حكومه‌تا سه‌ركه‌فتى
شێرزاد نوورى
سه‌ره‌راى هه‌موو فشارێن حكومه‌تا ئیراقێ و به‌ربه‌ستێن ده‌ره‌كى و دیسا ره‌وشا شه‌ڕێ داعشێ پلانێن حكومه‌تا هه‌رێمێ د هه‌موو بواره‌كى دا به‌رده‌وام بوون، سه‌رۆكوه‌زیر نێچیرڤان بارزانى دگۆتارا خوه‌یا كۆنگره‌یێ دانا گازدا باس ل پلانێن ستراتیژى یێن سالا 2007 یێن حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بمه‌ره‌مان مفا وه‌رگرتن ژ سامانێ سرۆشتى و بكارئینانا وێ بۆ پێشخستنا وه‌لاتى داكرن و راگه‌هاند، گرێدانا گرێبه‌ستان دگه‌ل هه‌ردوو كۆمپانیێن دانا گاز و هیلالى یا ئیماراتى ل كه‌رتێ وه‌به‌رهێنانێ گازا كوردستانێ بلند نرخاندن و گۆت: سه‌ره‌راى هه‌موو كێشه‌یان ل سه‌ر كارێ خوه دبه‌رده‌وام بوون. دنهادا هه‌موو رێ ل هه‌مبه‌ر هه‌رێما كوردستانێ دڤه‌گرینه بۆ ده‌رئێخستن و زێده‌كرن و ره‌وانه‌كرنا په‌ترۆلێ بۆ به‌نده‌رێ جه‌یهان ل توركیا، دهێته پێشبینیكرن كو رێژه‌یا هنارتنا به‌رمیلێن په‌ترۆلا هه‌رێمێ بشێوه‌یه‌كێ به‌رچاڤ به‌ره‌ڤ زێده‌بوونێ بچن و ئه‌ڤ هه‌موو دێ بنه رێكخوشكه‌ر بۆ زێده‌كرنا داهاتى بۆ خزینه‌یا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و نه‌هێلانا هه‌ر جۆره قه‌یرانه‌كا دارایى یا حكومه‌ت تووشبوویێ، ژئالیه‌كێ دیڤه سه‌رۆكوه‌زیر نێچیرڤان بارزانى ژ حكومه‌تا نوویا ئیراقێ ژى خواست هه‌موو كێشه‌یێن دناڤبه‌ر هه‌ولێر و به‌غدا چاره‌بكه‌ن و پێنگاڤان بۆ پاشه‌رۆژه‌كا باشتر بهاڤێژن، دواى رێككه‌فتنا هه‌ردوو ئالیان ده‌سپێكرنا هنارتنا په‌ترۆلا كه‌ركووكێ بوو برێیا بۆریێن په‌ترۆلا هه‌رێمێ بۆ به‌نده‌رێ جه‌یهان ل توركیا نێچیرڤان بارزانى ژى ئه‌ڤ گاڤا ب ئه‌رێنى ناڤكر و پشته‌ڤانیا حكومه‌تا هه‌رێمێ بۆ هه‌رئالیكاریه‌كێ و گۆتوبێژێن جددى نیشاندان، دیسا ویلایه‌تێن ئێكگرتیێن ئه‌مریكا ژى ده‌سپێكا هنارتنا په‌ترۆلا كه‌ركووكێ ب رێیا بۆریێن هه‌رێما كوردستانێ ب گاڤه‌ك و پێنگاڤه‌كا باش ل قه‌له‌مدا، حكومه‌تا هه‌رێمێ برێكرنا په‌ترۆلا كه‌ركووكێ دێ ژ دوو ئالیان مفاداربیت یا ئێكێ بده‌ست ئێخستنا داهاته‌كێ باش بۆ حكومه‌تێ و یا دووێ ژى دووباره خوه‌شكرنا په‌یوه‌ندیێن حكومه‌تا هه‌رێمێ و وه‌لاتێ توركیا.
