ماف و ئاواتی لە مێژینەی سەربەخۆیی كوردستان بە درێژایی دەیان ساڵە لە لایەن نەتەوەی كوردەوە خەبات و قوربانی بۆ دەكرێ‌ و تێكۆشان و هەوڵی بێوچانی بۆ دراوە كە بكرێتە راستی و بێتەدی چونكە ئێمەی كورد لە لەلایەن وڵاتە نەیارەكانمانەوە وەكو رژێمە یەك لەدوای یەكەكانی بەغدا ، ئەنكەرە ، دیمەشق و تارانەوە مافمان خۆڕاوە و نەتەوەكەمان چەوسێندراوەتەوە .هەروەها نەتەوەی كورد لە هەر یەك لەم وڵاتانە دووەم نەتەوە و چوارەم گەورەترین گرووپی نەژادییە لە رۆژهەڵاتی ناوەراستدا بەڵام هیچ كات لەلایەن زڵهێزان و داگیركەرانەوە رێگەی پێنەدراوە ببێتە خاوەن دەوڵەتی سەربەخۆ.
گەر هەڵوەستەیەك لە سەر رۆژی 25/9 و سەركەوتنی مێژوویی ریفراندۆم بكەین ،سەرباری ئەوەی كە ریفراندۆمی سەربەخۆیی كوردستان بەشێوەیەكی ئاشتیانە و دیمۆكراسیانە بەرێوە چوو و خەڵكی هەرێمی كوردستان دەنگ و ویستی خۆیان بۆ سەربەخۆیی لە عێراق دەربڕی و دەرئەنجامەكەی نزیكەی لە سەدا نەوەد و سێی دەنگی بەڵێ لە بەرژەوەندی سەربەخۆیی بووە ، بەڵام بەهۆی پیلانگێری نێودەوڵەتی و وڵاتانی دراوسێ كە وەكو هەڕەشەیەك دەڕواننە سەربەخۆیی كوردستان ،
خیانەتی 16 ئۆكتۆبەر و داگیركاری و رووداوەكانی ئەمدوایەی كەركووك دوای ریفراندۆمی سەربەخۆیی كوردستان لە شازدە ئۆكتۆبەر كە سووپای عێراق و حەشدی شەعبی شاری دەوڵەمەند بە نەوتی كەركووكیان كۆنترۆڵ كرد ، لەگەڵ ئەوەی دوژمنان پێیان وایە كە ئاواتی كوردیان بۆ سەربەخۆیی لەبار بردووە و رۆژانە لە رێگەی جۆراجۆر و فشاری دەروونی و هەندێك لایەنەوە ئاژاوەگێری و هەوڵی تێكدان و هەڵوەشانەوەی حكومەتی كوردستان و دەسكەوتەكان دەدرێت ، بەڵام هێشتا كورد ئاواتی سەربەخۆیی لە مێشكیدا ماوە و هەمیشە بەوە بەناوبانگە كە بەهەموو هێز و وزەیەكەوە بەرگری لە خۆی كردووە و لە سەر پێیەكانی وەستاوەتەوە و بەدڵنییاییەوە خۆراگریمان و ئیرادەی بەهێزمان ئاواتی لە مێژینەوە ئەو مافەرەوایەمان دێنێتەدی..

زۆربەی زۆری ئەم سەركردانە خۆیان بە دابراو لە رابوردوو و هەردوو جۆری پێشوویان دەزانن و، زۆر جار بانگەشەی فیكر و هزری وەرگیراو لە دەرەوە دەكەن و دەكەونە ململانێی چینایەتی و فەلسەفی و تیووری، بۆیە ئەمانیش نەیانتوانی ببنە سەركردەی نەتەوەیی.هەرچەندە دەكرێت بارزانیی نەمر بە یەكێك لە سەركردەكانی جۆری سێیەم دەبنرێت، چونكە دامەزرێنەر و سەرۆكی پارتێكی سەردەم بوو، بەڵام جیاوازی سەرەكیی لە سەركردەكانی سەردەمی خۆی دوای خۆشی لەوەدایە، كە ئەو، بە پێچەوانەی سەرۆك پارتەكانی دیكە، پەروەردەی جۆری دووەمی سەركردەكانە و هەلگری هەموو بەها و ناوەرۆكی پەیامی نەتەوەیی و كۆمەڵایەتی رابەرە ئایینیەكانە و، لەهەمان كاتدا سەرۆكی پارتێكی سیاسیی سەردەمە.