دەمێ چ حیسابەک بو نەتەوەێ کورد نەھاتە کرن و بێ حەز و خواستەکا وان دیف بریارەکا نە لوژیکی و دژی ھەمی بھایێن مروڤاتیێ کوردستان کو وی دەمی ب ویلایەتا موسل دھاتە نیاسین ل سالا ١٩٢٥ کرە پشکەک ژ عیراقا عەرەبی و کەتوارەک ل سەر خەلکێ کوردستانێ سەپاند کو بەروڤاژی ھەمی بھایەکێ بو و دژی وان سوز و پێشنیاران ژی بو کو ل کونگرێ ئاشتیبونێ ل پاریس ل سالا ١٩١٩ ھاتبونە دان و تایبەت چاردە بەندێن وورد ولسنێ کو دووپاتی ل سەر وەرگرتنا مافێن ھەمی گەلێن بن دەستێن عوسمانی یا دکر , کورد ل بازنەیا بن دەستی و داگیرکاریێ ما و عیراق ژی ل گێژەلوکا سیاسی و کودەتا و پاشڤەمان و ستەم و دکتاتوری و تائیفیەتی و تولڤەکرنێ دا ما . دنھاد ئەڤە پرسە ل روژەڤێ دا دئێنە کرن, ئەرێ رەوشا دەڤەرێن کوردستانیێن دەرڤەی ئیدارا ھەرێمێ دێ بەرەف کی ئاراستەی ڤە چیت ل دەمێ سوتنێ دا ؟ گوھرینا ھێزان و بجە کرنا یاسایێ ب ڤی ئاوایی یە وەک دھاتە گوتن ؟ کی مفادارە ل ڤێ رەوشێ ؟ داویێ چارەسەر ل کیڤە دئێت ؟
ھەر ھەمی دوژمنێن کورد ل ئێک تشت ھەڤرا بون ئەو ژی نەھێلانا کوردان بو ل دەڤەرێن کوردیێن رەسەن ل عیراقا نوی دا ب یا پشتی سەدامێ دکتاتور ژی ڤە. دنھا دا جارەک دیتر رەوشا ڤان دەڤەران زور ب خرابی تێکدچیت و ئەو داعشا ب زورترین مەزاختنێن سەربازی و دارایی و مروڤی ھاتیە ناڤبرن ل سەر ئەردی نھا مفای ل رەوشا ئالوزا دەڤەرێ وەردگریت و دووبارە رێزێن خوە رێک دئێخیت . ھەر ژ سالا ٢٠١٤ دەمێ ھێزێن پێشمەرگەی ل دەڤەرێن کوردستانی ھاتنە جە کرن رەوشا ئەمنی و ئابوری و سیاسی بەرەف باشتر چو و پێکڤەژیان دووبارە د ناڤبەرا پێکھاتان زڤریە ڤە و رێژا توندوتیژیێ و کریارێن تیروری زور کێم بو ھەمی ئالیەک ل سەر ڤێ رەوشێ ھایدار بو و دان پێدان دکر. ل شازدێ ئوکتوبەرێ ب ھیجەتا بجە ئینانا یاسایێ و دەسەلاتا مەرکەزی و پاراستنا دەستوری بەغدا ل گەل کەڤنە بەعسی و پشکەک ل مفادارێن سەفقێن سیاسی و وەلاتێن دەردور , ھێزێن حەشدا شەعبی ب ھزرەک تائیفی و وەلایەک دەرڤەیی ب سەر خەلکێ دوزخورماتو و کەرکوک و خانەقین و شنگالێ دا ھاتن و ئەنجامدا دووبارە جینوساید ب سەرێ گەلێ کورد ئینان و ھەمان سیاسەتا بەعسی ب خرابتر ژی زڤریەڤە دەڤەرێ !