د به‌رده‌وامیا گۆتارا خوه‌دا ژى نێچیرڤان بارزانى باس به‌رهه‌مئینان و زێده‌كرنا كاره‌بێ ژى برێیا گازا هه‌رێمێ بۆ وه‌ستگه‌هێن كاره‌با هه‌ولێر و چه‌مچه‌مال كرژى و دیاركر، ئه‌و هه‌ردوو وه‌ستگه‌هێ دێ 1500 مێگاواتێن كاره‌بێ دابین كه‌ن و دهێته چاڤه‌رێكرن ئه‌و رێژه‌یه بره‌ڤ زێده‌بوونێ ژى بچیت و ئاشكراژیكر، د چارچووڤه‌یێ پلانا وه‌زاره‌تا كاره‌بێ برێكا گازێ دێ شێت به‌رده‌وام كاره‌بێ دابین كه‌ت و سالانه ژى ب سه‌دان ملیۆن دۆلار بۆ حه‌زینه‌یا حكومه‌تێ ڤه‌كرن. ئه‌ڤه ژى ده‌ستكه‌فته‌كا گه‌له‌ك مه‌زنه بۆ هه‌رێما كوردستانێ هه‌م ژ به‌رهه‌مئینانا و دابینكرنا كاره‌بێ و دیسا ئه‌و گۆژمه‌یێ زۆر یێ دراڤى ب سه‌دان پرۆژه‌یێن دیێن گه‌شتو گۆزارێ و به‌رهێنان و دێ ل هه‌رێما كوردستانی هێنه دروستكرن وه‌كو دیارژى نها ب سه‌دان پرۆژه‌یێن رێك و بان خزمه‌تگۆزاریان دهێنه دروستكرن حكومه‌ت یا به‌رده‌وامه بۆ خوه‌شكرنا ژیانا وه‌لاتیان، سه‌ره‌راى ڤان هه‌موو كاران حكومه‌تا هه‌رێمێ ته‌كه‌زى كرییه كو پێنگاڤێن حكومه‌تێ دێ دبه‌رده‌وابن بۆ گرنگى دان ب ژێرخانه‌یا گشتى و ب تایبه‌ت دكه‌رتێ چاندن، پیشه‌سازى، گه‌شتیارى ل كوردستانێ، بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ ژى حكومه‌تێ هه‌رێمێ داخواز ژ كۆمپانیێن بوارێ وزێ ل جیهانێ كرییه دكه‌رتێ سامانێ سرۆشتى ل هه‌رێما كوردستانێ ب شێوه‌یێ كۆمپانیا دانا گاز و په‌ترۆلا هیلال قوناغ بۆ قوناغێ ئاستێ وه‌به‌رهێنانێ زێده‌بكه‌ن.
يا ژ هه‌موویێ گرنگتر لڤێرێ من ڤیایه به‌حس بكه‌م كو ده‌ما حكومه‌تا هه‌رێمێ پلانه‌كێ بۆ پرۆژه‌یه‌كى ددانیت ئه‌و چاڤه‌رى رۆژ و مه‌هان ناكه‌ت بۆ دیتنا ئه‌نجامان، به‌لكو پلانێن وان دوومدرێژن نموونه‌ژى كۆمپانیا دانا گاز كو به‌رى 11 سالان سه‌ره‌راى وان هه‌موو كێشه‌یێن دناڤبه‌را كۆمپانیێ و حكومه‌تێ دا په‌یدابوون لێ نها كاره‌كێ گه‌له‌ك باش دوارێ ده‌رخستنا گازا سرۆشتى دا دگێریت، دیسا ده‌ما ل سالا 2015 سه‌ربه‌خوه‌یا ئابوورى ژ ئالیێ حكومه‌تێ ڤه هاتیه راگه‌هاندن گه‌له‌ك كه‌س دوو دلبوون لێ سه‌ربه‌خوه‌یا ئابوورى بۆ ده‌ستكه‌فته‌كا هه‌رى مه‌زن كو لده‌مێ دوورپێچێن ئابوورى و گرتنا سنۆران حكومه‌تێ شیا نیڤ مووچه‌یێ فه‌رمانبه‌ران بده‌ت ئه‌گه‌ر هزركرن دوێ پلانێ دا نه‌هاتباكرن دبیت لوى ده‌مى كاره‌ساتێن مرۆڤى په‌یدابووبان، نها ژى یا ژ هه‌موویێ گرنگتر پشتى روودانێن 16 ئوكتوبه‌رێ نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆكوه‌زیرێ هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆكاتیا شانده‌كێ بلند ل وه‌لاتێ رووسیا گرێبه‌سته‌كا هه‌رى مه‌زن و ده‌ستكه‌فته‌كا مێژووى بۆ ملله‌تێ كورد تۆماركر ئه‌و گرێبه‌ست دگه‌ل مه‌زنه كۆمپانیا جیهانێ رووست نه‌فت گرێدا هه‌ر ژنهادا پێشكه‌فتن دگه‌ل وى گرێبه‌ستى دیاره لێ دپاشه‌رۆژێ دا ئه‌ڤ گرێبه‌سته هه‌موو دێ بنه ئه‌گه‌رێ خوشكرنا ژین و ژیانا وه‌لاتییان ژئالیێ ئابوورى و گه‌شتو گوزارى و چاندێ و هه‌موو بوارێ دیێن ژیانێ.
