پلان دانانا ئابوری شێوازەکێ زانستیە، بۆ مەبەست و ئارمانجا بڕێڤەبرنا وەلاتی د نھا و داھاتیدا. پلانا ئابوری ژلایێ کەسێن شارەزا و پسپۆر دھێتەدانان، کو تێدا کاودان و فەلسەفە و ئابوریێ وەلاتی بەرچاڤ دھێتە وەرگرتن و لسەر بنەمایێ ئامار و زانیاریێن گرنگ دھێتە دانان. ئەڤەژی بۆ مەبەستا بدستڤە ئینانا ئارمانجا ئابوریێ سەرجەم تاکێن جڤاکی یە ، پلان دانان و نەخشە کێشان، خواندنەکا بەروەختە بۆ واقعێ ئابوری و پێشبینی کرنە بۆ بڕێڤەبرنا کاروبارێن وەلاتی .ھەروەسا بەرنامە رێژییەکە بۆ ھەر ئەگەرەکێ چاڤەڕێ نەکری کو کارەساتێن (سروشتی و مرۆڤی ) بخۆڤە دگریت . دانانا پلانا ئابوری کارەکێ ب ساناھی نینە. رەنگە ھەمی کتێبخانەیێن جیھانێ بگەڕێین مێژویا وەلاتەکێ پاشکەفتی یان تازە پێگەھشتی نەبینین کو بەحسێ سەرکەفتنا ئەزمونێ خۆ بکەت ، ھەتا ھەرێما کوردستانێ وێ ئەزمونێ پەیڕەو بکەت .ل وەلاتەکێ وەک ( پیرۆ ) ژ ئەنجامێ شکەستنا پلانا ئابوری ھاولاتی پۆلیسان ب دوژمنێن خۆ دزانن نەک پارێزەرێ یاسایێ، ل وەلاتێن دیموکراسی پۆلیسان دارەک یێ ددەستاندا بۆ چەسپاندنا یاسایێ و ل وەلاتێن تازە پێگەھشتی چەک .
ژبەر ھندێ دێ شێین بێژین تشتەکێ ئاساییە دڤێ قۆناغا رزگاریا ئابوری ل ھەرێما كوردستانێ ژی کەم و کورتی د کەرتێ ئابوریدا ھەبن .سیاسەت و سەرکەفتنا حکومەتا ھەرێما کوردستانێ د بەرھەم ئینان و ھناردەکرنا نەفت و گازێ رۆژ ب رۆژ د گەشەکرنێ دایە و پێش دکەڤیت . حکومەتا ھەرێمێ ملبملێ ھناردەکرنا نەفتێ وەک کەرستەکێ گرنگێ ئابوری دەست ب بەرھەم ئینانا غازا سروشتی کر . ئەگەر ئەم ل دوماھیک ئامارێن بەرھەم ئینانا غازا سروشتی بنێڕین کو ب ھەڤبەشی ژلایێ ھەردوو کومپانیایێن ( دانەگاز و نەفتا ھیلال ) کار ل سەر دھێتەکرن . کو دوماھیک راگەھاندنا خۆ بەلاڤکر دەربارەی ئاستێ بەرھەم ئینانانا گازێ ل کێلگەیا (کۆرمۆر) ل ھەرێما کوردستانێ، دڤێ راگەھاندنێ دا ھاتیە :ئاستێ وەبەرئینانێ ل پرۆژەیێن گازا کوردستانێ ھەتا ئەڤڕۆ گەھشیە ملیارەک و چارسەد ملیۆن دۆلاران . ئەڤان ھەردوو کۆمپانیایان ئاماژە دایە ھندێ کو د پلانا واندایە د سێ سالێن داھاتیدا بەرھەم ئینانا رۆژانە بۆ ( ۹۰۰ ) ملیۆن پێ سێجا بلند بکەن .ھەر د ڕاگەھاندنا واندا ھاتیە کو نھا ل کێلگەیا ( کۆرمۆر ) رۆژانە ( ٤۰۰ ) ملیۆن پێ سیجا غاز و ( ۱٥ ) ھزار بەرمیل کۆندێنسەیت دھێتە بەرھەم ئینان . ھەلبەت ئەڤە رامانا سەرکەفتنا پلانا ئابوریا حکومەتا ھەرێما کوردستانێ دگەھینیت و ئەندازیارێ ئەڤێ پلاندانانێ و بڕێڤەبرنا وێ سەرۆکێ حکومەتا ھەرێمێ، نێچیرڤان بارزانیە دانە غاز کو مەزنترین کۆمپانیا بەرھەم ئینانا غازا سروشتی یە ، ل رۆژھەلاتا ناڤین ، دگەل ھەڤبەشێ خوە کو کۆمپانیا نەفتا ھیلایـە ، راگەھاند کو ئاستێ بەرھەم ئینانا غازێ ل کێلگەھا (کۆرمۆر) ل ھەرێما کوردستانێ ۳۰٪ زێدەبوویە .ئەڤ زێدە بونەژی بوو ئەگەرێ دابینکرنا سوتەمەنیەکا زێدەتر بۆ ویستگەھێن کەھرەبا ھەرێمێ .ھەر ب ڤێ ھەلکەفتێ ھەردوو کۆمپانییان د رێوڕەسمەکێ تایبەتدا دگەل حکومەتا ھەرێمێ، ب ئامادەبوونا سەرۆکێ حکومەتێ رێزدار نێچیرڤان بارزانی و ئاشتی ھەورامی وەزیرێ سامانێن سروشتی، و چەندین بەرپرسێن بلند ژ ھەردوو ئالیان سالڤەگەڕا ده‌هـ سالیا بەردەوامیا بەرھەم ئینانا غازێ ل ھەرێما کوردستانێ زیندی کرەڤە . جھێ ئاماژە دانێ یە ھەر ل وێستگەھا (کۆرمۆر) غازا شل (LPG) و شلەیێن غازا سروشتی NGL ژی دھێتە بەرھەم ئینان و بازاڕێن نافخۆیی دھێتە فرۆتن . پرۆژەیا غازا ھەرێما کوردستانێ ل سالا ۲۰۰۷ ێ ھاتە دامەزراندن ، کو کۆمپانیایێن (دانە غاز و نەفتا ھیلال) گرێبەستەک دگەل حکومەتا ھەرێما کوردستانێ مۆرکر بۆ ب دەستڤە ئینانا مافێ تایبەت ب بەرھەم ئینان و بازارکرن و فرۆتنا نەفت و غازێ ل کێلگەیا ( کۆرمۆر و چەمچەمال ) ل ھەرێما کوردستانێ .ئەڤ پرۆژە نھا شیایە خزمەتەکا مەزن بکەت و دەرفەتا کاری بۆ زێدەتر ژ (٦۰۰ ) کارمەندان دروست بکەت. کو پتر ژ ( ۸۰ ٪ )ێ ژ کارمەندێن وان کوردن ، و ھندەک ژوان بەردەوامن ل راھێنانێ بۆ مەبەستا زێدەتر فێربوون و شارەزابوونا کارمەندێن کورد کو ل داھاتویەکا نێزیک بشێن خزمەتا وەلاتێ خۆ بکەن . ھەلبەت ئەڤ ھەمی پێشکەفتنە بەلگەنە بۆ سەرکەفتنا پلانا ئابوریا حکومەتا ھەرێمێ د کەرتێ نەفت و غازێ دا ، و رۆژ ب رۆژ بەرەڤ پێشتر دچیت