زۆرینەی گەلی كوردستان بە هۆشیارییەوە درك دەكەن بە دۆخەكەو بزووتنەوە كۆمەڵایەتی و سیاسییە هۆشیارەكان هەموویان لە چواردەوری سەرۆكەكەی كوردستان كۆبوونەتەوە، هەموویان پاڵپشتن بۆ مسعود بارزانیی پێشمەرگە، تا وەك كەسایەتیەك و شارەزایەك و كەشتیوانێك هەمووان بەرەو كەنارێكی ئارام بەرێت و بیانخاتەوە سەر ڕێگای بونیادنان و پێشكەوتن، سەرەڕای هەموو ئەو گێژەڵووكانەی دەیانەوێت كوردستان لولپێچ بدەن و وێڕای هەموو ئەو بەربەستانەی كاروانی فیدراڵیەت لە عیراقدا ڕادەگرن، كەچی سەركردایەتی كوردستانیی ناوازەیە لە پاراستنی سەقامگیرێتی ناوخۆیی و هەنگاو هەڵدەگرێت بە نەوەكانی بۆ گەیشتنیان بە ئومێدە مەزنەكان..


د. تەیسیر عەبدولجەبار ئالووسی*

بە درێژایی مێژووی دێرین و مێژووی تازەش، هەندێك لە سەرۆكەكان بۆ ئاڕاستەكردنی كاروانەكەو بۆ لەنگەرگرتنی ڕێبازەكان بە ڕاستەڕێدا، ڕۆڵێكی گرنگیان گێڕاوە، ڕۆڵی كارای سەركردەكان لە لایەكەوە بە هۆی پێگەو پایەی كاریزمیانەیان و لە لایەكی تریشەوە بە هۆی ڕاست و دروستی بڕیارو هەنگاوەكانیان بووە كە لە بەهۆی پێوەندی بەستنیانەوە بووە بە ناسنامەی گەلەكانیانەوە، بە شێوەیەكی گشتی كۆمەڵێك خەسڵەت وسیماو تایبەتمەندێتی هەن كە لە چركەساتە مێژووییەكان و داخوازی و دیاریكردنی ئامانجەكانەوە ڕۆڵی ئیستیسنائیی بۆ سەرۆكێك دیار دەخەن..
ئەو خەسڵەتانەش لەوەدا كۆدەبنەوە كە سەرۆك پێویستە بڕوای تەواوی بە گەل و نەتەوەو خەونەكانیان هەبێت و هەڵگری خەم و ئازارو ئومێدە بەرفراوان و گشتیەكانیشیان بێت، لەو پێناوەدا ئەركە لەسەری كە ئاسانكاری بۆ نەخشەڕێژانی ئامانجە ڕاستەوخۆو ناڕاستەوخۆو تەكتیكی و ستراتیژیەكانی ئەو چركەساتە مێژوویانە بكات كە گەل پێیدا تێپەڕ دەبن، ئەوەش بەهۆی دیالۆگێكی قووڵ و كراوەی سەرۆكەوە لەگەڵ هەموو هێزو بزووتنەوە كۆمەڵایەتییەكانی كە نوێنەرایەتی توێژەكانی كۆمەڵگە دەكەن، هەر لەو چوارچێوەیەدا پێویستە ئاگامەندێتی سەرۆك ئامادە بێت بۆ وەڵامدانەوەی هەر بەربەستێك كە دێنە پێش ئەو دیالۆگە كراوەیە، چ بەو پرسیارو بەربەستانەی دێنە پێشی، یان ئەو هەوڵانەی دەدرێن بۆ بەرنامەو نەخشەڕێژكردنی نەخشەڕێگای ئێستاو داهاتووی داخوازییەكان.
