زۆر ڕۆژانە ژیانی بۆ گوێدرێژ و ئەسپ و وڵاخ کە کاتەی ئەو کۆن( لەسەردەمانیدەگێڕنەوە گۆێدرێژێکی کە دەپاڕایەوە خوا لە و دەکرد دوعای بەردەوام ھەبوو پیاوێک دەژمێردرا)گرنگ شەوێکیان و دەکرێت قبول دوعایەکانی دیارە کات). ئەو ژیانی پێداویستیەکی وەکپێبداتن( کرد پەسند مان تۆ دوعایەکەی ئێمە " دەڵێ: کە گۆێچکەکانی دێتە دا خەونەکەی لەدەنگێک ئێمە :" دەلێ دەنگەکە دەکات. مەرجە ئەو پرسیاری ئەمیش تێدایە". مەرجێکیبەڵام بەم گێڵەکە و نەزان کابرایە دەدەین." دراوسێیەکەت بە ئەسپێکیش بەڵام پێدەدەینگۆێدرێژێکت و خۆی قیس لە گۆێدرێژ و دەکاتن ڕەت داواکارییە ئەو و ھەڵدەچێ و دەبێ قەڵس زۆرقسەیە ئەسپەکەش لە قیس دراوسێیەکەی دەچێ. لێکبدەینەوە کۆمەڵناسی و دەروونناسی زانستەکانی ڕوانگەی لە ھاتە بەسەر ئەم و بیتَئەگەر ئەو نین کەم و دەکەون بەدیار جۆراوجۆرەکانی ڕەھەندە و ھەڵدەگرێ زۆرێک دەبینینئەوە دیاردە زۆر لەبەردەم تەگەرە و کۆسپ بە دەبن و دەکەن ھەڵسوکەوت پیاوە ئەم وەککەسانەی و دەستکەوت و بەرھەم لە ژیانی خۆی و کۆمەڵگا و بگرە جیھاندا. بەردەوام و جددی) ( ھەڵوێستەیان ئەم لەسەر ئەو وەک و ھاوشێوە کەسانی و کەسە ئەوئەگەر پیاوە ئەم بابەتی لە کەسانی بزانن باش با دڵەوەیە ناخی لە ھەڵوێستەیان و ھەست ئەم وبن و خۆیان بە زیان تا ھەیە دەروونی خێرای چارەسەری بە پێویستیان ونەخۆشدەروونن تیۆری بە کە ئەڵمانی لیڤینی کیێرت بیردۆزی سایەی لە پێویستیانە یان نەگەینن ترخەڵکانی و بکرێت لەسەر توێژینەوی کەسایەتیەکەیان دەناسرێتن ) النفسی مجال ( سایکۆلۆژیدەرفەتی بەرپەرچدانەوەیە و رەفتار بەم دا کاتە لەو پرەنسیپێک و بنەما چ لەسەر ئەوانەبزانرێتن ھەڵدەستن؟ ئەو تریشدا، پارچەکانی بگرە و ئێمە کوردستانی لە کوردی سیاسەتی گۆڕەپانی لەئەمرۆ دەستھەڵاتی شکۆداری پاش لە ئەوەتا نین. دەگمەنیش بە بەڵام نەبن زۆریش ئەگەر پیاوەجۆرە داگیرکاری دوای ساسانیەکان، سەردەمی ڕادەیەکیش تا و میدییەکان قۆناغەکانی لەکورد
لە و ڕابردوو ساڵی سەد چەند و ھزار بەدرێژایی ئەوانیش دوای و بەدوو)ئەرەبەبیابانیەکان( و ئەمەوی خەلیفەکانی لە ھەر کوردستان، داگیرکەرانی بۆگەنی دەستھەڵاتیژێر و زۆردار خەلیفەکانی واتە بیستەم، سەدەی خەلیفەکانی دوایین تاوەکو بگرەعەباسییەکان تری پاشاکانی و شێعەکان سەفەوییە سەردەمی لە ھەروەھاش و ئۆسمانی،داگیرکەری ھەموو سەرکردەی و خوێنمێژ دوا کاتی تا ئەوانیش دوای و ئێرانئیمپراتۆریەتی و نەحەساوین وەختێکیش ساتە کورد ئێمەی گۆڕ بە گۆڕ سەدامی جیھاندیکتاتۆرەکانی درێژایی بە و ناڵاندوومانە