ئێمە كورد ، خاك و نیشتیمانمان بە زۆر بە وڵاتانەوە لكێنراون ، ئەوەش پێشڵكردنێكی ئاشكرایی مافی گەلانە بە تایبەت نەتەوەیەكی رٍەسەن و دێرینی وەك كورد . گەر لاپەرەكانی مێژوویی خەباتی پر شانازیمان بخوێنینەوە ، دەبینن كە گەر بۆ ماوەیەكی كاتیش دوژمنان وناحەزانی بە خیانەت دەسكەوتێكیان بەدەستهێنا بێ‌ ،بەڵام لە ماوەیەكی كورتدا چارەنووسیان تێكشكان و هەلاكەت بووە.
كورد،میللەتێكی كورد خاوەن ئیرادەیەكی پۆڵایینە لە بەرامبەر داگیركەران و هەمیشە لە پێناو سەرفرازی و رزگاری خاك ونیشتمانی خوێن وگیانی بەخشیووە و لە ئێستاشدا لە بەردەم ئابڵوقەدان و داگیركاری رژێمەكەی عەبادی تارانی وەك چیایەك وەستاوەتەوە .ئەوەی حەیدەر عەبادی و ژمارەیەك كەسی شۆڤێنی لە بەغدا دژی میللەتی كورد دەیكات یاری كردنە بە ئاگر و گەلی كورد دەكات بە دوژمنی خۆی، هەموو ئەوانەی بە درێژایی مێژوو دژایەتی كوردیان كردووە، بڕیاری سەربازی و سەپاندنی هێزیان بەسەر كورددا فەرز كردووە، تێكشكاون.
ئه و خیانه ت و داگیركاری 16ی ئۆكتۆبەر كرا بە دەوری ئێران و حزبوڵڵا و میلیشاكانی حەشدی شەعبی، چاوقوچاندنی ئەمریكا و هەندێك وڵاتانی دیكە و بێ دەنگ بوونی وڵاتانی عەرەبی و ئیسلامی لە ئاست ئەو هەموو كارەساتانەی كە بەسەر كوردیان هێنا، جۆرێك غرووری بە سەرۆكوەزیرانەوە دیارە، بەڵام ئەو غرووریە كاتیە و كات نەماوە بۆ ئەوەی جارێكی دیكە ئەو جۆرە یاریانە بكات، هەڵبژاردنیش نزیكە، ئەوانە هەموو بانگەشەی هەڵبژاردنە، بۆ ئەوەی كە دەنگێك زیاتر بێنێ لەوەی دیكە، بۆیە پێموایە مایەپووچ دەردەچێت هەوڵەكانی عەبادی، هەموو ئەوانەی بە درێژایی مێژوو دژایەتی كوردیان كردووە، بڕیاری سەربازی و بڕیاری داسەپاندنیان بەسەر كورددا فەرز كردووە، لە مێژوودا تێكشكاون، عێراق بەبێ كورد نە سەقامگیری تێدا بە دی دێت و نە پرۆسەی سیاسی و دیموكراسی لە عێراق سەر دەكەوێت، كە ئێستا بەداخەوە پرۆسەی دیموكراسی لە عێراق بەناویش نەماوە، نەك بە كردار، بۆیە هەموو ئەوانە ڕەنگدانەوە و دواجار هەموو بەسەر سەری ئەوانەدا كۆدەبێتەوە، ئەوە حەشدی شەعبی بووەتە هێزێكی دێوەزمە ئەوە لە هەموو دنیا داوای هەڵوەشاندنەوەی دەكەن، ئێران گەورەترین فشاری لەسەرە بۆ ئەوەی زیاتر دەست لەو ناوچانە وەرنەدات، بە خەیال و خەونی خۆیان نەوتی كەركووك دەبەن بۆ ئێران، كە ئەوە خەونێكە لە جێی خۆیدا نییە، چونكە بەبێ كورد هیچ هێز و توانایەك نیە نەوتی كەركووك ڕادەستی ئێران بكات، كەركووك لەناو دڵی كوردستاندایە، جۆرێك ناسەقامگیری لە خورماتوو پەیدا بووە، لەناو كەركووك كێشەی ئەمنی هەیە، وردە وردە تەم و مژەكان دەڕونەوە، عێراق خۆی توشی كێشەیەكی زۆر گەورەی كرد، لە ئایندەیەكی نزیكدا خراپ بەسەریدا دەڕووخێت و ئەو ناوچانەی ئێستا بە داگیركراوی ماونەتەوە لەژێر دەسەڵاتی حەشدی شەعبی و سوپای عێراق، بە چركە ساتێك لە دەستیان دێنە دەرو و زیانێكی زۆر گەورەیان پێ دەكەوێت ئەوان دەبێت دەرس و پەند لە مێژوو وەربگرن، ئەو فرسەتە وەرنەگرن كە بەربوونەتە گیانی كوردانی خورماتوو و پێیان وابێت ئەوە تا سەر بۆیان دەچێتە سەر، لە بەعس و ئەوانەی پێش بەعس بینیمان ئەو ڕژێمە یەك لە دوایەكەكانە كردیان بەرامبەر بە ئێمە هەموو مایە پوچ دەرچوون و سەری خۆیان خوارد، بۆیە نە عەبادی، نە هیچ لایەنێكی شۆڤینیستی عەرەبی ناتوانێ عێراقێكی یەكپارچە و یەكڕیز بپارێزێت، بە بێ ئیرادە و گوشار و هاوبەشی ڕاستەقینەی گەلانی كوردستان.بەدڵنییاییەوە سەركەوتن بۆ خۆراگری و ئیرادەی لە بن نەهاتوویی میللەتەكەمانە و شكست و شەرمەزاری بۆ نەیارانی كوردستانە .
