پاشڤەلێدان ( الكبت یان repression) ئێكە ژ سەرەتاییترین و بەربەلاڤترین میكانیزمێن فرت و فێل و میكانیزمێن بەرگرییا دەروونی و د بوارێن ئەدەبی و سایكۆلۆژی دا ژ هەمیا بەرنیاسترە و ژ هەمیا پترتر دهێتە بكارئینان و تارادەیەكێ دشێتن بهێتەگۆتن كە بەرێ بنیاتا میكانیزمێن دیترێن سایكۆلۆژیكە.
پاشڤەلێدان جۆرەك حاشالێكرنە ژ كەتواری و بۆ مەبەستی بەرگریكرنا تاكییە ژ سترێس و شەپرزەییەكا سایكۆلۆژیك. ئەو بیروباوەر و هزرێن كۆ وەكی گەفەینە لسەر تاكی بڕێكا ڤی شێوازێ فرت و فێلا دەروونی ژ سنوورێ هەستەوەری ( شعوری) دهێتە دەركرن.
فرۆید د بیردۆزییا خۆ دا د وێ باوەرێ دایە كە ئەڤ فرت و فێلە ئێكەم چەپەرێ بەرگرییا تاكیە ژ خۆ و ژبەر هندێ گرنگە، و هەكەر تاكی نەشیا خۆ بڤێ ڕێكێ قۆرتال بكەتن هنگی نەچار دبیتن كە پەنایێ بۆ شێوازێن دیترێن بەرگرییا دەروونی ببەتن. تاكێ تیرۆریست یێ كۆ لبن گڤاشتنێن كۆمەكا كاودانێن نەئاسایی هاتیە پێگەهشتن و د ژیانێدا ژ گەلەك پێدڤیاتیێن ژیانێ هاتیە بێبەهركرن، دەما دهێتە ناڤ ژیانا ئاسایی و سەرەدەریێ دگەلدا دكەتن دبینیتن نەشێتن خۆ دگەلدا بگۆنجینیتن، لەوما پەنایێ بۆ پاشڤەلێدانا وان رەمەك و پالنەران دبەتن چونكی د باوەرا وی دا ئەڤ ڕێكە دێ هاریكارییا وی كەتن خۆ دگەل وان داخوازیێن جڤاكی، یێن كۆ لنك وی ئاستەنگێن ڕێكا رەفتارێن وی نە، بگۆنجینیتن. لەوما بڕێكا پاشڤەلێدانێ وان كێماسیان د نەستێ ( لاشعورێ ) خۆ دا، خۆ ژ سزایێن جڤاكی قۆرتال دكەتن. چونكی لنك وی یا خویایە هەكەر ئەو دەربڕینێ ژ وان بكەتن، چ ب هزركرنێ بیتن یان ب رەفتارێ، دێ تووشی رەخنە و ئێش و ئازارێ هێتن ژ لایەنێ جڤاكێ ڤە.
لێ ئەو كەرب و كینە و دوژمندارەتی هەمی دەمەكی ڤەشارتی نامینن، بەلكۆ ل كاودانێن تایبەتدا دەردكەڤن و دهێنە تێبینیكرن كە ئەڤ كەسە ل كاودانێن كۆ هەلبكەڤیتن ژ سنوورێ نەستێ خۆ دەردكەڤن و ئەڤ بیروباوەرێن پاشڤەلێدای دەلیڤەیەكێ بۆ دەركەفتنێ پەیدا دكەن و خۆ د هندەك رەفتار و كریارێن نەئاساییدا نیشان ددەن كە ئەم بەردەوام د دەزگەهێن راگەهاندنێ دا وان دبینین یان گۆهداری وان دبین. پشكەكا گەلەك ژ وان رەفتارێن هۆڤانە یێن تاكێن تیرۆریست پێڕادبیتن بۆ ڤێ چەندێ دزڤڕیتن و هێمایەكێ رۆهن و ئاشكرایە ژ هەبوونا كۆمەكا بێبەهری و پاشڤەلێدانا پێدڤیاتی و داخوازیێن ئاسایی، یێن كۆ پێدڤی بو ل قۆناغێن پێشترێن ژیانێ گەلەك سروشتیانە هاتبانە تێركرن و دابینكرن، لێ كێماسی د ڤێ چەندێ دا، زیانێن مەزن ل ستراكتوورێ كەساتیا وی داین و بوویە ئەگەرێ هندێ ئەو نەشێتن دناڤبەرا دابینكرن و تێركرنا وان و دگەل دا ژی داخوازیێن جڤاكی هەڤسەنگییەكێ دروست بكەتن، و نەچار دبیتن بڕێكا پاشڤەلێدانا وان خۆ ژ گەلەك گازندە و رەخنە و سزایێن جڤاكی بپارێزیتن، لێ ئەنجام بەرۆڤاژی دەردكەڤن و ئەڤ كۆنترۆلكرنە بزەحمەت لێدهێن و كارەسات ژێ دروست دبن.
• ئەڤ بابەتە یا ل رۆژناما ( وار ) هاتیە بەلاڤكرن ل ژمارە(1381 ) ڕێكەفتی (4/8 /2015) ل(6).