دوژمنانە ئەو زەنگی و زەبر و پۆستال و چەکمە ژێر لەبەردەم و نەپرسیوین لێی نەمۆسلمان و موسڵمان پێاوچاکێکی ساڵەیە سەد چەند و ھزار ئەوھەموو و گەورە خوای ئاراستەی دوعایەکانمان ھەمیشە کە نەبێ ئەوە تەنھا نەبووە،فریادرەسێکمان ئەو و کردووە خۆشەویستی و دلۆڤانی و بەزەیی و بەڕەحم و دادپەروەر و بێھاوتا ومیھرەبان کۆشت و نەھامەتی لەو کە پارَاوین لێی و زانیوە خۆمان فریادرەسی بە مۆقەددەسە)مان(زاتە درێغی دا بەینە لەو دلۆڤان، و مەزن خوای واتە ئەویش، و بکات، رزگارمان کۆشتارەو
قۆرتال ستەمکاران و زۆردار دەست لە ئێمەی دا مێژوو لە جار سەدان و دەھان ونەکردووە سەدەی زۆرداری لە بووە کوردستان نەتەوەکانی رزگاری یارمەتیەش ئەو دواینی وکردووە ( ساڵی لە یەکەم وبیست٢٠٠٣ و باب وەک چونکە ئەمریکا، وەک زلھێزێکی دەستی لەسەر) لەناچوونی کە بوو کاتێکدا لە ئەوە ھەی". زەڤالەکێ زاڵمەکی ھەر گۆتوویانە:"باپیرانمان تارماییە خەونە لەو ھەرگیز دەزانی وامان ھەمیشە کە لێھاتبوو خەونێکی وەک بەعسڕژێمی
لە جیھانە ئەم کۆتایی تا کوردستانیان ئێمەی ویستووە وای قەدەر واماندەزانی و نابێنەجاتمان لەناوبردنی بە خۆی گەورەیی گەورە خوای بەڵام بمینین، دا داپلۆسێنەرەکەی دەستھەڵاتەژێر ئەو ڕژیچمە بۆ ئێمە و جیھانیان سەلماند. بەشێک لە کورد تاکێکی ھەر ساڵە سەد چەند و ھزار ئەو بەدرێژایی و ھەمیشە و کاتە لەوئا تایبەتی جێگایەکی دا خۆی ھزری ئەقلیەتی) مێنتالیتە( و کەسایەتی ستراکتووری و پێکھاتەلە کوردستانیان و کورد ھەموو بۆ بوو دەوڵەتێک" " دروستبوونی ئەویش کە دانابوو خەونێکبۆ ئەلەمێنتە ئەو پاراستنی و ھەڵگرتن ھزرییەکانیەوە. و ئایینی و نەتەوەیی پێکھاتە ھەمووبە نەبووە، ھەوانتە و ئاسان کارێکی کوردی تاکی مێنتالیتەی و کەساتی ناوەڕۆکی لەھزرییە و ئەنفال و شەھید ھزاران و مەلیۆنەھا کەوتووە. لەسەرمان گرانی بە زۆریشبەڵکۆ و ڕاگۆاستن و کۆچڕەوی و ڕاپەرین سەدان و قۆربانی و ئاوارەبوون و بریندار وکێمیاباران بیروبۆچوونی و ھزر ناخی لە بابەتە لەم ھزرێکی بوونی سایەی لە ئاوارەیی ودەربەدەری بە خۆمان بێ لەگەڵدا ئەمرۆکەشی ئێمە ڕوویانداوە. کوردستان و کورد سەرکردەکانی وتاک ئەوەی بەڵام ناچێ. بیر لە ئەوانیان ھەرگیز مێژووش و دەزانین ئەوان ھەمووقەرداری ھەن کەس ھەندێ مێژووییەدا ھەستیارە و ناسک کاتە لەو ئەوەتا کە ئەوەیە داخەجێگەی لە سەرەوە کابرایەی ئەو لۆژیکەکەی لە دوور و شکستخواردوو ئەزموونیدەیانەوێت کوردستانیان بۆ ساڵ ھزاران دوای لە ھەلەی ئەو و بکەن دووبارە و جێبەجێکوردستان مەنتیق