سەركەوتنی گەورەی پارتی لە هەڵبژاردنی ئەمجارەدا . . . موژدەی كۆتاییهاتنی فەوزای سیاسی و دامەزراندنی حكومەتێكی بەهێزە
October 2, 2018
راپۆرتەکان
بەپێی ئاكامە بەراییەكانی هەڵبژاردن و پێش ئەوەی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان دەنگی ئەو ناوەندانە پووچەڵ بكاتەوە كە لە رۆژی 30ی ئەیلوول بە چەك هێرش كراوەتە سەریان و ساختەكارییەكی زۆری بۆ بەرژەوەندیی لایەنێكی دیاریكراو تیادا كراوە، پارتی دیموكراتی كوردستان لە پرۆسەی دەنگدانی گشتی رێژەی 43% زیاتر و لە پرۆسەی دەنگدانی تایبەت (هێزی پێشمەرگە و هێزی ناوخۆ) رێژەی 49% زیاتری بەدەست هێناوە.
ئەوەی ئەم ئاكامە بەراییانە دەكاتە جێگەی ئومێد و گەشبینی بۆ هێزی جەماوەری پارتی دیموكراتی كوردستان ئەم خاڵانەیە:
1- لە هەموو ئەو ناوەندانەی دەنگدان كە پارتی دیموكراتی كوردستان رێژەیەكی بەرزی دەنگی تێدا هێناوە، هیچ ساختەكاری، یان پێشێلكارییەكی ئەوتۆی راسپاردەكانی كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی تێدا رووی نەداوە، كە بووبێتە هۆكاری ئەوەی قردێلەی سوور لە سندوقەكان بدرێت، یان دەنگی ناوەندێك بخرێتە ژێر گومانی ئەوەی پووچەڵ بكرێتەوە.
2- لە تەواوی سنووری پارێزگای هەولێر، هەر لە حاجی ئۆمەرانەوە تا دەگاتە مەخموور و هەر لە قەزای خەباتەوە تا دەگاتە شاری كۆیە، تەنیا لەیەك قەزای پارێزگای هەولێر پرۆسەی هەڵبژاردن خراپ بەڕێوە چووە، ئەویش شاری كۆیە بووە، ئاشكراشە كە لە شاری كۆیە یەكێتی نیشتمانی كوردستان باڵادەستە و پرۆسەی هەڵبژاردن بە شێوەیەكی ئەوتۆ لەو شارەدا پێشێلكاری تێدا كراوە، كە چوار لایەنی سیاسی (پارتی، گۆران، كۆمەڵ و یەكگرتوو) بەیاننامەی ناڕەزاییان دەركرد و داوایان كرد، كۆی پرۆسەی دەنگدانی شاری كۆیە پووچەڵ بكرێتەوە.
3- لە هەردوو پارێزگای هەولێر و دهۆك كە رێژەی بەرزی دەنگەكان بە پارتی دیموكراتی كوردستان دراون، رێژەی بەشداریی هاووڵاتیان لە پرۆسەی دەنگداندا لە نێوان (60-85%) بووە، بەڵام لە هەردوو پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە رێژەی بەشداریی هاووڵاتیان لە پرۆسەكەدا هەتا كاتژمێر 4ی ئێوارەی 30ی ئەیلوول (واتە دووكاتژمێر پێش داخستنی بنكەكانی دەنگدان) لە نێوان (20-45%) بووە، ئەم جیاوازییە لە رێژەی بەشداریی هاووڵاتیان ئاماژەیە بۆ ئەوەی هاووڵاتیانی هەردوو پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە، تووڕە و بێزارن لە كۆی ئەو حزبە سیاسییانەی كە بوونە هۆكاری نەهامەتییەكانی ئەو دوو پارێزگایە و دروستكردنی ئەو فەوزا سیاسییەی كە چەند ساڵێكە لەو دوو پارێزگایە دروستیان كردووە، بەڵام رێژەی بەرزی بەشداریی دەنگدەران لە هەردوو پارێزگای هەولێر و دهۆك، ئاماژەیە بۆ ئەوەی كە هاووڵاتیانی ئەم دوو پارێزگایە ئومێدی گەورەیان بە پارتی دیموكراتی كوردستان هەیە و هەر پارتیش بە جێگەی ئومێدی ئایندەی خۆیان دەزانن.
4- لە ناوەندەكانی دەنگدانی هەردوو پارێزگای هەولێر و دهۆك، پابەندبوونێكی تەواو بە رێنمایی و راسپاردەكانی كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەوە رەچاو كراوە و هیچ لایەنێكی سیاسی نەیتوانیوە پێشێلیان بكات، بەپێچەوانەوە وەك وتەبێژی ئەنجومەنی سەركردایەتی پارتی لە هەردوو پارێزگای هەڵەبجە و سلێمانی بە دەزگاكانی راگەیاندنی راگەیاند، لقی سلێمانیی كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان هەر لە كاتژمێر 12ی نێوەڕۆ و پاش ئەوەی ئەو لقە رایگەیاند رێژەی بەشداریی هاووڵاتیان لە دەڤەری سلێمانی (9%)ی تێنەپەڕاندووە، پەیوەندیی نێوان لقی سلێمانی و بارەگای سەرەكیی كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردن لە هەولێر پچڕاوە و هەتا ناوەندەكانی دەنگدان داخراون، هیچ ئامارێكیان لەسەر رێژەی بەشداریی هاووڵاتیان لە پرۆسەی دەنگداندا بۆ بارەگای كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان نەناردووە، ئەمەش ئەو گومانەی دروست كردووە كە لە پاشنیوەڕۆی 30ی ئەیلوولەوە بە شێوازی ساختەكاری رێژەی بەشداریی لە پارێزگای سلێمانی بەرز كراوەتەوە.
