لەو شتانەی كە بوونەتە مەراقمان هەلومەرجی ژنان و ئافرەتانە لە كوردستان، ئەو هەلومەرجەی كە زۆر فاكتەری ئایینی، سیاسی، یاسایی، كۆمەڵایەتی و فەرهەنگی و ئەخلاقی رۆڵ لە ئاڵۆزكردن و بەرەوخراپتر بردنی دەگێڕن.
هەندێ شت كە دەبێت هیوابەخش بن، ئەوەیە ئێمە دەسەڵاتێكی سیاسیی نیمچە سەربەخۆمان هەیە لەو پارچە ئازادەی كوردستاندا، ئەو دەسەڵاتەش كە هەڵبژێردراوی خەڵكە و لە رێگەی پەرلەمانێكەوە كە دەمڕاستی خەڵكە شەرعیەتی پێدراوە.
جارجارە بەشەوان سەیری تەلەفزیۆنی پەرلەمان دەكەم، ئەو تەلەفزیۆنەی كە زۆر قسە هەڵدەگرێت، وەكو بیرۆكە و بەڕێوەبردن، چونكە وەكو بیرۆكە لە هیچ شوێنێك كە قسە و باسی بەدیموكراتیبوون لە ئارادابێت ئەسڵەن تەلەفزیۆنێكی لەوجۆرە بوونی نییە، هەبوونی ئەو تەلەفزیۆنەش ئەگەر تەنیا یەك مانای هەبێت، ئەوە ئەو مانایەش ئەوەیە ئێمە حكومەتێكی سەربەخۆ و سەرتاسەریمان نییە و راگەیاندنی حكومیی بوونی نییە و میدیای ئازاد وە همێكە باسی لێوە دەكەین. دواجار كە سایتی ئەو پەرلەمانە دەكەیتەوە شاگەشكە دەبیت كە ئەو هەموو پرۆژە یاسایانە دەبینیت رۆژانە ئەپلۆدی سەر سایتەكە دەكرێن، وەلێ بە جادە و بانی شار و شارۆچەكە و كوچە و كۆڵانەكاندا دەگەڕێیت، دەڵێیت لەو پەرلەمانە هیچ لە گۆڕێ نییە و هیچ پرۆژە یاسایەك هەتا ئێستا نەخراوەتە بەرباس و لێكۆڵینەوە. پاشان دەپرسین، ئایا ئیشی پەرلەمان ئەوەیە تەنیا یاسا دەركات، یان دەبێت رێ و جێی یاسایی و گونجاویش پێشنیار بكات بۆ چۆنێتیی ئەكتیڤلكردن و جێبەجێكردنی ئەو یاسایانە؟ تەنانەت دەپرسین ئەی ئیشی پەرلەمان نیە ئەگەر پرۆژە یاسایەك پەسەند كرا و ماوەی یاسایی خۆی تێپەڕأند و ئەكتیڤ نەكرا و نەچووە دۆخی جێبەجێكردنەوە؟
چەندین پرۆژە یاسام كردەوە، هەر لەگەڵ كردنەوەیان تووشی شۆك دەبوومەوە، لەو كاتەی كە سەركردەكانمان بانگێشەی راگەیاندنی دەوڵەتی كوردی دەكەن، كەچی تەواوی پرۆژە یاساكان بە زمانی عەرەبی دەنوسرێنەوە، بەعەرەبییەك نووسراوەتەوە كە ئەسڵەن هیچ یاسا و رێسایەكی زمانەوانی تێدانییە و پڕە لە هەڵەی زەقی زمانەوانی، دەپرسم: ئەی ئێمە میللەتێكی سەربەخۆی خاوەن زمانێكی رەسەن و نوسراونین؟ نازانم بۆچی ئەو پرۆژە یاسایانە بە كوردی نانووسنەوە؟ پاشان كە بە عەرەبی دەیاننووسنەوە ئەی بۆ نایاندەن بە كەسانی پسپۆر و شارەزای زمانی عەرەبی؟
بەكارهێنانی زمانی عەرەبی لە نوسینەوەی پرۆژە یاساكاندا چەند مانا و لێكدانەوەیەكی هەیە، یەكەم گرنگی نەدان بە زمانی كوردی و خزمەتنەكردنی، دووەم نەبوونی دیالێكتێكی یەكگرتوو بۆ نووسین و بەكارهێنانی زاراوە و دەستەواژەكان، سێیەم كز و لاوازیی رۆحی نەتەوەییمان لەگەڵ ئەو هەموو هاتوهاوار و موزایەدەیەشی كە سەركردە و بەرپرسەكانمان دەیكەن.
لە جیاتی ئەو هەموو شەڕە قسە و هاتوهاوارە، دەكرێ یەكێك لە مەرجەكانی رێكخستنی ماڵی كوردیمان بەرجەستە بكەن كە گرنگیدانە بە زمانەكەمان. سەرم سوڕماوە زۆر كەسیش كردیانە شەڕ و هەرا كە پاسپۆرتی عێراقی دەرچوو و داوا دەكرا زمانی كوردی لەسەر بێت.
چەند پرۆژە یاسایەك هەن كە لە وتارەكانی داهاتووماندا باسیان لێوە دەكەین.