و ئەقل ( ھزر و لۆژیک کە دێنن وا مەھانەی کارەشیان ئەم بۆ و بەرن، لەبارڕەخساوە )– و بگرە و ناکاتن قبوولی گەلەکەمان- مێژووی لە قۆناغە لەو کەمەوە بەلایەنی نەخۆشیە و دۆخەناڵەبار لە یەکێک خانەی دەچێتە مرۆڤێکەوە ھەر لایەن لەقبوولکردنیشیان ( پارانۆیا بە ناسراودەروونییەکانیparanoia بەبەردەوامی تیایدا نەخۆش مرۆڤی کە) و ھەیە بەرامبەرەکەی بیروبۆژوونەکانی و ھەڵسوکەوت و وتە و ڕەفتار ھەر لەگۆمانی لای دەروونی سەقامگیری و جێگیری و ئۆقرەیی ئەوەی ھۆکاری دەبێتە گۆمانە ئەوھەموو پەیوەندییە کەسە ئەو دەروونییە رەوشە جۆرە ئەو لەسایەی و بچیتن تێک کەسەئەو زیانی بگرە و بپچرێنێ دەوروبەرەکەی و خۆی خۆدی لەگەڵ ئاساییەکانی وکۆمەڵایەتی گەورەش لە خۆی و ئەوان بداتن. ساڵی سەد بەتایبەت و بەدبەختی و نەھامەتی ساڵ ھزاران دوای و ساتەدا و کات لەوئا پەیماننامەی ڕەشی چەتری ژێر لە کوردستان نەتەوەکانی ستەملێکراوی و زۆرداریڕەبەقی تاکێکی ھەر و کرد، بەڕێ پێھاتنی کۆتایی لە ڕۆژێکمان چەند ئێمە ئەمرۆکەسایکس-پیکۆ، و نوێ مێژوویەکی کە وایە و وابوو ئۆمێدیان کوردستان پارچەکانی چەند ھەرکوردی و قۆربانیدان سایەی لە کە لەکاتێکدا و بکەوێ بەدیار کوردستان ئاسۆی لەپرشنگدارتر ڕێکخراوی شمشمەکۆێرەکانی و قەڵەڕەش بە دژ جەنگی لە قارەمان پێشمەرگەیگیانفیدایی و شێعە لۆبنانی و عێراق و سوریا و ئێران چەتەکانی واتە داعش، ئیسلامی کارتۆنیدەولەتی و ناوەڕاست ئاسیای وڵاتانی و ئەفغانستان و پاکستان و سعۆدیا و تورکیا لە سۆننیەکانیانھاوتا سەرنجی بەھۆیەوە توانیمانە و ھێناوە بەدەستیان ھتد، ... و فارسی کەنداوی وعەرەبی ئەوانیش بێگۆمان چەندە ھەر ھتد( ... و ئیسرائیل و ئەورۆپا و ئەمریکا و ڕۆژئاواوڵاتانی دوژمنم دوژمنی کە ئەوەی بنەمای لەسەر بەڵام ھەیە ناوچەیە لەو خۆیانیانبەرژەوەندییەکانی بە جیھان لە مۆسلمانەکانمان برا چونکە ببەستین، پێ پشتیان ناچارین ئێمەش منە،دۆستی چەند ئەوەتا ڕابکێشین، خۆمان لایی بۆ دەکەن)، و کردووە لەگەڵدا خراپەمامڵەمان پەڕیئەو ناوی دەیانەوێت و بوونەتەوە قیت لێمان سەرەوە پیاوەکەی ھاوشێوەیکەسانێکی
ئەزموونەکەمان بزڕێنن. لە دەلێ ناوبانگ بە فرۆیدی سیگمۆند وەک و کۆشندەن ڤایرۆسێکی ھەڵگری کەسانە جۆرەئەو( کۆمەڵایەتی پێگەیشتنی و پەروەردەسایەیsocialization لە دوور و نادوروست و ھەڵە) سەرەتایی قۆناغەکانی لە دروست زانستی و پەروەردەیی و سایکۆسۆسیۆلۆژیکیبنەماکانی
