هەوڵێك هەیە بۆ ئەوەی گەندەڵیی سیاسی هێزی پێشمەرگەش بگرێتەوە
December 14, 2016
راپۆرتەکان
ئەم بانگەشەكردنانەی بزووتنەوەی گۆڕان بەتەنیا راوبۆچوونی پەرلەمانتارێك، یان هەڵسووڕاوێكی ئەو بزووتنەوەیە نییە، بەڵكو ئەمە ئەو بەرنامەو پیلانەیە كە دژی سەربەخۆیی كوردستان و هێزی پێشمەرگە وەك سوپای بەرگریی كوردستان داڕێژراوە، ئەوجا لەبەر ئەوەی بانگەشەكردن بۆ ئەم پیلانە نانیشتمانییە كارێكی هێندە قێزەوەنە، بزووتنەوەی گۆران وەك خۆی ناتوانێت و ناوێرێت بەئاشكرا بانگەشەی بۆ بكات، ئەوا بە رێگەی ئەوەی كە (ئەمە رای تایبەتی ئەندام پەرلەمانێك، یان هەڵسووڕاوێك)ی ئەو حزبەیە، بازاڕگەرمی بۆ دەكرێت، هەتا دەگاتە ئەو ئاستەی كە ئیدی شەرم نەبێت، باس لەم پیلانە بكرێت. بۆیە ئەم بانگەشانەی دەكرێن بۆ بێبەهاكردنی ناوی پیرۆزی پێشمەرگەو سەركەوتنە مەزنەكانیان، وەك یەكەم بریسكەی ئازاری پێش جەڵتەی بەهێزی دڵ و دەماغ وایە، ئەگەر حیسابی زۆر ورد بۆ ئەو بریسكەیە نەكرێت، پێش ئەوەی جەڵتەكە رووبدات، ئەوا كە جەڵتەكە روویدا ئەوجا جەڵتەی دڵ بێت، یان هی دەماغ، چارەنووسی مرۆڤەكە دەخاتە سێ ریانێكەوە، یان ئەوەیە دەستبەجێ دەیكوژێت، یان ئەوەیە دووچاری حاڵەتی مردنی كلینیكی دەكاتەوە، یان ئەوەیە بەجۆرێك لە ئیفلیجبوون دەیهێڵێتەوە، بەڵام چاوەڕێی ئەوە بین كە مرۆڤ بە سەلامەتی لەجەڵتەی بەهێزی دڵ و دەماغ دەردەچێت، ئەوا هەتا ئێستا زانستی پزیشكی ئەم راستییەی نەسەلماندووە.
بۆ ئێستای كوردستان هێزی پێشمەرگە، دڵ و دەماغی كوردستانە، بۆیە ئەگەر زۆر بە هۆشیارانە رێگە لەو بانگەشانە نەگرین كە پێشمەرگە دەكاتە میلیشیا و خێزان و كەسوكاری شەهیدان دەكاتە (لەشفرۆش) ئەوا ئەمیش وەك بریسكەی ئازاری پێش جەڵتەی بەهێزی دڵ و دەماغ، خوانەخواستە ئەگەر بكەوێتە ناو هێزی پێشمەرگەی كوردستانەوە، ئەوا كوردستان لە سێ حاڵەت بەدەر نابێت، ئەویش ئەوەیە: یان ئەو سەركەوتنانەی بەدەست هاتوون و بەنیازین دەوڵەتی كوردستانی لەسەر دروست بكەین، لەدەستمان دەچێت و كۆتایی دێت، یان كوردستان دەبێتە دەوڵەتێكی مردووی كلینیكی، واتە هەتا ئەگەر بشبینە دەوڵەت، هێچ توانایەكمان نابێت، یان ئەوەیە هەموو دامەزراوەكانی كوردستان دووچاری ئیفلیجبوون دەبن.
ئەو بیرمەندو پسپۆڕانە كار لەسەر ئەو پرسانە دەكەن كە (بۆچی لەئێستادا سیستمی دیموكراتی وەك پێویست ئەدای ئەركەكانی ناكات؟ یان بۆچی سیستمی دیموكراتی دووچاری پاشەكشە بۆتەوە؟) لەوەڵامی ئەم پرسیارانەدا ئەو پسپۆڕ و بیرمەندانە دەڵێن: (دیموكراتی وەك بارووت وایە، هەم دەتوانێت رێگەوبانی پێ دروست بكەیت و نەتەوەكەت پێكەوە گرێ بدەیتەوە، هەمیش دەتوانیت رێگاوبانەكانی پێ بڕووخێنێت و پێكهاتەی نەتەوەكەت لەیەكتری دووربخەیتەوە).
