بابەتێ باورەی بخۆبوونێ ئێکە ژ وان بابەتێن کارتێکرنەک مەزن لسەر ژیانا ھەر تاکەکی دکەتن. ڕاستە باورەی بخۆبوون نە پارییەکێ نانی یە کەسەک بدەتە مرۆڤی و کەسەک دیتر، بەلێ پا گەلەک مرۆڤ دشێن وێ لنک کەس یان کەسانەکێ دروست بکەتن، ب تایبەت ھەکەر بناس و ئەگەرێن جڤاکی و پەروەردەیی ل پشتا نەبوونا وێ ل و دناڤ دەروونێ کەسەکی دا بیتن، و لاوازییا باورەی بخۆبوونێ لنک وی کەسی نە ژ ئەگەرێن بۆماوەیی بیتن. بۆ نموونە خواندنا گەلەک جۆرێن ژێدەرێن زانستێن سایکۆلۆژی و جڤاکی وێ لاوازییا باورەی بخۆبوونێ لنک وی کەسی بھێز دکەن.
ل جڤاکا کوردەواری، بەرۆڤاژی گەلەک کەلتوور و فەرھەنگێ وەلاتێن دیتر، لایەنێ پەروەردەییا شاش و نەدروست ( سەقەت) ئێکە ژ گرنگترین و مەزنترین بناسێن وێ لاوازیێ. دەمێ خویشک و برا یان باب یان دەیک یان کەسەک ل دەڤێ مرۆڤی ( ئانکۆ دناڤ دەڤێ زارۆک یان کچ یان کۆڕێ خۆ ددەتن)، و گاڤا ئاخفت وی پاشڤە لێددەن و بڕەنگەکی نەھێلن ب دلێ خۆ بئاخڤیتن یان دەربڕینێ ژ تشتەک یان ھزرەکا خۆ بکەتن، ببنە ئەوێن ھەوار دکەن:" ھا ! کێزێ خۆ ئیناندە ڕێزێ"، و ئاخفتنێن بڤی ڕەنگی کارتێکرنێ لسەر دیتن و ھزر و کەساتی و بنیاتێ وی زارۆکی دکەتن، و دبیتن د ھەلوێستێن دیتر و جھەک جۆدا ژی ھەمان ھزر لنک پەیدا ببیتن و ئاستێ باورەی بخۆ بوون لنک لاواز ببیتن. گەلەک نموونەیێن وەکی وێ ئێکە ژ کۆژەکێن باورەی بخۆبوونێ لنک تاکێ کوردستانێ و دیاردەیەک بەربەلاڤ و زەحفە و تەنانەت دناڤ ئاستێن بلندێن جڤاکی و ئابووری دا. لسەر ئاستێ نەتەوەیی و جڤاکی ژی ب ھەمان شێوەیە و ئاستێ باوەری بخۆ بوونا نەتەوەیی لنک وی نەتەوەی و جڤاکێ دکەڤیتە بن کارتێکرنا ڕەفتار و گۆتار و چەوانییا سەرەدەرییا نەتەوە و کەلتوور و فەرھەنگ و جڤاکێن دیتر، و نەخاسمە ئەوێن دوژمن و نەیار. مە کوردستانیان مەزنترین و ئالۆزترین و کەڤنترین ئاریشەیا ژ ڤی جۆری ھەی، کە ڤەگێڕانا وێ د ڤێ گۆتارێ دێ وێ گەلەک درێژ کەتن و ژ بابەتی دویر کەڤیتن.
ھەلبەت ئەگەرێن دیرۆکی و سیاسی و ئایینی یێن شاش و بێ بنەما ژی ل پشتا ڤی بابەتی یێن ھەین. لێ لڤێرێ دەلیڤە بۆ شرۆڤەیا ڤان ھەمی لایەنان نینە. لێ ئەوا فەرە بھێـەگۆتن ھەر مرۆڤەک، وەک زەردەشت پیامبەرێ مەزنێ ئاریاییان پێشی ( ٤٢٠٠ ) ساڵان دبێژیتن:"ئافرینەر و ( خالقێ ) چارەنڤیسا خۆیە"، و ئەڤە یاسایەک باش و بھێزە بۆ چارەسەرکرنا ڤێ لاوازیێ لنک وان مرۆڤان یێن بدەست لاوازییا باورەی بخۆبوونێ دنالینن. ڕاستە ئەو چارەسەرییە تشتەک ڕێژەییە بەلێ پا ھندەک ژ وێ دەستکەفتێ ژی ھەر نە یا خرابە.
ئەڤ گۆتنە نۆکە، و د چەرخێ (٢١) دا د گەلەک ژ تیۆر و بیردۆزێ، کەساتیێ و دەروونناسیێ دا، و د بیروباوەرێن زانایێن وەکی دیل کارنێگی، کارل ڕۆجێرز، ماسلۆ، ڤیکتۆر فرانکل، و ... ھتد، و ھەتاکۆ کەسەکێ وەکی ئیبراھیم فەقێ یێ مسری، و گەلەکێن دیتر دا ژی ب ئاشکرایی دھێتە دیتن.