لە بەتایبەت وژیان٥-٦ و بووە دروست لێ ناھاوسەنگیان کەسایەتیەکی ژیان یەکەمی ساڵی و ژیان تری جیاجیاکانی قۆناغە لە پێدەداتن ئاماژەی دەروونناس ئێریکسۆنی ئێریک وەکدواتر، خۆی کەسێتی ناسنامەی بینیاتنانەوەی پرۆسەی لەگەڵ ھەرزەکاری قۆناغی لەھەروەھاش کەسایەتییەوە پێکھاتەی و ستراکتوور رووی لە ئاکامدا لە و خواردووە شکستیدەستەویەخە دواتریش و گرفت، و گیر و کێشمەکێش لە پرَ و ئۆمێد بێ و شکستخواردوومرۆڤێکی یان نەفسی (عقدە دەروونیەکان گرێ خاوەنکەسایەتیەکیpsychological complexes ) کۆمەڵایەتی سایکۆلۆژیای زانستی وەک نیە، دوور ئاکامدا لە کەسایەتیە ئەم بووە. دروستلێی ( ببێ پەیدا لێ کۆمەڵایەتیشی دژە یان سایکۆپات کەساەتیەکی پێدەداتن،ئاماژەیpsychopath ) و بجوولێ پیرۆزەکان و باڵا نەتەوەییە و کۆمەڵایەتی بەھا و بەرژەوەندی ھەموو دژی لەو ئەو کوردستان. بەدەوڵەتبوونی و سەربخۆیی کاروانی ڕێڕەوەی بەر بخاتە لەمپەربەمەش ھەم بارزانی مەسعود سەرۆک جەنابی وەک کارێزمای سەرکردەیەکی ئەمرۆکە کەکاروانەی ھەم و کوردستان پێشمەرگەی و لەشگری ھێزی فەرماندەی و سەرکردە و سەرپەرشتیاروەک و ناوچە و کوردستان ئاستی لەسەر سیاسی و کۆمەڵایەتی پێگەی خاوەن سەرکردەیەکیوەک لە کوردستان پیرۆزەکانی پرەنسیپە و بنەما و پرستیژ و بەھا پارێزەری ھەستی خاوەنجیھان، جیھان درەوشاوە و سەنگێکی بۆ کورد و کوردستانیان پەیدا کردووە. ئەو بەسەر ناتوانن و ھەڵنایێ پێی چاویان دەروونییەکانن گرێ خاوەن کەسانەی ئەوبەڵام ئاراستەیان ناتوانن و یانە، گرێ ئەو دەستی ئەسیری بوونەتە و ببن زاڵ دەروونیانەیانگرێ
نیت گۆڵ ئەگەر گۆتەنی" کورد وەک نەبێ ھێچ و بگۆڕن خێروبێر و چاکەبەرەو و دەروونییەکانیان گرێ ھەفساری ئەمرۆکە ئەوان بەپێچەوانەوە بەڵکۆ مەبە"،دڕکیش ڕەبەقی ساڵی ھزاران درێژایی بە کە دوژمنانە و نەیار ئەو دەستی خستووتەکەسایەتیان ڕابردوو ھەموومان کە ئەوەی سەرباری بگرە بەڵکۆ ویستووە ئێمەمانانیان چاکەینەک پرۆسەی لە کەم بەلایەنی و تەنگانە لە دەزانی وامان و دەزانین ئاریایی نەژادی بەخۆمان سۆننە عەرەبی-تورکی بەرەی دژی لە و دەبن ئێمە یارمەتیدەری کوردستانبەدەوڵەتبوونی بنچینەی بە دەیکەن و دەکەن گەلەکەمان ڕەوایەی مافە ئەو و بیرۆکە لە پشتەوانیمەزھەبدا گەڵانی لەگەڵ ھاوکاری بە و ناوچەکە لە ئاریایی نەتەوەکانی وەک ئاییندەدا لەیکگرتنمان و میدییەکان، پێشتر و ساسانی ئیمپراتۆریەتی سەردەمی وەک ناوچەیە، لەم ئاریاییتری ئەم سیاسی و کەلتووری و ئابووری بەرژەوەندییە پاراستنی بۆ و سەردەمیانە مۆدێلیلەسەر یەکێتێ ھاوشێوەی " ئاریایەکان یەکێتیی بەناوی" دادەمەزرێنین یەکێتیەک نەژادە ونەوتەوانە زیاتر کەس ھەموو لە ئەمرۆکە ئاریایانە ئەم ھەر دەبینین بەڵام ...