ئەوەی بیر لەداگیركاری و سرٍینەوە ، كیمیاباران و ئابڵوقەدان و كۆمەڵكوژی كوردوكوردستانی كردەوەوە دەكاتەوە ، هەر دەسەڵاتدرانی بەغدا بووە و كورد هەمیشە ویستوێتی مافەرەوا داگیركراوەكانی بگەرێنێتەوە .سەرەرایی ئەوەی كورد پشوو درێژ بوو لەگەڵ رژێمە یەك لەدوای یەكەكان بەڵام لە رابردوو و ئێستا باوەری كورد و مافەرەواكانیی نەبووە و نابێ‌ت.رژێمی عێراق كاتێك دەڵێت، بش داەپێی دەستوور هێزی خۆم فەرز دەكەم لەسەر هەرێمی كوردستان، ئێمەش دەڵێین، دەمانەوێت هەموو مەلەفەكان بەپێی دەستوور جێبەجێ بكرێن، كەواتە دەستوور ناكرێت تۆ بەجۆرێك مامەڵەی لەگەڵدا بكەی كە لە بەرژەوەندی تۆدایە جێبەجێ بكەیت و ئەوەی دیكە پشت گوێ بخەی، دەبێت لەسەر ئەرزی واقع هەموو ماددەكانی دەستوور جێبەجێ بكرێن، چارەسەركردنی هەموو كێشەكان بەندە بە دەستوورەوە، بۆیە ئەگەر هەموو ماددەكانی دەستوور وەكو خۆی جێبەجێ كران هەموو كێشەكانی عێراق چارە دەبن، بۆیە ئێمە وەكو كورد تەئكید لەوە دەكەینەوە كە دەبێت دەستوور وەكو خۆی جێبەجێ بكرێت، حكومەتی هەرێمی كوردستانیش بۆ گفتوگۆییەكان شاندێكی تەكنیكی ئامادە كردووە، پەرلەمانی كوردستان پشتگیری حكومەتی هەرێمی كردووە، هەروەها شاندێكیشی بۆ یارمەتیدانی حكومەتی هەرێم ئامادەكردووە، بۆیە پێموایە قۆناغێكی زۆر گرنگ دەچینە پێشەوە ئەگەر هەموو ماددەكانی دەستوور جێبەجێ كران، بەڵام نازانین لە داهاتوودا چی دەبێت، بەڵام ئەوەی گرنگە ئێستا كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش هاتووەتە سەر خەت، بەڵام تا ئێستا ماددەكانی دەستوور جێبەجێ نەكراون، تەنیا دوو ماددە جێبەجێ كراون، ئایا لە داهاتوودا جێبەجێ دەكرێن، ئەوە پەیوەندی بەوە دەبێت كە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی فشار بخاتە سەر حكومەتی عێراق كە دەستوور وەكو خۆی جێبەجێ بكات، چونكە ئێمە داوای گفتوگۆ دەكەین لەژێر چەتری دەستوور، ئەوانیش دەڵێن كێشەكان بە دەستوور چارەسەر دەكەین، بەڵام تا ئێستا هیچ دەستپێشخەریەك لەلایەن حكومەتی عێراقەوە دیار نیە، بەڵام ئەوەی تا ئێستا هەیە حكومەتی عێراق لەبەر چاوی هەموو دنیا ماددەكانی دەستوور پێشێل دەكات و هێرش دەكاتە سەر كوردستان.بۆیە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش شاهیدە كە بەغدا جێگەی متمانە نییە لە ئێستادا هیچ رێگەیەك جگە لە جیابوونەوە نەماوە ..

هەموو ئاماژەكانی رابردوو وئێستاش لە پەیوەندییەكانی هەولێر و بەغدا ، ئاماژەیەكی روون و ئاشكران بە فەشەڵ هێنانی ئەو عێراقەی دوای رووخانی رژێمی بەعس ،بەرەو گەرٍانەوە بۆ دیكتاتۆری هەنگاویی خێرایی ناوە و هێرشەكانی 16ی ئۆكتەر و ئابڵوقەدانی سێ‌ ساڵەی كوردستان و خۆ دزینەوەی لە جێبەجێی كردنی مافەدەستوورییەكانی كورد ئاماژەیەكی روون بۆ تاكرٍەویی ئەو وڵاتە .لە نێو رژێمی ئێستای عیراق لەم ناوچەیە ، ئەوە چەند ساڵێکە هەمان بابەتی پیلان و سەرهەڵدانی گەمەی شارراوەی تر دوبارە بۆتەوە؛ ئەمجارەیان پیلانەکان لەهەر لایەك چەکەرەیان کردبێت یا چەکەرەبکەن، راستەوخۆ دژە کرداری پەرەسەندنی دەستکەوتەکانی کوردن، دژە ویستە رەواکانی خەڵکانی کوردستانن، بە تایبەتی لە باشوری کوردستاندا.