هەر ئەم تایبەتمەندیەیە وایكرد، بە درێژایی نزیگەی نیو سەدە، بارزانی نەمر ببێتە هیما و سەركردەی بزافی رزگاریخوازی كورد و سەركردایەتی نەتەوەكەی بكات بە جۆرێك دۆست و نەیار رێزی تایبەتی لێ بگرن و دان بە پێگە و رۆلی سەركردایەتی بدەن.لەم قوناغە هەستیارەدا و، لەم هەموو ململانێ حزبیانەدا، پێویستیمان بەوە هەیە ژیان و ئەزموون و بیر و هزری بارزانی نەمرمان لەبەر چاو رابگرین و هاوكاری سەرۆك مسعود بارزانی بین و،ەك هەلگری پەیام و هزری بارزانی نەمر و، تەواوكەری ئەرك و ئامانجە نەتەوەییەكانی كورد.بۆیە، تا ئێستاش لە دڵی كورد دا دەژی و گەلی كوردیش لەسەر هەمان ئەو ڕێبازە دەڕوات كە سەرۆك مه‌سعود بارزانی رێبەرایەتیی دەكات و ئێمەش لە دوای ئەوداین لەم رێبازه پیرۆزه كوردایەتییه‌دا. رێبازی بارزانی، رێبازی كوردایەتی و قوربانیدان و فیداكارییە، بۆیە ئەو سەركردەیە تا ئێستاش سەرچاوەی سەرەكیی بەردەوامیمانە لە پاراستنی نەتەوە و نیشتمان و ئەو كەلەپوورەی بۆتە مەشخەڵی رووناككەرەوەی رێگەی تێكۆشەران و لە دڵی هەزاران كورد ماوەتەوە و درێژەپێدەری رێبازی كوردایەتی و كۆڵنەدانە و رێبازی گەیشتنە بە ئامانجەگەورە و كەنارٍی سەقامگیرییە.
سەرۆك بارزانی‮ ‬نەك هەر هزری‮ ‬نوێی‮ ‬سیاسی‮ ‬نیشانی‮ ‬جیهان داوە،‮ ‬بەڵكو وەك سەركردەیەكی‮ ‬وەك دوگل لە فەرەنسا و چوئین لای‮ ‬لە چین لە مەیدانی‮ ‬كرداردا كاری‮ ‬بۆ ئەم هزرە كردووە و بڕنۆی‮ ‬بۆ لە شان كردووە و ریفراندۆمی‮ ‬وەك میساق ومیسداقی‮ ‬هزرەكە گەیاندۆتە ئامانج و ئەورۆ ئەم ئیرادەیە و ئەم هزرە كورد پارێزە،‮ ‬قەڵەمدارانی‮ ‬ئازادیخوازی‮ ‬جیهانی‮ ‬هێناوەتە گۆ‮.‬كورد ئەمرۆ كەسێكی‮ ‬خاوەن هزر و خەبات و پۆست نەویست و دیموكراسی‮ ‬خوازی‮ ‬وەك بارزانی‮ ‬هەیە‮. ‬مێژوو بە گەورەیی‮ ‬دەڕوانێتە بارزانی‮. ‬بارزانی‮ ‬بە قارەمانێتیەكانی‮ ‬خۆی‮ ‬ناوی‮ ‬چوە رێزی‮ ‬كەسانی‮ ‬وەك گاندی،‮ ‬دوگل،‮ ‬چوئین لای،‮ ‬دینگ شائوپینگ،‮ ‬ماهاتیرمحەمەد،‮ ‬ئەمیر كەبیر،‮ ‬جۆن ئێف كەنێدی‮. ‬ئەم كەسانە بۆیە ناویان بەجیهانی‮ ‬بو چونكە عاشقی‮ ‬وڵاتی‮ ‬خۆیان بون‮. ‬سەرۆك بە هزرو خەبات و خۆنەویستی‮ ‬خۆی‮ ‬كوردی‮ ‬كردە خاوەن هەویەی‮ ‬ریفراندۆم‮. ‬ریفراندۆمێك كە شان و شەوكەتی‮ ‬بۆ خەڵكی‮ ‬كوردستان نەخشاند ئەمەش گرینگترین تایبەتمەندی‮ ‬سیاسەتمەدارە‮. ئەم شان و شەوكەتەی‮ ‬كورد بە دەستی‮ ‬هێناو دڵنیام كە پەرە دەستێنێ لە ناخی‮ ‬نیشتیمان دۆستێكەوە هەلقولاوە‮. ‬بەڵێ نیشتمان دۆستی‮ ‬و ئایندە بینیە كە سیاسەتمەداری‮ ‬وەك دوگل و ماندێلا لە خەڵك جیا دەكاتەوە‮. ‬چەمكی‮ ‬هزرە كە بارزانی‮ ‬و كەسانی‮ ‬تر پێ جیادەكرێنەوە‮. ‬قوربانیدان و شەونخونی پێشمەرگە قارەمانەكان بەسەرپەرشتی رٍاستەوخۆیی سەرۆك بارزانی لە سەنگەرەكانی بەرگریی نیشتیمان توانیویێتی شوناس و ئیرادەی كورد لە هێرش و پیلانگێری دوژمنان و ناحەزانی كورد بپارێزێ.