گەلەک جاران کەسەک وەسا ھزر دکەتن چونکی وی/وێ باوەرنامە یان ترۆمبێل یان کۆمپانیا یان خانی یان پارە نینە، نەشێتن بگەھیتە فلان تشتی یان فلان تشتی نزانیتن، بەلێ پا ئەز ئێکم و گەلەک ژ ھەوە ژی وەسانە، بەلکۆ شڤان یان جۆتیارەک یان مرۆڤەک سادەتر ژ مە گەلەک تشتان دزانن و ئەم وان تشتان نزانین. دبیتن ئەو بەختەوەرییا ئەو شڤان یان جۆتیار یان مرۆڤێ سادە یان ژن و بچویکێن ھەر ئێک ژ وانا تێدا، مەزنترین بەرپرس و یان ژی زەنگینترین مرۆڤ ل باژێڕ و وەلاتێ تە و ژن و بچویکێن وان تێدا نەبیتن و ئەو خەونا ب ھندی َڤە ببینن دا بگەھنە بەختەوەریێ و وێ شادی یا شڤانەک و مالباتا وی تێدا. دبیتن گەلەک کەس ڤێ گۆتنێ باوەر ناکەن بەلێ پا ھوین دشێن ڤێ پەرسیارێ ژ وان کەسان بکەن بەلێ ب مەرجەکێ ئەو د بەرسڤدانێ دگەل تە د ڕاست بن.
ھەکەر مرۆڤ خۆ بنیاسیتن و شانازیێ بخۆ و گەلەک ژ وان تشت و زانیاری و شیان و دەستکەفتێن خۆ بکەتن ئاستێ باورەی بخۆبوونێ لنک وی بلندتر دبیتن. بەلێ ئەڤە نە ب ڕامانا دفن بلندیێ دھێتن. ئانکۆ کەسەک ب وی چاڤی تەماشەی وان تشتان بکەتن و خۆ پێ مەزن بیتن. ھەر مرۆڤە فەرە بزانیتن وی و وان ھندەک تشتێن ھەین خەلکا دیتر ئەو تشت نینە و خۆزیکا بۆ وی تشتی دخوازن، و تنێ ئەو مرۆڤ بخۆ ب وی تشتی دحەسن و پێدزانن.
کەساتییا کوردستانیان، بەرۆڤاژی یا ئەم د خۆ دگەھین، و جھی َداخێ و مخابنیێ یە ژ نیشانێن ڕەشبینیێ یە لنک خەلکێ مە، و بەرۆڤاژی ئەوا خەلک ژ مە دئاخڤیتن و ب شاشی و ژ بەخیلییڤە و بۆ کەرب ڤەدگێڕیتن، ئێکە ژ سەرکەفتیترین مرۆڤێن خۆدان ئاستەکێ بلندێ باورەی بخۆبوونێ ل تەڤایا جیھانێ، و ئەڤە ژی بمەرجەکی ئەم بخۆ بین و کەس مایێ خۆ د مە نەکەتن. ئەڤە ئەو ئارمانجە یاکۆ سەرکردێن وەکی جەنابێ بارزانی بزاڤێ دکەتن دا بۆ ھەمان مەبەست بدەست خەلکێ ڤێ کوردستانێ ڤە بینیتن. ئەو دبینیتن ئەگەر دەلیڤێ ڤێ سەرخۆبوونێ بۆ تاکێن کوردستانی ھەبیتن ئەو تاک، بەرۆڤاژی ئەو ڕەشبینییا، بۆ ھزاران سالان ھەیە، مە ژ خۆدێ خۆ و خەلکێ ژ خۆدێ مە بۆ مە چێکری و د مەژی و بیردانکا مە دا چاندی و جێگیر کری، دێ گەلەک داھینانان کەتن یێن کۆ خەلکا دیتر ب ھەبوون و دیتن و بھیستنا وان دی َل مە مینیتە حێبەتی. بەلگە ژی بۆ ڤێ گۆتنێ ئەو ئیمپراتۆریەتا بابۆکالێن مە ل قۆناغەکا وەکی چەند سەد سالان پێشی زایینێ ئاڤاکری و ئاستەکێ باشێ ئابووری و جڤاکی و کەلتووری و سایکۆلۆژی بۆ تاکێن میدییایی دروستکری. لەوما ل چەند ھیڤێن بھێتن دێ تو ب بلندترین ئاستێ باورەی بخۆبوونێ بڕیارێ لسەر داھاتوویەکا گەش دەی و نیشانی خەلکێ دەی توو ژ ھەمی لایەکیڤە ژ کەس و چ نەتەوە و وەلاتەکی کێمتر نینی ب مەرجەکی ھەکەر سەربخۆ بی و لبن دەستێ زۆردار و ستەمکاران نەبی.
*ئەڤ بابەتە ل ژمارا (٢١٢١) ێ ڕۆژناما ئەڤرۆ ل (٢٩/٥/٢٠١٧) ل لاپەڕێ(١٣) ھاتیە بەلاڤکرن.