لە عیراقی بە ناو فیدراڵ، دەستووری ، دیموکرات و پەرلەمانیدا، خۆئامادەکردن بۆ پیلان لەوەی سەدام حوسێن، دوورتر و قوولترو دژوارترە. ئەمانیش؛ ئەمانەی بەغداش، قۆناغەکانی پیلانەکانیان دووبوون و دوون ؛ یەکەمیان قۆناغی بەرپاکردنی کێشەو جەنگ و کوشتاری داعش، و دووەمیشیان هێرشبردنە سەر دەستکەوتەکان و مافە چەسپاو و نە چەسپاوەکانی گەلی کورد لەم باشوورەدا. بەداخەوە، لەمەیان دا بەرژەوەندییەکانی دونیا رۆژئاوا بە دەنگ و هەواڵ نا بەڵکو لەسەر ئەرزی واقیع، بەرەواژەبوونەتەوە؛ عاجباتی دونیای سیاسەت ئەوەیە کە، ئێستا هاوتەریبی بۆچوونی، کەسێکی وەکو سەدام نین، بەڵکو هی شیعەگەری عیراق و پیاوانی ئێرانن لە حکومەتی عیراقدا
26 ی ساڵەی حكومرانی كوردستان ،سەرٍەرای كەموكورتیی و گشت ئەو ئاستەم كێشانەی چ بە هۆی پیلانگێرییەكان و بەغداوە لە بەردەمی دروستكراوە و دەكرێ‌ بەڵام توانی نموونەی دەوڵەتداری پیشانی هەموو جیهان بدات .لە راستیدا ئەو بنەمایانەی كە دەوڵەتیان لەسەر دروست دەكرێت بریتین لە هەرێمێكی دیاری كراو كۆمەلە خەلكانێك كە بەشێوەیەكی بەردەوام لەسەری دەژین وەهەروەها نیزامێكی سیاسی واتە كەسانێك هەبن سیاسەت بكەن و پەیوەندیان هەبێت لەگەل دەوڵەتانی جیهان، بۆیە ئەگەر بێت و هەرێمی كوردستان بە نمونەوە بێنینەوە بۆ هەرسێ بنەمای دروست بوونی دەولەت دەبینین هەرسێ بنەماكان زۆر بەزەقی دەبینرێن.هەرێمی كوردستان خاوەنی خاكێكی دیاری كراوی خۆی هەیەو سنوری خاكەكەی لەهەموولایەكان دیاریكراوە. هەروەها كۆمەلە خەلكانێكی دیاری كراو لەهەموو پێكهاتەكانی ناوچەكە لەسەر خاكەكە دەژین و بەبێ جیاوازی دین و زمان و نەتەوەومەزهەب هەموویان مێژوویەكی تایبەت بەخۆیان هەیە سێیەمیان هەبوونی سیستەمی سیاسی بەلێ لەهەرێمی كوردستان سیستەمێكی سیاسی دیموكراسی هەیەو بەردەوام داكۆكی لەمافەكانی خەڵكی كوردستان دەكات بەهەموو پێكهاتەكان وەپەیوەندی سیاسی زۆر باشیشیان دروست كردووە لەگەل زۆربەی وولاتانی دونیاو لە رابردوو و ئێستاشدا بەردەوام خەریكی پتەوكردنی پەیوەندی دیبلۆماسی و ئابووریین لەگەل وولاتان،وە هەرێمی كوردستان خاوەنی هێزێكی بەهێزی ناوچەكەیە كە دەتوانێت پارێزگاری لە خاكی كوردستان وخەڵكی خۆیان و مافەكانیان بكات ئەویش هێزی پێشمەرگەی كوردستانە و كە لەشەڕ دژی تیرۆرستانی داعش و پاسدار و حەشدی شیعی توانی سەركێشی بكات و راستەوخۆ توانی دژیان بووەستێتەوە، هەروەها بە پێی ئەو مافەی كە نەتەوەیەیەكگرتووەكان داویانە بەگەلان ئەمڕۆ خەڵكی كوردستانیش دەتوانن ببن بەخاوەن دەوڵەتی خۆیان و لەڕێی ئەنجام دانی ئەو ڕیفراندۆمەی كە خەلكی كوردستان زیاتر 92% دەنگیان بۆسەربەخۆی كوردستان داوەو دەیانەوێ لەمەو دوا سەربەخۆ بن و ببن بە خاوەنی دەوڵەتی خۆیان، بێگومان ئەم ڕێژە بەرزە لە كۆمەڵگای نێودەولەتی بەچاوێكی زۆرەوە سەیر دەكرێت، خەلكی كوردستان خەڵكێكی مرۆڤ دۆست و ژیان دۆستن بۆیە هەرگیز نابنە هۆی ئەوەی مەترسی بۆ هیچ كەس و لایەنێك دروست بكەن وەهەروەها بەبێ ئەوەی مەترسی بۆ هیچ لەووڵاتانی ناوچەكە دروست بكەن، بەڵكو دەتوانم بڵێم دروست بوونی دەولەتی كوردستان دەبێتە هۆی ئەوەی ئارامی و سەقامگیری زیاتر بۆ دەوڵەتانی دراوسێ و ناوچەكە فەراهەم ببێت.بۆیە ناكرێت خۆیان لە نەتەوەیەكی ماف و خاك داگیركراو و بەشكراو بدزنەوە و ناچارن دان بە دەوڵەتبوونی كوردستان دابنێ‌.