رەوشەن چەلکەر: بوونی ئافرەت لە گۆڕەپانی هونەر لە ئاست ئاواتەكانی ئێمەدا نییە
رەوشەن چەلكەر كوردێكی دانیشتووی شاری ئەستەنبوولە، یەكێكە لە ئافرەتە دەنگخۆشەكانی باكووری كوردستان و بە دەنگە خۆشەكەی گۆرانییە فۆلكلۆرییەكان بە شێوازی و ستایلێكی نوێ پێشكەش دەكات، ڕەوشەن هاوشێوەی زمانی كوردی بە زمانی توركییش گۆرانی دەڵێ و لە هەردوو بوارەكەدا سەركەوتووە، سەبارەت بە ڕەوشی هونەری كوردی بە گشتی، گفتوگۆیەكمان لەگەڵی ئەنجام دا.
سەرەتا تیشكی خستە گۆرانیگوتن بە زمانی بیانی و لەوبارەیەوە گوتی: «من جگە لە زمانی كوردی بە توركییش گۆرانی دەڵێم، هەوڵ دەدەم بۆ هونەرەكەم تاموچێژێكی نوێ بە جەماوەرەكەم بدەم، ئەمەش مانای ئەوەیە كە پێویستی هونەر چی بێت من بەو ڕێبازە پەیامی هونەریی خۆم بگەیەنم، بناغەی ئەو كارە هونەرییەی من پێشكەشی دەكەم فۆلكلۆرە، ئاشكرایە كە فۆلكلۆری كوردی زۆر دەوڵەمەندە و پێویستە هونەرمەندی كورد ئەو دەوڵەمەندییەی لەبەرچاو بێت، فۆلكلۆر بۆ ئێمە وەك شیری دایك حەڵاڵ و زەڵاڵە، بەڵام ئەگەر تەنیا لە فۆرمەكەی خۆیدا مایەوە و لە چوارچێوەی خۆی دەرنەچوو و موزیسیانە كوردەكان تەنیا پشت بە فۆلكۆر ببەستن و گۆرانی و موزیكی فۆلكلۆری دووبارە بكەنەوە، ئەوا ناتوانن هیچ زیادەیەك بخەنە سەر هونەری كوردی و دوور نییە دوای ماوەیەك لە بیر بكرێت و تەنانەت لە هونەرمەندانیش دوور بكەوێتەوە، چونكە حەز و ئارەزووەكانی گوێگرانیش دەگۆڕێت».
سەبارەت پشتبەستنی هونەرمەندانی گەنجیش بە فۆلكلۆر ڕەوشەن گوتی: «فۆلكلۆر شتێك نییە كە لە شوێنی خۆی وەستا بێت بەڵكو هەمیشە لە گۆڕانكاریدا، چونكە خودی فۆلكلۆر ئەفراندنی زۆری تێدایە و دەنگبێژ و هونەرمەندان نوێی دەكەنەوە، ئەو كەسانە كە تێكستێك یان گۆرانییەك دەڵێنەوە پێیانوایە شتێكی نوێ زیاد دەكەن، ئەوەی منیش ئەنجامی دەدەم لەو شێوەیەیە، بە شێوەیەكی گشتی فۆلكلۆر سەرچاوەیەكی تەندروستی هونەرە، بەڵام ئەگەر هونەرمەندان ڕۆژانە تا ئێوارە لەو ئاوە بخۆنەوە، دوور نییە وشك ببێت و ئەستەمە بگاتە نەوەی داهاتووی هونەرمەندان، بۆیە پێویستە هونەرمەند كەناڵی نوێ بدۆزیتەوە بۆ ئەوەی ئەفراندنی تێدا بكات و هونەری كوردیی پێ دەوڵەمەند بكات.
