سەرەدانێن سەرۆکێ ھەرێمێ د دەھـ خالان دا

سەرەدانێن سەرۆکێ ھەرێمێ د دەھـ خالان دا
رێزدار نێچیرڤان بارزانی د ئێکەم دەرکەفتنا خودا وەکو سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ د ماوێ دوو رَۆژاندا دوو سەردەنانێن گرنگ ستراتیجی ئەنجامدان. یەکەم سەردەدان بۆ بەغدایێ و دووەم سەرەدان بۆ ئیستەمبولێ، کو بدیدا مە ئەڤ سەرەدانە دێ کوردستانێ بەرەڤ قوناغەکا دن یا پەیوەندیێن دبلوماسی بەن نەمازە دئەڤێ قوناغا گرنگدا کو ھەرێما کوردستانێ گەلەک پێتڤی ب ڤان جورە سەردانان ھەیە ھەم بۆ بەغدا و ھەم بۆ تورکیا. ئەوژێ ژ بەر ئەڤان خالێن ژێری:-
١- خویایە کو ھەرێما کوردستانێ یا د چارچوڤێ عێراقا فیدرالدا. بڤێ چەندێ ھەردوو ئالیان بەغدا و ھەولێرێ پێتڤی ب یەک دوو ھەیە. نێچیرڤان بارزانی ژی وەکو سەرۆکێ نوی ھەلبژارتیێ ھەرێمێ ژ بەغدایێ دەستپێکر ب ژیرانە ئێکەم سەرەدان بۆ بەغدایێ ئەنجامدا و دگەل ھەرسێ سەروکایەتیێن عێراقێ جفیا.
٢- سەردەنا وی بۆ بەغدایێ دێ ھەمی گریێن ئالوز دناڤبەرا بەغدایێ و ھەولێرێ ڤەکەت کو کێشەیێن ھەیێ برێکا دیالوگێ بھێنە چارەسەرکرن.
٣- خودێ سەرۆکێ ھەرێمێ ب نەراستەوخو پەیامەک دسەردانا خودا دا ھەرسێ سەرۆکایەتیێن مەزنیێن عێراقێ کو کورد ھەڤپشکێ سەرەکییە دچارچوڤێ عێراقا فیدرالدا. د ھەمی سەروەت و سامان و سیاسەتا وێدا لسەر ئاستێ ناڤخویی و دەرەکی.
٤- چونا وی بۆ بەغدایێ پەیامەکا دیا ئاشتبون و نەھێلانا ئەوێ گرژییا سیاسیە ئەوا دناڤبەرا ھەرێم و بەغدایێدا د ھەمیا سالێن بوریدا پەیدابووی.
٥- دیسان سەردەانا وی بۆ ھەرسێ سەرۆکاتیا دێ بەرھەمەکێ باش ھەبیت بۆ ھەرێما کوردستانێ نەمازە ھەرێما کوردستانێ یا د سەروبەندێ پێکئینا حکومەتا نویدا. چونکە لێک نزیکبوونا ھەرێم و بەغدایێ دبەرژەوەندیا ھەردوو ئالیاندایە. ب تایبەت دوارێ ئەمنی و سیاسی و ئابوری و بازرگانی دا.
٦- دیسان سەردانکرنا وی بۆ تورکیا ژی دبەرژەوەندیا ھەمی ئالیاندایە، چونکە ھەولێر و بەغدا و ئەنقەرە دگەل تەھرانێ ژی ئەڤرۆ ناڤەندیێن گرنگێن مژارا سیاسی و ئابوری و بازرگانی نە د رۆژھەلاتا ناڤین دا. ئانکو ناڤەندێن گرنگ و بھێزن بۆ پاراستن و راگرتنا ھەڤسەنگیا سیاسی ئابوری و بازرگانی و ئەمنی و ئاسایشا دەڤەرا ڕۆژھەلاتا ناڤین بگشتی.
٧- دیسان چوونا نێچیرڤان بارزانی بۆ تورکیا وەکو سەرۆکێ ھەرێمێ و کومبونا وی دگەل سەرۆک کومارێ تورکیا دێ کارتەکا گەرەنتیا مانەڤە و خورتبوونا پەیوەندیێن دبلوماسی و ئابوری و بازرگانی ژ تورکیا وەرگریت دگەل ھەرێمێ بۆ قوناغێن بھێت.
٨- خورتبوونا پەیوەندیێن ھەرێمێ دگەل تورکیا ئاماژەیەکا دیارن بۆ پاراستنا پەیوەندیێن ئابوری و سیاسی و بازرگانی و کەلتوری و فەرھەنگی و رەوشەنبیری ھەم وەکو ھەڤسی(جیران)، ھەمژی وەکو بەرژەوەند و ئەتەکێتێن دیموکراسی و سیاسی و دەستھەلاتداری.
٩- تورکیا بخوژی ناخازیت کو پەیوەندیێن وێ دگەل وەلاتێن دەڤەرێ و ھەرێمێ نەمینن یان ئالوز و لاوازببن. ژبەرکو تورکیا دڤێت وەکو کاراکتەرەکێ سەرەکی لسەر دەپێ شانویا سیاسیا دەڤەرێدا خو دیاربکەت و بەرژەوەندیێن خو بپارێزیت د ھەمی سێکتەرێن ئابوری و بارزگانی و ئەولەھیێ دا. نەمازە دگەل ھەرێمێ چونکە ئەڤرۆکە ھەرێما کوردستانێ پێگەھەکێ خورت بۆ تورکیا ھەیە د ئەوان سێکەتەرێن مەباس لێکری.
١٠- دیسان چارەکرنا پرسا کوردان ل رۆژھەلاتا ناڤین ب تایبەت ل تورکیا پێتڤی ب ھەڤکاریا ھەولێرێ ھەیە وەکو نوینەر و ناڤەندا ھێزو بریارا سەربەخۆ بۆ ھەمی کوردان. نەمازە ھەلویستێ لێڤەگەرێ کوردان سەرۆک بارزانی و سەرۆکێ نوی ھەلبژارتیێ ھەرێمێ رێزدار نێچیرڤان بارزانی کو ب ئەندازیاری و لێزانی و دبلوماسیەتا خو دێ شێت رۆلەکێ کاریگەر بینیت د چارەکرن و ڤەکرنا دەرگەھێن گرتی دا.
ل دوماھیێ دکارین بێژین کو خورتبوون و بەردەوامبوونا پەیوەندیێن ھەرێمێ دگەل وەلاتێن ھەڤسی و ناوچەیی گەلەک د پێتڤی و گرنگن. چونکە دێ ئاسویێن گەشتر و باشتر بۆ ھەرێما کوردستانێ و پاراستنا پێگەھێ وێ ژدایکبن بتایبەت دقوناغێن بھێدا. ژبەرکو ڕۆژھەلاتا ناڤین یا دسەروبەندێ ھند گورانکاریێن جیوپولەتیکیدا دەربازدبیت. دئەڤان گورانکاریاندا ئەز باوەرم کورد دێ سومەندێن ئێکێ بن. نەمازە ئەگەر کورد ب یەک دەنگی و یەک رێزی و ب ژیرانە سەرەدەریێ دگەل ئەڤان ئالوزی و گورانکارییان بکەن.

Top