ژمارەیەك لەو سەرۆكانەی سەرۆكایەتی نەتەوەكانیان دەكرد، ئەوان بۆ وەدەست هێنانی وەڵامە چاوەڕوانكراوەكان، بە هیچ شێوەیەك چاوەڕێی دەستپێشخەری ڕوانینی خەڵكی نەبوون، بەڵكو خۆیان دەستپێشخەر بوون بۆ ئەو وەڵامانەی پێویستن، ئەوەش لە پێناوی ڕێكخستنی ئەو هەنگاوانەی بزاڤی كۆمەڵگەكە پێویستێتی، زۆر سروشتییە ئەو كەسەی پایەی سەرۆكایەتی هەیە، بەتایبەتی ئەوانەیان كە سەركردایەتیەكی باشیان هەیە لە ئاڕاستەكردندا، كاتێك هاندەری ئەو بزاڤانەن كە لە هەموو بوارەكاندا داهێنانیان تێدا دەڕسكێت، ئەو سەرۆكە دەتوانێت وزە مرۆییەكانی ناو كۆمەڵگەكە ئەكتیڤتر بكات، ناشهێڵێت هیچ كام لەو توێژ یان گرووپ یان تەوژمانە تەنانەت هیچ كام لە تاكەكانی كۆمەڵ لەكاربكەون..
تەنانەت وزە ژەنگ هەڵهاتووەكانیش دەخاتەگەڕ بۆ ئەوەی هەمووان بۆ جەنگی ڕزگاریخوازی و بونیادنان و پێشكەوتنخوازی وەبەرهەم بێنێت، پێویستە سەرۆك ڕێز لە هێزی جەماوەر بگرێت و متمانەی ئاڵوگۆڕ لە نێوانیان دروست بێت، قووڵترین ڕوانین و چارەسەرو تێبینی لەسەر نەخشەڕێگای كارو بونیادنان كاتێك وەدی دێت كە بە تەواوی دوور بكەوێتەوە لە هەر شێوەیەك لە شێوەكانی كە پێكهاتەیەك یان توێژێك لە توێژەكانی كۆمەڵگە وا لێبكات هەست بە پەراوێزكردن بكەن، لێرەوە هەندێك لە یاداشت و ڕۆڵ و ژیانی چەند كەسایەتیەكی سەرۆكەكان دەخەینەڕوو.
ئەو سەرۆكانەی كە هەمیشە پاڵپشت بوون بۆ داننان بە ڕاپێشنیاركراوە نیشتمانی و مرۆییەكان، بەتایبەتی ئەوانەی لە دیالۆگە نیشتمانیەكاندا ڕوون و ئاشكرابوون بۆ تێگەیشتن، ئەوەش بۆ پێكهێنانی نەخشەڕێگای بونیادنەرو دروستدا، بۆئەو مەبەستەش دوور كەوتونەتەوە لە خۆفەرزێنی و بە ئاڕاستەیەكی پۆزەتیڤانەی بونیادنەرانەوە زیاتر برەویان بە شێوازەكانی كاری دەستەجەمعی داوە، هەروەها شێوازی ڕوونبێژی و یەكلاخستنەوەو خستنەڕووی ڕاستیەكانیان بەكارهێناوە بۆ ئەو توخمانەی كە بە مەبەستەوە یان بێ مەبەست لەبەردەم ئامانجەكاندا بوونەتە بەربەست، سەرۆكی ناوازە بە وردبینی لە بڕیارەكانیی و پێداگیری بۆ گەیشتن بە بەرهەمهێنانی ناوازەیی دەناسرێنەوە، توانای هەیە كات و شێوازێكی گونجاو بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئەو بارە نێگەتیڤانە بدۆزێتەوە كە لە ڕێڕەوی ڕاست وەردەچەرخێن یان بەربەست لەبەردەم تواناكان دادەنێن، بە مەرجێك ئەم ڕەفتارە لەسەر بناغەیەك نەبێت كە جیاوازی لە نێوان توێژەكاندا بكات، بەڵكو بە بێلایەنانەو بە ڕۆحێكی بابەتیانەی وردەوە هەنگاوو ڕەفتارو پێشنیازەكان هەڵسەنگێنێت و ئەوانەش بخاتە پێش چاوی خۆی كە توانای بەسەریاندا ناشكێت.