بەداخەوە لەئێستاداو لەمیانەی ئەو گەندەڵییە سیاسییە ژەهراوییەی رۆژانە پەرلەمانتار و هەڵسووڕاوانی بزووتنەوەی گۆڕان دەیڕژێننە ناو پرۆسەی سیاسیی كوردستانەوە، ئێستا لەكوردستاندا خەریكە دیموكراتی و سیستمی دیموكراتی رووی دووەمی بارووتمان پیشان دەدات، لەبری ئەوەی بەكاری بهێنێن بۆ دروستكردنی رێگەوبان و پێكەوە گرێدانەوەی نەتەوە، واتە خەریكە بزووتنەوەی گۆڕان دیموكراتی دەكاتە ئەو بارووتەی كە رێگاوبانەكان بڕووخێنێت و گەلەكەمان لەیەكدی بترازێنێت و دووری بخاتەوە.
لێرەوە ئەگەر ئاماژەیەكی خێرا بە قسەی هەندێك لەپەرلەمانتارو هەڵسووڕاوانی بزووتنەوەی گۆڕان بكەین، دیارە لەسەرەتای پرۆسەی ئازادكردنی موسڵەوە هەڵسووڕاو و پەرلەمانتارێكی بزووتنەوەی گۆڕان زۆر بەبێ شەرمی گوتی: «پێشمەرگە شەڕی بەوەكالەت دەكات.»! ئەگەر لەسەر ئەم قسەیە هەڵوەستە بكەین كە بە پێشمەرگە دەگوترێت، ئەوا هیچ تەفسیرێكی دیكە هەڵناگرێت و هەموو ئەوانەی لەسیاسەت كاردەكەن دەزانن، (شەڕی بەوەكالەت واتە بەكرێگیراو)، باشە ئەگەر لەژێر پەردەی ئازادی رادەربڕین و دیموكراتی بە پێشمەرگە بگوترێت «شەڕی بەوەكالەت دەكات و بەكرێگیراوە»، ئایا بزووتنەوەی گۆڕان دیموكراتی نەكردۆتە ئەو بارووتەی كە هەرچی لەكوردستاندا بونیادنراوە، بیڕووخێنێت؟
لەمەش زیاتر ژنە پەرلەمانتارێكی دیكەی بزووتنەوەی گۆڕان جیا لەوەی بەخێزان و كەسوكاری شەهیدان دەڵێت «لەشفرۆش» لەهەمانكاتدا بۆ دژایەتی و سووكایەتیكردن بە پێشمەرگە بە راشكاوی بەرگری لەداعش دەكات، هەر بۆ نموونە دوای ئەوەی زیاتر لە 100 چەكداری داعش لە 21ی ئۆكتۆبەری رابردوو دزەیان كردە ناو شاری كەركووك، كە ئەگەر جوامێریی پێشمەرگەو خەڵكە قارەمانەكەی كەركووك نەبووایە، مەترسیی ئەوە بوو داعش كەركووك داگیر بكات، لەم هێرشەی داعشدا زیاتر لە 150 پێشمەرگەو هێزەكانی ئاسایش و پۆلیس و خەڵكی قارەمانی كەركووك شەهیدو بریندار بوون، هەموو تۆمارەكانیش ئاماژە بۆ ئەوە دەكەن، كە كۆمەڵێك ماڵی عەرەب لە باشووری كەركووك ئاسانكارییان بۆ ئەو چەكدارانەی داعش كردووە، كەچی ئەو ژنە پەرلەمانتارەی گۆڕان لەبەرنامەیەكی كەناڵی (دجلە)دا لەبری ئەوەی راستییەكان بۆ رای گشتی روون بكاتەوە و بڵێت ئەو خەڵكانە داعشن و ئاسانكارییان بۆ داعش كردووە بۆ ئەوەی كەركووك كاول بێت و داگیربكرێت، كەچی زۆر بێ شەرمانە دەڵێت: «هەرچی لەسەر پێشێلكاری مافی مرۆڤ لەسەر پێشمەرگە دەگوترێت، راستەو ئەو پێشێلكارییانە بەفەرمانی ئەندامێكی مەكتەبی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان ئەنجام دراوە.» لەمەش زیاتر كاتێك عالیە نوسەیفی پەرلەمانتاری جەبهەی ئیسلاح هێرشی زۆر توندی كردە سەر پێشمەرگەو كوردستان، پێشكەشكاری بەرنامەكە رووی كردە ژنە پەرلەمانتارەكەی گۆڕان بەوەی كە هێرشی توند نەكات، كەچی لەوەڵامدا دەڵێت: «بەرنامەكە بەو ئاراستەیەدا مەبەن بەرگری لە كوردستان بكەم، من بەرگری لەكوردستان ناكەم و بڕوام بە حكومەتی هەرێمی كوردستان نییە، ئەگەر بۆ ئەمە بووایە (واتە بۆ بەرگری لەكوردستان بووایە) من نەدەهاتم.»
