​کەرکوک ئەو باژێری کو رەھەندەکی کوردایەتی ھەیی ب ھەمی سەردەم و قوناغێن دیرۆکی ڤە ناسناما خوە یا کوردایەتی ژ دەستنەدایە. ئانکو بەرەڤانی ژ کوردایەتیا خو کریە، ب واتایەکا دی بێژین کەرکوک سرۆشتێ وێ دخازیت دباوەشا کوردستانێدا ھەست ب ھەبوونا خو بکەت. لێ ژبەر پێگەھێ وێ یێ گرنگی ئابوری و سیاسی ب درێژاھیا دیرۆکێ ئەڤ باژێرێ ھەنێ کەتییە بن پێلێن داگیرکەرانڤە، مینا ھەمی باژێرکێن دیترێن کوردستانێ. ب تایبەت ژلایێ دەستھەلاتدار و حکومەتێن ئێک لدویڤ ئێکێن عێراقێ کو وان بزاڤێن بەردەوامکرینە ناسناما کوردستانی بوونا کەرکوکێ نەھێلین، چ ب رێکا دەرکرنا کوردان بیت ب ئاوایەکێ راستەخۆ، یانژی ب عەرەبکرن و خوجھکرنا عەرەبا بیت لجھێ کوردان. یانژی تێکدا شینوارێن کەڤنارێن دیرۆکیێن کەرکوکێ بیت ئەوێن تایبەت ب کوردانڤە. ئەڤە زێدەباری ئەوێ چەندێ کو کەرکوک ژێدەرەکێ ئابوریێ بھێزە ئەوان مفایەکێ زۆرێ ئابوری ل سامانێ وێ یێ ژێر ئەرد وەردگرت. کو ئەوژە نەفتا زۆرا وێ بوو وەکو کوگەھەکا مەزن یا نەقتێ لسەر ئاستێ ھەمی عێراقێ و جیھانێ ژی. ئانکو حکومەتێن عیراقێ تنێ بو مەبەستێن خویێن ئابوری دەستدانایە سەر کەرکوکێ؛ لێ نە ژبوی خزمەتکرن و ئاڤاکرن و بەرەڤ پێش برنا رەوشا خوشگوزەرانی و ئارامیا باژێری و دابینکرنا ھەمی پێدڤیاتیێن خەلکێ خوجھێ ئەڤی باژێری. بەلکو بەروڤاژی سەرەرای دەولەمەندیا وێ دوارێ ئابوریدا. لسەر دەمێ دەستھەلاتداریا عەرەبیزمی ئێک ژ خرابترین و پاشڤەمایترین باژێرێن عێراقێ بوویە ل دەما خۆ. بەلێ ل ھەمبەری ئەڤێ چەندێ ئەگەر ئەم بەرێ خۆ ب دەینە کەرکوکێ بتایبەت پشتی کو ھاتیە د باوەشا کوردستانێدا. رەوشا ئەڤی باژێری ب تەمامی ھاتە گورین ژ ھەمی رەھەندێن وێڤە، ئێدی کەرکوک نەما وەکو پێخارنەکا بەردەوام کو ل دەما خۆ ئەو ببوو پێخارنەکا سەرەکی بۆ حکومەتێن عێراقی. بەلکو بەروڤاژی د ئەوان سێ سالێن حکومرانیا کوردی ل کەرکوکێ ب تایبەت ھەول و گاڤێن بەردەوامێن نێچیرڤان بارزانی بۆ بەرەڤ پێش برنا ئەڤی باژێری وەکو باژێرەکێ کوردستانی، ئەڤی باژێری ڤەژاندن و نویبوونەکا دی بخووڤە دیت. گرنگیدان ب ژێرخان و سەرخانێ ئابوریێ کەرکوکێ بگشتی بۆ ئەولەویەت و ئارمانجا حکومەتا ھەرێمێ، بۆ میناک ژلایێ ئابوریڤە رەوشا خەلکێ ئەڤی باژێری باشتر بوو ژ ئەوا ھەی بتایبەت پشتی کو پارێ پەترو دولاری بۆ وان ھاتیە دابینکرن ژلایێ حکومەتا ھەرێمەڤە. ھەروەسا دابینکرنا ئارامیێ و پاراستنا سەروەت و سامانێ خەلکێ کەرکوکێ ژلایێ ھێزێن پێشمەرگەی، دیسان گرنگیدان ب کەرتێ پەروەردێ و ڤەکرنا قوتابخانێن کوردی و نویژەنکرنا ئەوێن ھەی، ھەروەسا دروستکرن و نویژەنکرنا چەندین رێک و پرێن ئەڤی باژێری کو سەرو سیمایەکێ مودێرن بخووڤە دیت. ھەروەسا دروستکرنا چەندین پارک و باخچان و دابینکرنا ئاڤێ بۆ ھەمی گەرەکێن وێ و دابینکرنا بەشەکێ مەزن ژ موچەیێن فەرمانبەرێن کەرکوکێ، دگەل گرنگیدان ب خوشگوزەرانیا خەلکێ خوجھێ کەرکوکێ بێ جوداھیا ئولی و نەتەوەی و مەزھەبی ب ھەمی پێکھاتێن وێڤە. بیگومان ئەڤەژی ھەمی ل سایێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ بوون ب تایبەت د سەردەمێ کابینا ھەشتێ یا حکومەتا ھەرێمێ ب سەرکردایەتیا رێزدار نێچرڤان بارزانی. بەلێ بەداخەوە پشتی رویدانێن ١٦ێ ئکتوبەرێ، ئەڤرۆ رەوشا کەرکوکێ ل سایێ ئکتوبەرچیان و عەربێن شوڤیزم ژبەر نەبوونا خەزمەتگوزاریێن سەرەتایێن ژیانێ و تێکچونا بارێ ئەمنی و رێگریکرن ل خواندنا کوردی و ب عەرەبکرنا کەرکوکێ یا دنالیت. ئانکو وەکو ھەرجار کەلتورێ عەرەبیزمێ زیندیبوویەڤە دناڤ ئەڤی باژێری دا. لەورا دکارین بێژین کو کەرکوک و بتنێ دێ ل ژێر ئالایێ کوردستانێ و حکومەتا ھەرێمێ گەشەکرنێ و ڤەژاندنێ بخوڤە بینیت. ھەروەکی چەوا دماوێ بوریدا ئەڤ ڤەژاندنە بخووڤە دیتبوو.