ڕۆحی دیموكراتیەت و تێگەیشتن لە كاری كۆگەلی لە ڕێزدانان بۆ هەمەچەشنەیی پێكهاتەكان سەرچاوە دەگرێت، بۆ هەموو جۆرە فیكرە سیاسیەكانی كە نوێنەرایەتی دەكەن، بەم شێوەیە پێكەوەڕێككەوتن و پێكەوە گونجان و یەكڕوانینیی دێتەئاراوە، باشترە بڕوا بەوە بهێنرێت كە زۆر پێویست نییە ڕێكەوتنێكی ڕەهای بێ مەڵامەت لە نێوان هەموواندا مسۆگەر بكرێت، بەڵكو كارەكە لە ڕێی بێلایەنبوونی هەڵوێستی سەرۆكەوە زیاتر پێویستی بە یەكلاخستنەوەو فەرمانی حەكیمانە هەیە تا هەموو هێزەكانی ناو كۆمەڵگەی لێ نزیك بێتەوە بە واتایەكی تر، وەستانی سەرۆك بەشێوەیەك كە هەمووان وەك یەك لێی نزیك بن.
بەو شێوە یەك ناوازەیی و ڕۆڵ و سەركەوتنی سەرۆك لە قۆناغەكەدا، دەبێتە هێزێكی پاڵنەر بۆ گەیشتنی گەل بەرەو ئامانجە باڵانماكان، جووڵانەوەو بڕیارەكان و توانای سەرۆك لەسەر ئاڕاستەكردنی كارەكان توندوتۆڵتری دەكات، بەتایبەتی كاتێك گەل و هێزی سیاسی و مەدەنی كۆمەڵگەی لە دەور كۆدەبێتەوە، ئەویش بە هۆی شێوازی كارو نەخشەڕێگایەك كە سەركردایەتیكردنی وای لێ دەخوازێت ئامانجەكان وەدیبهێنێت.
مێژوو سەلماندوویەتی كە كۆمەڵێك كەسایەتی كاریزمی لە مێژوودا نەمرێتییان وەدەست هێناوە لە ئاڕاستەكردنی جەنگە مەزنەكانی نیشتمانیاندا، چ ئێمە كۆك بین لەگەڵ بڕواو فەلسەفەكانیان یان كەم و زۆر جیاوازبین لێیان، مێژوو گەواهییان بۆ دەدات، لەوانەش كەسایەتیەكانی مەهاتما گاندی و هۆشیمنە و جەمال عەبدولناسڕ و عەبدولكەریم قاسم و تاد..
گاندی بە نموونە:
سەرۆكێكی ڕۆحییانەو سیاسەتمەدارێكی هیندستانەو پێشەنگی ساتیارغراها یان بەرەنگاربووی ستەمكارییە بەهۆی بیرۆكەی یاخیبوونی مەدەنیانەو ناتوندوتیژانەوە، ئەم بیرۆكەیەی گاندی تا ئەمڕۆش بووەتە سرووش بۆ زۆر بزاڤی مەدەنی و مافپارێزیی كە سروشتێكی ناتوندوتیژانەی ئاشتیانەی جیهانییان هەیە،بە هۆی ئەم ڕۆڵە مەزنەیەوە گاندی نازناوی مەهاتمای پێبەخشراوە واتا ڕۆحی مەزن هەروەها نازناوی بابۆ یان باوكی پێ دراوە، دووی تشرینی یەكەم كە بەرواری لەدایكبوونیەتی كراوە بە بۆنەیەكی نیشتمانی و وەك ڕۆژی ناتوندوتیژی جیهانی دانراوە.
مێژووی گاندی دەوڵەمەندە بە بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی و قۆرخكاری و هەژارێتی و ڕووبەڕووبوونەوەی ڕەگەزپەرستێتی لە ماوەی ئەو بیست ساڵەی كە چ لە باشووری ئەفەریقادا ژیاوە تا ئەو كاتانەی دژ بە داگیركارانی هیندستان خەباتی كردووە و ئامۆژگاری گەلەكەی خۆی كردووە كە بە میكانیزمەكانی توندوتیژییەوە ڕووبەڕووی دوژمنە سەرسەختەكان نەبنەوە.
