سیستەمێ سەربۆرا سیاسیێ هەر ولات و نەتەوەیەكێ بزاڤێ دكەتن بۆ مەبەستا پاراستنا بەرژەوەندیێن نەتەوەیی د كاودانێن ئاشتی یان جەنگی دا هندەك بڕیاران بدەتن كە گرێداینە ب هندەك فاكتەرانڤە. ئێك ژ ڤان فاكتەرا بناسێن سایكۆلۆژینە كە ڕۆلەكێ مەزن دگێڕن دناڤەرۆكا پەیوەندیێن مرۆڤی د كاودان و هەلوێستێن سیاسیدا. چونكی جیاوازیێ كۆ د بڕیارێن سیاسیدا رووی ددەتن تا ڕادەیەكێ گەلەك پەیوەندییا هەی د بیر و باوەرێن سیاسەتواناندا. ئەڤ بیروباوەرە بخۆ كارتێكرنێ لسەر جۆرێ تێگەهشتنا وان ژ كاودانێن سیاسی و رەهەند و قۆناغێن دیاردەیەكا سیاسی دكەتن، و لدۆماهیكێ ژی هەر ئەڤ سیاسەتوانەنە كە بڕیارێ لسەر گەلەك بڕیارێن گرنگ و چارەنڤیس سازێن نەتەوەیی ددەن. ئەڤ بیروباوەر و ئاراستە و بۆهایێن كۆ د ناڤەرۆكا تاكی و ستراكتوورێ كەساتییا ویدا هەین پێكڤە كار دكەن لسەر چەوانییا هەلسەنگاندنا وی بۆ ڤی كاودانی و هەلوێستا سیاسی و پاشی ژی بڕیاردان لسەر وێ د بەرژەوەندییا نەتەوەییدا یان ژی بەرۆڤاژی دژی ڤان بەرژەوەندییا. بۆ نموونە تێگەهشتن ژ هندێ كە بۆچی د ڤێ قۆناغێدا رۆژئاڤا هندە خەمخۆرێ هاریكارییا گەلێ كوردستانێیە كارتێكرنەكا مەزن یا لسەر بڕیارێن سیاسیدا هەی. رۆژئاڤا ژ ڤێ چەندێ دڤێتن كۆمەكا بەرژەوەندییا بپارێزیتن و بدەستخۆڤە بهینیتن و ڤان بەرژەوەندیی یا وەكی كریار و رەفتار و بڕیارەكا سیاسی ڕەورەوەیا دۆخێ هاریكارییا وان د بەرەنگارییا تیرۆریزمێ و دیتنا وان بۆ كوردستانێ گۆهۆڕی. پەیداكرنا بازاڕەكێ نوی و جیهانی و نێزیك ل رۆژهەلاتێ و نەخاسمە ئەورۆپایێ بۆ فرۆتنا كەرەستە و كەل و پەلێن خۆ و نەخاسمە ژی تەكنەلۆژیێن نوی و سەردەمیانە، و پەیداكرنا ژێدەرەكێ پەترۆلێ وەك كەرەستەیەكێ بەراهی و خاڤ د هزارەیا سێهەمدا، و دەلیڤێ هنارتنا هزاران كارگەر و بسپۆرێن خۆ و ڤەكرنا سەدا كۆمپانیێن وەبەرهینان و بەرهەمهینانێ ل كوردستانێ پشكەكن ژ ڤان بەرژەوەندییا. ژ لایەك دیتر مەترسییا تووندڕەویی و تیرۆریزمێ نەك تەنها بۆ ئاسایێشا كوردستانێ و دەڤەرێ و بگرە ژی لسەر بەرژەوەندیێن وان ل دەڤەرێ و جیهانێ، و بەلكۆ ژی ترس ژ بەلاڤبوونا ڤێ تەوژمێ بەرەڤـ ئەوروپایێ و رۆژئاڤایێ و هەتاكۆ ئەمریكایێ بخۆ ژی ئەگەرەكە بۆ هندێ پویتەیەكێ پترتر ب هێزێن پێشمەرگەهی وەك هێزەكا مێرخاس ل كوردستانێ بدەن وەك تەنها هێزەك كە دشێتن ئاست و ڕێژەیا ڤێ مەترسیێ لسەر كوردستانێ و دەڤەرێ و رۆژئاڤا و بەلكۆ ژی جیهانێ كێم بكەتن. ژ ئەگەرێن دیتر ژی ئەزموونا كوردستانێ د ماوێ ڤان چەند سالێن بۆری و نەخاسمە ژی پشتی بهارا عەرەبی و ئاوارەبوونا هزاران و مەلیۆنەها ئاوارەیانە كە ژ ئۆل و نەتەوەیێن دیتر كە ل كوردستانێ وەك پەناگەهكێ ئێمن و تەنا هاتینە حەواندن، نیشانی رۆژئاڤایێ دا كە كوردستان دشێتن ببیتە مۆلگەهەكێ هێمن و ئارام بۆ سەرجەم گەل و نەتەوە و ئایین و مەزهەبان هەكەر دوژمنێن گەلێ كوردستانێ بهێلن. ژلایەك دیترڤە نەمانا مەترسییا بلۆكێ كۆمۆنیزمێ كە وەلاتەكێ وەكی توركیایێ بۆ ماوەی زێدەتر ژ پێنجی سالانە ژ لایەنێ رۆژئاڤاڤە وەكی چەپەرەكێ لبەر سینگێ وێ تەوژمێ سۆسیالیزمی هاتیە بكارئینان و پشتگیری كرن، دا بەلاڤ نەبیتن، یا بۆ رۆژئاڤایێ لڤێ دەڤەرا جۆگرافی هێجەتەك خۆشكری كە پترتر بەرێ خۆ بدەتە نەتەوەیەكێ وەكی كوردان و سەرەدەرییەكا دیتر و جیاواز ژ ئەوا ل قۆناغێن پشتی هەڕفتنا ئیمپراتۆریەتا عۆسمانی و جەنگێن ئێكەم و دووهەمێن جیهانی دگەلدا هاتیەكرن، بهێتە كرن. بێگۆمان ئارمانجێن دیتر ژی بناسن بۆ پترتر تەكەزكرنا رۆژئاڤایێ و ب هێجەتێن جیاواز هاتنە ناڤ دەڤەرێن كە پاراستنا هندەك ژ هاوپەیمانێن خۆ یە ل رۆژهەلاتا ناڤین ل دژی هندەك ئالیانڤە.
ژ ڤێ چەندێ یە كە تێگەهشتنا سیاسەتوانێ كورد د شرۆڤەكرنێن ژ ڤی بابەتی و تێگەهشتن ژ سیاسەت و ڕێرەوە و چەوانییا زڤڕینا جیهانێ هاریكارەكێ باشە د بڕیاردانێ لسەر كاودان و بەرژەوەندیێن نەتەوەیی لڤێ قۆناغا جەنگ ل دژی تیرۆرێ كە ئەڤرۆكە وەكی سەرۆك بارزانی دفەرمووتن كورد پێش جیهانێ ڤە شەڕی دگەلدا دكەتن.
• ئەڤ بابەتە یا ل رۆژناما ( ئەڤرۆ ) هاتیە بەلاڤكرن ل ژمارە (1720 ) ڕێكەفتی (8/9 /2015) ل(13).