بۆچى عه‌بادى هاته‌سركرن؟
کارزان فەقێ
حكومه‌تا هه‌رێمێ و داوى پێشنیار:
داوى راگه‌هاندنا حكومه‌تا هه‌رێمێ خوه دناڤ سێ پێشنیاران دبینیت، دڤێت بزانین كو ئه‌ڤه پێشنیارن نه‌ك بریار و ژ بۆ رایا گشتى و جیهانێ هاتینه ئاراسته‌كرن، بێگومان ژبلى راوه‌ستاندنا شه‌رى و سركرنا ریفراندۆمێ و ده‌ستپێكرنا دیالۆگێ، ئه‌ڤ په‌یامه هه‌ڤده‌مه ل گه‌ل هنده‌ك پێشهاتێن نوو، ژ وان ژى هه‌بوونا ئالۆزیان و مانۆرێن عه‌بادى ل وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر ژ بۆ دژاتییكرنا هه‌رێمێ، ژبلى كو ئه‌ڤ سێ پێشنیارێن حكومه‌تا هه‌رێمێ دێ پشته‌ڤانییه‌كا نێڤده‌وله‌تى ژ بۆ هه‌رێما كوردستانێ په‌یدا بیت. ره‌نگه خالا دووێ كو سركرنا ئه‌نجامێن ریفراندۆمێ یه ببیته جهێ دلته‌نگى و نه‌رازیبوونا خه‌لكێ كوردستانێ، لێ ئه‌ڤه ئێك ژ سیاسه‌تێن ب ده‌ستخستنا پشته‌ڤانییا نێڤده‌وله‌تى و شه‌رمزاركرنا حكومه‌تا ئیراقێ یه، چونكى حكومه‌تا هه‌رێمێ باش دزانیت ئه‌و پێشنیارێن وى كرین ژ لایێ عه‌بادى و حكومه‌تا وى ناهێنه پێشوازیكرن، كه‌واته ب ڤێ یه‌كێ نه‌ك ئه‌نجامێن ریفراندۆمێ ناهێنه سركرن بۆ ده‌مه‌كێ نه‌دیار، به‌لكو جیهان ئیدى بێده‌نگ نابیت و دێ پلانێن حكومه‌تا ئیراقێ دژى هه‌رێمێ سركه‌ت.
خازخازۆكیا عه‌بادى ل توركیا سه‌رناگریت:
عه‌بادى ئه‌و كارتا به‌رى نها ل گه‌ل توركیا بكار دئینا كو هه‌رێم دێ ده‌وله‌تێ راگه‌هینیت، ئه‌و كارت ژى سۆت، له‌ورا ئیدى توركیا ل هه‌مبه‌ر عه‌بادى دێ خوه‌دى گۆتنه‌كا دى بیت. ژبلى هندێ كو نها توركیا خوه‌دى ئه‌و بۆچوونا به‌رى روودانێن 16 ئوكتۆبه‌رێ نینه، چونكى توركیا ژ بۆ رهێن خوه هاته كه‌ركوكێ، سمبێل ژى دانانه سه‌ر، توركیا دخوه‌ست به‌رژه‌وه‌ندیا وى یا ئابوورى ل كه‌ركووكێ ب هێزتربیت، لێ ئه‌وێ هه‌بوو ژى نه‌ما و ب ئێكجارى ئیران هه‌ژموونا خوه ل وێ ده‌ڤه‌رێ سه‌پاند، ناهێته ڤه‌شارتن ژى ب ئاشكه‌رایی ل ته‌هرانێ دهێته گۆتن كو ئه‌گه‌ر په‌ترۆلا كه‌ركووكێ ل ژێ ده‌ستهه‌لاتا وان نه‌بیت؛ دێ كاره‌سات رووده‌ت، هه‌ر ئه‌ڤه‌ژى بوویه ئه‌گه‌ر كو بینالى یلدرم سه‌رۆك وه‌زیرێن توركیا سه‌ره‌دانا خوه ژ بۆ به‌غدایێ هه‌لوه‌شاند و عه‌بادى نه‌چاركر بخوه بچیته ئه‌نقه‌رێ، د هه‌مان ده‌م دا عه‌بادى پێشتر و ل ده‌مێ هێرشا مووسلێ، راگه‌هاندبوو: هه‌تا توركیا هێزا خوه ل باشیكێ نه‌ڤه‌كێشیت، ئه‌و سه‌ره‌ده‌ریێ د گه‌ل توركیا ناكه‌ت.
