پەیامەكانی نێچیرڤان بارزانی

پەیامەكانی نێچیرڤان بارزانی
لە ساڵی 2006وە تاكوو ئێستا، نێچیرڤان بارزانی چەندین پەیامی روونی ئاراستەی كۆمەڵگەی جیهانی بە گشتی و عێراقی بە تایبەتی كردووە، لە پەیامەكانیدا زۆر بە روونی ئاماژە بە میكانیزمی پێكەوە ژیانی هاووڵاتییانی عێراقی كردووە بە هەرێمی كوردستانیشەوە، بە تایبەت جەخت لە سەر جێبەجێ‌ كردنی دەستوور دەكاتەوە، ئاماژەشی بەوەداوە كە ئەگەر دەستوور جێبەجێ‌ نەكرێت، ئەوا عێراق ناتوانێ‌ دڵنیایی پێكەوە ژیانی گەلانی مسووگەر بكات. ئەوە بوو كە عێراق خۆی لە جێبەجێ‌ كردنی دەستوور دزییەوە و سوونەكانی پەراوێز خست، لە گەڵ پەراوێز خستنی سوونەكان لە دەسەڵاتی سیاسی و ئابووری و بەرێوەبردنی عێراق، كورد هەست بە بووشایی و مەترسییەكانی دەستوور كرد و حكومەتی هەرێمیش بۆ ئەوەی بە دەردی سوونەكان نەچێت، بیری لە بەهێزكردنی خۆبەرێوەبردن و بوون بە خاوەن ئابوورییەكی سەربەخۆی كردەوە. ئەوە بۆ یەكەم جار لە ساڵی 2006 بیری لە لێدانی بیرە نەوتەكانی كردەوە و ئەمەش پەیامێكی رۆن بوو بۆ دەسەڵاتدارانی بەغدا كە كورد سوونە نییە و پێویستە رێز لە مافە دەستووری و مافە رەواكانی بگیرێت، ئەگەر نە بەدیلی هەر پێشلكارییەك گران لە سەر عێراق تەواو دەبێت. دوای بێ‌ هیوا بوونی هەولێر لە جێبەجێ‌ نەكردنی ماددەی 140 و نەناردنی بۆدجەی پێشمەرگە و هەولەكانی بەغدا بۆ لاواز كردنی پێگەی هەرێم و، لە دوا جاردا بڕینی بۆدجەی هەرێم، نێچیرڤان بارزانی بەدیلێكی باشی بۆ راوەستانی هەرێم لە سەر پێیەكانی دۆزییەوە و، هێنانی كۆنسۆڵخانە و كۆمپانییەكانی بواری نەوت و وزە كاریگەرییەكی راستەوخۆی كردە سەر گۆڕینی هاوكێشەكان. عێراق كە بینی هەرێمی كوردستان توانای خۆبەڕێوە بردنی هەیە و دەتوانێ‌ زوومی وڵاتە زڵهێزەكان و ناوەندەكانی بڕیاردان لە بەغداوە وەربگێڕێتە هەولێر، بەغدا كە بینی كورد بەهێز بووە و ناتوانێ‌ لە رێگەی دیپلۆماسییەوە هەرێمی كوردستان لاواز بكات، هەستا بە داڕشتنی پیلانی نێوخۆیی و دەرەكی بۆ ئەوەی بتوانێ‌ تۆڵەی خۆی لە كورد بكاتەوە، لێ‌ دیسان نەیتوانی بە تەواوەتی ئەم ئامانجەی بپێكێت، چونكە دوای ئەم فشارانەش هێشتاش ناوەندەكانی بڕیاردان و كۆمەپانیاكانی بواری نەوت و وزە بەردەوامن لە كار كردن لە گەڵ هەرێمی كوردستان، ئەمەش ئەم واتایە دەگەیێنێت كە ئاسۆی هەرێمی كوردستان گەش و هیوا بەخشە.
نێچیرڤان بارزانی وێڕای ئەم هەموو فشارەی كە بەغدا بۆ سەر حكوومەتی هەرێمی كوردستانی هێنا، دیسانیش چەندین جار داوای گفتگۆی سەر مێزی كردووە و چەندین پەیامی ئاراستەی جیهان بە گشتی و عێراق بە تایبەتی كردووە، هەر لە كاتی رزگار كردنی شاری موسل لە دەست تیرۆریستانی داعش بگرە و تا داگیر كردنی شاری كەركووك لە لایەن حەشدی شەعبییەوە، چونكە بارزانی باوەڕی بە چارەسەر كردنی كێشەكان لە رێگەی هێزی چەكدارییەوە نییە و حەز لە رشتنی خوێنی بێ‌ گوناحی رۆلەی گەل نییە.
سەرۆكوەزیرانی هەرێمی كوردستان لە پەیامی پیرۆزبایی كردنی موسل لە دەست تیرۆریستانی داعش، 11/7/2017 لە پەیامی پیرۆزبایی كردنی سەركەوتنی هێزەكانی عێراق لە شاری موسل، داوا لە حەیدەر عەبادی سەرۆكوەزیرانی عراق دەكات كە، ئەزموونی كاركردنی پێشمەرگە و سوپای عێراق بكرێتە بنەمای كاری هاوبەشی نێوان هەولێر و بەغدا لە هەموو روویەكانی دیكەوە. ئاماژەش بەوە دەكات گرنگتر لە ئازادكردنی شاری موسل، پێویستە لە ئایندەدا كار بۆ ئەوە بكرێت بیری داعش و ئەو هۆكارانەی بوونەتە هۆی دروستبوونی داعش لە رەگوڕیشەوە هەڵبكەنرێن و، پێویستە كارە سەركەوتووەكانی هاوبەش بكرێنە بنەما بۆ گەڕانەوەی ژیان و ئاشتی و ئارامی بۆ خەڵكی تەواوی ناوچەكانی عێراق، لێ‌ مخابن لە جیاتی بە هاناوە هاتنی ئەم پەیامانەی سەرۆكوەزیرانی هەرێمی كوردستان، بەغدا تەنها بیر لە لاواز كردنی پێگەی هەرێم و لێسەندنەوەی دەستكەوتەكانی كورد دەكات، كە ئەمەش مەحالە و كورد لە ئاستێكی باشی دیپلۆماسیدایە.
وێڕای ئەم هەموو نەرمی نواندنە و كار كردن بۆ ئارامی عێراق و جێبەجێ‌ كردنی دەستوور، دەسەلاتدارانی عێراق بە ئەجندای دەرەكی بەستراوەتەوە و عێراق بووەتە مەیدانی مڵمڵانێی یەكلا كردنەوەی هێزە سیاسییە دەرەكییەكانی و خەڵكانیتر هاتوون لە سەر حیسابی هاووڵاتی سڤیلی عێراقی، كێشەكانیان چارەسەر دەكەن.
هەرگیز مێژوو ئەو سەركردانەی عێراق نابەخشێت كە وایان كردووە خەڵكی عێراق بووەتە قوربانی خەڵكی بیانی و وا خۆی نیشان دەدات كە روح و جەستە و خوێنی هاووڵاتییانی عێراقی هیچ بەهایەكی نییە.
Top