ئەوانەی وەك خۆبەخش چوونەتە ریزەكانی حەشدی شیعە كە پێی دەڵێن ( حەشدی شەعبی)، هەموویان سەر بە مەزهەبی شیعەن و بۆ بەرگریكردن لە شیعە خۆیان نانووس كردووە، دیاریشە حەشدی شەعبی وەك هێزێكی غەیرە دەوڵەتی كە لەسەر فەتوای ئایەتوڵا سیستانی مەرجەعی گەورەی شیعەكان لە نەجەف دروست بوو، لەبەر ئەوەبوو سونە لە داخی حكومرانی شیعە لە بەغدا پێشوازی لە داعش كرد و ، داعشیش ئەو كاتەی خۆی لە قاعیدە جیاكردەوە ، خۆی وەك دوژمنی سەرەكی شیعە لە عێراق و سوریا راگەیاند ، بۆیە شیعەش وەكاردانەوەیەك بۆ داعش، حەشدی شەعبی لەسەر هەمان رێچكەی داعش بۆ دژایەتی سونە دامەزراندووە و ، داعش چۆن شانازی بە كارە دڕندەكانی وەك سەربڕین و سووتاندنی مرۆڤ و بەكۆیلەكردنی مرۆڤ دەكات و لە رێگەی كەناڵەكانی خۆیەوە بە ڤیدیۆ بڵاویان دەكاتەوە، بەهەمان شێوە هێزەكانی حەشدی شەعبیش شانازی بەو كارە توندرۆیی و دڕندانەوە دەكەن كە دوای كۆنترۆڵكردنەوەی شارە سونە نیشنەكانی عەرەب ئەنجامی دەدەن و لەمەش زیاتر ئەوانیش بە هاوشێوەی داعش ئەو كارە دڕندانە بەرێگەی تۆرەكانی كۆمەڵایەتی بە شێوەی ڤیدیۆ بڵاو دەكەنەوە.
لای داعش ئوممەی ئیسلامی بریتیە لە سونەی سەلەفی جیهادی قیتالی، بۆیە ئەوەی نەكەوێتە چوارچێوەی ئوممەی ئیسلامی بە تێگەیشتنی داعش ئەوا وەك كافر و مورتەد سەیر دەكرێت و خوێنی حەلال دەكرێت، ئەم بۆچوونە نەك هەر شاراوە نیە بەڵكو لەرێگەی گۆڤاری ( دابق) ەوە كە وەك زمانحاڵی داعش بە ئینگلیزی بڵاو دەكرێتەوە ، زۆر بە شانازییەوە بەرگری لێدەكرێت و ، تەنانەت هەتا ئەگەر زانایەكی سونە داوای میانرۆیی بكات، ئەوان وەك لادەر و تێنگەیشتوو لە ئیسلام مامەڵەی لەگەڵ دەكەن، لەمەش زیاتر تێگەیشتنی داعش بۆ گێرانەوەی خەلافەت و دەوڵەتی ئیسلامی، هەمان بۆچوونی ئیخوان موسلیمنی میسر و ئەندامانی ریكخراوی قاعیدەیە، بەڵام جیاوازی نێوان داعش و ئیخوان و قاعیدە لەو خاڵەوە سەرچاوە دەگرێت، كاتێك ئیخوان موسلمین دامەزرا دەوڵەتانی عەرەبی كۆلۆنیالیستی دەوڵەتانی رۆژئاوا بوون، كاتێكیش ئوسامە بن لاند ریكخراوی قاعیدەی راگەیاند سەرانی دەوڵەتانی عەرەبی هاوپەیمانی رۆژئاوا بوون، بۆیە ئەم ئامانجەیان گرێدایەوە بە داژیەتیكردنی رۆژئاواوە، بەڵام كاتێك داعش خۆی راگەیاند ، حكومرانی لە عێراق و سوریا بەدەستی شیعەوە بوو ، هەروەها هەردوو دەوڵەتەكەش لەلایەن كۆماری ئیسلامی ئیرانەوە پشتگیری دەكران ، كە دروشمی ئەم دەوڵەتە هەر لە ساڵی 1979 هەناردەكردنی شۆرشی ئیسلامی شیعە بووە بۆ دەرەوە و لەم پێناوەشدا ئێران بە هەزاران ملیۆن دۆلاری خەرجكردووە و پشتگیری لەهەموو ئەو ملیشیا و گروپانە كردووە كە لە پێناوی بەرگریكردن لە شیعە لەناوچەكەدا بوونیان هەبووە.