ئەوێن مفادار ل ڤێ رەوشێ کینە؟
پشتی تێکچونا رەوشا دەڤەرێ و سەپاندنا ھێزێ و حوکمێ حەشدا شەعبی و بلندکرنا ئالایێن وەلاتێن بیانی و مەزھەبی و بنپێکرنا مافێ مروڤێ و نەمانا یاسایێ , نھا گروپەک ژ حەشدا شەعبی و پارێزگار و گروپێ شازدێ ئوکتوبەرێ و عەرەبێن بەدەوی و کەڤنە بەعسی و کەرب ژ دل و ئەوێن ل سەر دژاتیا کوردان مەزن بوی مفادارن و ب ھەمی شێوازەکێ و ھندی دئێت رەوش بەرەف خرابترە و خەلکێ سڤیل تێدا خوسارەتمەندێ ئێکێ یە و ئەوێن ئەڤ رەوشە ژی خولقاندی بو بەرژەوەندیا خوە بێ ھیچ بەرپرسیایەتیەک و ھزرکرن ل بەرژەوەندیا گشتی و ترس ل نەفرەتێن دیروکێ مفا ژ موقەدەراتێن کەرکوکێ وەردگرن و تنێ دوکەل بو خەلکێ وێ دمینیت .
ئەرێ چارەسە ژ کیڤە دئێت ؟
پشتی سەروک وەزیرێن نویێ عیراقێ ھاتی و ئەو تێگەھشتنا بو رەوشێ ھەیی و ئەگەر ژ دیروکا خوە بەری یا کوردان بگەھیت و ئالیێن شوڤینی لێبگەرێن دێ دەستێ چارەسەریێ درێژکەت , ئەو خواستە ژی ل سەرکراتیا کوردستانی ژی ھەیە و چەندین جاران ئەڤ چەندە ھاتیە دووپات کرن و سەروک وەزیرێن عیراقێ ب کەسێ قوناغێ ددنە نیاسین و ھەولا چارەسەریێ ددەن . مەکتەب سیاسیێن پارتی و ئێکەتیفەرە بدلەک مەزن و نەفەسەک کوردایەتی ڤە کار بکەن و دەستپێکێ رەوشا سەربازی لادەن و ب یاسایێ وان ھەمی دربێن ب کوردان کەفتی چارە بکەن.ئەڤ چەندە ژی ب دانوستاندن و دەست بەردان ل ھندەک داخازی و پلە و پوستان بو ئێک دی بەرھەم دئێت و ب دیتنا من ھەلبژاردنا سەروکێ ھەرێمی و پێکئینانا کابینا نویدێ ھاریکار بیت بو گەھشتن ب رێککفتنەکا بنگەھین کو د بەرژەوەندیا کوردستانیان و ھەمی کەرکوکیان دا بیت . خالا کو ھەتا نھا ل چارەسەرکرنا رەوشا دەڤەرێن کوردستانی نەھاتیە بەحس کرن ئەوە کو رولێ ئالیێ سیێ ل ڤێ پرسیێ دا تایبەتی نەتەوێن ئێکگرتی بو چارەسەریا بنگەھین . پشتی ھنارتنا نامەیەکێ ژ ئالێ سەروک وەزیران نێچیرڤان بارزانیبو جڤاتا ئێمناھیێ و شروڤەکرنا ڤێ کێشێ و بەحس کرن ژ جێ بەجێ کرنا ماددێ (١٤٠) دەستوری و داخازکرنا رولێ وان ل چارەسەرکرنا ڤێ پرسێ و بەرسڤدانا وێ نامەیێ پێشھاتەک گرنگە و ئەگەر ھەمی ئالیەکێ بڤێت زێدتر ئاریشە ل دەڤەرێن کوردستانی دروست نەبن فەرە ماددێ (١٤٠) بێتە جێ بەجێ کرن و پارتی و ئێکەتی بگەھنە رێککەفتنەکێ و عیراق ژی ل مەترسیا رەوشێ بگەھیت .