رژدیا عه‌بادى، دێ سه‌رێ وى خۆت:
پێشنیارێنه حكومه‌تا هه‌رێمێ ژ بۆ به‌غدایێ پرن ژ ده‌ستپێخه‌ریا دیالۆگێ و راوه‌ستاندنا شه‌رى، لێ بالێن دناڤا شیعه‌ى ناهێلن عه‌بادى پێشوازیا ڤان ده‌ستپێشخه‌ریان بكه‌ت، ب وێ ئارمانجێ كو یان هه‌رێم ب ئێكجارى بشكێت یان ژى عه‌بادى توشى شكه‌ستنه‌كا مه‌زن بیت، ل ڤێرێ هیچ گومان ناهیته دیتن و 13 بریارێن په‌رله‌مانێ ئیراقێ ژ بۆ عه‌بادى، هیچ ده‌رفه‌ته‌كا دیالۆگێ و چاره‌كرنا ئاریشه‌یان نه‌دایه حكومه‌تا وى كو دانوستاندنێ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت، ئیدى ره‌نگه پابه‌ندبوونا عه‌بادى ب وان 13 بریاران درێژیێ ب ڤێ ره‌وشێ بده‌ت، ب رێدژبوونا ڤێ ره‌وشێ ژى عه‌بادى نه‌ك نكاریت داخوازیا ئه‌مریكا ژ بۆ ده‌رخستنا ئیرانێ ژ ئیراقێ ب جهـ بینیت، به‌لكو دێ پتر پێدڤى ب ئیرانێ بیت، كه‌واته بۆ هه‌ر پێشهاته‌كا پشتى سركرنا ئه‌نجامێن ریفراندۆمێ، هه‌رێما كوردستانێ دێ مفاداربیت و گهورینێن رۆژێن بهێت دێ ره‌وشێ ب ته‌مامى گهورین، چونكى ئه‌ڤ پێشنیارێن حكومه‌تا هه‌رێمێ خاندنه‌كا زۆر بۆ هاتییه كرن و ب پشت راستى پێشبینیا هه‌لوه‌ستێ به‌غدا هه‌م ب ئه‌رینى و هه‌م ب نه‌رێنى هاتییه كرن.
سركرن یان هه‌لوه‌شاندن:
هه‌لبه‌ت ئه‌و دوو په‌یڤێن ل سه‌رى ب 180 پله‌یان دوورى هه‌ڤن، سركرن واته نها حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌نجامێن ریفراندۆمێ ناكه‌ته كارنامه‌یا خوه ژ بۆ گه‌نگه‌شه كرن ل گه‌ل به‌غدایێ، ئه‌و ئه‌نجام هه‌ر دێ وه‌كو خوه مینن و هه‌رده‌مێ ره‌وش گونجاى بوو، ئه‌نجامێن ریفراندۆمێ پلیته‌كا دروست و دیموكراسیه دده‌ستێ كوردان دا و دكارن بكاربینن، گومان تێدانینه ژى كو سیاسیێن كورد نه‌گوتبوون پشتى ریفراندۆمێ راسته‌وخۆ دێ ده‌وله‌تێ راگه‌هینن كو ل هه‌رێما كه‌ته‌لونیا به‌روڤاژى بوو و ب وێ ئامانجێ بوو كو 48 ده‌مژمێران پشتى ریفراندۆمێ ئه‌و دێ سه‌رخوه‌بوونا كه‌ته‌لۆنیا راگه‌هینن، لێ وان ژى ب هه‌مان شێوه‌یێ هه‌رێمێ ئه‌نجامێن ریفراندۆما خوه سركر