هۆشیمنە:
یەكەمین سەرۆك و دامەزرێنەی ڤێتنامی باكوورە، هەروەها پێشەنگی بزاڤی ڕاپەڕینی نەتەوەیی هیندی چینییە، بەهۆی خەسڵەتە كاریزمایەكەیەوە بە (مام) ناسێنرا، كوك یان نفوینی دامەزراند كە ناووكی بزووتنەوەی نیشتمانی ڤێتنامیەو خەباتی سیاسی و سەربازیانەی دژی یابانیەكان و فەرەنسی و ئەمەریكاییەكان ئەنجام داوەو جەنگی یاخیگەربووەكانی بەپێی بارودۆخی ڤێتنام ڕێكخستووە، ئەم تەنیا وەك پاڵپشتیكردنێكی لۆجیستیانە ڕۆڵی نەگێڕا بەڵكو لەو جەنگانەدا شەڕی گواستەوە بۆ ناو هانۆی پایتەخت، لەوێوە بە ڕزگاركردنی باشووری ڤێتنام و خەونی لە مێژینەی هێنایە دی و هەنگاوەكان و ڕوانینە خەباتگێڕیەكانی ڤێتنامی گەیاندە ڕزگاری و دامەزراندنی دەوڵەتی نیشتمانیی سەربەخۆی خۆی..
لە ئاماژەشدا بەو بارودۆخانەی ڕۆڵی سەرۆكی تێدا وەك كەسایەتی كاریزمی دەردەكەوێت بە نموونە سەرۆكی میسری جەمال عەبدولناسڕ دەهێنمەوە كە لە كۆڵانەكانی ئەسكەندەریەو قاهیرەوە فێری سیاسەت بوو، دواتر پێوەندی كرد بە خوێندنی سەربازییەوەو لە 23ی یۆلیۆ دەسەڵاتی گرتە دەست، پاش كۆتایی هێنان بە فەرمانڕەوایەتی پاشایی، ناسڕ ڕۆڵی كارامانەی هەبووە لە بێلایەنبوونی بڕیارە نێودەوڵەتیەكانی لە ساتەوەختانی هەڵگیرساندنی جەنگی سارد دەردەكران و دژ بە هەموو فشارەكان وەستایەوە تا گەیشت بە بڕیاردان لەسەر بەرگریكردن لە سەروەرێتی دەوڵەتی میسری و بەرژەوەندییەكانی گەلەكەی بۆ بونیادنانی پرۆژە ستراتیژیەكانی وەك بەنداوی عالی، كە خودی خۆی سەرپەرشتی جەنگە سەربازی و سیاسیەكانی دەكرد تا پایەكەی چەسپاوتربوو، میسری كردە پێشەنگی سەركردایەتیكردنی وڵاتانی بێلایەن.
بەڵام لە عیراقی هاوچەرخ شۆڕشی 14ی تەمووز هۆكارێك بوو بۆ دەركەوتنی ڕۆڵی ناوازانەو میللیانەی عەبدولكەریم قاسم، كە پۆستی سەرۆك وەزیران و سەرۆكی گشتی هێزە چەكدارەكان و وەزیری بەرگری بە وەكالەت لە ئەستۆ نرابوو دواجار تا كوژرانی ئەویش بەهۆی كودەتاكەی ساڵی 1963، ئەندامێتی بزووتنەوەی ئەفسەرانی ئازادی چەسپاند كە كۆتایی بە فەرمانڕەوایەتی پاشایەتی هێناو یەكەمین كۆماری عیراقی دامەزراند، بە نیشتمانپەروەری و خۆشویستنی هەژاران و داكۆكیكار لە بەرژەوەندیەكانیان دەناسێنرا، زۆر ئەركی گەورەی نیشتمانی و دیموكراتیانەی خستە ئەستۆی خۆی لەوانە چاكسازی كشتوكاڵی و داڕشتنەوەی یاسای نەوت و باری شارستانی و ڕیفۆرمكردن لە بواری ئابووری، ئەمیش وەك جەمال عەبدولناسڕ جەنگی ساڵی 1968ی فەلەستینی بینی و كاریگەرییە نێگەتیڤ و كاردانەوە خراپەكانی بەسەر سیستمە عەرەبیەكانەوە لێكدایەوە، قاسم بە خاوێنی و سادەیی و بێفیزی ناسرابوو، بۆیە لە دڵی جەماوەرو خەڵكی هەژاردا جێگەی تایبەتی بۆ دانرابوو، كە بە بابی هەژاران ناودەبرا.
