ڕەوایەتیی دەوڵەت بە شێوە نوێگەرییەكەی لە نێوان سەدەی حەڤدە و نۆزدە لە ئەوروپا سەری هەڵدا و، گوزارشت لە ویستی نەتەوە و گەل دەكات. بەڵام هەر كاتێك ویستی گەل دووچاری شەلبوون هات، یان ئەو ویستە بە شێوەیەكی یەكگرتوو نەمایەوە و كەوتە سەر پشت، چیتر نە دەوڵەت ڕەوایەتیی دەمێنێ‌ و نە پرۆسە سیاسییەكەی. كەوتنی ڕەوایەتیی دەوڵەت یان سەروەریی نەتەوەیەك پێوەستە بە كەوتنی ڕەوایەتیی سیاسییەوە، چونكە سیاسەت كۆی كۆمەڵگەیەكی سیاسی و كۆمەڵایەتی ئاڕاستە دەكات. هاوكات بەبێ‌ دەوڵەتیش سیاسەت ڕەوایەتیی وەرناگرێ‌، چونكە سیاسەتكردنەكە بێ‌ شوێنە و پارێزراو نییە.
سیاسەت بە واتا گشتییەكەی كایەیەكی گرنگ و هەستیارە، هاوشێوەی تیۆرە فیكرییەكانە. بۆ نمونە؛ زۆر جار خوێندنەوە بەروبوومێكی بە فەڕە بۆ مرۆڤ، زۆر جاری تر ماڵوێرانییە. سیاسەتیش جگە لەوەی زۆر جار و لە زۆر شوێن سوودێكی باش بە ڕەوتی گەشەكردنی كۆمەڵگە دەگەیەنێ‌ و تاكەكانی دەوڵەت لە مەترسییە دەرەكییەكان دەپارێزێت، بە هەمان شێوە زۆر جاری تر و لە زۆر شوێنی تردا بەڵا بۆ گەل و كۆمەڵانی خەڵك بەرهەم دەهێنێت.
ئەمڕۆ كە كورد لە قۆناغێكی گرنگ و هەستیاردایە، بەشێكی سیاسەتمەدارانی كورد تێگەیشتنی ڕەوای چەمكی سیاسەتیان ون كردووە، ڕوونیشە تەنیا بەرژەوەندیی ئابووری و پێگەی سیاسیی خۆیان و حزبەكەیانە ئاستی بینینی لۆجیكییانەی ئەوانی پەردەپۆش كردووە. وێڕای ئەوەی بەشێك لە سیاسییەكان حەزێكی زۆریان بە یاریكردنە، شوێنكەوتووانیشیان بە باشی هەست بەم یاریكردنە ناكەن، ئەوان چەشنی بینەری فیلمێكن كە لە لوغز و مانای گەوهەری فیلمەكە تێناگەن. ئەنجام ئەم تێنەگەیشتنەی بینەرانی كاڵفامی فیلمەكان هاوكێشەی كۆمەڵایەتی و سیاسی دەشەمزێنێ‌، چونكە بتەوێ‌ و نەتەوێ‌ تاكەكانی كۆمەڵگە هێزی جەماوەرین. ئەی ئەوە نییە خەڵكێكی زۆر گوێ‌ بۆ قسە چەواشەكارییەكانی بەشێك لە سیاسییەكان دەگرن و ڕایان بەرامبەر سەربەخۆیی و دروستكردنی دەوڵەت گۆڕاوە و دەڵێن "دەوڵەتمان ناوێت!" ئەمە گەورەترین كارەساتە تا هەنووكە گەلی كورد بە خۆیەوە بینیبێتی. ئەنفال و كیمیاباران لە چاویدا هیچ نییە، چونكە ئەوە دوژمنێك بوو دەیویست بتسڕێتەوە، بەڵام بە دژایەتیكردنی سەربەخۆیی خۆت بوونی خۆت دەسڕیتەوە و دوژمنی خۆتی. هەرگیز پێشتر و لە هیچ قۆناغێكی مێژووییدا هێندەی ئێستا كورد دوژمنی خۆی نەبووە. هۆكارەكەیشی هەڵمەتی چەواشەكاریی هەندێ‌ لایەن و سیاسەتمەدار و ڕۆشنبیرە.
دەوڵەتی نیشتمانی ئەو دەوڵەتەیە كە تێیدا گەل بە شێوەیەكی ڕاستەقانی ڕۆڵ دەگێڕێ‌، دەنگی یەكلاكەرەوە دەبێت. بەڵام بۆ كوردستان كە دەوڵەت نییە و حكومەتێكی خۆجێی دروست كردووە و وەك هەرێمێك لە چوارچێوەی عێڕاقدا دانیپێدانراوە، باشترە بەر لە هەر شتێك بەرەو دەوڵەتبوون هەنگاو بنێ‌ و ئەو كاتیش ڕەوایەتیی سیاسی بەدەست دەهێنێت، چونكە ڕەوایەتیی سیاسی بەندە بە بوونی دەوڵەتەوە.
ئێستا سیستمی سیاسیی هەرێمی كوردستان ڕەوایەتی لەدەست داوە، وەلێ‌ دەرفەت هەیە بۆ گەڕانەوەی ڕەوایەتییەكەی، ئەویش بە پشتیوانیكردنی پرۆسەی سەربەخۆییی كوردستان لە لایەن كۆی لایەنە سیاسییەكان و جەماوەری كوردستانەوە دەستەبەر دەبێت. ئەگەریش ڕەوتی سیاسیی كوردستان بەم جۆرەی ئێستا بەردەوام بێت، پێدەچێ‌ لە داهاتوودا بۆ هەمیشە ڕەوایەتی لەدەست بدات. تەنیا چارەسەریش ڕاگەیاندنی دەوڵەتە.