ھتد. وئەورۆپا و ھەڵبژارتن ڕێگەی و دەکەن دروست بۆ تەگەرەمان و کۆسپ و دەبنبەروەڕوومان ڕیفراندۆم و ڕاگەیاندنی دەوڵەتی کوردستان لەو پارچەیەی کوردستان لێمان ناخۆش دەکەن. ئەوەتا بە و حەشارداوە خۆیان کوردستان جیاجیاکانی شوێنە لە نەخۆشدەرووننانەئەو تاکی ھەر مێژینەی لە ئاواتە ئەو نەھێڵن ھەوڵدەدەن یان و نایانەوێ جیاوازبڕۆبیانۆی وەک کە ( گەورە کوردستانی بیرۆکەی ھەڵگرتنی بە یان ئەوان بھێتن. بەدێکوردستانی و ناخۆیی کاروباری بیانۆی بە یان نەھاویشتنە") نیشانی گەورە بەردی " دەلێکورد بۆ زەمینە دەیانەوێ ھتد، ... و گەندەڵی و کوردستان ھەرێمی سەرۆکایەتی وپەرلەمان بابەتە ئەو ئەوەی جیاتی لە و بکەن خۆش کوردستانی تاکی بیرکردنی و ھزرشێواندنی واتە کوردستان( پارچەیەی لەو کوردستان دەوڵەتی و ڕیفراندۆم دوای بۆناوخۆییانە پرەنسیپە و بەھا دوژمنان فیتی بە و سێ و دوو بێی دەیانەوێ ھەڵبگرن باشوور)کوردستانی و بنێن وەلا کوردستانی کۆمەڵگای جیاوازەکانی نەتەوە و تاک ھاوبەشەکانی وپیرۆز قیامەت) ( ڕۆژی تا دەوڵەتبوون دوای کە بکەن تر لاوەکی بابەتی سەرقاڵی خەڵکیتاکڕەوانە لە ئافەرین!" ئافەرین! " خزمەتە بەو دەیانەوێ ئەوان ھەیە. چارەسەرکردنیانماندەرفەتی خۆفرۆش و مۆستەشار و جاش و کەس زۆر ئەوان پێش کە ئەوەی وەک وەربگرنئاغاکانیان ( بەڵام کوردستانیان، ئەنفالی و جینۆساید و کۆشتار بڕی لە وەردەگرت بەعس ڕژێمیلە ئەگەر و داعشەکان، پاڵ چوونەتە یان تێھەڵدراون شەق بە و نەماون ئەمرۆ ەکانیانسەیید) ئازادانە کوردستان نائاساییەکەی دۆخە سایەی لە ئەمرۆ مۆستەشارانە و جاش و کەسانەئەو چاوی لە ڕاستیدا لە بەڵام ھەیە بەرپرسیارەتیشیان بەڵکۆ ھەندێکیان و دەچن ودێن کەسایەتی پێکھاتەی لە چونکە دەژمێردرێن، مردوو بە خۆشیان خۆدی تەنانەت وکوردستانیان ویژدان( بەناوی ھەیە پێکھاتەیەک یان ئەلەمێنت یان شوێنێکمرۆڤداconsciousness ) کە و درۆ و فێڵ و فرت و غەدر و ویژدانی بێ و ناڕاستی و ھەڵە و چەوتی خۆیدا لەخۆی دەبنە کە مرۆڤ خراپانەی خەسڵەتە ئەو بەھەبوونی و ناکات قبووڵ زۆرداری ودەلەسە سایکۆلۆژی( پیسبوونیئەگەری نفسیتلوپ خۆیان ھەمیشە کەسانە ئەو ئەوان لای ) ئەم پاڵەپەستۆی و گوشار ژێر لە نزیک یان دوور زۆریان و دەبینن کۆمەڵگاشەرمەزاری و جیھان دوو ھەر ڕیسوای و دەبن دەروونی سەختەکانی نەخۆشیە تووشیھزرانە مرۆڤایەتی و گەل و نەتەوەکەیان دەبن و بەر نەفرەتیان دەکەون. پیرۆزەکانی و بەرز پرەنسیپە و بنەما و بەھا ئاڵای ھەڵگری ئەمرۆ بارزانی