نەهێندرێت ئاستەنگ نابێت لەبەرەو پێشچوون، وەك ئەوەی ئێستا دەبینین توركیا كاریگەری پەكەكەی لەسەر نیە هەنگاوەكانی بەرەو پێشن.
لەلایەكی ترەوە فارك و حكومەتی كۆڵۆمبیا هیچ پەیمانێكی شاراوەی بەرژەوەندیان نەبوو بەیەكەوە، چونكە شۆڕشی چەكداری لە ناخۆی وڵات بوو، كەچی حكومەتی توركیا یارمەتی دەری پەكەكەیە تاكو بمێنێتەوە لە دەروەی سنوری دەوڵەت، لەبەرامبەردا پەكەكە هاوكارە بۆ پەلهاوێژی توركیا بۆ وڵاتانی دراوسێ‌. بەتایبەت دەبێتە ئاسانكاری بۆ دەستخستنە ناوخۆی هەرێمی كوردستان و بۆتە بەهانە بۆ ئەم وڵاتە.
ئەگەر پەكەكە لەخەمی بە دەستهێنانی مافی كوردە لەباكوری كوردستان، دەبێت خەباتی چەكداری بگوازێتەوە لە باشوری كوردستان بۆ ناوخۆی وڵاتی توركیا، لە پلان خۆیان دەرباز بكەن ئیتر رێگە نەدەن توركیا هەژموونی زیاد بكات بەسەر باشوری كوردستان و لەوە زیاتر خەڵك نەبێتە قوربانی ئەم شانۆیە سیاسیە.
گەڕانەوەی پەكەكە بۆ وڵاتی توركیا و بەردەوامیدان بە شۆڕشی چەكداری وادەكات بە كەمتر لەساڵێك توركیا دانوستانی ئاشتی لەگەڵ پەكەكە واژوو بكات و بە زۆر لە مەرجەكانی قایل بێت.
ئەمەش دەبێتە بەدەست هێنانی مافی گەلی كورد لەباكوری كوردستان. چونكە هەموومان دەزانین مەیدانی شۆڕشی پارتی كرێكارن باشور نیە، مانەوەیان لێرەدا لە بەرژەوەندی توركیا دەشكێتەوە، لێرەوە دروشمی بە دەستهێنانی ماف بۆ كوردانی باكور خەونێكی بەتاڵە.
پێویستە پەكەكە لە باكوری كوردستان درێژە بەخەبات بدات، ئەمەش وادەكات حكومەتی توركیا رێككەوتن بكات، بە سەرپەرشتی نەتەوە یەكگرتوەكان، دەستهاتی زۆر بۆ كورد لەباكور لەسەر دەستی پارتی كرێكارن بەدەست دێت. دواتر حكومەت ناچار رازی دەبێت پەكەكە وەك حزبێكی سیاسی لە توركیا درێژە بەخەبات بدات، ئەمەش كلیلی بەدەستخستنی مافە.