دەوڵەتێن جیهانێ و دەڕکەفتن و هەبونا وان جیاوازن، هندەک ژوان یێن هاتیە دڕوست کڕن، هندەک یێن جودابوی، هندەک یێن بویە میراتگر، هندەک یێن هەبوی بشێوەکێ سروشتی سنوڕێ وان یێ دیاڕبویە، هەروەها برێڤە برن و برێڤەچونا ڤان دەوڵەتا جودابویە، زوربەیا دەوڵەتا ل ئەگەرێ نەمانا ئیمپراتورێن رومانی، سەفەوی، عوسمانی و لاوازبونا دەوڵەتێن زلهێز یێن دروستبوی و دەرکەفتی و سەربەخوبوی، سەربەخویا هندەک دەوڵەتا بشێوەکێ دەستکرد بویە و ژلایێ دەوڵەتێن زلهێز ل جیهانی ژبو بەرژەوەندیا ئابوری یێن هاتیە دروستکرن، بونمونە عێراق، ل مێژویا مروڤایەتیێ چوجارەکێ نەبویە کو عەرەب و کوڕد ل ئێک نیشتیمان بژین، هەتا پەیوەندیێن بهێز ل بوارێ بازرگانی نەبونە دناڤبەرا کورد و عەرەبا، لێ پشتی دەرکەفتنا ئاینێ پیروزێ ئیسلامێ، کو پەیامەکا جیهانی بوو، ئەف پەیامە دناڤا کوڕدا بڵاڤبو و کوڕدا شارەزایی وەرگرت ل زمانێ عەرەبی و زانین دناڤبەرا کورد و عەرەبا دەڕکەفت، وەرگتنا ئاینێ ئیسلامێ ژلایێ کوڕدانڤە رامانا وێ چەندێ ناگەهینیت کو ئێدی دڤێت کوڕد پابەندی ئاخفتن و سەرکردێن عەرەبابن، چونکو راستە ئیسلام لناڤا عەرەبان بڵاڤبو، لێ ئیسلام عەرەب نیە و هەمی عەرەبیش ئیسلام نیە، بەڵکو تنێ بەرنامەکێ خودایی یە بو دانانا هندەک و نەهێشتنا هندەک کردارا، و رێکخستنا پەیوەندیێن کومەڵایەتی و بڵاڤبونا دادگەریێ دناڤا خەلکی ..... هتد. بەری ئیسلام و پشتی ئیسلامێش کوڕد هەر یێن هەبوی و سنوڕێ وان یێ دیاریکریبویە، روژانەکێ عەرەبا بناڤێ دینی ئاخا کوڕدا بەزاند و روژانەکا دی توڕک و فارسا بناڤێ ئاینی ئاخا کوڕدا بەزاند، هێشتا کاڕیگەریا بەزاندنا ئاخا کوڕدستانێ ژلایێ عەرەب و توڕک و فارسا یا مای بناڤێ دینی، ئەف کاریگەریە برەنگەکێیە کو ئێدی کوڕد شەرم بکەن و سەرکڕدێن کوڕدا شەڕمێ بکەن ل کومبینەکا بیانی بەحسێ دەوڵەتێ بکەن، دەما بەحسێ دەوڵەتا کوڕدستانێ دکەن، لایەنەک دێبێژیت جوگڕافیا ناوچێ دێ تێکچیت، لایەنەک دێ بێژیت کوڕدستان مەترسیە بو ناوچێ، لایەنەک دێ دەوڵەتا کوڕدستان کەتە حەرام و دێبێژیت دەوڵەتا کوڕدستانێ دەڕچونە ژ ئایینی، باشە بوچی بریتانیا بکەیفا خو عێراق پێکئینا و لبن دەستێ خەلافەتا ئیسلامێ نەهێلا و ئێخستە بن دەستێ خو، بوچی ئەو حەرام نەبوو، بوچی ڕابینەڤە دژی خەلافەتا ئیسلامی ـ عوسمانی، ژلایێ عەرەباڤە حەرام و تاوان و مەتڕسی نەبو؟ هەتا نوکەش عەرەب یێن باجا تاوانا دژی خەلافەتێ ددەن.
سەرەرایێ نەبونا چ پەیوەندیەکێ دناڤبەرا کورد و عەرەبا، لێ بزوڕی کرنە ئێک نیشتیمان، دەمێ کوڕدستان دبیتە دەوڵەت پێویستی ب هەبونا چیمەنتویێ نیە کو چەند پارچەکا لێک بدەن بەڵکو سروشتێ کوڕدستانێ ئێک پاڕچەیە و کوڕدستان ل چ وڵاتەکێ جودا نابیت بەڵکو تنێ دێ سەربەخویا خو بدەستڤە ئینیت، وەکو سەربەخویا عێراقێ ل ژێر سەرپەرشتیارا بەریتانیا ل ساڵا۱۹۳۲، بهەمان ڕەنگ کوڕدستان دێ ل ژێر سەرپرشتیارا عێراقێ دەڕکەڤیت و دێ سەربەخوبیت، سروشتیش ناهێتە گوڕین و جوگڕافیاش تێکناچیت.
رەجەب جەبار