سەرۆکجەنابی بۆ کوردستانیان کەشتی گەیاندنی و گشتییەکان بەرژەوەندییە لە جگە و کوردستانیەکۆمەڵگای ئێمەی و نابینێ، تر تایبەتی بەرژەوەندییەکی ھیچ دەوڵەتبوون" بە " ئارامیکەنارەکانی دەبوایە ماندوونەناسە، زاتە ئەو پیرۆزەکانی ئامانجە بەر خستنە لەمپەر بڕی لەکوردستانیەکان دەست دوو ھەر بە و بپاڕێینەوە بەڕیزیان درێژیی تەمەن بۆ و بین گەورە خوایسوپاسمەندی ئەم ھاژۆتنی لە بێئۆمێدکردنی و دڵسارد بڕی لە و بگوشین پڕئۆمێدەکانی و گەرمدەستە گڵ ژێر لە دوژمنان خەونی و پاڵدەر و پەنا و پشت بە ببین جەنابی بۆ دڵشکاوەیە،کەشتییە ئێمەیان دژی لە ساڵانە ھەموو بەو ئەوەی وەک نەکاتن جۆرئەت کەسیان تر جارێکی تابنێین "دەوڵەتی دروستبوونی پاش و ببێتەوە دووبارە تر جارێکی بینیوە، ڕەوایان ئێمە بە وکردووە بەتایبەتی و ھەموومان پێچەوانەوە بە دەوێ، چیان بزانین و بێن لایەنانە ئەو باکوردستان" وەک و ھەبێ دەوڵەتێکمان ئێمەیش با مێژوو. و داھاتوو نەوەکانی نەفرەتی بەر دەکەوینەئەوان
باشترە". نەبوون لە بێ دەوڵەتیش "خراپترین دەڵێ: بێشکچی، ئیسماعیل کورد،دۆستی ئابووری، سایکۆلۆژی، و مرۆڤی سیاسی، ئازارە لە زۆرێک کوردستان دەوڵەتیھەبوونی کەم گیروگرفتەکانمان و ھتد، ... و لەشگەری و فەرھەنگی، و کۆمەڵایەتی وکەلتووری دانپێدراوی سنووری و سەروەری خاوەن بە دەبین چونکە دەکات چارەسەریان یاندەکات ( ئەندامێکی وەک و سیاسی ونێونەتەوەییUN جیھان ھاوبەشەکانی دەستکەوتە لە زۆرێک لە)
بەھرەمەند و بەشدار دەبین. خستووتە تیشکێکمان بەپەلە گۆتارەدا لەو و لێرە ئێمە و ھەڵدەگرێ زۆر باس و قسە بابەتەئەو خۆت پێدەکەی ھەست دا خۆت بوونی لە سەرەوە خەسڵەتانەی ئەم کەسەی ئەو ئەی بەڵامسەر لەبەردەم تەگەرە و کۆسپ بە ببی ڕەوایە ئەمە ئایا بدە: پرسیارانە ئەم وەڵامی و دادوەر بەببە
نەوەکانمان؟ ئاییندەی و چارەنووسیان مافی لەسەر بڕیاردان و کوردستانیان بژێوی وقوتچاو و حەسوودی ئایا سەری؟ بێتە تۆش ھی نیە بەس لێکراوە زۆرداریەمان ھەموو ئەوئایا لە ئێمە تۆش دەداتێ مافەت ئەو بێ بیانۆیەک و ھۆکار ھەر بە لایەنەک و کەس بەھەڵنەھاتن لەو پرسیاری ھزاران و تێکبدەی؟ پرۆسەکە و بکەی بێبەش بەدەوڵەتبوون و ژیان چێژی وتام و لایەن و خەڵک کە لەوەی باشترە بدەی وەڵامیان و لێبکەی بیریان خۆت ئەگەر کەبابەتە،
نوێ لە سەر ھەمان رەفتارانە و ھەڵوێست و کارانە ئەو ئایا مێشکت. ناو بینخەنە تروڵاتی زیندووکردنەوەی پەیماننامە ڕەشەکەی سایکس – پیکۆ نیە؟؟؟
*مامۆستای ئەکادیمی/بسپۆری زانستەکانی سایکۆلۆژیا و پێداگۆگی/ زانستگەی زاخۆ