بێگومان هیچ كام لە سەرۆكەكان كۆدەنگییەكیان بۆ كاریزمابوون لەسەر نییە، بەڵام لێرەدا باس لەو سەرۆكانە دەكەین كە سەرۆكایەتیەكی كاریزمایانەیان هەبووەو لە بارودۆخێك كە بەسەریاندا كەوتووە ڕۆڵێكی ناوازانەیان هەبووە، كە زۆربەیان لەلایەن گرووپە پەڕگیرو توندڕەوەكانەوە بە تیرۆركردن كۆتایی بە ژیانیان هاتووە..
كەس نەیتوانیوە تەحەددای ویستی گەلەكانیان بكات، كاتێ ئەم كەسایەتیانەیان بۆ سەرۆكایەتی هەڵبژاردوون و لە چواردەوری كۆبوونەتەوە.
هەموو خوێندنەوە بابەتیەكان وا دەڵێن لە دنیادا شتی وا نەبووە كەسێك یان سەرۆكێك هەموو دەنگەكانی لە دوا بوو بێت، بەڵكو هەندێ جیاوازی لە ڕوانین و بیركردنەوەكاندا هەر هەبوون تا توێژێك یان كەسانێك بەرەو ڕووی سەرۆك وەستابنەوە، بەڵام هەرگیز جیاوازیەكان ڕێگر نەبوون لەوەی لە بارودۆخە جۆرایەتیەكاندا وای خواستبێت نەتەوەیەك دەست بگرن بە سەرۆكێكەوە كە گوزارشت لە قۆناغێكی مێژووییان بكات و بەرەو ئارامی و سەقامگیری بیانبات، بە پێچەوانەی ئەمەوە بانگەوازەكانی هەندێك كەس بۆ چەسپاندنی میتۆدی دەستاودەستكردنی دەسەڵات لە قۆناغێكی ئاڵۆزو تێكچڕژاودا كە بە دۆخگەلی نیگەرانی و ناسەقامگیری بناسرێت، ، دەچێتە چوارچێوەی موزایەداتی هەرزەكارانەی گوتارە سیاسیە ناكامڵ و پێنەگەیشتووەكان، تەنانەت ئەگەر ئەم بانگەوازە لە نیەتێكی ساف و باشیشەوە هاتبێت..
پاش هێنانەوەی هەموو ئەم مۆدێل و نموونانەی سەرەوە، ئەوەمان بۆ ساغ دەبێتەوە كە ستراتیژیبوون وا دەخوازێت سەرۆكێك بە كەسایەتی كاریزمیانەی و دۆخی بابەتیانەوە واقیعێك فەرزی دەكات تا لە پاش خولی هەڵبژاردنی ئاسایی هەر لە ئەركەكانی بەردەوام بێت، دەكرێت پەند لە ئەزموونێكی زیندووی بەرچاومان وەربگرین.
بە نموونە ئەو دۆخە بابەتیانەی ئەمڕۆ كوردستانی لولپێچداوە، كە بریتییە لە كەوتنە ناو ڕووبەڕووبوونەوەیەكی توند لە دژی گەورەترین ڕێكخراوی تیرۆریستی جیهانی و هەروەها دوژمنانی هەرێمی و نێودەوڵەتی لە هەلێك دەگەڕێن تا ئەزموونی كوردستان بە قۆناغەكەی كۆماری مەهاباد بگەیەنن كە لە لانكەوە تیرۆریان كرد، بارودۆخێكە ئەمڕۆی كوردستانی تێكەوتووەو هۆشیاری و ئەركێكی زۆری گەرەكە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی هەموو هەڕەشەكانی لەسەرێتی.