سەبارەت بە ڕەوشی هونەری كوردی ڕایەكی تایبەتی هەیە، ڕەوشەن دەڵێ: «پرسی ڕەوشی هونەری كوردی لە ئێستادا پەیوەستە بە هونەری كوردییەوە بە گشتی، بەر لە هەر شتێك پێویستە ئەوە باس بكەین كە هونەری هەر هەرێم و ناوچەیەكی جیاواز كارێگەریی جیاوازی خۆی هەیە، بۆیە دەبینین كە ڕەوشی هونەری كوردی لە باكووری كوردستان جۆرێك و لە ئەوروپا و پارچەكانی دیكەیش بە جۆرێكی ترە، بەڵام مرۆڤ ناتوانی بە گشتی باسی بكات، لە كۆمەڵگەی كوردەواریدا هەمیشە باس لە گرنگیی هونەر دەكرێت، بەڵام باس لە زەحمەتییەكانی كاری هونەری ناكرێت كە چۆن ئەو كارانە ئەنجام دەدرێن، ئایا لایەنە سیاسییەكان پشتگیریی دەكەن یان نا؟ لەم ڕووەوە ئەگەر لە ماندووبوونی هونەرمەندی كورد بڕوانین دەبینین كە زۆر بێ بەها سەیر دەكرێت، بەڵام سەرەڕای ئەمەش هونەرمەندانی كورد بەردەوامن لە كارەكانیان و ئەفراندن دەكەن لە بواری خۆیاندا، هیوادارم ئەو هونەرمەندانەش پەیامی هونەری ڕاستەقینە بە نەوەی نوێی هونەرمەندانی كورد بگەیەنن».
دەربارەی ڕەوشی ژیانی هونەرمەندانی كورد لە توركیا، بەتایبەتی لە ئیستانبووڵ، ڕەوشەن دەڵێت: «تا ئێستا من و پێموانییە زۆربەی ئەو هونەرمەندانەی لێرە دەژین لە ڕووی چاپكردن و فرۆشتن، سازكردنی كۆنسێرت، بڵاوكردنەوەی ئەلبووم هیچ ئاستەنگێكیان نەبێت، من بەر لە چوار مانگ ئەلبوومێكم بە ناوی (ئاخ لێ وەسو) بڵاو كردەوە، بەڵام ئاستەنگ لە بەشداریكردنم لە فیستیڤاڵدا بۆ درووست بوو، چونكە ئەو فیستیڤاڵ و ئاهەنگانەی لە لایەن شارەوانییەكانەوە ساز دەكرێن، جۆرێك مەترسیی تێدایە، ئەوان پێیانوایە كە موزیكی كوردی لەلایەن گوێگرانی توركەوە مایەی قبووڵكردن نەبێت، بۆیە نایانەوێ ئەو ڕیسكە هەڵگرن و گوێ لە موزیكی كوردی ناگرن».
رەوشەن چەلكەر سەبارەت بە هونەرمەندە گەنجەكان دەڵێت: «بە ڕای من هونەرمەندە گەنجەكان خەباتێكی زۆر دەكەن لەپێناو پێشخستنی هونەر و فەرهەنگی كوردیدا، چونكە باش دەزانن بەم خەباتەیان دواڕۆژیان ڕووناكتر دەبێت، لە ساڵانی ڕابردوودا هونەر و فەرهەنگی كوردی گۆڕانكاری و جیاوازیی زۆری بەخۆیەوە بینی، پێویستە ئەم هەوڵانە وەك دەوڵەمەندییەك سەیر بكرێت، چونكە هونەرمەندان لەسەر ڕێبازی خۆیان بەردەوامن، لە هەمان كاتدا دەبێتە هاندەر و پاڵپشتییەك بۆ هونەر و فەرهەنگی كوردی».
ڕەوشەن تیشك دەخاتە سەر بوونی ئافرەتان لە گۆڕەپانی هونەری كوردیدا و لەو بارەشەوە دەڵێت: «ئافرتانی كورد خەباتی زۆریان كردووە لە بواری فەرهەنگ و هونەری كوردیدا، بەڵام لە ئاستی ئاواتەكانی ئێمەدا نییە، چونكە ئەگەر ئێستا بیان ژمێرین لە بواری ئەدەب، شانۆ، موزیك، شێوەكاری، دوای ژماردنی چەند ناوێك دەوەستین، ئەمەش یەكێك لە كەموكووڕییە كۆمەڵایەتییەكان، دیارە ئافرەتی كورد لە هەموو بوارەكانی ژیاندا كاریگەریی خۆی هەبووە، پێویستە لە بواری هونەرییشدا خۆیان پێش بخەن و دەنگی خۆیان بەرز بكەنەوە».