هاوارێك بۆ ویژدان...پێشكەوتنی كوردستان جێگەی ستایشی هەموو جیهانە، هەندێك لە ناوخۆدا چاویان پێی هەڵنایەت
جەزای شێخ رەزا
کێشه‌ی کورد که به‌شێکی سه‌ره‌کی کێشه خوێناوییه‌که‌ی خۆرهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاسته‌و بڕواشم وایه کلیلی چاره‌سه‌ریشێتی، ماوه‌یه‌که ڕووبه‌رێکی زۆرتری له میدیا جیهانییه‌کاندا دا‌گیرکردووه، که ئه‌گه‌ر ئێمه‌ی کورد تێخوێندنه‌وه‌یه‌کی گونجاومان بۆی هه‌بێت سوودێکی باشمان لێ وه‌ده‌ست ده‌که‌وێت.
نووسه‌رو ڕۆژنامه‌نووس و خۆرهه‌ڵاتناسی ئه‌ڵمانی ڤۆلفگانگ گونته‌ر لێرخ له ژماره‌ی 39ی ڕۆژی 15. شوباتی 2013 له ڕۆژنامه‌ی به‌ناوبانگی ئه‌ڵمانی(فرانکفۆرته‌ر ئه‌لگیماین) دا وتارێکی درێژی به ناوی له به‌ره‌کانی کورده‌وه نووسیوه که تێیدا به پوختی باسی مه‌به‌ستی هه‌ڵوێستی ئه‌م دواییه‌ی سه‌رۆك وه‌زیرانی تورکیا ده‌کات له‌مه‌ڕ کوردو هۆکاره‌کانی ڕوون ده‌کاته‌وه، تا ده‌گاته ئه‌وه‌ی ده‌ڵێت:
(ئه‌م هه‌ڵوێسته‌ی ئێستای ئه‌ردۆگان ته‌نیا له‌به‌ر ئه‌و خوێنه زۆره نییه که له‌م ساڵانه‌ی دواییدا له نێوان کوردو تورکدا ڕژێنراوه، به‌ڵکو له‌وه‌دا بارودۆخی ناوچه‌که ڕۆڵێکی گرنگی گێڕاوه).
به‌رده‌وام ده‌بێت له باسه‌که‌ی و ده‌ڵێت:
( یه‌کێك له ئه‌نجامه که‌مه باشه‌کانی جه‌نگی ئێراق ئه‌وه‌یه که له باکووری ئه‌و وڵاته له‌لایه‌ن کورده ئێراقییه‌کانه‌وه دوای ڕوخاندنی سه‌دام حوسێن «نیوه - ده‌وڵه‌تێك» دروستکراوه که به هۆی سه‌قامگیری و پێشکهوتنی ئابوورییه‌وه له ده‌وروبه‌ردا به ئه‌رێنی ده‌رکه‌وتووه، به تایبه‌تی له ئێراقدا که تا ئێستا کوردستان به فه‌رمی به‌شێکه لێی).
ئه‌و به‌ڕێزه بێجگه له باسکردنی پێشکه‌وتن له کوردستاندا که به لای ئه‌وه‌وه زیاتر له بواری ته‌لارسازیدایه، باسی کێشه‌ی که‌رکوك وه‌کو خاڵێکی ناکۆکی ده‌کات و ئه‌وه ڕوون ده‌کاته‌وه که ڕژێمی ئێراق دانیشتووانه کورده‌که‌ی له بارێکی خراپدا ڕاگواستوون و و له بری ئه‌وان خه‌ڵکی عا‌ره‌بی هێناوه و له‌وێ نیشته‌جێی کردوون.
دیسان ده‌نووسێت :
(ئه‌م فه‌رمانڕه‌واییه‌ی ئێستای کورده‌کان زۆر سه‌رکەوتووتره له‌وه‌ی له ساڵانی دوای جه‌نگی دووه‌می جیهان له خۆرئاوای ئێران((خۆرهه‌ڵاتی کوردستان- نووسه‌ر)).
به سه‌رپه‌رشتی قازی موحه‌مه‌دو مه‌لامسته‌فا بارزانی حکومه‌تی (کۆماری کوردستان) یان له مه‌هاباد به هاوکاری یه‌کێتی سۆڤێت دامه‌زراند، به‌ڵام ئه‌م کۆماره ته‌نیا یازده مانگی ته‌مه‌ن بوو و له لایه‌ن حه‌مه ڕه‌زا شای ئێرانه‌وه ڕووخێنرا).
به‌ڕای به‌ڕێز لێرخ (سوپای تورکیا که تا ئێستا بیری ناسیۆنالی زاڵه به‌سه‌ریدا و پێکه‌وه له‌ته‌ك حکومه‌تی ئه‌ردوگاندا به چاوێکی کراوه‌ی تیژه‌وه سه‌یری کوردستانی ئێراق ده‌که‌ن، ترسیان له‌وه‌یه ئه‌م تاقیکردنه‌وه سه‌رکه‌وتووه تیشك بهاوێژێ بۆ کورده‌کانی ده‌وروبه‌ر).