حکومەتی هەرێمی کوردستان لەماوەی 26 ساڵی رابردووەوە دوای شەڕی یەکەمی کەنداو، وەک حکومەتێکی شەرعی گەشەی کردووە. حکومەتەکە هەڵبژێردراوە، چەند لقێکی جیاوازی حکومەتی هەیە، دادگای سەربەخۆ، پەرلەمان و دامەزراوەکانی دیکە، لەگەڵ ئەوەی پێویستی بە پێگەیشتن و شەفافیەتی زیاتر هەیە، سەرٍەرای گشت كۆسپ و تەگەرەكانی بەردەمی بەڵام پێداویستییە بنەڕەتییەکانی هاوڵاتیانی دابینکردووە. ئێمه‌ له‌عیراق له‌دوای شۆڕش ، قوربانی و خۆبه‌ختكردنێكی زۆر وێرانبوونی وڵاته‌كه‌مان و ئه‌نفال و جینۆسایدی تاڵاوی ناخۆش، پێگه‌یه‌كمان هه‌یه‌ ئه‌مڕۆ له‌چوارچێوه‌ی ده‌وڵه‌تی عیراقدا كه‌ له‌ئه‌نجامی راماڵینی سه‌دام و ئه‌و پێكهاته‌ تازه‌یه‌ی هاته‌پێشه‌وه‌ له‌عیراقدا بۆی جێگیركراوه‌، به‌ڵام ئه‌مڕۆ رۆژیه‌تی بڵێین ساڵی 2003 بۆ ئه‌مڕۆ كه‌ساڵی 2017ه‌یه‌، 14 ساڵ به‌سه‌ر راماڵینی سه‌دام حوسه‌ین، نه‌ك ئێمه‌ی كورد ته‌نها به‌ڵكو پێكهاته‌كانی تری عێراقیش ئه‌وه‌ ده‌سه‌لمێنن كه‌عیراقی ساڵی 2003 كۆتایی پێهاتووه‌، ئه‌و ده‌ستوره‌ی كه‌ئێمه‌ خۆشمان دامانڕشت و ده‌ستمان له‌داڕشتنی هه‌بوو ده‌ستكه‌وتی زۆر گه‌وره‌ی تێدابوو بۆ گه‌لی كوردستان
عێراق رۆژ بە رۆژ خۆی لێشاردەوە و پابه‌ندنی ده‌ستور نه‌بووه‌ و زیانی گەورەی بە میللەتی كورد گەیاندووە و تا بە ئەمرٍۆ بەردەوامە .
