ئەزموونی هاتنە سەر كاری ئیخوانی موسلمین لە میسر بەشێوەیەكی دیموكراتییانە، بەڵگەیەكی روونە لەسەر ئەوەی كە رۆژهەڵاتی موسڵمان پاش ئەزموونی شۆڕشی ئێران لەساڵی 1979 و ئەزموونی هاتنە سەر كاری پارتی دادو پەرەپێدان لەتوركیا لەساڵی 2001، خەریكە لەمیسر مۆدێلی سێیەمی ئیسلامی سیاسی گەڵاڵە دەكا. هیچ كام لە دوو ئەزموونەكەی پێشوو نەیتوانیوە خۆی وەك مۆدێلی نموونەیی پێشكەش بكا، یەكەمیان لەسۆنگە شیعەگەریی رادیكالەوەو دووەمیان لەبەر ئەنگێزە ئەوروپاگەرایی و سكیولاریستە بەهێزەكانی ناو توركیا. بەڵام ئەزموونی میسر لەسۆنگەی چەند فاكتەرێكەوە دەشێ كاریگەریی قوڵتر لەسەر جغزی پێكهاتەی ئایدیۆلۆژیی ئیسلامی سیاسی لەمیسر و ناوچەكە بەجێ بێڵێ، بە رەچاوكردنی ئەوەی كە رەنگە ئەزموونی میسر لە ئەزموونی توركیاوە تا لە ئەزموونی ئێران نزیكتر بێ.
لەسیستمی سیاسیی ئێراندا ئەنگێزە ئاینییەكان روونتر خۆیان دەنوێنن، لەكاتێكدا ئەو ئەنگێزانە لەسیستمی سیاسیی توركیادا نەیانتوانیوە، بەقەد ئەوەی كەئیسلامی كلاسیكی چاوەڕوانی كردووە، خۆیان بنوێنێن.
ئەمە هەمان ئەو پرسەیە كە دەشێ لە میسر ببینرێ. ئەزموونی هەر یەك لە توركیاو میسر نیشانیان داوە كە مەرج نییە هاتنە سەر كاری ئیسلامی سیاسی، دەوڵەتێكی ئایینیی لێ بكەوێتەوە. ئاشكراشە كە ئەم مەسەلەیە پەیوەندیی بە چەند هۆكارێكەوە هەیە. لە ئێران بزووتنەوەی ئیسلامگەرا رژێمێكی ئایینیی بەرهەم هێنا، لەكاتێكدا هەمان بزووتنەوە نە لە توركیا رژێمی ئایینیی لێ كەوتەوە نە لە میسر و دەشێ ئەمە پەیوەندیی بەسێ هۆكارەوە هەبێ. یەكەمیان ئەوەیە كە بزووتنەوەی ئیسلامگەرا لە توركیاو میسر نەیتوانیوە دەوڵەتی نائایینی لەناو بەرێ. ئەمەش بەم مانایە دێ كە لە هەلومەرجی ئەم دوو وڵاتەدا هاوسەنگییەك لە نێوان دەوڵەتی نائایینی و دەوڵەتی ئایینی هاتۆتە كایەوە كە دەشێ لە بەرەنجامی كۆتایی بگاتە رادەی پێكەوە ژیانێكی ناچاری. هۆكاری دووەم ئەوەیە كە بەپێچەوانەی ئێرانەوە، بزووتنەوەی ئیسلامگەرا لەتوركیاو میسر بەشێوەیەكی دیموكراتییانە هاتۆتە سەر كارو مۆدێلی تێكهەڵكێش كردنی ئیسلام و دیموكراسیی هێناوەتە ئاراوە. هۆكاری سێیەم پەیوەستە بەدیاردەی پاشەكشەی ئیسلامی ئایدیۆلۆژی و برەوسەندنی دیاردەی ئیسلامی پرەگماتیك كە پێداویستییە ماددییەكان دەخاتە سەرووی پێداویستییە ئایدیۆلۆژییەكانەوە.
لەمۆدێلی میسر پشتگیریی رۆژئاوا لەهاتنە سەر كاری بزووتنەوەی ئیسلامگەرا بەشێوەیەكی دیموكراتییانەو ئامادەیی میسری ئیخوان بۆ مامەڵەكردن لەگەڵ رۆژئاوا بەپێی نەریتە سیاسییەكان، بووەتە مایەی لەبەر یەك هەڵوەشانەوەی تیۆریی دژایەتی كردنی رۆژئاوا. ئەمڕۆ ئیخوانەكان وازیان لەوە هێناوە كە رۆژئاوا بە دوژمن بدەنە قەڵەم. لێپرسراوەتیی بەڕێوەبردنی دەوڵەتێك كەژمارەی دانیشتوانی خۆی لەقەرەی 80 ملیۆن كەس دەدا، هانی داون پێداویستییەكانی ئایدیۆلۆژیا لە پێداویستییە ماددییەكان جیا بكەنەوە، كە ئەمەش لەناوەڕۆكدا بەواتای ئەوە دێ كە دەوڵەت شتێكەو ئایدیۆلۆژیای ئایینی شتێكی ترە. ئەمەش دەشێ بەو ئاكامە بگات كە ئیخوان لە ئیسلامی رادیكال دوور بخاتەوەو لە ئیسلامی پرەگماتیك نزیكی بكاتەوە. هەوڵی میسر بۆ قەرزكردن لەبانكی نێودەوڵەتی، وای لەمیسری ئیخوان كردووە مامەڵە بەموڵكانەی سوو بكاو گوێ نەداتە دەقە پیرۆزەكان كە سوو قەدەغە دەكەن، بە رەچاوكردنی ئەوەی كە میسری ئیخوان هیچ گۆڕانكارییەكی بەسەر سیستمی بانكیی لۆكاڵدا نەهێناوە كە بنەماكەی قەرزدانە بەسوو.
ئیخوانەكان پەی بە قەوارەی كێشە ئابوورییە گەورەكانی میسر دەبەن و ئێستا بۆیان دەركەوتووە كە دروشمی "ئیسلام چارەسەرە" كە نیو سەدە زیاترە بەرزیان كردۆتەوە، نەیتوانیوە هیچ گرفتێك چارەسەر بكاو ئەمەش وای كردووە لەبری بەكردەوە بەرجەستەكردنی ئەم دروشمە بۆ دۆزینەوەی رێگەچارەی گونجاو بۆ كێشەكان، هانا بۆ بانكی نێودەوڵەتی ببەن. ئەمە ئەوەی لێ هەڵدەكڕێندرێ كە هەڵسوكەوت كردن وەك دەوڵەت تەواو جیاوازە لە هەڵسوكەوت كردن لەژێر كاریگەریی دروشمە ئایدیۆلۆژییەكان و ئەمە ئەوە دەسەلمێنێ كە هۆشیاری رەنگدانەوەی ماددەیە. لێرەدا میسری ئیخوان لەو سیاسەتەی كە ناچارە بیگرێتەوە بەر، دەستەبەركردنی نان بەگرنگتر لەخاوێنیی ئایدیۆلۆژیا دەزانێ و ئەمەش لەگەوهەردا هەنگاوێكی سەرەتاییە هەم بۆ چارەسەركردنی كێشە ئابوورییە دژوارەكان هەم بۆ رزگاركردنی بزووتنەوەی ئیسلامگەرا لەدۆگماو دروشمی بێ بناغەو بژاردە ئایدیۆلۆژییە بێ كەڵكەكان.