له بڕگه‌یه‌کی تردا نووسه‌ر ده‌ڵێت:
(کورد چه‌ندان ملیۆن که‌سن و له‌ته‌ك عاره‌ب و فارس و تورکدا چواره‌م نه‌ته‌وه‌ی خۆرهه‌ڵاتن که تا ئێستا نکۆڵی ده‌وڵه‌تی سه‌ربه‌خۆیان لێ ده‌کرێت، ئه‌وان قوربانی ده‌ستی ڕێککه‌و‌تنـ ـنامه‌کانی دووباره داڕشتنه‌وه‌ی سنووره‌کانی خۆرهه‌ڵاتی نزیكن که له دوای جه‌نگی یه‌که‌می جیهان و گۆڕانکارییه سیاسییه‌کانی دوای ئه‌و جه‌نگه‌وه په‌یدا بوو).
له کۆتاییدا ده‌گاته ئه‌و ئاکامه‌ی بڵێت:(به دڵنیاییه‌وه ئه‌گه‌ر ئه‌سه‌د بڕوخێ کێشه‌ی کورد به ناچاری ده‌بێته بزووتنه‌وه‌یه‌کی ڕاسته‌قینه‌ی وا که نابێت ته‌نیا ئانکارا به‌ره‌و بیرکردنه‌وه به‌رێت).
له وتاره‌که‌دا له‌گه‌ڵ هه‌ندێ زانیاری تر ده‌رباره‌ی کورد به گشتی، باسی باکوورو خۆرئاوای کوردستان و په‌که‌که‌ش کراوه.
نووسینێکی وا له ڕۆژنامه‌یه‌کی به‌نێوبانگی ئه‌ڵمانی وه‌ك فرانکفۆرته ئه‌لگیماین و زیاتر ناساندنی کورد به خه‌ڵکی ئه‌و وڵاته کارێکی فره باشه که مایه‌ی ده‌ستخۆشییه له نووسه‌ر.
له‌م نووسینه‌دا گه‌لێك خاڵی گرنگی تێدایه که به لای منه‌وه ئه‌مانه‌ی خواره‌وه‌ن:
یه‌که‌م ــ له ناوه‌ڕاستی وتاره‌که‌دا ئاڵایه‌کی گه‌شی کوردستانی تێدایه که به‌دەستی پێشمه‌رگه‌یه‌که‌وه ده‌شه‌کێته‌وه‌و له ژێریدا نووسراوه «خه‌ونه‌کان به‌م ئاڵایه‌وه هه‌ڵواسراون ــ له ئێراقدا ده‌توانرێ نیشان بدرێت».
دووه‌م ــ به‌راوردێکی باشه له نێوان باری سه‌قامگیری ئاسیش و پێشکهوتنی ئابووری کوردستان و پێچه‌وانه‌که‌ی له ئێراق.
سێیه‌م ــ باسکردنی کێشه‌ی به عه‌ره‌باندنی که‌رکوك.
چواره‌م ــ باسکردنی کاری هاوبه‌شی کوردان له مێژوودا «هاوکاریی بارزانی و هاوه‌ڵه‌کانی له دامه‌زراندنی کۆماری کوردستان له مه‌هاباد».
پێنجه‌م ــ نیشاندانی ئه‌وه‌ی که کوردان به‌گشتی چاویان بڕیوه‌ته پێشکه‌وتنه‌کانی براکانیان له باشوورو ترسی وڵاتانی ده‌وروبه‌ر له تیشکدانه‌وه‌ی ئه‌و پێشکه‌وتنه‌ی.
شه‌شه‌م و گرنگتریان ــ هه‌رچه‌نده کورد له مێژوویاندا قوربانی سیاسه‌تی نێوده‌وڵه‌تی بوون، به‌ڵام ده‌بێت له‌مه‌ولا له گۆڕانکارییه‌کانی خۆرهه‌ڵاتدا حسابێکی گه‌و‌ره‌یان بۆ بکرێت.
له‌ته‌ك مندا بڕوانه بیانییەكان ڕاو بۆچوونیان وایه خه‌ونی کورد به ئاڵای کوردستانه‌وه‌یه‌و که‌رکوك کێشه‌یه‌کی سه‌ره‌کییانه‌و بارزانی مسته‌فا هاوپشتیوانی قازی بووه‌و ئێستا باشووری کوردستان که پێشکه‌وتنێکی به‌رچاوی تێدایه شوێن ئومێدی هه‌مووانه و له‌مه‌ودوا له هاوکێشه‌ی گۆڕانکارییه‌کانی خۆرهه‌ڵاتی ناوه‌نددا ده‌بێ حسابی گه‌وره بۆ کورد بکرێ.
جا ئه‌گه‌ر ئه‌مه وابێت، چ ڕه‌وای هه‌قه زۆرجاران هه‌ندێ له به‌رپرسان و قه‌ڵه‌م به‌ده‌ستانی له‌مه‌ڕ خۆمان هه‌وڵی گۆڕینی سروودو شێواندنی مێژوو و ناشیرینکردنی تاقیکردنه‌وه‌ی فه‌رمانڕه‌وایەتی ئێستای کورد ده‌ده‌ن!!
نازانن که ئه‌و کارانه‌یان ده‌بێته هۆی که‌مترکردنه‌وه‌ی حساباتکردن بۆ کورد له ئه‌جێندای نێوده‌وڵه‌تیدا؟!
یان ده‌زانن و به مه‌به‌سته‌وه ئه‌وه ده‌که‌ن ؟؟
که هیوادارم ئه‌مه‌ی دواییان نه‌بێت.