لە رۆژی 7ی حوزەیران، حکومەتی هەرێمی کوردستان پلانەکانی خۆی بۆ ئەنجامدانی ریفراندۆمی سەربەخۆیی لە ناوچەکانی هەرێمە نیمچە-ئۆتۆنۆمیەکەیدا راگەیاند. ریفراندۆمەکە هێمایەکە بۆ خەباتی زیاتر لە 100 ساڵەی کورد لە عێراقدا لەژێر سایەی ئەو حکومەتانەی ئەوان هەڵیاننەبژاردون و لە کاتە جیاوازەکاندا بووەتە مایەی توندوتیژی و سەرکوت و بێڕێزیکردن بە هاوڵاتیانی کوردستان کە وایکرد لیستی سکاڵاکانی کۆڵۆنیاڵە ئەمەریکییەکان لە دژی بەریتانیای مەزن، لەبەرامبەریدا پوچ دەربکەوێت.ریفراندۆمەکە تەنها هەنگاوی یەکەمە بەرەو رێگای سەربەخۆیی و، گەر سەرکەوتوشبێت، ئەوا بەشێوەیەکی راستەوخۆ نابێتە هۆی دروستبوونی دەوڵەتێکی نوێ. بەڵام ئەمە تاقیکردنەوەیەکی جددییە بۆ مافی گەردونی دیارییکردنی چارەنووس- مافێک کە گەشاوەیە لە کارە ئازایانەکانی باوکە دامەزرێنەکانمان لە ساڵی 1776. لەم هەنگاوەدا، کوردەکان پێ لەسەر بنەمایەکی یاسایی بەهێز دادەنێن. بۆیە گەر دەسەڵاتدرانی بەردەوام بن لە سەر بەكارهێنانی لۆژێكی چەك و ئابڵوقەدان میللەتی كورد كارتی ریفراندۆم بۆ دامەزراندنی دەوڵەت بەكار بێنێت .


شوێنك خاك و نیشتیمانی رٍەسەنی نەتەوە خاك دابەشكراویی دەستی زڵهێزان بێ‌ بە دڵنییاییەوە پاساو هێنانەوە بۆ ئینكار كردن و خۆ دزینەوە زۆر دەبێ‌ ، بۆیە لە بنەرٍەتدا نە عێراق و نەهیچ وڵاتێكی داگیركەری تر ئامادە نییە بۆ هەتا هەتایە لە رێگەی ماف و یاسا و دەستوورەوە خاكی كوردستان بۆ خاوەنە رٍەسەنەكەی بگەرێنێتەوە .ئەگەر چاوێك بە سروشتی دروست بونی دەوڵەتانی جیهان دا بخشێنینەوە، ئەوا مەحاڵە ببینین هیچ دەوڵەتێك لە رێگای یاساو و دەستوورەوە دروست بوبێت، چونكە دەوڵەت دەستوور ویاسا دروست دەكات، نەك یاساو دەستوور دەوڵەت دروست بكەن ئەگەر سەیری بیردۆزەكانی دروست بونی دەوڵەت و قوتابخانەی فەیلەسوفە یاساییەكان بكەین ئەوا لە هیچ شوێنێك یاسا ودەستوور سەرچاوەی دروست بونی دەوڵەت نین، بەڵام لێرەدا رۆڵی دەستوور ویاسا تەنیا چەسپاندن و ناساندنی ئەم مافەیە، واتە مافی چارەی خۆنووسین و دەوڵەت بوون و دیاری كردنی ئاسانترین رێگایە بو بەخشینی ئەم مافە، چونكە ئەمە كاری یاسایە كە ماف بگەرێنێتەو بو خاوەن مافەكەی.
ئەگەر چی من لەگەڵ ئەوەدا نیم ئەگەر لەدەوڵەتێكدا پێكهاتەی جیاوازی تێدا هەبێت و هەمویان یەكسان و ئازادبن و دەوڵەتەكە سەقامگیربوو، بزانرێت كە باسكردنی ئەم مافە واتە مافی چارەی خۆنووسین فەوزا وكوشتاری لێ دەكەوێتەوە ئەم بابەتە بروژێنرێت، چونكە دەبێت لە نێوان باش و خراپ باشەكە هەڵبژێردرێت و لەنێوان خەراپ و خەراپتر خەراپەكە هەڵبژێردرێت.هەر وەك دەبینین هەر وڵاتێك كێشەیەكی تێكەوت ئیتر هەر بەرەو خراپ بوون دەروات و هیوای بەرەو باش بون زور لاوازە، بەیەكەو ژیانیش تایبەتمەندی وخوشی خۆی هەیە، بەڵام لێرەدا ئەوەی من دەمەوێ باس بكەم كاتێ بەهۆی بەیەكەوە ژیانەوە وڵات بەرەو هەڵدێر بروات و لە ژێر چەتری بەیەكەوە ژیانەوە مافی نەتەوە و پێكهاتەكان و ماف وبەهای مروڤ پپێشیل بكرێت، بۆیە لەم حاڵەتەدا ئەم مافە پێویستە بەكارهێنرێت بۆ رزگاربون لە بارودوخەكە. بۆیە دەبێ‌ داگیركەران و بەتایبەت دەسەلاتدارانی بەغدا باش ئەو راستییە بزانن كە مەحاڵە بە چەكی ئابڵوقەدان و برینی بودجە و مووچە خەڵكی كوردستان ناچار بكەن لە مافەرەوا و داگیركردنی كەركووك پاشگەز بكەنەوە .