لێرەوە ئەگەر لەبەر رۆشنایی ئەم خاڵانە سەیری ئەو متمانە گەورەیە بكەین، كە ئەمجارەش بە هاوشێوەی هەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی عێراق و زیاتریش، خەڵكی كوردستان بەپارتی دیموكراتی كوردستانیان دایەوە، بەبێ ئەوەی ئەو متمانەیە هیچ گومانێك، یان نیشانەی پرسیاری لەسەر بێت، ئەوا ئەمە ئەوە دەگەیەنێت كە خەڵكی كوردستان لەسەر ئاستی نوێنەرایەتی گەلی كوردستان لەناو پەرلەمانی عێراقدا، دەیەوێت پارتی رێبەرایەتیی نوێنەرایەتیی خەڵكی كوردستان بكات و داكۆكی لە مافە دەستوورییەكانیان بكات و هیچ لایەنێكی دیكە نەتوانێت بۆ بەرژەوەندیی تەسكی حزبایەتی بارزگانی بە مافەكانی خەڵكی كوردستانەوە بكات، یان خیانەت لە گەلی كوردستان بكات، وەك لە 16ی ئۆكتۆبەری 2017 خیانەتیان لە كوردستان كردو زیاتر لە 51%ی خاكی كوردستان جارێكی دیكە داگیركرایەوە، لەسەر ئاستی هەرێمی كوردستانیش ئەو متمانە گەورەیەی خەڵكی كوردستان بۆ پارتی دیموكراتی كوردستان، ئاماژەیە بۆ ئەوەی كە چیدیكە خەڵكی كوردستان ئەو بارودۆخە قبووڵ ناكەن، كە حزبە سیاسییەكان پەرلەمان و حكومەتی هەرێمی كوردستان بكەن بە ئامرازێك بۆ بەرژەوەندیی حزبی خۆیان و ببنە ئاستەنگ بۆ نووسینەوەی دەستووری كوردستان و ئاستەنگ دروستكردن بۆ بەرنامەكانی حكومەتی كوردستان و مەحروومكردنی خەڵكی كوردستان لە پەرەپێدان و رێكخستنەوەی ژێرخانی كوردستان و دابینكردنی خزمەتگوزارییە گشتییەكان بۆ كوردستان.
خەڵكی كوردستان كە لە 12ی ئایاری رابردوو متمانەی گەورەی خۆی بە پارتی بەخشی، پارتی لەماوەی كەمتر لە پێنج مانگدا (تەنیا 141 رۆژ) توانی پێگە و شكۆی كوردستان لەناو پرۆسەی سیاسیی عێراقدا بەو ئاستە بەرز بكاتەوە، كە جارێكی دیكە هەولێر ببێتەوە بە بەشێكی گرنگ لە بڕیاری سیاسی بۆ پێكهێنانی حكومەتی ئایندەی عێراق و ئومێدێك بۆ خەڵكی كوردستان دروست بووەتەوە كە جارێكی دیكە كوردستان ناكەوێتەوە دەستی ئەوانەی كە كارەساتی 16ی ئۆكتۆبەریان بەسەر خەڵك و خاكی كوردستاندا هێنا، ئەمجارەش كە خەڵكی كوردستان زیاتر لە جاری پێشوو متمانەی خۆی بە پارتی كوردستان داوەتەوە، ئومێدی ئەوەیان بە پارتی دیموكراتی كوردستان هەیە كە لە چوارچێوەی پرانسیپە نیشتمانی و نەتەوەییەكانی خەڵكی كوردستاندا، هاوپەیمانییەكی نوێ بۆ پێكهێنانی حكومەتی هەرێمی كوردستان دابڕێژێت و ئەو لایەنانەی بەشداریی حكومەت دەكەن، دەبێت بە راستگۆیی و وەك لایەنی حوكمڕان پشتگیریی جێبەجێكردنی ئەو بەرنامەیەی حكومەت بكەن، كە هەموویان لەسەری رێكدەكەون، ئەو لایەنانەشی كە دەبنە ئۆپۆزسیۆن، دەبێت لە چوارچێوەی ئەو پرانسیپە نیشتمانی و نەتەوەییانە، كاری ئۆپۆزسیۆنیی خۆیان بكەن، كە بیانكاتە چاودێر بەسەر حكومەتەوە، بۆ ئەوەی باشتر بەرنامەكانی خۆی جێبەجێ بكات. راشكاوانەتر لایەنی حوكمڕان و ئۆپۆزسیۆن دەبێت بۆ جێبەجێكردنی بەرنامەكانی حكومەت تەواوكاری یەكتری بن، نەك وەك پێشتر كە كاری ئۆپۆزسیۆن بە ئاستێك بێ مانا كرابوو، كە خەڵكی كوردستانی بێ ئومێد كردبوو.