ئابورێ کوردستانێ توشی قەیرانەکا گران بو ل ڤان سێ سالان دا ئەو ژی چەندین فاکتەرا کاریگەریەکا راستەوخو لێکر , وەکی شەرێ داعشێ و داکەفتنا بھایێ نەفتێ و ئیدارەدانا ھندە سالان ب شێوازەکێ نە ساخلەم و بەرێکانێا دامەزراندنا خەلکی و ھاتنا زێدەتر ژ دوو ملیون ئاواران ل نافخو و دەرڤەی عیراقێ و قوتکرن و ڤێ داویێ ژی کێمکرنا رێژا ھەرێما کوردستانێ ل بودجێ عیراقێ دا و دورپێچێن ھەمە رەنگێن بەغد و چەند فاکتەرێن دیتر, سەروبەرێ دارایێ یێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ریبریێ مەزنترین قەیران کر, رەوایە ئەگەر بێژین قەیرانا دارایی یا سالا (١٩٢٩ - ١٩٣٢ ) یا جیھانێ نھا ب کوردستانێ کەفتیە.ڤێ قەیرانا دارایی یا مەترسیدار گەف ژ ھەبونا کیانێ سیاسی و دەستوری و دیروکی و جوگرافی یێ کوردستانێ کر . بوھندێ رەوش ل ڤێ زێدەتر مەترسی نەبیت و حکومەت بشێت ھەتا رادەکێ پێگیریێن خوە بەرامبەر فەرمانبەران بجە بینیت , بریارا پاشکەفت کرنا موچەی دەرکر ب رایزبونا ھەمی پارتێن ناڤا حکومەتێ دا و ھەمی ل وی دەمی ئێک دەنگ بون و نھا ژی ھەمی پێکولان دکەن بو مەرەمێن سیاسی و ھەلبژارتنا داخازیێن ماموستایان بکار بینن, وەکی عەرەب دبێژت ( کلمت و حق یراد بھا باتل). ھەر چەندە بریارا پاشکەفتکرنێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ل داکەفتن و تەسلیم بونا ئێک جارەکی دەرباز کر کو روژەک دئێت و دیروک دێ بەرسڤا وان کەسان بدەت کو ب ھەمی ھێزا خوە داخازیا نەمانا کیانێ کوردستانێ دکر ! دێ گرنگیا ڤێ پارچا ئازاد دیار بکەت.بەلێ ل ئالیێ دیتر ڤێ بریارێ و قەیرانا دارایی کو فاکتەرێن راستەخو و نەراستەخو و دنافخو و دەرڤەدا ھەبون , ژین و ژیارا ماموستا و فەرمانبەران ریبریێ نەخوشترین ئەڤرازی بو , بەلێ ب ھیڤیا ھندێ کو دبێژن ل دیف ھەمی ئەڤرازیان نشێفیەک ھەیە .
نھا پشتی سێ سالێن ل قەیرانا دارایی و پاشکەفتکرنا موچێ ماموستا و فەرمانبەران, رەوشا دارایی یا حکومەتا ھەرێما کوردستانێ دیف خاندنا ھژمارا و سەروبەری بەرەف باشتر دچیتو تایبەتی ژی پشتی وێ رێکەفتناما ب پێکولێن نێچیرڤان بارزانی سەروکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ھاتیە ئەنجامدان ل گەل سەروک وەزیرێن عیراقێ حەیدەر عەبادی کو بویە ئەگەرێ راکرنا دورپێچا ل سەر فروکەخانان و ھنارتنا پشکەک ژ موچێ فەرمانبەران , سەرەرایێ بلندبونا بھایێ نەفتێ و نەما شەرێ داعشێ ژی کو کاریگەریەک ئەرێنی ل سەر ئابورێ کوردستانێ کریە. بلندبونا دەنگێ نەرازیبونێ ناڤ تەخا فەرمانبەران تایبەتی ماموستایان د جھێ خوەدایە و فەرە ل سەر حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ب زیترین دەم ل دیف ڤان داخازیان بچیت و رەوشا وان خوەشبکەت ژ بەرکو بێندرێژیا ماموستیان جھێ رێزیە و دەم ھاتیە کو رەوش بێتە باشکرن.سەروک وەزیران ژی ھەردەم راگەھاندیە کو ئەڤ پاشکەفتە ب باش بونا رەوشا دارایی دئێتە لادان, نھا ژی ئەگەر بەغدا ل سەر ھنارتنا وی رێژا پارەی ھەر چەندە کێمە و ل مافێن کوردستانیان کێمترە بەلێ حکومەت دێ شێت پاشکەفتی لادەت ب رێژەیەکا باش.
ل ڤی دەمی دا کو عیراق و کوردستان بەرەف ھەلبژارتنێن پەرلەمانێ عیراقێ ڤە دچن , زور ئالی پێکولا ھندێ دکەن بو کومکرنا دەنگێن خوە و حزبا خوە دەست ل ڤان خونیشاندنا بدەن و دخازکرنا موچەی ب ھەرفاندنا حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ڤە گرێبدەن! تایبەت ئەو پەرلەمانێن کورد ئەوێن ل بەغدا ھەمی پێکول کری کو حکومەتا عیراقێ سەرەدەریێ ل گەل حکومەتا ھەرێمێ نەکەت بەلێ ل ڤێ پێکولێ شکەستن و نھا ژی گورەپانا سیاسی و کاری یا خوە ئینایە ناڤ خونیشاندەرا و دڤێت داخازیێن رەوا بو ھەلبژارتنان بکار بینین.ئەڤ چەندە ل دەمەکێ دایە کو پرانیا ئالیێن کوردستانی ل دەرکرنا بریارا پاشکەفتنا کرنا موچێ فەرمانبەران پشکدار بون و دەنگ بو دابو.لێرەدا حکومەتێ بەری خونیشاندنان بریار دایە کو ل دەمێ باشبونا رەوشا دارایی دێ دەست ل پاشکەفتی ڤەدەت , نھا ژی بدیتنا من ئەو دەمە تایبەتی پشتی ھنارتنا برە پارەیەکی ژ ئالیێ بەغدا ڤە . ھەروەسا ل سەر ئالیێن ئەمنی ژی فەرە ب ھەمی رێز ڤە سەرەدەریێ ل گەل ماموستایێن خوە و کور و کچێن خوە بکەن و ب ھیچ ئاوایەکێ لێ ناھێتە قەبیلکرن کو دەست بەرامبەر پیروزترین کەس و کار بێتە بلندکرن .
قەیرانا دارایی دەمێ بەروکێن حکومەتا ھەرێما کوردستانێ گرتی بو ھندێ ئەڤ وەلاتە یێ پاراستی بیت و بریارا پاشکەفتکرنا موچێ فەرمانبەران دا ب رێژێن جودا , ھەر چەندە ڤێ بریارێ وەلات ل قەیرانا نافچونا کیانی دەربازکر بەلێ ماموستا و فەرمانبەر ژی ئیخستنە رەوشەکا خراب دا و وەکی پێشمەرگەێن سەنگەرا خەبات کر . نەرازیبون و خونیشاندانێن ماموستایان درەوانە و فەرە ھەر چی زیە کار بو خوشترکرنا ژین و ژیارا وان بێتە کرن. حکومەت نەھێلیت ئەو کەسێن ھەمی کارێن وان لێدانا ڤێ حکومەتێ بیت سیاری داخازیێن رەوایێن ماموستایان ببن و رەوشێ تێکدەت بو مەرەمێن کەسی و حیزبی.