لەم روانگەیەوە ئەگەر سەیری میژووی پێش 2014 ی داعش بكەین، دیارە تا ئەو بەروارە داعش ناوی ریكخراوی قاعیدەی لقی عێراق بووە، ئەمەش بەو مانایەی ستراتیژیەتی قاعیدەی عێراق هەمان ستراتیژیەتی قاعیدەی ئەفغانستان بووە بۆ گێرانەوەی خەلافەت و دەوڵەتی ئیسلامی، بەڵام كاتێك لە 2012 حكومرانی بەتەواوەتی كەوتە دەستی شیعە لە عێراق و لە سوریاش بەشار ئەسەد زیاتر توندوتیژی و كاری دڕندانەی دژی سونەی وڵاتەكەی پیادەكرد، ئەوا سەرانی قاعیدەی لە عێراق و سوریا گەیشتنە ئەو قەناعەتەی ئەوەی بەشار ئەسەد و حكومرانی شیعەی عێراق بە سونەی دەكات زۆر زۆر خراپترە لە ئەمریكا و دەوڵەتانی هاوپەیمان ، بۆیە ئەوانیش خۆیان لە قاعیدە جیاكردەوە و رایانگەیاند كە ئامانجی ئەوان دامەزراندنی دەوڵەتی ئیسلامیە لە عێراق و شام كە كورتكراوەكەی دەبێتە ( داعش).
قاعیدە لەماوەی زیاتر لە 20 ساڵ چالاكی تیرۆریستی لە سەرانسەری جیهان ئەنجامداو پاشان بووە هۆكاری ئەوەی لە 2001 ئەوەی ئیمارەتەكەی مەلا عومەری تالیبان لە ئەفغانستان بروخێت، بەڵام داعش تەنها لەماوەی 6 مانگدا توانی دەوڵەتێكی بەرفروانە لەسەر خاكی عێراق و سوریا دابمەزرێنێت، ماوەی زیاتر لە 26 مانگیشە هاوپەیمانی نیودەوڵەتی دژی داعش هێرشی دەكاتە سەر بەڵام هێشتا دەوڵەتەكەی داعش نەرووخاوە.
مانەوەی دەوڵەتەكەی داعش ، بەو مانایە نیە ئەم دەوڵەتە هەر دەمێنێت و ناروخێت، بەڵكو هۆكاری سەرەكی مانەوەی داعش و دەوڵەتەكەی بۆ ئەوە دەگەرێتەوە كە عەرەبی سونە لە سوریا و عێراق بە دیل و ئەلتەرناتیفی دیكە شك نابەن، ئەو كاتەی لە دەستی داعش لە سوریا و عێراق رزگاریان دەبێت ، دەكەونەوە ژێر دەسەڵاتە دیكتاتۆریەكەی بەشار ئەسەد و لە عێراقیشدا وەك لە ئەنبار و فەلوجە و تكریت بینمان لەلایەن هێزەكانی حەشدی شەعبی شیعەوە ، وەك هاوڵاتی یان پێكهاتەیەكی عێراق سەیر ناكرێن و هەموو عەرەبی سونە وەك داعش مامەڵەیان لەگەڵ دەكرێت، بۆیە لەم باردۆخەدا عەرەبی سونە كەوتوونە نێوان دوو شەیتانەوە و بەناچاری شەیتانی داعش هەڵدەبژێرن. ئەمەش وایكردووە تەنانەت ئەگەر داعشیش لەناو بیرێت ، فیكری داعش و لە داعشیش خراپتر سەر هەڵدەداتەوە.