سەرنج لەم قسانە بدەن، ئایا ئەگەر ئەمە بەرنامەو پیلانێكی سیاسیی داڕێژدراو نەبێت لە دژی پێشمەرگەو سەروەریی كوردستان، هیچ تاكێكی كوردستان ئاستی خۆفرۆشی دەگاتە ئەو ئاستەی نكۆڵی لەخاك و حكومەتی خۆی بكات؟ لەمەشدا بزووتنەوەی گۆڕان، سیستمی دیموكراتی كردۆتە بەرمیلێك بارووت بۆ ئەوەی كوردستانی پێ كاول بكات.
بۆ رێگرتن لەم پەتایە كە نەچێتە ناو هێزی پێشمەرگە، بە تەنیا ئەم كارە كاری وەزارەتی پێشمەرگە نییە كە بەیاننامەیەك لەسەر ئەو لێدوانانە دەربكات، یان لە رێگەی داواكاری گشتییەوە سكاڵای لەسەر تۆمار بكات، بەڵكو رووبەڕووبوونەوەی پەتای لەمجۆرە كە پێی دەگوترێت: «تاعونی دیموكراتی»، پێویستی بە كۆبوونەوەی بەپەلەی ئەنجومەنی وەزیران هەیە بۆ ئەوەی هەموو وەزارەتە پێوەندیدارەكان بەرنامەیەكی بەپەلە دابڕێژن و رووبەڕووی ببنەوە، لەپێش هەموویانەوە ئەركی وەزارەتی ناوخۆی حكومەتی هەرێمی كوردستانە چاو بە یاسای پارتە سیاسییەكانی كوردستاندا بخشێنێتەوە و رێنمایی پێویست دەربكات كە رەفتاری لەوجۆرە هەر حزبێك بیكات، دەچێتە خانەی خیانەتی نیشتمانییەوە، ئەم پەتای گەندەڵیی سیاسییە، دەبێت وەك پەتای (شێتیی مانگا) سەیربكرێت و وەك بەریتانیای مەزن مامەڵەی لەگەڵ بكرێت و بڕیاری بوێری لەسەر بدرێت، چۆن بەریتانیا كە بەیەكێك لە دەوڵەتە گەورەكانی هەناردەكەری گۆشتی مانگا حیساب دەكرێت، لەگەڵ بڵاوبوونەوەی پەتای (شێتیی مانگا) دەستبەجێ چی گۆشتی مانگا هەبوو، هەمووی دەستبەسەر داگرت و رێگەی نەدا بچێتە بازاڕەكانی بەریتانیا و یەكێتی ئەوروپا و جیهانەوە، بەهەمان شێوە ئێمەش سەبارەت بە پەتای گەندەڵیی سیاسی دەبێت رێگربین لەوەی بچێتە ناو هێزی پێشمەرگەوەو دەبێت دەستبەجێ هەڵگری ڤایرۆسی گەندەڵیی سیاسی سڕبكرێت و رێگەنەدرێت ئەم ڤایرۆسە بچێتە ناو هێزی پێشمەرگەو هەروەها دەبێت كۆمەڵگەشی لێ پاك بكرێتەوە.