ئافرەتێكی ئەنفالكراوی گەرمیانی:تاوانەكانی داعش بەرامبەر بە كوردیی ئێزیدی و كارەساتی شنگال برینی ئەنفالی نوێ كردەوە
August 20, 2015
کۆمەڵایەتی
نەعیمە مەنسوور ئافرەتێكی تەمەن 57 ساڵە و كاتێك باسی تاوانی ئەنفال دەكات، دڵە پڕ نەفرەتەكەی، چاوە چاوەڕوانەكانی دێنێتە لەرزە و دەنك دەنك مرواری فرمێسك بە سەر گۆنای دایكانەیدا گلار دەكاتەوە. وەك خۆی باسی دەكات هێشتا تەمەنی لە 30 ساڵ تێنەپەڕیبوو، كە باوك و دوو برای و هاوسەرەكەی و كوڕە مێرمنداڵەكەی بەر پرۆسەی بەدناوی ئەنفال كەوتوون. ئەو یەكێكە لەو هەزاران كەسەی كە بەر تاوانە گەورەو ترسناكەكانی «رژێمی لە گۆڕنراوی بەعس» كەوتووە. ژیانی ئەو خاتوونە پڕە لە میلودرامای دڵتەزێن و كۆستەكانی ژیانی تا ئێستا رێی پێنەداوە، جلوبەرگێكی جگە لە رەنگی رەش لەبەر بكات.
نەعیمە لە كاتی گێڕانەوەی بەسەرهاتی خۆیدا، پەیتا پەیتا فرمێسكەكانی چاوی دەسڕێتەوە و چەند جارێك هەر دوو دەستی بەرەو ئاسمان بەرز دەكاتەوە و دەڵێت: «خوای گەورە وەك چۆن تۆڵەی ئەنفالی كوردی لە سەدام كردەوە، ئەوهاش دەستی تۆڵەی بگاتە ملی سەرۆكی داعشەكان و بە دەستی شنگالییەك بیخنكێنێت.» جەختیش لەوە دەكاتەوە كە كەسوكاری ئەنفالكراوەكان زۆر باش لە مەینەتی و قوربانییانی دەستی وەحشەكانی داعش تێدەگەن و هاوكات لە ناو هەنیسكی گریاندا دەڵێت: «من باش دەزانم ئەو خوشكە ئێزیدییانەمان كە باوك و برا و كەسوكاریان رەشەكوژ كراون، ئێستا چ حاڵێكیان هەیە، تاوانەكانی داعش بەرامبەر بە كوردانی ئێزیدی و كارەساتی شنگال برینی ئەنفالی بۆ ئێمەش نوێ كردەوە». بەمجۆرەش باسی بە سەرهاتی خۆی دەكات: «پێموایە سەرەتای مانگی نیسانی ساڵی 1988 بوو كە جەیشی عێراقی بە تۆپ و تەیارە، هێرشیان كردە سەرمان. ئەو كات من و خێزانەكەم و ماڵی باوكم هەموو پێكەوە گوندەكەمان چۆڵ كرد و چووینە شارۆچكەی سەنگاو. بەعسییەكان بە شۆفڵ زۆربەی گوندەكانیان دەڕووخاند، حكومەت دەستگیریان كردین و رەوانەی (سمود)»یان كردین، لەوێ پیاوەكانیان لێ جیاكردینەوە، ئافرەتەكانیشیان بەرەو نوگرە سەلمان نارد، دۆخی تەندروستیمان زۆر خراپ بوو، زۆر خەڵك لەبەر ئەو دۆخە خراپە گیانیان لە دەستدا، زۆرێك لە ئافرەتان منداڵەكانیان لەبەر چاوی خۆیان گیانیان لە دەست دا، كەسیش نەیزانی تەرمەكانیان لە كوێ ناشت. زیندانەكە پڕ بوو لە ژن و منداڵ، ئۆتۆمبێلی سەربازی هەبوو، پێیان دەگوت «ئیڤا»، هەر كات یەكێك لەو ئۆتۆمبێلانە دەهاتە «نوگرەسەلمان»، دەمانزانی ئەوە هەر كوردە لێقەوماكەیە و دەیانهێنن و زیندانییان دەكەن، بەڵام نەماندەزانی بەشێكی زۆریان دەبنە خۆراكی سەگە هارەكان، بە چاوی خۆم بینیومە كە كوژراوەكان لە بن بستێ خاك دەشاردرانەوە و دواتر سەگە هەرەكان كە لە بەعسییەكان هارتر بوون، خاكەكەیان هەڵدەدایەوە و كەڵپەیان لە تەرمەكان گیر دەكرد و دیانخواردن».
وەك نەعیمە باسیكرد، ئەو كات ژمارەی بەندكراوەكان «4 بۆ 5» هەزار كەس دەبوون، زۆربەشیان لە چارەنووسی خێزانی خۆیان ئاگادار نەبوون. ئەوەی زۆر ئازاری ئەو ئافرەتە دەدات و لە بیرەوەرییەكانی ناسڕدرێتەوە، دڕندەیەكە لە پێستی مرۆڤدا بە ناوی «حەجاج»، سەبارەت بەو بوونەروەش دەڵێت: «زۆر كەس لە قاعەكەی ئێمە بوونە قوربانی بڕیارەكانی حەجاج، ئەو بەعسییە پیسە رەحمی بە كەس نەدەكرد، ئافرەتە گەنجەكانی بۆ بەرپرسانی خۆی دەبرد، تەعەددای لە زۆر ئافرەت كرد، زۆر كچی گەنجیش هەبوون كە بە هۆی ئەو نامەردە، خۆیان كوشت. ئەو ناپیاوانی بەتەمەنی لە بەر هەتاو رایدەگرتن بۆ ماوەی چەند كاتژمێر لە رۆژێكدا، ئازار و ئەشكەنجەی زۆری دەستگیركراوەكانی دەدا، بە هەر حاڵ دوای دەرچوونی لێبوردنی گشتی بە وەجبات بەرمانیان دا. بەڵام دوای رزگاربوونیشمان لەو دۆزەخە، تازە كێشەكان دەستی پێدەكرد، ئێمە سەرپەرشتی خێزانمان نەماوبوو، دەبووا خۆمان نانی خۆمان و خێزانەكانمان پەیدا بكەین. من باوك و دوو برا و شووەكەم و كوڕە تاقانەكەم، بێ سەر و شوێن كرابوون، یەكێك دەیگوت ماون، یەكێك دەیگوت كوژراون، تا ئێستاش من چاوەڕوانی هەواڵێكی ئەوانم.»
ئەوە دواقسەی نەعیمە بوو. چیدی فرمێسك دەرفەتی قسەكردنی پێنەدا.