پێشتر لەم شێوە دەلالەتانەی ئەزموونەكانی پێشوو هەن، پێویستە بە هەند وەربگیرێن و وریا بن لەو هەڕەشانەی هاتونەتە سەر كوردستان، لە ناو هەڕەشەگەلێكی وادا ژیانكردن و هەنگاونان بۆ پێشەوە بەپێی هەلومەرج و داخوازیەكان ئاسان نابێت، هەڵسوكەوتكردن بەو شێوەیەی ئەمڕۆ هەموو شتێ زۆر ئاسایی بێت، كوردستان و گەلی كورد ڕاپێچی ئەو داو و تەپكانە دەكاتەوە كە بۆیان داناوەتەوە، ئەوەی نابەرپرسانە خۆی لە گێلی بدات لەبەرانبەر ئەم دۆخە، پێویستە ئەوەی لەبەرچاو بێت كە هەڕەشەكان گەورەن و بە ئاڕاستەی شێواندنی دۆخی ئاسایش و سیاسی و فشارهێنانی زیاترە بۆ سەر بژێوی هاووڵاتیانی كوردو باری ئابووری كوردستان.
باری وێستا وا دەخوازێت لەسەر هەموو ئاستەكانەوە وریای ئەو هەڕەشانە بن و بە شوێن یەكڕیزی یەكدەنگی كوردستانیدا بگەڕێن، ئەمە بە ڕوونی دیارە كە زۆرینەی زۆری كوردستانیەكان و بزاڤە سیاسی و كۆمەڵگەییەكان وا دەخوازن پاڵپشت بن لەگەڵ سەرۆكەكەیاندا كە كۆمەڵێك سیمای پۆزەتیڤانەی ناوازەو گرنگی تێدایە، لە خانەوادەیەكی تێكۆشەرو قوربانیدەرەوە هاتووە كە هەرچییان هەبووە لە پێناوی دۆزی ڕەوای كوردو سەركەوتنی نەتەوەكەدا بەخشیویانەو ئەزموونەكانی تێكۆشانیان لە جەنگ و ئاشتیدا چەندین پەندو وانەی لا خوڵقاندون كە هەوانتە نین دروست بوونەوەی كەسایەتیەكی هاوشێوە.
هەمووان لەوە شارەزای ئەو پەندو وانە دەوڵەمەندانە بوون كە لە میراتی بارزانی باوكەوە دروست بوون، ئەمڕۆش هەمان ئاڵاو پەیام لەلایەن سەرۆك بارزانی كوڕەوە بەرزكراوەتەوە، كە بە درێژایی تەمەنی خۆی وەك پێشمەرگە گیانی بۆ خاك و نەتەوەكەی تەرخان كردووە، ئەو كەسایەتیەیە كە ڕۆژگار گەواهیدەرە لەسەر ئەزموونی قووڵ و جوامێری بوون و ئازایەتی و تەوزیفكردنی میكانیزمی گونجاو بۆ هەر قۆناغێكی خەبات.. یەكێك لە كاریزمایی بوونی سەركردایەتی سەرۆك بارزانی ئەوەیە كە وەك كەسایەتیەكی ناسراو هەڵبژێردراوە بۆ نەخشاندنی پێوەندییە نێودەوڵەتیەكان و بونیادنانی میتۆدێكی ناوازە لە نەخشەڕێگایەك كە پێگەو پایەیەكی مەزنی بە كوردستان بەخشیوە لە ڕووی نێودەوڵەتییەوە..
فەخامەتی سەرۆك بارزانی بە لۆژیكێكی دروستەوە ڕابەرایەتی پێوەندییە فیدراڵیەكانی كردووەو مكوڕبووە لەسەر دەستەبەركردنی بەرژەوەندییەكانی كوردستان و هەڵبژاردنی فیدراڵیەتەوە بۆ ئەم قۆناغە هەستەوەرە، لەو چوارچێوەیەدا كەسایەتیی ناوازەی نەتەوەییانەی بەڕێزیان لەسەر ئاستی هەموو بەشەكانی كوردستان كارایەو بە جوامێرانەوە ڕووبەڕووی هێزەكانی تاریكی و تیرۆرو وێرانكاری شۆفێنیەت بووەتەوە كە لەلایەن سیاسەتمەدارانی هەندێك لە نەتەوەو وڵاتانی دەوروبەرەوە ئاڕاستەی كوردستان دەكرێنەوە.
