هندەك جاران ئەم بشَوەیەكێ سادە د حاشالێكرن و نكۆلی لێكرنێ (denial) دگەهین، لێ ئەڤ كریارە د بیروباوەرێن لایەنگرێن سایكۆلۆژیایا شرۆڤەكارییا فرۆیدی ب ئێك ژ شێوازێن فرت و فێل و بەرگرییا دەروونی دهێتە هژمارتن. دەمێ كۆ كەتوارێ ژیانێ گەلەك تەحل و دژوار و نەخۆشە و بۆ سوپەر ئیگۆ(super ego) یێ خۆدانێ وێ بارگرانیەكێ دروست دكەتن، ئەو نەچار دبیتن حاشایێ ل وی كەتواری بكەتن و خۆ لێ ل گێلی بدەتن. ئەڤە ئانكۆ نكۆلی لێكرن رەتكرنا نەستێ ( لاشعور) مرۆڤییە بۆ هزر یان هەستەك یان پێدڤییاتییەكێ یان ئارەزوویەكێ و هەلوێستەیەكێ كۆ بۆ هەستی(شعور) پەسند و گۆنجای نینە و نەڤێتن دانێ پێبدەتن. بڤێ چەندێ ڤی كەسی دڤێتن بڕێكا حاشالێكرنێ و دانپێنەدان ب ڤی كەتواری خۆ ژ نیگەرانیێ و شەپرزەییا هەبوونا وێ قۆرتال بكەتن. ئەڤ كەسە خۆ ژ كەتواری ڤەدشێریتن و وەسا نیشان ددەتن كە هەچكۆ نەهەی و نەوەسا و هەچكۆ چ ئاریشەیەك ل گۆڕێ نەهەی.
ئەڤ شێوازێ فرت و فێلا دەروونی گەلەك ب ئاشكرایی د رەفتارێن تیرۆریستاندا دهێتە تێبینیكرن. ل دەمەكی كریار و رەفتار و ئێرشێن تیرۆریزمێ دەها هزار قۆربانی و ئاوارە و خرابی و وێرانی ئیانینە گۆڕێ تیرۆریزم هێشتان لسەر ئایدیۆلۆژیایا خۆ یا دڕندانە و تووندرۆانە یا مكۆر و رژدە و وەسا نیشان ددەتن كە هەچكۆ هیچ تشتەك رووی نەدای و چ تشتەكێ نەخۆش چێ نەبووی. هەلبەت بۆ وان خۆشە كە بشێوەیەكێ نەستی پەنایێ بۆ ڤێ میكانیزمێ ببەن و چاڤێن خۆ ل هەمی ڤان مالوێرانی و قۆربانییا بنقینن، چونكی بڤی رەنگی دێ خۆدێ (self) وان ئارامتر بیتن و ژ مەترسیا لۆمەهیكرنێ و گۆنەهباركرنێ قۆرتال بیتن. دیارە هەكەر تیرۆریست وەنەكەتن و خۆ بێخیتە د هەلوێستێ دیتنا راستەوخۆ یا ڤان هەمی زیانێن مرۆڤی و ئابووری، دێ تووشی سزایەكێ ویژدانی و دەروونی بیتن ژ لایەنێ سوپەرئیگۆ(super ego) یێ خۆ، لەوما ل شوینا ڤێ چەندێ، ڕادبیتن ب پەنابرنە بەر ڤێ میكانیزما دەروونی، تاكۆ ژ لایەكی خۆ ژ ڤێ كارەساتێ قۆرتال بكەتن و ژلایەك دیترڤە دەرگەهێ دڕندەیی و هۆڤاتیێ لێ نەهێتەگرتن و بشێتن لسەر رەفتارێن خۆ یێن دڕندانە بەردەوام بیتن، چونكی پشكەك مەزن ژ تام و چێژ و رامانا ژیانێ بدیتنا وی ژ ڤی كارێ پیس و چەپەل دهێتە وەرگرتن.
د كاودانێن دیترێن ژیانێ دا گەلەك نموونەیێن ژ ڤی بابەتی یێن هەین. بۆ نموونە دەیكەكێ كۆ گەلەك زارۆكێ خۆ دڤێتن، دەمێ مرنا وی دان بڤێ چەندێ نادەتن و نكۆلیێ و حاشایێ ل مرنا وی دكەتن و رژدە لسەر هندێ زارۆكێ وێ ساخە و نەمریە و یێ ل جهەكی یان ژدەرڤەی مال یارییا دكەتن. یان سەربازەك كۆ هەڤالێ وی شەهید دبیتن دان بڤێ چەندێ نادەتن و باوەری ب مرنا وی ناكەتن و دێ بێژیتن یێ چۆیە جهەك دویر یان دناڤ دەستێن دوژمنی هاتیەئێخسیركرن و ب نكۆلی و حاشالێكرنێ خۆ ژ وێ كۆل و خەمێن ژ ڤێ چەندێ تووشی وی دبیتن رزگار دكەتن و دپارێزیتن.
• ئەڤ بابەتە یا ل رۆژناما (وار ) هاتیە بەلاڤكرن ل ژمارە (1404 ) ڕێكەفتی (6/9 /2015) ل(6).