لە چوارچێوەی فیدرالیەتی كوردستان بە عیراقی ئیتیحادی، ئەو بەرنامانەی كە سەرۆك بارزانی دەستپێشخەر بووە تیایاندا سەركەوتن و دەرچوونی ئەو بەرنامەی سەلماندووە لە تێپەڕاندنی تەڵزگەو قەیرانەكان، چ بە ڕێكخستنی دیالۆگی نێوان پارتە سیاسی و بزووتنەوە و تەوژمەكانی كۆمەڵگەو یان لە بوارەكانی ئابووریدا وەك كارتێكی ڕیفۆرمخوازی گشتگیر.
بابەتەكەی ئێستام تایبەتە بە پێگەو پایەی هەندێ لە سەرۆكەكان لەسەر ئاستێكی نێودەوڵەتی و نێونەتەوەیی و ڕۆڵی سەركردایەتییان بۆ وڵات و گەلەكانیان بە ئاڕاستەی سەقامگیری و ئازادی و بونیادنان و پەرەپێدان و پێشكەوتن، لێرەدا دەتوانین سوودێك لە ئەزموونی كوردستانیش وەربگرین وەك ئەزموونێك كە نزیكە بە ئەزموونە جیهانیەكان.
باسوخواسی زاتی و بابەتیی دۆزی سەرۆكایەتی كوردستانیی، پاڵمان پێوەدەنێت بۆ جەخت كردنەوە لە بایەخی كەلتوورێك كە پێشوەختە هەندێ ئەندام و لایەنگری نەخۆش یان هەندێكیان بە نیەت سافی ساویلكانەوە لە میكانیزمەكانی كاری سیاسی تێنەگەیشتون، بۆیە بە ساویلكانەوە ڕوانین بۆ ئەم دۆخە دژوارەی چارەنووسێك كە مان و نەمانی تەواوی ئەزموونی هەرێمی كوردستانی پێوە بەندە، بە هەنجەتی دەستاودەست كردنی دەسەڵاتی سەرۆكایەتی و گۆڕینی دیمەنەكە، بێ ڕەچاوكردنی دۆخە سەختەكە، تەنیا موزایەداتی لێ دروست دەبێت..
بە كورتی پێویستمان بە زۆر وەستانێك نییە لەسەر ئەم بابەتە، چونكە زۆرینەی گەلی كوردستان بە هۆشیارییەوە درك دەكەن بە دۆخەكەو بزووتنەوە كۆمەڵایەتی و سیاسیە هۆشیارەكان هەموویان لە چواردەوری سەرۆكەكەی كوردستان كۆبوونەتەوە، هەموویان پاڵپشتن بۆ مسعود بارزانی پێشمەرگە، وەك كەسایەتیەك و شارەزایەك و كەشتیوانێك كە هەمووان بەرەو كەنارێكی ئارام بەرێت و بیانخاتەوە سەر ڕێگای بونیادنان و پێشكەوتن سەرەڕای هەموو ئەو گێژەڵوكانەی دەیانەوێت كوردستان لولپێچ بدەن و وێڕای هەموو ئەو بەربەستانەی كاروانی فیدراڵیەت لە عیراقدا ڕادەگرن، كەچی سەركردایەتی كوردستانیی ناوازەیە لە پاراستنی سەقامگیرێتی ناوخۆیی و هەنگاو هەڵدەگرێت بە نەوەكانی بۆ گەیشتن بە ئومێدە مەزنەكان..
ڕووداوەكانیش وا دەخوازن لە ڕۆژانی داهاتوودا خوێندنەوەیەكی ڕاستەوخۆی تەتبیقی تر بۆ چارەسەری ئەم تەوەرانە بەرجەستە بكەینەوە.